«اکثریت هر دو حزب آمریکا معتقد به لزوم حفظ برجام هستند»

نویسنده و استاد علوم سیاسی در دانشگاه نورث‌وسترن در آمریکا گفت:  باید گفت که تقریبا همه در آمریکا، از هر دو حزب، از این توافق دفاع و آن را مثبت تلقی کرده‌اند، از جمله «جیمز متیس»، وزیر دفاع ایالات متحده. متیس با وجود آن‌که مخالفت‌های بسیاری با ایران دارد، اما همچنان معتقد است که توافق هسته‌ای باید حفظ شود.

وی معتقد است: بسیاری از آمریکایی‌ها برای فرا رسیدن دور جدید انتخابات ریاست‌جمهوری و خلاص شدن از دست ترامپ لحظه‌شماری می‌کنند. شخصا به‌عنوان یک آمریکایی و از طرف بسیاری از دوستان و همکارانم در شیکاگو، می‌خواهم مراتب شرمساری‌ام را از داشتن چنین رئیس‌جمهوری اعلام کنم و از مردم ایران به خاطر رفتار کودکانه رئیس فعلی کاخ سفید عذرخواهی می‌کنم.

ایلنا نوشت: پروفسور «الیزابت شکمن هرد»، نویسنده و استاد علوم سیاسی در دانشگاه نورث‌وسترن در آمریکا است. زمینه مطالعات و تالیفات او مذهب، سیاست و روابط بین‌الملل را دربر می‌گیرد.

این استاد و مدرس روابط بین‌الملل در رابطه با نزدیک شدن به تاریخ ۱۲ می و تهدید «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، مبنی بر خروج از برجام و فشارهای کشورهای اروپایی به ایران به‌خاطر فعالیت‌های منطقه‌ای و توان دفاع موشکی‌اش به ایلنا گفت: چنین به نظر می‌رسد که کشورهای اروپایی تلاش دارند خود را نسبت به ایران «سخت‌گیر» نشان دهند. آنها امیدوارند تا از این طریق ترامپ را از تصمیمش مبنی بر خروج از برجام منصرف کنند.

وی ادامه داد: با این وجود، گمان نمی‌کنم هیچ‌یک از اقدام‌های اروپایی‌ها بتواند ترامپ را راضی نگه دارد. تصمیم‌های او بیشتر مبتنی بر منافع داخلی و جلب رضایت رای‌دهندگان آمریکایی است تا مناسبات بین‌المللی. ترامپ می‌خواهد تصمیماتی بگیرد که او را در چشم آمریکایی‌ها «قوی» و «جدی» نشان دهد. او مآل‌اندیشی یا استراتژی اندکی در پس حرف‌ها و نظراتش دارد.

استاد علوم سیاسی در دانشگاه نورث‌وسترن درباره انتصاب «جان بولتون» به‌عنوان دستیار امنیت ملی آمریکا و «مایک پومپئو» به‌عنوان وزیر امور خارجه و احتمال افراطی‌تر شدن سیاست‌گذاری‌های واشنگتن نسبت به ایران گفت: به گمان من، چنین تغییراتی در راستای روابط میان ایران و آمریکا شکل نگرفته‌اند. کابینه ترامپ بسیار بی‌ثبات است و به‌نظر نمی‌رسد کسی بیش از چند هفته یا حداکثر چندماه بتواند او را تحمل کند!

ترامپ در زمینه رهبری و هدایت کاملا فاجعه‌بار است و به نظر من درباره بیشتر اعمالش نه تعمقی می‌کند و نه کاری با به‌دقت سبک و سنگین کردن‌شان دارد. او مثل یک بچه نوپا است: عجول و دمدمی و خودمحور. بسیاری در رسانه‌های آمریکا کاخ سفید را برای ترامپ مثل یک مهدکودک می‌دانند.

این نویسنده و استاد روابط بین‌الملل درباره این‌که چرا ترامپ پیش از این دست به اقدام علیه برجام نزده گفت: درک این نکته بسیار اهمیت دارد که مطلقا هیچ رابطه‌ای میان حرف‌ها و اعمال ترامپ وجود ندارد. او برای راضی نگه داشتن اطرافیانش هرچه لازم باشد به زبان می‌آورد و برای آن‌که خودش را بزرگ و مهم نشان دهد، از هیچ مدعایی دریغ نمی‌کند.

اما درباره این‌که چرا ترامپ هنوز از برجام خارج نشده باید گفت که تقریبا همه در آمریکا، از هر دو حزب، از این توافق دفاع و آن را مثبت تلقی کرده‌اند، از جمله «جیمز متیس»، وزیر دفاع ایالات متحده. متیس با وجود آن‌که مخالفت‌های بسیاری با ایران دارد، اما همچنان معتقد است که توافق هسته‌ای باید حفظ شود.

الیزابت شکمن هرد با اشاره به این‌که بسیاری معتقدند ترامپ قصد خروج از توافق هسته‌ای را ندارد بلکه می‌خواهد با ایجاد فضای روانی منفی و تبلیغات مانع سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران و عدم بهره‌مندی ایران از منافع توافق هسته‌ای شود، گفت: چنین تحلیل‌هایی به‌نظر من نامعقول و نامحتمل است. دیدگاه‌هایی از این دست بیش از آن‌که نیاز باشد به پیش‌بینی و تحلیل متکی است.

ترامپ از آن دسته آدم‌هایی نیست که درباره روابطش با ایران با چشم و گوش باز تصمیم بگیرد. او هر چه به ذهنش برسد و خوشایندش باشد به زبان می‌آورد و هر لحظه رنگ دیگری به خود می‌گیرد.

وی با اشاره به این‌که بسیاری از مقام‌های دولت آمریکا نیز در زمینه خروج از برجام با رئیس‌جمهوری این کشور اختلاف دارند، درباره پاسخ ایران به خروج احتمالی آمریکا از این توافق گفت: حدس زدن قدم بعدی ایران پس از خروج احتمالی آمریکا از برجام دشوار است. اما به گمان من ایران باید احتمال ماندن در برجام را بدون آمریکا مدنظر قرار دهد. اگر من به جای مقام‌های ایران بودم، پاسخی به تحرکات و بزرگنمایی‌های ترامپ نمی‌دادم و تلاش می‌کردم روابط سازنده‌ای با باقی کشورهای دنیا داشته باشم.

شکمن هرد درباره واکنش اروپایی‌ها به خروج احتمالی واشنگتن از برجام عنوان کرد: به گمان من، واکنش دولت‌های اروپایی ملغمه‌ای از تقبیح و تحسین این اقدام خواهد بود. البته این کاملا بسته به سیاست‌گذاری‌های هر یک از کشورهای اتحادیه اروپاست. اما معتقدم که اروپایی‌ها، حتی اگر ترامپ از برجام خارج شود، به روابط تجاری‌شان با ایران ادامه خواهند داد.

شکمن هرد با رد این مدعی که موضع ترامپ در رابطه با توافق هسته‌ای بر دیدار پیش رو با «کیم جونگ‌اون»، رهبر کره‌شمالی، تاثیر می‌گذارد گفت: مسئله هسته‌ای کره‌شمالی با مورد ایران و برجام تفاوت دارد. روابط کره‌شمالی و آمریکا متاثر از عوامل دیگری است که نمی‌توان آن را به روابط واشنگتن و تهران تسری بخشید.

او در پایان درباره این‌که آیا با خروج امریکا از توافق هسته‌ای، آیا باید شاهد درگیری‌های بیشتر میان ایران و امریکا در خاورمیانه و افزایش تنش‌ها در غرب آسیا بود گفت: متاسفانه وضعیت در سوریه بسیار نگران‌کننده است. چنانچه آمریکا از برجام خارج شود، می‌توان آن را نشانه‌ای از تشدید درگیری‌ها در سوریه و جنگ‌های نیابتی در این کشور دانست. این یکی از پیامدهای منفی ناتوانی آمریکا در وفادار ماندن به تعهدات بین‌المللی‌اش در رابطه با ایران و جامعه جهانی است.

بسیاری از آمریکایی‌ها برای فرا رسیدن دور جدید انتخابات ریاست‌جمهوری و خلاص شدن از دست ترامپ لحظه‌شماری می‌کنند. شخصا به‌عنوان یک آمریکایی و از طرف بسیاری از دوستان و همکارانم در شیکاگو، می‌خواهم مراتب شرمساری‌ام را از داشتن چنین رئیس‌جمهوری اعلام کنم و از مردم ایران به خاطر رفتار کودکانه رئیس فعلی کاخ سفید عذرخواهی می‌کنم.