جان مرشایمر: ترامپ به رجزخوانیهایش عمل نمیکند
مصاحبهی اندرو ناپولیتانو¹ تحلیلگر ارشد سیاسی با پرفسور جان مرشایمر² با ترجمهی شقایق ادیبان را میتوانید در ادامه بخوانید:
اندرو: ترامپ چندی پیش تهدید کرد که اگر همهی گروگانها آزاد نشوند، جهنم به پا خواهد شد. طبق توافق، حماس تنها موظف بود در آن روز سه نفر را آزاد کند. آنها دقیقاً وسط روز سه نفر را آزاد کردند. گروگانها در وضعیت خوبی بودند و به خانه بازگشتند، اما همهی گروگانها آزاد نشدند و هیچ جهنمی هم بر پا نشد. پیامدهای ژئوپولیتیکی چنین تهدیدی چیست؟ درخواست آزادی همهی گروگانها در یک زمان و نه بهصورت گروههای سه نفره قاطعانه مطرح شده بود، حالا با وجود اینکه این قرارداد را آمریکاییها تنظیم کرده بودند و از آن بهعنوان موفقیت یاد میکنند، خواستههای آنان بهطور کامل برآورده نشده است، و حماس نیز توافق را نقض کرده است و در این بین آمریکا هم هیچ اقدام متقابلی انجام نداده است.
مرشایمر: نکته اینجا است، همانطور که میدانید ترامپ رجز خوانیهای زیادی میکند که به آنها هم عمل نمیکند بنابراین هزینههای ناشی از این نوع رجزخوانیها و سپس عدم تحقق آنها چندان زیاد نیست. این شبیه به زمانی است که او میگوید کانادا قرار است پنجاهویکمین ایالت آمریکا شود! واقعاً چهکسی این حرفها را باور میکند؟ یا چهکسی واقعاً باور میکند که ترامپ قرار است نوار غزه را به ریویرای خاورمیانه تبدیل کند؟ حتی لیندسی گراهام³ به آنها گفته که این ایدهای احمقانه است. حرفهای ترامپ فقط وعدهی توخالی است و مردم چندان توجهی به آنها ندارند.
اندرو: آیا سیاست ترامپ در قبال خاورمیانه چیزی بیش از ادامه و یا شاید تسریع سیاست جو بایدن است؟ یک افسر سابق نیروی هوایی گفته است که ما فقط ۱۸۰۰ بمب موآب (مادر تمام بمبها)را برای اسرئیل ارسال کردهایم که ریتر و مک گرگور به من گفته اند که این بمبها بهقدری بزرگ و سنگین هستند که اسرائیلیها حتی هواپیمایی برای حمل و پرتاب آنها ندارند حتی جو بایدن هم این مقدار را ارسال نکرد.
مرشایمر: در پاسخ به آنچه که بیان کردید این نکته را مطرح میکنم که هیچ شکی نیست که ترامپ مانند بایدن تمام تسلیحات مرگباری را که اسرائیلیها میخواهند و ما آنها را داریم در دسترس اسرائیل قرار خواهد داد. اما فکر میکنم نکته کلیدی که باید بهخاطر بسپارید این است شرایط و زمینههای استراتژیک در خاورمیانه برای ترامپ با شرایطی که جو بایدن با آن مواجه بوده بسیار متفاوت است. زمانیکه نسلکشی آغاز شد بایدن رئیس جمهور بود و او فرصتهای زیادی داشت تا این نسلکشی را متوقف کند و بر سیاست اسرائیل در غزه بهگونهای تأثیر بگذارد که به این کشتار پایان دهد. در حال حاضر این مسئله برای ترامپ وجود ندارد. ترامپ در وضعیتی وارد میدان میشود که آتشبس وجود دارد و اسرائیلیها واقعا انگیزهای برای آغاز دوباره نسلکشی ندارند. بنابراین سؤال این است که در وضعیتی بسیار متفاوت از جو بایدن ترامپ چگونه عمل میکند؟
اندرو: آیا نتانیاهو نمیخواهد و از نظر سیاسی نیازی ندارد که کشتار را از سر بگیرد؟
مرشایمر: مطمئن نیستم. به عقيدهی من او میخواهد مطمئن شود که فاز دوم آتشبس اتفاق نمیافتد و اگر فاز دوم آتش بس اتفاق بیفتد، فاز سومی در کار نخواهد بود. او آتشبس را نمیخواهد. اما این موضوع با اینکه او میخواهد به غزه برود و نسل کشی را از سر بگیرد، متفاوت است. باید بهخاطر داشته باشید که نیروی دفاعی اسرائیل در بسیاری از جهات نیرویی فرسوده است. در غرب دربارهی این موضوع چیز زیادی نمیشنوید. اما من معتقدم دلیل اصلی اینکه در تاریخ 19 ژانویه شاهد آتشبس بودید، و یکی از دلایل اصلی اینکه احتمالا به فاز دوم خواهید رسید این است که نیروی دفاعی اسراییل تمایلی به آغاز دوبارهی جنگ ندارد. حالا نتانیاهو ممکن است تمایلاتی در این جهت داشته باشد، اما فکر میکنم حتی خود او هم متوجه شده است که این کار به نفع او نیست. منافع او فقط در این است که مطمئن شود آتشبسی وجود ندارد تا بتواند ائتلاف خود را حفظ کند.
اندرو: بسیار جالب است. آتشبس بی آتشبس. فرض کنید او دوباره با نیروی دفاعی اسرائیل به غزه برود. فکر میکنید دونالد ترامپ چکار خواهد کرد؟ آیا با او تماس میگیرد و میگوید “نتانیاهو برگرد” یا استیو ویتکاف⁴ ( سرمایهگذار و سیاستمدار آمریکایی) را میفرستد تا به او بگوید “برگرد”؟
مرشایمر: گفتن این موضوع بسیار سخت است زیرا او به لابی در انواع مختلف وابسته است. اما جای تعجب نیست اگر ترامپ، استیو ویتکاف را بفرستد و به او بگوید که بهطور جدی اوضاع را آرام کند. باید به یاد داشته باشید که ایالات متحده منافع عمیقی در خاورمیانهی آرام دارد. آیا یادتان هست جیک سالیوان⁵ حدود دو هفته قبل از ۷ اکتبر واقعا خوشحال بود که اعلام میکند خاورمیانه هرگز اینقدر آرام نبوده است؟ و این خبر خوبی برای ایالات متحده بود. خوب، آنچه در آن زمان صدق میکرد برای زمان حال نیز صادق است. ترامپ در خاورمیانهی صلحآمیز، در حل منازعه اسرائیل-فلسطین و همینطور در حل منازعه اوکراین منافع عمیقی دارد.
سوال این است که او برای دستیابی به این هدف چهکاری میتواند انجام دهد؟ و من در پاسخ به سوال شما میگویم که اگر نتانیاهو دوباره نسلکشی را آغاز کند یا حتی فقط کشتارهایی در سطح گسترده انجام دهد، فکر میکنم ترامپ برای مجبور کردن نتانیاهو به متوقف کردن این اقدامات انگیزههای بسیار قوی خواهد داشت و من تعجب نمیکنم اگر ترامپ در اسرائیل هم پیمانانی داشته باشد. ارتش دفاعی اسرائیل اکنون دیگر نایی برای جنگیدن ندارد و ممکن است با هر حرکتی از سوی ترامپ برای بازداشتن نتانیاهو از شروع دوباره نسل کشی موافق باشد.
اندرو: اگر ترامپ به نتانیاهو بگوید دیگر جنگ بس است، آیا میتوانید تصور کنید که لایی در ایالات متحده سکوت کند و در برابر این موضوع محتاط عمل کند ؟
مرشایمر: خیر و سوال این است که ترامپ چگونه واکنش نشان خواهد داد؟ یعنی اگر بخواهیم از زاویه دیگری به موضوع نگاه کنیم مشکل ترامپ این است که او با مسائل زیادی مواجه است، با موضوعات مختلفی روبرو است که در تلاش است سیاست آنها را بهطور اساسی تغییر دهد و در هر یک از این موارد با مقاومتهایی روبرو میشود. بنابراین او باید مراقب باشد که تحت تاثیر قرار نگیرد و از آنجاییکه می خواهد سرمایه سیاسی خود را برای رسیدگی به موضوع اوکراین حفظ کند ممکن است تمایلی نداشته باشد که سرمایه سیاسی خود را برای مقابله با لابی یا مواجهه با لابی در مورد غزه صرف کند. بنابراین می توان گفت که در حال حاضر از دیدگاه ترامپ، مهمترین موضوع اوکراین است و نحوه تفکر او درباره خاورمیانه به شدت تحتتأثیر آنچه در رابطه با روسها در حال وقوع است قرار خواهد گرفت.
اندرو: آیا سیاست های رئیس جمهور ترامپ در خاورمیانه تحت تأثير محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی قرار خواهد گرفت؟ بهعبارت دیگر نقش عربستان سعودی در حل این مسائل تا چه اندازه حیاتی است؟ موضع عربستان سعودی در قبال نسل کشی نتانیاهو چیست؟
مرشایمر: در برنامه شما چارلز فریمن⁶ (دیپلمات کهنهکار آمریکایی) بارها دربارهی این موضوع صحبت کرده است و من کاملاً با او موافقم که سعودیها به پیمان ابراهیم⁷[i] علاقهمند نیستند مگر اینکه حرکت جدی به سمت یک دولت فلسطینی کارامد صورت گیرد.
اندرو: اکنون دونالد ترامپ هم ایدهی اسرائیل مبنی بر تشکیل دولت فلسطینی در خاک عربستان سعودی را پیشنهادی احمقانه و نامعقول دانسته است، پیشنهادی که خشم مقامات عربستانی را هم برانگیخت.
مشایمر: بله فکر میکنم درست است. سعودیها مایل نیستند که دولت فلسطینی در اردن یا مصر باشد. آنها یک دولت فلسطینی در کرانه باختری و غزه میخواهند که پایتخت آن نیز بیتالمقدس شرقی باشد. فکرمیکنم احتمال تحقق این امر بسیار کم است و باوجود اینکه هم ترامپ و هم اسرائیل خواهان پیمان ابراهیم هستند، دستیابی به این توافق محتمل نیست.
اندرو: اگر تا وقتیکه محمد بن سلمان حکومت عربستان را در دست دارد دولت فلسطینی بهوجود نیاید آیا روابط عادی و دیپلماتیک بین اسرائیل و عربستان سعودی برقرار خواهد شد؟
مرشایمر: به نظر میرسد که این چنین باشد. من فکر میکنم که سعودیها به جایگاهی رسیدهاند که تقریباً غیرممکن است تصور کنیم که از درخواست خود برای ایجاد یک دولت فلسطینی قبل از دستیابی به توافق ابراهیم عقبنشینی کنند.
اندرو: نگاهی به اوکراین داشته باشیم. آیا فکر میکنید که دونالد ترامپ میتواند تغییری اساسی در تفکر دستگاه وسیع سیاست خارجی آمریکایی نسبت به روسیه ایجاد کند؟
مرشایمر: خیر، فکر میکنم که نهاد سیاست خارجی در غرب نه فقط در ایالات متحده بلکه در غرب به شدت به این روایت که ولادیمیر پوتين معادل ادولف هیتلر است و او به تنهایی مسئول جنگ در اوکراین است و ما هیچ مسئولیتی نداریم متعهد است. بنابراین تقریباً غیرممکن است که اکثر مردم یا اکثریت قاطع افراد در نهاد سیاست خارجی با واقعیت روبرو شوند و آن را بپذیرند، بهعبارت دیگر این استدلال کاملا نادرست است. بنابراین من فکر میکنم که آنچه ترامپ باید انجام دهد این است که او باید این توافق را به زور به نهاد سیاست خارجی تحمیل کند. آنها در آیندهای قابل پیشبینی علیه اقداماتی که او انجام میدهد تصمیمگیری خواهند کرد و او فقط باید بگوید من اهمیتی نمیدهم. ما یک توافق با روسها خواهیم داشت و سپس اوکراینیها و با شدت کمتری اروپاییها را مجبور خواهیم کرد که این توافق را بپذیرند.
اندرو: اینجا فردی وجود دارد که احتمالاً او را می شناسید، مایکل مکفال⁸ که بخش جدایی ناپذیر نهاد سیاست خارجی است. او در زمان ریاست جمهوری اوباما سفیر پیشین ایالات متحده در روسیه بود و از اظهارات نسبت داده شده به خود بسیار ناراضی است واینچنین میگوید: “بهعنوان یک آمریکایی شرمنده هستم. با سربازانی ملاقات کردم که برای آزادی خود در برابر تهاجم روسیه به اوکراین میجنگند، من در مقابل آنان شرمندهام، آنها میدانند که چه کسی این جنگ را آغاز کرد و این امر برای منافع ملی آمریکا مطلوب نیست که رئیس جمهور ایالات متحده به این شکل صحبت کند. این موضوع ما را نه تنها در اروپا بلکه در سراسر جهان تضعیف میکند. همهی نگاهها بهسمت رئیس جمهور است و همگان فکر میکنند او در حال تغییر موضع است. کتاب بعدی من که در پاییز منتشر میشود “یکهسالاران در برابر دموکراتها” نام دارد و حالا باید بدانیم که تا زمانی که کتاب منتشر شود ایالات متحده به کدام سمت خواهد رفت؟ کاملاً شفاف بگویم ما میتوانیم هر نظری داشه باشیم. رئیس جمهور ترامپ همواره دروغ میگوید اما وقتی این موضوع به اعتبار آمریکا در جهان لطمه میزند به یک موضوع بسیار جدی تبدیل میشود. و میدانم که هیچ راهی وجود ندارد که مارکو روبیو⁹ وزیر امور خارجه با این تحلیل موافق باشد. هیچ راهی وجود ندارد که مایکل والتز¹⁰ مشاور امنیت ملی با این تحلیل موافق باشد. هیچ راهی وجود ندارد که اکثریت سناتورها، سناتورهای جمهوریخواه و اعضای کنگره با این تحلیل موافق باشند. اکنون زمان شور و مشورت آنان است زیرا این امر میتواند در بلند مدت عواقب فاجعه باری برای جایگاه آمریکا در جهان در پی داشته باشد”
اندرو: پروفسور مرشایمرنظر شما چیست؟
مرشایمر: من فکر میکنم او کاملاً اشتباه میکند. او نماینده دیدگاههای حاکمیتی است که در مورد علل جنگ در اوکراین و وضعیت کنونی جنگ صحبت میکند. واقعیت این است که افرادی مانند مایک مکفال دستشان به خون آلوده است. آنها مسئول طولانی کردن این جنگ هستند. این موضوع نه تنها از دیدگاه ما و روسها، بلکه از دیدگاه اوکراین نیز کاملاً بی معناست. اگر ما به مایک مکفال و نظرات نادرستش گوش دهیم نتیجه نهایی این خواهد بود که جنگ ادامه خواهد داشت، اوکراینیهای بیشتری جان خود را از دست خواهند داد و اوکراین بخشهای بیشتری از سرزمین خود را از دست خواهد داد. و ایالات متحده در دو سال آینده با فاجعهای بزرگتر از آنچه اکنون با آن مواجه است، روبه رو خواهد شد. من فکر میکنم رویکرد او از ابتدا اشتباه بوده است.
اندرو: این نگرش که چون مشاوران رئیس جمهور ایالات متحده با او اختلاف نظر دارند او نباید بهعنوان شخص اول مملکت نظرات خود را پیش ببرد واقعاً مضحک است. اگر مشاوران رئیس جمهور نمیتوانند با او همرای باشند باید میز خود را ترک کنند. یکی از اظهار نظراتی که ترامپ درباره زلنسکی مطرح کرد این است که زلنسکی باید بایدن را مانند موم در دست خود نگه دارد آیا نتانیاهو هم میتوانند ترامپ را مانند موم در دست خود نگه دارد؟
مرشایمر: هنوز برای اظهارنظر در این مورد بسیار زود است اما باید بگویم که هیچ شکی نیست که تمام روسای جمهور ایالات متحده در مواجهه با اسرائیل بهخاطر قدرت لابی فضای مانور بسیار کمی دارند. بنابراین نتانیاهو جو بایدن را در مشت خود نگه داشت و میتوان استدلال کرد که او در آینده این کار را با دونالد ترامپ نیز خواهد کرد. خواهیم دید چه اتفاقی میافتد اما اگر به گذشته نگاه کنیم دلایل زیادی وجود دارد که نشان میدهند نتانیاهو اگر با دونالد ترامپ رو در رو شود پیروز خواهد شد.
[1] Andrew Napolitano
[2] John Mearsheimer
[3] Lindsey Graham
[4] Steve Witkoff
[5] Jacob Sullivan
[6] Charles Freeman
[7] Abraham Accord
[8] Michael Mcfaul
Marco Rubio[9]
[10] Michael Waltz
[i] توافقنامه صلح اسرائیل-امارات متحده عربی: پیمان صلح، برقراری روابط دیپلماتیک و عادیسازی کامل روابط بین امارات متحده عربی و حکومت اسرائیل که در تاریخ 13 اوت 2020 و طی بیانیه مشترک ایالت متحده آمریکا، اسرائیل و امارات متحده عربی اعلام شد
انتهای پیام