روحانی «باشرط و بی‌قید»، قالیباف «بی‌شرط و باقید»

«سیاوش خوشدل» عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی در نقد برداشت محمدباقر قالیباف در مناظره اول کاندیداهای ریاست جمهوری از اظهارنظر حسن روحانی در گذشته، نوشت:

روحانی «باشرط و بی‌قید» گفت؛ قالیباف به «بی‌شرط و باقید» قلب کرد.

بحث بر سر یک «حرف ربط» و یک «قید» است. یک حرف ربط ناقابل که در کلام حسن روحانی بوده است و آقای قالیباف آن را در نظر نمی گیرد. یک قید زمان که در کلام حسن روحانی نبوده است و آقای قالیباف آن را مفروض می گیرد.

جملۀ حسن روحانی این بود: «اگر در سال 10 میلیون توریست وارد کشور شود 13.6 میلیارد درآمد ارزی و چهار میلیون اشتغال درست می‌شود.

حرف ربط «اگر»، پرکاربردترین حرف شرط در فارسی است و دلالت بر احتمال دارد. گوینده اگر می خواست می توانست این «اگر» را نگوید. همان طور که منتقدان و مدّعیان در نقل جملۀ مذکور، از بیان این حرف به ظاهر ساده خودداری می کنند. و از قضا همین خودداری است که اهمّیت این یک حرف را آشکار می سازد.

امّا قید زمان؛ منتقدان روحانی، عبارت «در طول چهار سال» را بر کلام او حمل می کنند. گویی روحانی وعده داده است در پایان چهار سال آن شرط و نتیجۀ حاصل از آن را محقّق خواهدکرد.

چرا چنین اتّفاقی می افتد؟ به این خاطر که گوینده تسلّط بر دلالت الفاظ ندارد. کسانی که تحصیلات و مطالعاتشان مرتبط با متن و دلالت الفاظ و استدلال نباشد و یا در این زمینه دقّت و ملاحظه و وسواس به خرج ندهند، طبیعی است که در نقل قول‌ها به ورطۀ این اشتباهات به ظاهر ساده ولی تأثیرگذار می افتند.

من باور نمی کنم که شهردار امروز و فرمانده پلیس دیروز و سردار جنگ پریروز، آگاهانه و عامدانه دروغ بگوید. او اشتباه می کند. مثل خیلی از همنظران جوان و پرشورش که گوششان به این حرف‌ها بدهکار نیست.

انتهای پیام