اهرم‌های کوچک تغییر؛ من آجیل نمی‌خرم!

دکتر عباس نعیمی جورشری، جامعه شناس و عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی درباره‌ی خرید آجیل برای عید نوروز نوشت:

_آگه آجیل نداشته باشیم زشته!

_جلو مهمون آبرومون میره!

_مگه میشه عید بدون آجیل؟!

جملات بالا نمونه‌ای بود از دغدغه‌های خانواده ایرانی در روزهای منتهی به نوروز ۱۳۹۸. خانواده‌ای که زیر فشارهای سرسام آور اقتصادی در حال “له” شدن است. آمار فقر در سال ۹۷ رو به افزایش بوده و سبد خانوار ایرانی بطور چشمگیری کوچکتر شده است. طبقه گرسنه بزرگ شده آنچنان که پدیده‌های اجتماعی منتج از فقر بیش از پیش مشاهده می‌شود. نمونه زباله گردی شبانه از این زمره است.

پدیده گرانی به مثابه امری اجتماعی حداقل دو سو دارد. یک سوی این امر دولتمردان به معنای عامش قرار دارند که با مباحث کلان اقتصاد سیاسی به این بحث مرتبط هستند، اما سوی دیگر خود خانواده ایرانی قرار دارد که نوع رفتارش تعیین کنندگی خاص خود را دارد. در این‌باره نکته‌ای مهم مطرح است که اگر اهرم فشار مناسبی برای بهبود در سطوح بالای مدیریتی در دسترس نیست، لااقل می‌توان در سطح خرد کنشگری داشت و تغییر ایجاد نمود. این سطح خرد دلالت بر کنش‌های کوچک خانواده دارد. “رفتارهایی کوچک” که در صورت فراگیر شدن می‌تواند اثرگذار باشد. “نخریدن” کالایی که گران می‌شود، اهرم فشاری است که فرد و خانواده در اختیار دارد. شاید تنها اهرم در دسترس نیز باشد. اهرمی که خانواده ایرانی نشان داده در استفاده از آن چندان موفق و فراگیر عمل نکرده است. کمپین تحریم خرید خودروهای انحصاری داخلی، اگرچه با توفیق اولیه مواجه شد و انسجام خوبی بین توده‌هایی که به کمپین پیوستن رقم زد اما نهایتاً شکسته شد. این مثال تجلی بیم‌ها و امیدهاست. توفیق‌ها و شکست‌ها که طبیعت کنشگری اجتماعی و اعتراضی است. بایستی بر آن کنش مدنی استمرار داشت و چنان یک آموزه اجتماعی به تمرین آن پرداخت و از شکست ناامید نشد. کنشگری آگاهانه و مسوولانه از خصایص جامعه مدنی است که بایستی ذره ذره ساخته شود.

در مواجهه با موج‌های عظیم گرانی، لازم است تغییر از پایین توسط خود مردم انجام شود.

از این حیث می‌توان تصریح و تاکید کرد که “گرانی سفره” ارتباط مستقیمی با آبرو و کرامت انسانی ندارد. بنابراین نداشتن آجیل به معنای بی آبرویی یا کاهش ارزش خانواده نیست.

همینطور محتوای نوروز، این جشنواره کهن ایرانی به خوراک آجیل وابسته نیست. اگرچه خوراک جزو مؤلفه‌های زیباساز و لذت‌بخش هر جشنی از جمله نوروز است، اگرچه اهمیت مردم شناختی خوراک و پذیرایی آشکار است اما آجیل، پذیرایی حیاتی و بلاجایگزین نیست که عید بدون آن غیرقابل تصور باشد. بنابراین من آجیل نمی‌خرم، پیشنهاد می‌کنم شما هم نخرید!

از دُم شلوغی بازار تا قَسَم کسادی کسب و کار

انتهای پیام