زمان تکمیل شگفتی‌ها
«مصطفی رسته مقدم» عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز ساعاتی پیش از بازی ایران اسپانیا در جام جهانی 2018 روسیه در یادداشتی نوشت: «بسیاری موفقیت‌هایی نظیر قهرمانی یونان در یورو 2004 را ناشی از اِعمال سیاست‌های گلخانه‌ای در ورزش کشورها می‌دانند و بر این عقیده‌اند که دستیابی به این قبیل موفقیت‌ها، تنها حالت تخدیری داشته و باعث می‌شود تا هم مدیران کم کاری‌های خود را پشت آن پنهان کنند و هم مردم برای مدتی سرخوش از این موفقیت، کاستی‌ها را نبینند.
بر همین اساس، بسیاری از کارشناسان در حوزه ورزش ایران نیز معتقدند ورزش ایران با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند و بختک دخالت‌های دولت بر تن نحیف ورزش سنگینی می‌کند و تا زمانی که وضع چنین است، بوی بهبود ز اوضاع ورزش شنیده نخواهد شد و اگر موفقیت‌هایی نیز به دست بیاید، حاصل سیاست‌های گلخانه‌ای است که معمولاً دولت‌ها برای ویترین افتخاراتشان به آن پای می‌فشارند. در همین راستا، برخی از جمله دکتر زیباکلام بر این عقیده است که هرچند موفقیت ایران در جام جهانی باعث خوشحالی مردم می‌شود اما، سبب خواهد شد که باز هم مشکلات اساسی جامعه در سایه آن محو شود و تلاش مؤثر برای حل آن، به تعویق افتد.
اما این فقط یک منظر از ماجراست، این سکه می‌تواند روی دیگری هم داشته باشد. کافیست ترکیه 2002 را به یاد آورید، فقر مطلق ترکیه در این سال 13 درصد و فقر نسبی 44 درصد بوده است، همان زمان ترکیه نرخ تورم بالای 60 درصد را تجربه می‌کرده است اما در همان سال، تیم ملی ترکیه با بازکنانی نظیر هاکان شکور، رُشتو، حسن ساس، آلپای، یلدارای باشتورک، امره و … به مقام سوم جهان رسید. جالب این که این تیم دو بار، یک بار در مرحله گروهی و بار دیگر در نیمه نهایی به مصاف برزیل رفت که برزیل هر دو بار به سختی و به لطف داور از سد این تیم گذشت.
ترکیه‌ای که با بحران اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کرد و نیمی از مردم آن گرفتار فقر بودند، تیمشان در جام جهانی افتخار آفرید. مسلماً نمی‌توان پیشرفت‌های اقتصادی و توسعه همه جانبه ترکیه را به آن افتخار آفرینی ربط داد، اما دور از ذهن نیست اگر تصور کنیم آن موفقیت فوتبالی باعث شد تا آن مردم غرق در گرفتاری، احساس غرور کنند و با سر بالا و روحیه‌ای مضاعف به سراغ حل مشکلاتشان بروند. حتی می‌توان عقب‌تر برگشت و این ادعای منطقی را مطرح کرد که وقتی مردم ترکیه شاهد نشستن فاتح‌تریم بر نیمکت تیم‌های بزرگ ایتالیایی مانند فیورنتینا و آ.ث. میلان بودند، به این خودباوری رسیدند که می‌توانند گام‌های بزرگ بردارند.
فوتبال یعنی زندگی، فوتبال فقط محدود به زمین و چمن و استادیوم نیست. فوتبال آنقدر تأثیر دارد که مردم آرام کره شمالی که همیشه مردمی سر به زیر مطیع بوده‌اند را آنقدر هیجان زده می‌کند که به ناگاه در میانه بازی با ایران در فروردین 84، به خاطر اخراج بازیکنشان، در اقدامی نادر و کم سابقه شورش کردند و به پرتاب صندلی، بطری و سنگ به داخل میدان در ورزشگاه “کیم ایل-سونگ” پرداختند. هنوز هم مردم آرژانتین از گل دست خدا که مارادونا در یک چهارم نهایی جام جهانی 1986 ایتالیا وارد دروازه پیتر شیلتون انگلیسی کرد را انتقام شکست فالکلند می‌دانند. ما ایرانی‌ها هنوز طعم پیروزی بر آمریکا در جام جهانی 98 فرانسه، زیر زبانمان است و هنوز اشک شوق حمید استیلی پس از گلش در آن بازی را به عنوان نمادی از افتخار آفرینی ایرانیان بر در و دیوار شهر می‌زنیم. هنوز هم قهرمانی آلمان متحد در جام جهانی 1990 که یک سال پس از فرو ریختن دیوار برلین رخ داد، یکی از بزرگترین اتفاقات ورزشی-سیاسی جهان است.
امروز، ایران در مهمترین روز فوتبالش تا به این لحظه، مقابل اسپانیا، قهرمان اسبق جهان و اروپا قرار می‌گیرد، روی کاغذ قطعاً ایران بازنده بازی است. فوتبال ایران نه از نظر امکانات سخت افزاری و نرم افزاری به گرد اسپانیا می‌رسد و نه از نظر کیفیت مدیریتی. اما فوتبال محل رخ دادن شگفتی‌هاست. اصلاً همین شگفتی‌هاست که فوتبال را زیبا می‌کند. فوتبالی که همه چیز است. واقعاً چه کسی فکر می‌کرد نیجریه در جام جهانی 94 آمریکا، در گروهی که آرژانتین و بلغارستان حضور داشتند، اول شود و در یک شانزدهم، ایتالیا با آن همه ستارگانش را به زحمت اندازد؟ یا به مخیله چه کسی می‌رسید که کاستاریکا، در جام جهانی گذشته باعث حذف ایتالیا و انگلیس از جام جهانی شود و تا یک چهارم نهایی پیش بیاید و آنجا بدون باخت و در ضیافت پنالتی‌ها با جام وداع کند؟ یا در همین جام، کسی پیش بینی می‌کرد که ایسلندی که تعداد آتش فشان هایش بیش از تعداد فوتبالیست‌هایش هست، در حالی که حتی یکی از بازیکنانش حرفه‌ای هم نیست و برای آمدن به همراه تیم ایسلند به جام جهانی، از محل کارش مرخصی گرفته است، آرژانتین بزرگ را متوقف کند؟
همه‌ی این نمونه‌ها نشان می‌دهد که می‌توان و باید در انتظار یک واقعه‌ی بزرگ بود. واقعه‌ای که می‌تواند رخ دهد و بر خلاف آنچه می‌نماید، خیلی دور از دسترس نیست. فقط باید باور کرد که می‌شود و برایش تلاش کرد. ایران می‌تواند شگفتی ساز این جام باشد. می‌تواند با اتکا به سرمربی با دانش و بازیکنان متعهدش، غول‌ها را به زانو در آورد. شاید این آرزوی بزرگی باشد اما باید امیدوار بود تا با خودباوری ناشی از افتخار آفرینی ایران در جام جهانی، چشم به ساختن فرداهایی دوخت که هرچند پر از مشکلات و مصائب است اما در مقابل بزرگی اراده این مردم، سر خم خواهند کرد. امروز باید «فوتبال، مسیحای جامعه ایران» باشد».
انتهای پیام
