انصاف نیوز، تلاشی برای بسط مرزهای تحمل در جمهوری اسلامی ایران | فرخ نگهدار

فرخ نگهدار، در یادداشتی به بهانه‌ی سالگرد شکل‌گیری تحریریه‌ی انصاف نیوز نوشت: پنج سال از آغاز به کار انصاف نیوز گذشت. آیا در این پنج سال داده‌های کافی فراهم شده است که تحلیلگران بتوانند درباره هویت و ماهیت آن یک جمع بندی قطعی داشته باشند؟ من در موقعیتی نیستم که به این پرسش پاسخ قطعی بدهم. چون فعالیت آن را به اندازه کافی از نزدیک و به طور روزمره مرور نکرده‌ام. قضاوت من درباره انصاف نیوز مبتنی بر اطلاعات ناشی از مراجعات گاه‌گداری و برخی تجارب شخصی، به ویژه حسیات است. 

نخستین و بارزترین ویژگی انصاف نیوز در قیاس با سایر رسانه‌های مجازی در جمهوری اسلامی ایران، نوعی تمایل به «متفاوت نمایی» است. تیترها، سوژه‌ها، چهره‌ها و رویدادها به نوعی در انصاف نیوز عرضه می‌شوند که در ذهن کاربران این پرسش را مطرح کند که آیا انصاف نیوز یک رسانه حکومتی با امتیازات ویژه است؟ یا این رسانه صرفا به ابتکار و تیزبینی مسئولین آن است که خطوط قرمز رایج، اما نانوشته در جمهوری اسلامی را پشت سر می‌گذارد.

از حدود 2 سال پیش، زمانی که در آستانه انتخابات مجلس قرار داشتیم، نشانه‌های قطعی پیدا شد که حکومت قصد ندارد انتخابات را به گونه‌ای برگزار کند که مردم ناراضی و منتقد وضع موجود احساس کنند با ریختن رای خود به صندوق‌ها می‌توانند در سمت‌دهی سیاست‌ها و رویکردهای حکومت نقش داشته باشند. این نشانه‌ها به وضوح نشان می‌داد که حاکمیت جمهوری اسلامی در نظر ندارد اقشار ناراضی و منتقد و مخالف، پای صندوق‌های رای حاضر شوند و به نامزدهای مورد اعتماد خود رای بدهند.

در عین حال وقایع دی‌ماه 96 و سپس رویدادهای هولناک سال 98 به روشنی عمق نارضایی و بی‌اعتمادی عمیق گسترده‌ترین اقشار اجتماعی و حالت انفجاری این نارضایی ها را به وضوح آشکار ساخت. به زبان دیگر، تصمیم حکومت به رد صلاحیت گسترده نامزدهایی که قادرند رای اقشار ناراضی و معترض به سیاست‌های جاری حکومت را جذب کنند، نه تنها به کاهش اعتراضات و انتقادات کمکی نکرد، بلکه به سهولت روشن شد که چنانچه حکومت با نارضایی‌ها و اعتراضات به روش آبان 98 رفتار کند، جریان‌های شناخته شده برانداز با شتاب میدان‌دار خواهند شد و ثبات سیاسی در مخاطره قرار خواهد گرفت. از حدود یک سال پیش، تقریبا با رواج کلاب هاوس و حضور برخی چهره‌های سرشناس حکومتی در آن، روشن شد که حداقل بخش مهمی از مدافعان جمهوری اسلامی به این جمع بندی رسیده است که شیوه سرکوب خشن و بی مهابای ناراضیان و معترضان، نظام فعلی را با نظام قبلی هم‌سرنوشت می‌کند و برای اجتناب از تکرار آنچه در نظام گذشته رخ داد باید، هم در سطح سیاسی و هم در سطح مدنی، با جنبش های مطالباتی، با اعتراضات قانونی، با شخصیت‌های منتقد حکومت، به گونه‌ای رفتار شود که امید به رسیدگی به مطالبات مدنی و سیاسی، امید به چانه زنی با حکومت برای تحصیل مطالبات معین، ریشه‌کن نشود.

گرچه ترکیب مجلس یازدهم و دولت دوازدهم مملو از نیروهای ضد اصلاح طلبی و اعتدال گرایی است، اما فضای عمومی در جامعه نه تنها بسته نشده، بلکه به‌گونه محسوس و در جهات معین مبارزات مدنی و مطالباتی در سطح کشور و حضور و ایفای نقش فعالین و تشکل‌های سیاسی قانونگرا نسبت به سال‌های قبل گسترده‌تر و پرمخاطب‌تر هم شده است. شما در کنه روحیه‌ی حاکم بر معترضان به بی آبی در اصفهان و در اعتراضات سراسری معلمان نوعی از تلاش برای تعامل با حکومت را مشاهده می‌کنید. تلاشی که در صفوف حکومت نوعی واکنش نامتقارن تولید می‌کند. واکنش محسوسا متفاوت کیهان و جوان با صدا و سیما و مجلس نشان می‌دهد که نخبگان سیاسی، مدنی و فرهنگی جامعه ما به سطحی از بلوغ رسیده‌اند که قادرند با تولید شکاف در حکومت راه تحقق بخش‌هایی از مطالبات خود را بگشایند. 

تا آنجا که من دنبال کرده‌ام انصاف نیوز با آن گروه از مدافعان حکومت همراهی دارد که باور دارند و تلاش می‌کنند حاکمیت جمهوری اسلامی ایران به تولرانس بیشتری در قبال منتقدین و مخالفین خود مجهز گردد. انصاف نیوز یکی از رسانه‌هایی است که می‌کوشد مرزهای تحمل جمهوری اسلامی را بسط دهد. انصاف نیوز به نوعی هدایت می‌شود که در وجدان عمومی جامعه این فکر نهادینه شود که حذف از حکومت نباید به حذف از جامعه فراروید. من، بنا بر تجارب محدودی که طی 5 سال گذشته داشته‌ام، اندیشه راهنما در انصاف نیوز را این طور جمع بندی می‌کنم: حذف از حکومت، قطع امکان مشارکت در انتخابات، قطع امکان دسترسی به قدرت سیاسی، نباید به قطع دسترسی به مردم، به بستن راه حضور در صحنه جامعه، به التجا به منابع قدرت خارجی منتهی شود.

انتهای پیام