کلید دولت در قفل سفارت انگلستان چرخید

به گزارش انصاف نیوز به نقل از اعتماد، هر چند هیگ تاکید کرده که سفارتخانه تنها قادر است خدمات محدودی ارائه دهد اما همین اقدام هم می‌تواند گامی مهم در راستای عادی شدن روابط دو کشور باشد. علی‌الخصوص بعد از حمله برخی نیروهای تندرو به سفارت بریتانیا در تهران که موجب کدورت شدید در روابط دو کشور شد. سخنان ویلیام هیگ در حالی مطرح می‌شود که از 10 ماه پیش که حسن روحانی در قامت رییس‌جمهوری اسلامی ایران قدرت را در دست گرفته، رفت و آمد بریتانیایی‌ها به تهران به شکل مشهودی افزایش یافته است. دو مورد از این سفرهای مهم مربوط به حضور هیات پارلمانی انگلستان در ایران و همچنین حضور سایمون گس، از مقامات ارشد وزارت امور خارجه و نماینده بریتانیا در گروه 1+5 در تهران می‌شود؛ چیزی که به تلاش‌های دو طرف برای بهبود روابط تعبیر شده است. خصوصا آنکه مسوولان دیپلماسی کشورمان به طور موازی در 10 ماه گذشته مشغول تنش‌زدایی با کشورهای 1+5 بر سر پرونده هسته‌یی ایران هستند که طی سال‌های اخیر به مهم‌ترین موضوع اختلاف دو طرف تبدیل شده بود. در همین حال گفته می‌شود طی روزهای اخیر موضوع عراق و خطر تروریست‌های داعش برای منطقه به موضوع جدید برای همکاری ایران و کشورهای غربی و امریکا تبدیل شده است، هر چند هنوز این گمانه‌زنی‌ها مورد تایید رسمی مقامات طرفین قرار نگرفته است. در چنین شرایطی ویلیام هیگ در سخنان دیروز خود در مجلس عوام بریتانیا گفت که روز شنبه در گفت‌وگوی تلفنی با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، پیشرفت در بهبود روابط دو کشور و «علاقه مشترک به ادامه حرکت به سوی برقراری روابط دوجانبه» را بررسی کرده است. این در حالی است که روز دو‌شنبه گزارش شد موضوع عراق و پیشروی داعش در این کشور نیز دیگر محور صحبت‌های دو وزیر امور خارجه در این تماس تلفنی بوده است. ویلیام هیگ در سخنان دیروز خود در مجلس عوام با اشاره به انتصاب یک «کاردار غیر مقیم» در تهران در سال گذشته توضیح داد: «در آن زمان گفتم که تصمیم ما برای پایان دادن به ترتیبات مربوط به حفاظت رسمی از منافع دو کشور نشانه افزایش اطمینان به امکان رسیدگی مستقیم به روابط با ایران به جای ارتباط غیرمستقیم به واسطه سفارتخانه‌های سوئد و عمان است». وزیر خارجه بریتانیا با اشاره به گفت‌وگوی تلفنی خود با محمدجواد ظریف در روز شنبه گفت که در این مکالمه نتیجه گرفت که «شرایط برای بازگشایی سفارتمان در تهران مناسب است ولی یک رشته ملاحظات اجرایی وجود دارد که باید اول حل و فصل شود، و به محض حل و فصل این ملاحظات، در نظر داریم سفارتخانه را نخست با معدودی کارمند بازگشایی کنیم». با این حال هیگ در ادامه سخنان خود ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک شرایط برای افزایش تعداد این کارکنان و گسترش ظرفیت کاری سفارتخانه مهیا شود. پیش از این در سفر یک روزه سایمون گس به تهران که اردیبهشت ماه سال جاری انجام شده بود، مذاکراتی میان دو کشور درباره افزایش سطح روابط به جریان افتاد. چنانچه مجید تخت‌روانچی از احتمال افزایش سطح روابط سیاسی تهران و لندن سخن گفت؛ موضوعی که می‌توان سخنان ویلیام هیگ را قدم دیگری در این راستا دانست، قدمی که البته این‌بار جدی‌تر برداشته شده است. چه آنکه وزیر خارجه بریتانیا گفته که طی چهار ماه گذشته، ارتباط بین دو دولت گسترش یافته و شماری از مقامات بریتانیایی و ایرانی به پایتخت‌های یکدیگر سفر کرده‌اند و افزوده که این سفرها «به ما امکان داد تا یک رشته اقدامات را جهت بهبود عملکرد سفارتخانه‌های خود به اجرا بگذاریم». با این حال تمام سخنان دیروز وزیر خارجه بریتانیا درباره بازگشایی سفارت این کشور در تهران وجهی خوشبینانه نداشت. ویلیام هیگ سعی کرد بعد از تشریح زمینه‌های مساعد برای افزایش روابط بین دو کشور به مشکلات موجود در این زمینه هم اشاره‌یی داشته باشد. مشکلاتی که او در دو سر فصل آن را بیان کرد؛ امنیت کارکنان سفارت بریتانیا در تهران و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت عادی آنها بدون موانع و مشکلات. وی اما باز هم تاکید کرده است که «هرگز تردیدی در این مورد وجود نداشته است که در صورت تحقق شرایط لازم، باید در تهران سفارتخانه داشته باشیم». روابط ایران و انگلستان در پی بن‌بست‌های ایجاد شده در مذاکرات هسته‌یی و افزایش تحریم‌های غرب علیه کشورمان در سال‌های منتهی به سال 90 رو به سردی گذاشت. اما تحولات پاییز سال 90 به یکباره این روابط را تا مرز «قطع کامل» پیش برد. در آن ایام ابتدا مجلس هشتم طرح کاهش سطح روابط با انگلستان را به دلیل مشارکت این کشور در افزایش تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد و بلافاصله بعد از آن تجمع اعتراضی مقابل ساختمان‌های سفارت بریتانیا در تهران تبدیل به حمله نیروهای تندرو به این سفارتخانه شد. در پی این وضعیت، وزیر خارجه بریتانیا اعلام کرد که تمامی کارکنان سفارت این کشور را از ایران خارج کرده و به کارکنان سفارت جمهوری اسلامی در لندن نیز دستور داده است فورا خاک این کشور را ترک کنند. هر چند وزارت امور خارجه ایران در دولت دهم این اقدام را محکوم کرد اما این کار هم نتوانست موجبات بازگشت روابط دو کشور به وضعیت قبل را مهیا کند. اکنون در حالی وزیر امور خارجه بریتانیا از بازگشایی سفارت این کشور در تهران سخن گفته که شرایطی نیز برای این اقدام تعیین شده است، از جمله این شرایط پرداخت غرامت خسارت‌های حمله سال 90 و عذرخواهی کشورمان از این اتفاق است؛ موضوعاتی که مجید تخت‌روانچی گفته است ایران شرط اول را بررسی می‌کند، شرط دوم را قبول نخواهد کرد.