معاویه و ۸ سریال دیگر از عربستان
مسعود باب الحوائجی در کانال تلگرامی خود نوشت:
«آیا می‌دانید که:
سعودی به جز سریال «معاویه» که تا این حد وایرال شد و نقد و جنجال‌‌ها برانگیخته، برای رمضان امسال، هشت سریال دیگر هم در حال پخش دارد؟
من به تدریج در همین صفحه به معرفی این سریال‌ها خواهم پرداخت اما پیش از آن خوب است جویای پاسخی برای این جهش رویکرد هنری-سینمایی سعودی باشیم که در یک جامعه‌ی سلفی این سطح از بمباران دراماتیک و رسانه‌ای در عرض یک ماه عبادی چه ضرورت و دلایلی می‌تواند داشته باشد؟
می‌خواهم پاسخ این پرسش را از منظر یک استاد دانشگاه ایالتی تنسی آمریکا و متخصص تاریخ خاورمیانه بدهم که چندین سال در عربستان زندگی و مطالعه کرده است.
پرفسور «شان فولی» حاصل مطالعات و مصاحبه‌هایی که در داخل عربستان انجام داد را در سال ۲۰۱۹م به صورت کتابی منتشر کرد با عنوان:
«السعودية المتغيرة: الفنّ والثقافة والمجتمع في المملكة»
به ترجمه “د.نهی عبدالله العویضي”
که ناظر به رنسانس فرهنگی و هنری در جامعه‌ی سعودی است.
«شان‌فولی» از یک استراتژی ملی در سعودی که به ظهور یک گفتمان هنری-فرهنگی تبدیل شده سخن می‌گوید که قرار است محرک‌های تحول و توسعه‌ی مدرن را تضمین کنند؛ جامعه‌ای که به تعبیر «د.میرزا الخویلدی» نویسنده و تحلیل‌گر سعودی قرن‌ها از شادی متنفر بود و مردم را به سمت تاریخ، میراث و گذشته‌ای انباشته از جنگ و افتخار به یورش‌های عنتره‌سان خود می‌کشاند و باعث گسست مدرنیته و آینده شده بود، حالا تصمیم گرفته تا هنر و سینمای مدرن را سکوی پرتاب خود به جنبش تغییر و مبنای پیشرفت‌اش قرار دهد.
«شان فولی» به هریسون و هانتینگتون در کتاب «فرهنگ‌ها و ارزش‌های پیشرفت» اشاره می‌کند که با مقایسه تجربیات کره جنوبی در آسیا و غنا، کره جنوبی توانست کمتر از سی‌سال به یغمای بازارهای جهانی دست یازد اما کشور غنا که صرفاً درگیر فرهنگ تصاحب و مصرف بود همچنان بر پشته‌ای از ذخایر و معادن درجا بزند، مینویسد:
همانطور که پیشرفت نیازمند فرهنگ است، عقب‌ماندگی نیز عقبه‌ای فرهنگی دارد که در دستیابی به پیشرفت و توسعه‌ی مؤثر، ممانعت‌های جدی ایجاد می‌کند، فرهنگی که قرن‌ها در جامعه‌ی عربی رکود و تحجر را دامن زده بود امروز بر سر دوراهی چرخشی حیاتی است که با مواجهه انتقادی با میراث‌اش، خود را به آینده پرتاب کند یا همچنان در سنت و گذشته‌اش شیرجه بزند؟
برای همین پرفسور شان فولی مینویسد:
سعودی با مدل چشم‌انداز ۲۰۳۰ خود دست به هدایت جنبش تحول فرهنگی از طریق جریانی از شوک‌های پی در پی و عمدی زد که به دنبال برچیدن محدودیت های فرهنگی‌ای برآید که همواره موانع پیشرفت در سرزمین‌اش بوده‌اند، برای همین به دنبال گشایش در هنر، توانمندسازی زنان و اجازه دادن به آنها برای کار، رانندگی، مسافرت و استقلال مالی رفت تا تحول واقعی در آگاهی و عملکرد را برایشان تأمین کرده باشد، اما این اهداف نیاز به فرهنگ‌سازی رسانه‌ای داشت که باید هنرمندان و سینماگران و نویسندگان را به میدان می‌آورد تا مقدمات آن را تدوین و تدارک می‌کردند.
چیزی که رمضان امسال با پخش بیش از ۱۰ سریال در کشور سعودی می‌بینیم استقبالی بی‌سابقه از زبان هنر دراماتیک است که هدف آن نوسازی و توسعه نظام فرهنگی جامعه از طریق ترویج ارزش های مثبت و نقد آداب و رسوم منفی و گسترش افق های معرفتی است و زبان این فرهنگ امروز سینما و موسیقی و رمان با«صحنه‌هایی از کمدی نوظهور» و«رسانه‌های شرکتی و صنعت فیلم» با «شکل دادن به پویایی آینده» است.
پی‌نوشت: در نوشته‌های شب‌های بعد نشان خواهم داد که هر یک از این سریال‌ها، چه دغدغه‌هایی از جامعه‌ی سنتی و در حال گذار سعودی را پوشش می‌دهند و زبان به بازنمایی و نقدشان می‌گشایند و سریال معاویه کجای این مختصات از ترسیم آینده ایستاده است؟»
انتهای پیام
