«توجه برای امین فردین و امید دانا پول تولید می‌کند»

سرویس فرهنگی انصاف نیوز: احسان شاه‌قاسمی، استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه «توجه را می‌شود به پول و قدرت ترجمه کرد»، گفت: افرادی که به امین فردین فحش می دهند به صورت ناخودآگاه کارمندان او هستند. این کار مثل همان دعواهایی است که سلبریتی‌ها با هم درست می‌کنند تا توجه به خود را حفظ کنند. فرد باهوشی مثل فردین این کار را با ظرافت بیشتری انجام می‌دهد.

آقای شاه‌قاسمی در گفت‌وگو با انصاف نیوز درباره‌ی فعالیت‌های «امین فردین» و «امید دانا» می‌گوید: من خیلی این دو نفر را نمی‌شناسم و برایم مهم هم نیستند، به این خاطر که اینها در یک سطح عامه‌پسند دارند کارمی‌کنند. البته دو حوزه عمل دارند؛ فعالیت امید شریفی دانا در حوزه عمل سیاسی است و امین فردین به قول خودش در حوزه‌ی «افشاگری سلبریتی‌ها و «کمک به حقیقت» و این نوع پرت‌و‌پلاهایی است که خودش می‌گوید منتهی با اینکه خیلی دنبال نمی‌کنم به این دلیل است که چیز جدیدی از اینها درنمی‌آید.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در مهندسی می‌گویند وقتی نیرویی به یک شیء از بیرون وارد می‌شود دیگر مهم نیست در آن جسم چه خبر است و با چه عناصری اجزای این جسم به هم وصل شده‌اند، تو خالی یا پُر است مهم شکل خارجی جسم است. این دو نفر در فضایی دارند کار می‌کنند که توجه را می‌شود به پول و قدرت ترجمه کرد. همیشه اینطور بوده اما امروز با گسترش شبکه‌های اجتماعی خیلی بیشتر از گذشته می‌بینند که اینطور است. بنابراین این افراد تلاش می کنند که توجه را جلب کنند. در دنیایی که توجهی نمانده و همه‌ی آدمها را سر در گوشی می‌بینی و حتی قبل از خواب زن و شوهر هم به جای اینکه به هم «شب بخیر» بگویند گوشی خود را چک می‌کنند. بنابراین اگر شما بخواهی توجهی را جلب کنی آن توجه در جایی به صورت آزاد وجود ندارد و از جای دیگر باید توجه افراد را به سمت خود جلب کنی تا بتوانی این توجه را به پول تبدیل کنی.

شاه قاسمی با بیان اینکه «ضریب هوشی امین فردین و امید دانا قطعا بالای متوسط است»، می‌گوید: من اعتقاد دارم که اغلب سلبریتی‌ها ضریب هوشی زیر متوسط دارند ولی امین فردین نه؛ قطعا ضریب هوشی او بالای متوسط است، امیدی شریفی هم همینطور. هر دو از افراد مطالعه‌کرده‌ای هستند. امین فردین خیلی ماهرانه یک استدلالی را آغاز می‌کند و به مخاطب ارائه می‌دهد؛ مثلا برای اینکه نشان بدهد فساد در سینما وجود دارد یک پژوهش کوچکی ترتیب می‌دهد و آمار تعداد آموزشگاه‌های آموزش بازیگری را پیدا می‌کند و در یک برآورد می‌کند که چه تعداد کمی از افرادی که در این موسسات آموزش می‌بینند می‌توانند بازیگر شوند و در نهایت نتیجه می‌گیرد که فساد بزرگی در سینما باید وجود داشته باشد. قطعا وقتی در آن جایگاه قرار می‌گیرد و عده زیادی او را فالو می‌کنند خود سلبریتی‌ها هم در رقابت با هم اطلاعاتی را در اختیار او قرار می‌دهند.

وی در ادامه افزود: اما اینکه گفتم باهوش است برای این است که خوب می‌تواند آن قسمت دروغ ماجرا را به عنوان بخشی از زنجیره‌ی فکت‌ها نشان دهد. یک بخش دیگرش که نشان می‌دهد آدم باهوشی است اینکه هر چیزی را تبدیل به کارزار جدیدی برای جلب توجه بیشتر می کند از جمله اینکه افرادی که با او مخالفت می کنند و می‌گویند که او دروغ می گوید هم کمکش می‌کنند که برجسته‌تر شود. این نشانه‌ی هوش امین فردین است چرا که وقتی نظرات دشمنان خود را معرفی می‌کند کمک می‌کند که همچنان در واقع مورد توجه مخاطبان باقی بماند.

شاه‌قاسمی با بیان اینکه «افرادی که به امین فردین فحش می دهند به صورت ناخودآگاه کارمندان او هستند» می‌گوید: این کار مثل همان دعواهایی است که سلبریتی‌ها با هم درست می‌کنند تا توجه به خود را حفظ کنند. فرد باهوشی مثل فردین این کار را با ظرافت بیشتری انجام می‌دهد.

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از تحلیل خود درباره‌ی عملکرد امین فردین و امید دانا می‌گوید: به جای مردم می گویم عوام که واژه طعنه‌دار و کنایه‌داری است؛ عوام به طور خیلی عجیبی بسیار فراموش‌کار هستند؛ از امین فردین فریب می خورند ولی سه روز که می‌گذرد و شایعه‌ی بعدی را راه می‌اندازد دوباره به حرکت در می‌آیند و تبدیل می شوند به لشکر چشم‌هایی که سمت امین فردین است؛ ممکن است آدم‌های زیادی خانه‌خراب شوند ولی این توجه برای او پول تولید می‌کند، قدرت برایش تولید می‌کنید، قدرت چانه‌زنی به او می‌دهید. اشکال از مردم است اگر اینها را نبینیم هیچ کدام این سلیبریتی‌ها وجود نخواهند داشت.

شاه قاسمی در همین ارتباط افزود: در کشوری زندگی می‌کنید که ۱۴ میلیون هموطن شما فالوور دنیا جهانبخت هستند؛ این تحقیر هیچ‌کس نیست، من به‌عنوان یک شهروند باید بدانم که وقت من بیشتر از کارهای حقیرانه دنیا جهانبخت ارزش دارد. این موضوع نه ربطی به حکومت دارد، نه ربطی به دولت رئیسی دارد، نه به اسرائیل و آمریکا ربط دارد مسئولیت فردی و اجتماعی خودمان را بپذیریم.

احسان شاه‌قاسمی درباره‌ی برخی ادعاها مبنی بر اینکه خودکشی یک بازیگر سینما و تلویزیون به دلیل افشاگری‌های امین فردین بوده گفت: اینکه من بگویم امین فردین باعث خودکشی زهره فکور صبور شده یا نه خیلی پیچیده است، مخصوصا الان که به تازگی این اتفاقات افتاده سخت است که آدم قضاوت کن ولی باز هم از نظر من مهم نیست. ه‌چکس نمی‌تواند به این آسانی باعث خودکشی کس دیگری شود. وقتی شما از زندگی‌تان ناراضی هستید در موثرترین حالت آن اتهامی که به شما زده می‌شود می‌تواند لگد نهایی باشد نه عامل خودکشی. قطعا فرد در وضعیت سختی قرار گرفته که اگر هم این موضوع تاثیرگذار بوده باشد نقش لگد نهایی را داشته است.

این استاد دانشگاه درباره‌ی شنیده‌هایی مبنی بر صدور حکم بازداشت امین فردین گفت: این حکم بازداشت که می‌گویند صادر شده و همینطور کسانی که به او فحاشی می‌کنند و آنهایی که می‌گویند خودکشی زهره فکور صبور و تقصیر تو بود و… همه اینها به سود امین فردین است. او دنبال پول است و توجه را می‌شود به پول و قدرت ترجمه کرد.

شاه‎قاسمی درباره‌ی نسبت فعالیت‌های امین فردین و امید دانا با دسته‌بندی «اخبار زرد» در فعالیت رسانه‌ای می‌گوید: اخبار زرد در واقع اخباری است که مسائلی را دنبال می‌کند که اینها در نگرش روزنامه‌نگاری چیزهای مهمی نیستند و از نیمه‌ی دوم سده نوزدهم شروع شد که معلوم شد ما علاقه‌مند هستیم درباره زندگی خصوصی بعضی افراد بدانیم. بعضی دانشمندان مثل هابرماس می گویند این اخبار زرد باعث شد که گستره‌ی همگانی، جایی که مردم درباره‌ی مسائل مهم و سخت بحث ‌کنند و تصمیم بگیرند در اروپا تخریب شود. بله قطعا همه آن کارهایی که امین فردین انجام می‌دهد همه اش ذیل روزنامه‌نگاری زرد طبقه‌بندی می‌شود اما اینکه خودش می‌گوید «من کار روزنامه‌نگاری پاپاراتزی می‌کنم» خیلی عجیب است.

وی در توضیح خود پیرامون چرایی عجیب بودن این جمله‌ی امین فردین می‌گوید: خود پاپاراتزی‌ها هم گاهی خجالت می‌کشند که بگویند ما پاپاراتزی هستیم. یک فیلمی فلینی ساخته بود به نام «زندگی شیرین» در سال ۱۹۶۰ که در واقع نقدی است به زندگی سلبریتی‌ها و مصرف‌گرایی در ایتالیا پس از جنگ. در این فیلم یک فرد با نام «پاپارازیو» حضور داشت که یک خبرنگار جوانی بود که برای اینکه از این اخبار زرد پوشش دهد دست به کارهایی عجیب و غریب و غیر اخلاقی می‌زد که خودش را دزدکی به جایی برساند و عکس بگیرید و منتشر کند و این اصطلاح از آنجا آمده و کنایه‌دار است که روزنامه نگاران پاپاراتزی کمتر به کار می‌برند. اینکه چرا این را می‌گوید شاید دلیل خاصی دارد اما این دفاع خیلی خوبی نیست.

شاه‌قاسمی با بیان اینکه «روزنامه‌نگار پاپاراتزی به چه دردی می‌خورد»، گفت: اینکه فلانی با فلانی رابطه داشته و یا فلانی از جایی رد می‌شده لباسش رفته بالا و پایش پیدا شده و مانند اینها واقعا چه دردی از جامعه دوا می‌کند؟ شاید در در اسکاندیناوی که جامعه‌ای مرفه و آرام است و این موضوع ملالت ایجاد می‌کند بتواند نشاطی به جامعه بدهد اما در جامعه‌ی ما که هزار و یک مشکل داریم اینکه بگوید پاپاراتزی هستم در واقع به وجهه خودش آسیب زده اما باید ببینیم هدف امین فردین چیست؟ هدف او پول است. اگر می‌گوید پاپاراتزی هستم یا افشاگری می‌کنم که سیستم پاک شود و… اینها همه‌اش را باید در این جهت ببینید که آیا به امین فردین با اینها پول بیشتری در می‌آورد که پاسخ، بله است.

احسان شاه‌قاسمی، استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار انصاف نیوز درباره‌ی حمایت جریان اصولگرا از امید دانا گفت: حتما می‌شود احتمال داد که ارتباطاتی وجود داشته باشد. اطمینان داشته باشید که دستگاه امنیتی هم بیکار نمی‌نشیند و بالاخره برای اینکه ایدئولوِژی خودشان را عرضه کنند روش‌های پیجیده‌تری را به کار می‌گیردند و آنها هم آدم‌های باهوشی هستند و ضریب هوش بالای متوسط دارند و روش های پیجیده‌تری انتخاب می‌کنند. به قطع نمی‌شود در این باره صحبت کرد ولی برای مثال وقتی مهناز افشار می‌رود در آلمان و همچنان یک نیمچه حجابی را حفظ می‌کند می‌شود تصور کرد که تماس‌هایی از ایران با او گرفته می‌شود و وعده‌هایی ممکن است داده شده باشد. تقریبا ما در این مورد چیزی نمی‌دانیم جز در مورد خانم گوگوش که گفته شده با نهادهای امنیتی همکاری می‌کرده اطلاعاتی در این باره نداریم اما اگر شما می‌خواهید بگویید احتمالش هست یا نه؟ بله قطعا احتمالش وجود دارد.

این استاد دانشگاه درباره‌ی تاثیر توجه جامعه به اخبار زرد گفت: این موضوع فقط مختص جامعه ما نیست که از اخبار زرد استقبال می‌کند. در آمریکا هم نگاه کنید به بروندادهای خبری، خبرهای زرد پانزده تا بیست برابر بیشتر بیننده یا مخاطب دارند یا مثلا در کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی در مترو مردم چه می‌خوانند، همه در حال مطالعه‌ی اخبار زرد هستند که چه کسی با چه کسی ارتباط دارد و یا چه کسی حامله شده و یا چه کسی در فلان کافه بوده و… دنیا دارد به همین سمت می‌رود. یکی از استثناها در این زمینه ژاپن است که هنوز مردم به اخبار جدی اهمیت می‌دهند. تا چند سال پیش در کشور خودمان هم اخبار جدی برای مردم اهمیت داشت.

وی ادامه داد: این اخبار جذاب است و در سرشت آدمی است که از شایعات و حرف‌های درگوشی لذت می‌برد اما مسئله این است که رسانه‌ها ی زرد متوجه شدند که اینها را می‌توانند تبدیل کنند به کالاهایی که به مردم بفروشند. تمام زندگی ما این چیزها شده است، مثلا دختر نوجوان پانزده شانزده ساله اگر در طول روز ۱۲ ساعت خوراک اخبار زرد بخواهد این خوراک با بهترین کیفیت در کشور خودمان در اختیارش قرار می‌گیرد.

شاه‌قاسمی در پاسخ به این سوال که «این وضعیت چه اثری بر جامعه می‌گذارد؟»، گفت: یکی از اثرات بر جامعه، سیاست‌زدایی است. وقتی سیاست‌زدایی می‌شود افراد به جای اینکه پرسشگری کنند که چرا این فساد شد؟ چرا آن دروغ گفته شد؟ و… می‌افتند دنبال اینکه بابای بچه‌ی دنیا جهانبخت کیست؟ و یا اینکه آیا تقصیر امین فردین بود که زهره فکور صبور خودکشی کرد یا نه؟ و… این خیلی آسیب می‌رساند به کشورها، مراجع فکری عوض می‌شوند و به جای اینکه بروید از یک فرد با هفتاد سال مطالعه بپرسید در انتخابات به چه کسی رای دهیم باید از تتلو بپرسید! اینها واقعا خیلی عجیب است، خیلی ناراحت می شوم که آدم‌های باسواد هم به اینها متوسل می‌شوند یعنی حتی آن فردی که حرفی مهمی برای گفتن دارد یک عمر تلاش و پژوهش کرده هم می‌رود سراغ اینها و اینها را به عنوان یک کنشگر در جامعه به رسمیت می‌شناسد و تلاش می‌کند که از آنها کمک بگیرد. بعضی مسائل اگر در بیست سال گذشته اگر اتفاق می افتاد جامعه تکان می‌خورد اما امروز عادی شده است، اگر در انتخابات شرکت می‌کنند چهار تا خواننده و رقاص و واینر و بلاگر باید با خودتان ببرید. ترکیب‌ها هم جالب است؛ فردی با ریش و ظاهر مذهبی کنارش یک بلاگر که برجسته ترین عکس در این زمینه همان عکس آقای رئیسی و امیر تتلو است.

شاه‌قاسمی به‌عنوان سخن پایانی با طرح این سوال که «آیا در سینمای ما فساد هست؟»، می‌گوید: پاسخ این سوال، بله است؛ درست است که آقای فردین دارد از این ماجرا سوءاستفاده می‌کند اما این سینما با پشتوانه‌ی دولتی دارد جلو می‌رود و هر وقت پول دولت وارد یک حوزه می‌شود فساد هم با آن هست. در این سینما نمی‌ترسید فیلم شکست بخورد چون خودتان سرمایه‌گذاری نکردید پس می‌توانید بازیگران را آنطور که خودتان می‌خواهید انتخاب کنید. جالب است که خودتان وارد این میدان می شوید ولی وقتی در این میدان دیگر جایی ندارید افشاگری می‌کنید که در این سینما فساد است و نمی‌گویید خودتان چطور وارد این سینما شدید. متاسفانه اتفاقات خیلی عجیب و غربی در سینمای ما می‌افتاد، درست که امین فردین همان‌ چیزهایی که به گوش ما رسیده، به گوش او هم می‌رسد اما آن را تبدیل می‌کند به یک خوراک خبری و در یک زنجیره‌ای از فکت‌ها قرار می‌دهد و زنجیره جعلی را هم به آن اضافه کند و به ما می‌فروشد.

انتهای پیام