آیا روزنامه نگاران بدون فیلتر دغدغه‌ی فیلترینگ ندارند؟

پس از اینکه تلگرام فیلتر شد، وزارت ارتباطات اعلام کرد که به برخی از اهالی رسانه اینترنت رایگان بدون فیلتر تعلق می‌گیرد، عده‌ای از اصحاب رسانه از این امکان استفاده کردند و به اینترنت بدون فیلتر دسترسی پیدا کردند. اما آیا دسترسی رسانه‌ای‌ها به اینترنت بدون فیلتر، دغدغه‌ی آنها را در این زمینه کم نمی‌کند و چون خود آنها در این زمینه مشکلی ندارند، باعث نمی‌شود که دیگر پیگیر ماجرا نباشند؟

دکتر شاه قاسمی استاد ارتباطات دانشگاه تهران معتقد است که نه تنها این مساله دغدغه‌ی روزنامه‌نگاران در این زمینه را کم نخواهد کرد بلکه کار درستی است. او همچنین در گفت‌وگوی خود با انصاف نیوز ضمن تحلیل مساله‌ی فیلترینگ به بررسی نقش اینستاگرام در رواج مصرف‌گرایی و از بین بردن روحیه‌ی انتقادی مردم اشاره کرد که در ادامه می‌خوانید:

احسان شاه قاسمی با بیان اینکه روزنامه‌نگار ذاتا آدمی است که تنها به خودش فکر نمی‌کند به خبرنگار انصاف نیوز گفت: یعنی چه به اینترنت بدون فیلتر دسترسی داشته باشد چه نداشته باشد، دغدغه‌ی او حذف نخواهد شد و این موضوع برای اهالی رسانه بی‌اهمیت نمی‌شود.

وی افزود: به نظرم این اتفاق، اتفاق خوبی است؛ البته که این امکانات باید برای همه باشد. اما در ابتدا باید اشکال کار را پیدا کرد. مثلا همین بی‌اعتمادی مردم به شبکه‌های اجتماعی داخلی که وجود دارد، باید بررسی شود و  بر این اساس برنامه‌ریزی کنیم.

شاه قاسمی اضافه کرد: روزنامه‌نگاران تلگرام را برای ارتباط گرفتن می‌خواهند تا مسایل را پیگیری کنند، زیرا تلگرام رسانه‌ی متن محوری است و بسیار مهم است. البته باید مسایل امنیتی آن را در نظر گرفت اما اینکه به خاطر وجود یک کانال، تلگرام را ببندند درست نیست. به هر حال  فکر نمی‌کنم چون به اصحاب رسانه تلگرام بدون فیلتر داد‌ه‌اند دیگر این مساله دغدغه‎شان نباشد.

این استاد ارتباطات درباره‌ی فیلترینگ گفت: فیلترینگ مساله‌ی پیچیده‌ای است، وقتی که فیلترشکن وجود دارد اصلا ما نمی‌توانیم چیزی را فیلتر کنیم. مجبور هستیم فیلترینگ را سمت سایت‌ها و برنامه‌هایی ببریم که خیلی خطرناک هستند، یعنی مثلا مسایل اخلاقی دارند. اما وقتی که دسترسی به سایت‌ها و کانال‌ها با فیلترشکن ممکن است، فیلترینگ تقریبا بی معنا می‌شود؛ مثل اتفاقی که الان افتاده است.

این استاد دانشگاه تهران گفت: بعضی از کشورها حتی دسترسی به محتوای غیر اخلاقی را هم مسدود نمی‌کنند. بنده بسیار سر این مسایل حساس هستم و فکر می‌کنم آسیب زیادی به جامعه می‌زند. گرچه همان‌ها هم با فیلترشکن قابل دسترسی است. با فیلتر کردن همه‌ی سایت‌ها و برنامه‌ها فیلترینگ را بی اعتبار نکنیم. فیلترینگ بیشتر برای سایت‌های غیر اخلاقی است.

او اضافه کرد: یک اشتباه فسلفی رخ داد. وقتی فکر کردیم که تلگرام کانال‌های سیاسی خطرناک دارد این پیام‌رسان فیلتر شد، اما از آنجایی که در اینستاگرام معمولا سلبریتی‌ها حرف‌های سیاسی نمی‌زنند، فکر می‌کنند خطرناک نیست، درحالی‌که این بسیار خطرناک‌تر است. دقت کنید که از وقتی تلگرام فیلتر شده چقدر بحث‌ها مبتذل‌تر شده است. به جای اینکه بگوییم فلان اتفاق مهم کشور چه بوده است، یا مثلا تقلب علمی در دانشگاه را که مادر فساد در همه‌جاست بررسی کنیم، این مسایل را رها می‌کنیم و می‌گوییم مثلا چرا صداوسیما با دختری که در اینستاگرام می‌رقصیده مصاحبه کرده؟

این کارشناس ارتباطات در ادامه گفت: در حال حاضر یک رسانه‎ی متن محور که تخیل و فکر را به کار بیندازد وجود ندارد. حالا می‌بینیم که تلگرام را فیلتر می‌کنند، شاید بد باشد که من به عنوان یک استاد ارتباطات این را بگویم اما بهتر است اینستاگرام را فیلتر کنیم، زیرا هیچ سودی برای ما ندارد. شاید بر روی کاغذ‌ بنویسیم که از شبکه‌های مجازی درست استفاده کنیم و به لحاظ نظری هم می‌توان استفاده‌ی خوب و یا بد کرد. مثلا شما شاید بگویید به هر حال عده‌ی زیادی در اینستاگرام کار می‌کنند اما آنها شغل نیستند. مثلا کسی که از ترکیه لباس می‌آورد و می‌فروشد اسم آن شغل نیست و در واقع این شغل‌ها کاذب است. حتی این پیج‌ها بسته شود مردم از مغازه‌ها لباس می‌خرند.

شاه قاسمی در پایان گفت: کافی است به صفحه‌ی سرچ اینستاگرام خود سری بزنید و ببینید مردم چه چیزی را نگاه می‎کنند. هیچ ربطی به سیاست و مسایل انتقادی ندارد. از ده تا یکی از پست‌ها شاید انتقادی باشد؛ تازه اصلا مطلب پیچیده‌ای هم نیست و نمی‌تواند باشد. هرچند فیلترینگ راه حل نهایی نیست اما راه حل موقت است.

اینستاگرام همه را سرگرم مصرف گرایی و سلبریتی‌ها کرده است. سلبریتی‌ها کارهای عجیب و غریبی می‌کنند مثلا با سر خود انار می‌شکنند؛ کارهای غیر اخلاقی می‌کنند یا هر روز با یک دختری کلیپ پر می‎کنند، این‌ مسایل حواس مردم را از نکات مهم‌تر پرت می‎کند.

مثلا یک سلبریتی تبلیغ می‌کند که زباله نریزید. شما اگر پوست هندوانه را در طبیعت بیندازید بعد از سه ماه جزیی از طبیعت شده اما آن سلبریتی که هرروز یک لباس به تن دارد و  مصرف گرایی را ترویج می‌کند که بیشتر طبیعت را آلوده می‌کند. منظورم استفاده‌ی بیش از حد از موبایل و لباس و… است؛ زیرا سلبریتی‌ها با لباس‌های متنوعی در اینستاگرام هستند، مثلا هیچکدام از آنها ماشین پراید ندارند. در یک سال گذشته علیرغم اینکه بحران اقتصادی وجود دارد و برخی معضلات اجتماعی افزایش یافته اما شهوت خرید و سفر خارجی ده برابر شده است.

انتهای پیام