همه‌ی فرصت‌هایی که سیل با خود آورد
/ گفت‌وگو با آلبرت بغزیان درباره‌ی فرصت‌هایی که می‌توان از سیل ساخت /
پریسا صالحی، خبرنگار انصاف نیوز: وقوع سیل در بعضی از شهرهای کشور، با خسارات فراوانی همراه بود به طوری که بعضی روستاها به طور کامل تخریب شده‌اند و خانه‌ها و زمین‌های زراعی از بین رفته‌اند با این وجود افزایش میزان ذخایر آبی و بهبود الگوی ساختمانی روستاها از نکات مثبتی است که با وجود فاجعه‌ی سیل می‌توان به آن دست پیدا کرد. آلبرت بغزیان اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران معتقد است می‌توان از سیل برای بهبود شاخص‌های اقتصادی استفاده کرد.
آلبرت بغزیان در مورد تهدیدهای به انصاف نیوز گفت: «طبیعت کار خودش را انجام داده و بارندگی اتفاق افتاده، اینکه چنین موضوعی تبدیل به فاجعه می‌شود به خاطر تصمیماتی است که در این موضوع گرفته شده است. اگر نکاتی که برای پیشگیری وجود دارد رعایت نشود این اتفاقات طبیعی تبدیل به تهدید می‌شود.
وقتی این اتفاقات تبدیل به بلای طبیعی می‌شود، شکی نیست که خساراتی وارد می‌شود. گرچه خسارات جانی کمی داشته ولی تبعات منفی داشته برای مثال تغییرات اکوسیستمی که در زمین‌ها ممکن است رخ دهد یا بعضی زمین‌هایی که باید در آن کشت صورت می‌گرفت الان با آب پر شده است اما چیزی که رخ داده را نمی‌توان برگرداند و اینها را باید به یک فرصت تبدیل کرد.»
او با تاکید بر لزوم بهبود ساختار برای جلوگیری از اتفاقات بعدی گفت: «این سیل نشان داد تغییر اقلیمی در ایران شروع شده و ما باید بعد از این مسیل‌هایی درست کنیم و بارندگی‌ها باید مهار شود و به هدایت آب‌های روان توجه شود. در واقع این اتفاق به ما درمورد اتفاقات آتی هشدار داد. برنامه‌های دولت مثل برنامه‌ی بودجه باید بازنگری شود، برای سرمایه‌گذاری‌های آتی مطالعات اقلیمی و زمین‌‌شناسی بیشتر باید مورد توجه قرار بگیرد.»
بغزیان معتقد است می‌توان از تهدید سیل فرصت ساخت و توضیح می‌دهد: «چیزی که از این سیل عاید ما شد، ذخایر آبی است، این می‌تواند در حوزه‌ی گردشگری و کشاورزی تاثیرگذار باشد. همبستگی‌ای که این سیل در مردم ایجاد کرد در ایجاد نگاه همیاری بین مردم و اینکه به کمک دولت بیایند تاثیر مثبت دارد.
یک سری بافت فرسوده در این مناطق وجود داشت که از نظر مکانی در جای نامناسبی قرار داشتند که جابه‌جایی آنها توجیهی نداشت. با اتفاقی که افتاده و خسارت جانی زیادی هم نداشت برای جبران خسارت مالی باید ساخت و ساز انجام شود که می‌تواند در جای مناسب باشد.
مورد دیگری که می‌تواند اتفاق بیافتد این است که کاربری زمین‌ها تغییر کند، برای مثال زمینی که تا کنون کاربری مسکونی داشته، برای کشت استفاده شود. در واقع روستاها جمع‌تر می‌شوند و سازه‌ها ایمن‌تر می‌شوند، یکی از دلایل خساراتی که وارد شد این بود که سازه‌ها قدیمی و کاهگلی بودند. شاید قسمت‌هایی از زمین مورد استفاده‌ی بهینه نبود ساخت و ساز دوباره می‌تواند الگوی ساخت ما را بهبود بدهد.»
او در مورد تاثیر سیل روی معادن و ساختمان‌سازی می‌گوید: «ما معادن موادی مثل سیمان و گچ و معادن فلزی داریم که می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند موضوع دیگری که الان می‌تواند رونق بگیرد ساخت و ساز است. اگر دولت بانک‌ها تامین مالی آن را انجام دهند و تامین نقدینگی صورت بگیرد، ساخت و ساز می‌تواند رونق بگیرد، این ساخت و ساز می‌تواند اشتغال را هم بالا ببرد.
انبوه‌سازی برای اسکان پناهجویان و مهاجران می‌تواند باعث بهبود شاخص‌های اقتصادی در ساخت‌وساز و اشتغال و معدن شود. ما معادنی داشتیم که امکان صادرات آن بوده و نه امکان استفاده در داخل، که الان می‌توانند در ساخت‌وساز ساختمان‌ها استفاده شوند که هم زودتر اسکان آنها انجام شود و هم مانع مهاجرت شود.»
آلبرت بغزیان با تاکید بر لزوم استفاده‌ی درست از سرمایه‌گذاری در این مناطق ادامه می‌دهد: «حالا که اینطور سرمایه‌گذاری می‌شود؛ می‌توان اصولی‌تر شهرسازی و روستاسازی کرد و روستاها را از این حالت پراکنده خارج کرد و همینطور راه‌هایی که به زمین‌های زراعی منتهی می‌شود را تجهیز کرد؛ یعنی روستاها به صورت مجتمع یک جا باشند و افراد برای دسترسی به زمین‌های زراعی از جاده‌هایی که احداث می‌شود استفاده کنند.
پراکندگی هزار روستا در یک منطقه نشان می‌دهد همه می‌خواستند نزدیک زمینشان باشند. به همین علت صرف نمی‌کرد که آنجا برای 20-30 خانوار حتی مدرسه‌ای ساخته شود. اگر این روستاها یک جا جمع شوند و جاده‌سازی شود و زمین‌های کوچک ادغام شوند و به صورت کشت صنعتی کار کنند می‌توان خسارات را جبران کرد.»
او در پایان می‌افزاید: «متاسفانه این اتفاق در زمان عید افتاد، این تغییرات آب‌وهوایی به طور معمول هم در بهار و زمستان انجام می‌شود. درسال‌های میلادی در هیچ کشوری تغییر سال با تغییر فصل نیست که مردم اینطور در جاده‌ها بمانند.
چیزی که قابل ستودن بود این بود که با اینکه مردم آمادگی نداشتند، حتی قبل از رسیدن نیروهای امدادی، به صورت خودجوش کمکرسانی کردند و توانستند کاهش خسارات را مدیریت کنند.»
انتهای پیام
