یک رمزگشایی از مجسمه‌ی بالای سر روحانی در ایتالیا

در پی طرح انتقاداتی درباره دیدار رییس جمهوری اسلامی ایران با نخست وزیر ایتالیا زیر سایه مجسمه «مارکوس اورلیوس» که گفته شده فاتح ایران در جنگ علیه سلسله اشکانی بوده، خبرگزاری آنا (خبرگزاری دانشگاه آزاد) گزارش داده که «برخلاف این ادعاها، این مجسمه نماد صلح و اندیشه است نه جنگ و کشورگشایی».

بر اساس این گزارش: مجسمه‌ای که از مارکوس اورلیوس (180-121 بعد از میلاد مسیح) در کاپیتول (Campidoglio) رم به نمایش گذاشته شده، به دلایل متعدد نه به جنگ و کشورگشایی، که به صلح و خرد و اندیشه اشاره دارد.

این مجسمه اسب‌سوار برنزی که اصل آن در داخل موزه کاپیتولین قرار دارد و دیدار اخیر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران و ماتئو رنزی، نخست‌وزیر ایتالیا در روز سه شنبه 6 دی در کنار همین مجسمه برگزار شد، در سال 175 میلادی و در زمان حکومت او (از 171 تا 180) برپا شده است. اصل مجسمه در سال 1538 به دستور پاپ از فروم رم به میدان کامپیدولیو منتقل شد و اکنون این مجسمه به موزه کاپیتولین منتقل شده و یک نسخه بدل جای آن را در میدان گرفته است.

برخلاف ادعاهایی که اخیراً در این مورد مطرح شده که مجسمه مارکوس اورلیوس نمادی از جنگ‌های کشورگشایانه رم باستان علیه ایرانیان است، کارشناسان آثار باستانی و میراث فرهنگی معتقدند که این مجسمه سوار بر اسب اساساً به صلح و اندیشه بشری اشاره دارد. مارکوس اورلیوس آنتونیوس آگوستوس با وجود شرکت در جنگ‌های متعدد علیه اقوام مختلف که در آن زمان کاملاً معمول و مرسوم بود، اساساً در تاریخ عنوان «امپراتور فیلسوف» شناخته شده است.

هلموت نیکل در مقاله‌ای با عنوان «لباس تازه امپراتور اسب سوار» که در سال 1989 در جلد بیست‌وچهارم ژورنال موزه متروپولیتن نیویورک منتشر شده، نوشته است: «در این مورد حالت بدنی (امپراتور) دلالت بر بخشش و بزرگواری دارد، چنانکه برخی از تاریخ‌نویسان نوشته‌اند (چنانچه این مجسمه قرار بود نشانه‌ای از استیلا باشد) طبق رسم قرون وسطی می‌بایست مجسمه‌ای از سرکرده دشمنان در حال طلب عفو زیر سم راست اسب او تصویر می شد… اما مارکوس اورلیوس که بدون سلاح یا زره تصویر شده است، به نظر می‌رسد که پیام‌آور صلح باشد تا قهرمان جنگ، چون او به خود و سلطنتش به همین چشم نگاه می‌کرد.»

از این مجسمه به ارتفاع چهار متر و 24 سانتیمتر که تصویرش پشت سکه‌های نیم یورویی ایتالیا نیز نقش بسته است، چند نمونه بدل نیز در نقاط مختلف دنیا وجود دارد که از آن جمله می‌توان به مجسمه‌ای که در سال 1908 در دانشگاه براون ایالات متحده آمریکا نصب شده، اشاره کرد. به تقلید از این مجسمه نیز مجسمه شخصیت‌های مختلفی در طول تاریخ ساخته شده است؛ از جمله مجسمه سوار بر اسب جورج سوم پادشاه انگلستان که تا سال 1776 در نیویورک برپا بود و به دستور جورج واشنگتن در جریان جنگ به گلوله های توپ بدل شد و همچنین یادبود شاهزاده ژوزف پونیاتوفسکی در لهستان که از سال 1829 در شهر ورشو برپا شده است.

انتهای پیام