داستان ‘مفقود شدگان’ شیعه در پاکستان

از شب شانزدهم نوامبر ۲۰۱۶ دیگر کسی از نعیم حیدر سی ساله خبر ندارد.

بی‌بی‌سی نوشت: در تصاویر تلویویون مداربسته یک مسجد محلی در پاکستان در آن شب، نعیم حیدر با دستهای بسته دیده می‌شود و بیش از ده مرد مسلح او را با از محل دور می‌کنند. برخی از این مردان صورت‌های خود را پوشانده‌اند و تعدادی دیگر یونیفورم پلیس به تن دارند.

برغم وجود تصاویر، هم پلیس هم سرویس اطلاعاتی پاکستان تکذیب می‌کنند که نعیم حیدر در بازداشت است.

به گفته فعالان، آقای حیدر یکی از ۱۴۰ شیعه پاکستانی است که در بیش از دو سال گذشته “ناپدید” شده‌اند. بیش از ۲۵ نفر از مفقود شدگان از جمله نعیم حیدر ساکن بزرگ‌ترین شهر پاکستان، کراچی هستند.

خانواده‌های این افراد معتقدند که آن‌ها در بازداشت دستگاه امنیتی هستند.

خانواده آقای حیدر گفته‌اند که او دو روز قبل از بازداشت، به همراه همسر باردارش از زیارت کربلا بازگشته بود.

همسرش اکنون یک پسر بدنیا آورده که هنوز پدرش را ندیده است.

همسر نعیم حیدر به بی‌بی‌سی گفت: “بچه‌هایم مرتب از من سوال می‌کنند که پدرشان کی به خانه می‌آید؟ چه جوابی می‌توانم به آن‌ها بدهم. هیچ کس به ما نمی‌گوید که او کجاست و حالش چطور است. حداقل به ما بگویید که او به چه چیزی متهم است.”

خانواده‌های سایر شیعیان “ناپدید” شده هم داستان‌های مشابهی دارند.

تعدادی زن که در خانه‌ای در حومه شیعه نشین کراچی جمع شده و گریه می‌کردند به من گفتند که مقامات هیچ اطلاعاتی درباره عزیزان‌شان به آن‌ها نمی‌دهند. این که کجا آن‌ها را نگهداری می‌کنند یا اتهامات آن‌ها چیست؟

گفته شده که این افراد مظنون به ارتباط با شبه نظامیان مستقر در سوریه ، لشگر زینیبون، هستند.

تصور می‌شود این لشگر متشکل از هزار شیعه پاکستانی باشد که در حمایت از رژیم بشار اسد می‌جنگند.

لشگر زینبیون نامش را از نوه پیامبر اسلام، زینب، گرفته است. آرامگاه زینب دختر امام اول شیعیان در دمشق، پایتخت سوریه واقع است.

گفته شده که هدف اصلی لشگر زینبیون محافظت این آرامگاه از گروه‌های تندرو سنی همانند گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) است. این لشگر همچنین در شماری از نبرد‌های مهم سوریه از جمله در حلب حضور داشته است.

نام این گروه در فهرست سازمان‌ها و گروه‌هایی که وزارت کشور پاکستان فعالیت آنها را ممنوع اعلام کرده، قرار ندارد و هیچ یک از “مفقود شدگان” به جرمی متهم نشده‌اند.

رشید رزوی، مسئولیت کمیته شیعیان مفقود شده را در کراچی برعهده دارد. او تاکنون چندین گردهمایی اعتراض آمیز در کراچی در حمایت از این مفقودشدگان برپا کرده و از مقامات خواسته این افراد را آزاد یا در دادگاه محاکمه کنند.

به گفته او اکثر این افراد پس از بازگشت از سفرهای زیارتی در خاورمیانه بازداشت شده‌اند.

او به بی‌بی‌سی گفت: “بعضی از نمایندگان سازمان‌های دولتی به ملاقات من می‌آیند، آن‌ها سعی می‌کنند مرا متقاعد کنند دست از این اقدامات اعتراضی بردارم.” به من می‌گویند: “ما فکر می‌کنیم که آن‌ها برای جنگیدن با داعش و القاعده به سوریه رفته‌اند.”

من در جواب می‌گویم: “خوب اگر مسئله این است، آن‌ها را محاکمه کنید. درغیر این صورت دادگاه و قاضی بی‌معنی است.”

نیروهای امنیتی پاکستان به سوالات بی‌بی‌سی در این مورد پاسخی ندادند.

مفقودشدگان

براساس آمار رسمی بیش از ۱۵۰۰ در پاکستان ناپدید شده‌اند و از این رو این موضوع یکی از مسائل بسیار حساس این کشور شده است.

از جمله افرادی بازداشتی می‌تواند به سنی‌های مظنون به ارتباط با گروه‌های افراطگرا، فعالان ملی گرا و منتقدان سکولار در بخش‌های نظامی پاکستان نام برد.

مقامات در پاکستان اغلب گفته‌اند که سرویس‌های اطلاعاتی این کشور اغلب به نادرست مسئول مفقود شدن افراد شناخته می‌شوند.

آن‌ها همچنین شمار مفقود شدگان را در پاکستان نادرست می‌دانند.

از شیعیانی که افراد مسلح آنها را ربوده‌اند فقط تعداد اندکی آزاد شده‌اند.

یک مرد جوان که نخواست نامش گفته شود، به بی‌بی‌سی گفت که او را در “سلولی کوچک و تاریک” نگه داشته و سرویس‌های اطلاعاتی او را “بشدت شکنجه” کردند. او همچنین گفت که در مدت بازداشت مکررا درباره لشگر زینبیون از او بازجویی کردند و اکثر سوالات در این باره بود که چه کسانی را در این گروه می‌شناسد و بودجه این گروه را چه کسانی تامین می‌کنند.

ثمار عباس، یک فعال اجتماعی است. او در ژانویه ۲۰۱۷ در اسلام آباد بازداشت شد. درهمان زمان شماری از وبلاگ نویسان منتقد تشکیلات نظامی این کشور هم بازداشت شدند.

چند هفته بعد و پس از اعتراضات عمومی آن‌ها آزاد شدند اما آقای عباس تا مارس سال جاری میلادی (۲۰۱۸) در بازداشت بود. از همسر خواهر او که سال گذشته بازداشت شده بود، همچنان خبری در دست نیست.

پس از بازداشت به آقای عباس گفته شد که از او خطایی نزده سر نزده و او را آزاد کردند.

آقای عباس به بی‌بی‌سی گفت از این که آزاد شده خوشحال است. اما او در عین حال مدت بازداشت را برای خانواده‌ بخصوص فرزندانش بسیار ناراحت کننده توصیف کرد.

او همچنین به بی‌بی‌سی گفت که از او درباره فعالیت‌هایش بازجویی کردند و سوال‌هایی در ارتباط با لشگر زینیبون پرسیدند:

“آن‌ها به من گفتند که تو در اعزام افراد به سوریه برای جنگیدن مشارکت داری. اسامی این افراد را به ما بگو. من در پاسخ آن‌ها گفتم که هرگز در تمام عمرم به سوریه نرفته‌ام.”

لشگر زینبیون بخشی از شبکه نیروهای خارجی شیعه مرتبط به ایران هستند که در سوریه فعالیت دارند.

از جمله نیروهای شیعی شبه نظامیان عراقی، حزب‌الله لبنان و لشگر فاطمیون متشکل از شبه نظامیان افغان هستند.

هر چند از لشگر زینبیون به عنوان گروهی مخفی نام برده می‌شود اما حامیانش تصاویری از “شهدای “این گروه را منتشر می‌کنند. ظاهرا بسیاری از اعضای این گروه از پاراچنار، شهری در شمال غرب پاکستان هستند. اکثر جمعیت این شهر را شیعیان تشکیل می‌دهند. این شهر تاکنون بارها هدف حمله افراط گرایان سنی بوده است.

براساس بررسی‌های انجام شده بیش از صد پاکستانی تاکنون در سوریه کشته شده‌اند. گفته شده که خانواده‌های آن‌ها از ایران کمک مالی دریافت می‌کنند.

رهبران جامعه شیعه به بی‌بی‌سی گفته‌اند که سرویس‌های اطلاعاتی پاکستان احتمالا نگران هستند که اعضای لشگر زینبیون پس از بازگشت به کشور بر اساس دستورات ایران عمل کنند.

آن‌ها همچنین بیم آن دارند که اعضای لشگر زینبیون باعث افزایش تنش‌های فرقه‌ای در جامعه پاکستان شوند، کشوری که اکثریت آن سنی هستند.

خانواده‌های مفقود شدگان می‌گویند که وابستگان آن‌ها در هیچ گروه مسلحی فعالیت ندارند و خواسته‌های آن‌ها ساده است.

شمیم‌آرا حسین ۶۵ ساله می‌خواهد بداند که فرزندش کجاست. او در حالی که گریه می‌کند به ما درباره روزی می‌گوید که نیروی‌های امنیتی کوچکترین پسرش را با خودشان بردند:

“آن‌ها به من گفتند که او را تنها برای چند سوال با خودشان می‌برند و بعد آزادش می‌کنند. از آن زمان یک سال و نیم گذشته. هیچ خبری از او نداریم. چه او را کشته‌اند یا اگر هنوز زنده است، چیزی به ما بگویند. من همه شهر را برای پیدا کردن پسرم جستجو کرده‌ام، از گریه کردن خسته شده‌ام، از دعا کردن خسته شده‌ام.”

انتهای پیام