سیاست‌های تاخیری ایران و اروپا؟!
نصرت‌الله تاجیک در خبرآنلاین نوشت: اگر ایران و اروپا می‌خواهند برجام در همین حد حداقلی‌اش زنده بماند تا بستری باشد برای همکاریهای سازنده بیششر باید انتظاراتشان را از همدیگر منطقی و معقول کنند. هیچ‌یک از دو طرف در این راه پرسنگلاخ دستشان باز نیست و دغدغه، اهداف، امیال و نیازهایی دارند که خوبه هر یک از دو طرف به آنها توجه و برای پاسخ‌گویی به آنها راه حل پیدا کند. برجام فضای جدیدی برای تنفس سیاست خارجی ایران و رویکرد نوین کشور برای تعامل با جامعه جهانی برای ایفای نقش مسئولانه منطقه‌ای خود است و اروپا باید این موضع را استراتژیک و با اهمیت تلقی نموده و آن را یک سکوی همکاریهای آینده تلقی کند. ایران برجام را برای این پذیرفت که نمی‌خواست راه کره شمالی را طی کند.
لذا بعد از خروج آمریکا از برجام به ۳ دلیل میشد به مذاکرات ایران و اروپا خوش‌بین بود:
۱- هر دو طرف به این مذاکرات و تداوم برجام نیاز دارند. یعنی ایران راهی جز این ندارد زیرا آمریکا به دلیل داشتن مشکلاتی در مسائل سیاسی منطقه و بین المللی با ایران در سایر مسائل میخواهد از طریق خروج ازبرجام نه تنها بر سیاست خارجی و اقتصاد ایران اثر گذارند بلکه به دنبال تغییر رزیم و حداقل آن تغییر رفتار است و لذا مجالی برای مذاکره باقی نگذاشته است.
۲- اروپا نیز با ترامپ مشکلاتی دارد و با وی کجدار و مریز رفتار میکند و ممکن است در شرایطی هم در مقابل آمریکا بایستد، اما نه برای ایران بلکه منافع مردم اروپا. زیرا ترامپ دارای مشکلات عدیده ای در سیاست داخلی و خارجی مخصوصا” با روسیه، چین و اروپا است و هر یک از این مسائل میتواند بر تضعیف قدرت ترامپ منجر شود.
۳- اروپا از جهت دوری و نزدیکی به خاورمیانه هم با آمریکا فرق دارد و هم اروپا حلقه اول و آسیب پذیر مشکلات امنیتی ، بی ثباتیها و نا امنی در خاورمیانه است.
لذا یکی از استراتژیهای میان مدت ایران در همکاری با شرکای بین المللی و مخصوصا” اروپا در درجه اول مستقر کردن برجام و وارد کردن آن در چرخه اقتصادی است و در این راستا در سایر مسائل و از جمله مباحث اختلافی با سیاست تاخیری عمل کند. رویکرد ایران نسبت به خروج آمریکا از برجام تا به امروز منطقی و دنیا پسند بوده است و افکار عمومی چه در داخل و چه درخارج این رویکرد را که حاکی از همکاری با اروپا، روسیه و چین، یعنی عناصر قوی باقی مانده در برجام است و عدم انفعال و برخوردهای تند و خارج از نرم دیپلماتیک است را مثبت و صحیح ارزیابی کرده اند.
همه تحلیلگران داخلی و خارجی اتفاق نظر دارند که مواضع و رویکرد ایران در پاره ائی مسائل با اروپا اختلاف دارد که باید در فضای مساعد دیگری مخصوصاً بعد از آنکه ایران ار رویکرد خود در برجام بتواند استفاده مطلوب ببرد به این گونه مسائل پرداخته شود و اصراری بر سرعت بخشیدن به حل اختلافاتش با اروپا نداشته باشد.
با این مقدمه به جلسه کوتاه مدت روز جمعه پانزدهم تیرماه وزرای پنج کشور اروپایی و ایران در وین می‌پردازم که با قرائت یک بیانیه کلی به پایان رسید و این سئوال را باقی گذاشت که چه تضمینی برای اجرای مفاد این بیانیه در اینده وجود دارد؟ آنچه طی ۲۴ ساعت اخیر از میان مکالمات تلفنی رئیس جمهور با مقامات اروپایی به دست آمده و موضع‌گیری هایی که از طرف برخی از مقامات سیاسی اروپا به خصوص وزیر خارجه فرانسه منتشر شده است، نشان می دهد که اگر واقع بینی پیشه نکنیم زودتر از انتظار به شرایط سخت بین ایران و اروپا برسیم.
یکی از شرایط این واقع بینی ایجاد یک گفتمان سیاسی – امنیتی با اروپا است که بستری برای رفع نیازها و دغدغه‌های دو طرف فراهم کنیم و به طور شفاف به دنبال اهداف و برنامه‌های خودمان در قالب همکاریهای منطقه ائی چند جانبه باشیم. در حال حاضر با توجه به اظهارات وزیر خارجه فرانسه مبنی بر اینکه جزئیات بسته پیشنهادی اروپا در ماه نوامبر ارائه خواهد شد، بدیهی‌است اتحادیه اروپا نیز منتظر:
۱- اقدامات ترامپ در یک ماه اینده در زمینه دور اول تحریمها باشد
و ۲- با توجه به اینکه ماه نوامبر مصادف با انتخابات میاندوره‌ای کنگره و همچنین اعمال مرحله دوم تحریم‌های امریکا علیه ایران است و اروپایی‌ها می خواهند هم شرایط داخلی آمریکا و شرایط بین المللی را سنجیده و هم در فاصله بین دو تحریم هم قدرت چانه زنی خود را افزایش دهند و هم در زمینه دغدغه هایشان امتیازات بیشتری از ایران بگیرند و در عین حال نیز سعی کنند ایران را در برجام نگه داشته و از حرکات تند و یا ترک برجام توسط ایران جلوگیری کنند.
و این همان دغدغه‌ای بود که بعضی از تحلیلگران از ابتدا نسبت به ایستادگی اروپا در مقابل آمریکا ابراز شک نموده و حتی به نوعی تقسیم کار بین این دو اشاره میکردند ولی چاره ائی جز چنگ به این ریسمان نمانده بود تا شرایط یا توسط بازیگران خارجی تغییر کند و یا با بازی داخلی و خارجی ما عوض شود!
انتهای پیام
