احمد شیرزاد: فرجی دانا نیم ساعت آخر را به خوبی از عملکردش دفاع نکرد
احمد شیرزاد نماینده مجلس ششم می‌گوید: فرجی دانا نیم ساعت آخر را به خوبی از عملکردش دفاع نکرد. این استاد دانشگاه معتقد است رضا فرجی دانا آدم اخلاق گرایی است و شاید هر فرد دیگری جای او بود کارهای دیگری انجام می‌داد تا در سمت خود باقی بماند اما به نظرم او کاری را کرد که هر آدم شرافتمندی در این موقعیت انجام می‌داد.
دفاع فرجی‌دانا از عملکردش در صحن علنی مجلس چگونه بود؟
در صحن مجلس فرجی دانا واقعا امتحان بسیار خوبی به عنوان یک فرد دانشگاهی و انسان صادق و شرافتمند پس داد. او در مجلس عملکرد خوبی از خود نشان داد و حاضر نشد برای حفظ جایگاه مدیریتی خودش، به هر تحمیلی تن دهد و واقعا ظابطه‌مند عمل کرد. وزیر علوم در مقابل یک فساد گسترده به نام بورسیه‌ها، سکوت نکرد و کار ایشان بسیار با ارزش بود. فرجی دانا، هرچند موقعیت بسیار حساسی داشت و در نه ماه گذشته زیر فشار افراد تندرو بود اما به جای اینکه از خودش سیاسی دفاع کند، بیشتر تلاش کرد که این فاجعه را یعنی ماجرای بورسیه‌های غیر قانونی را توضیح دهد که انصافاً توضیحات خوبی هم داد که امیدوارم این توضیحات شنیده شود و به طور جدی پیگیری شود. با این حال به نظرم فرجی دانا نیم ساعت آخر را به خوبی از عملکردش دفاع نکرد و همان نیم ساعت آخر کار را خراب کرد. همچنین هجومی که نادران در نطقش به وزارت علوم آورد، کمی در تصمیم نمایندگان تاثیر داشت.
در روز استیضاح مجلس آزمون خوبی پس نداد ولی بر عکس، وزیر خوب عمل کرد. هر چند که جناح تندرو ظاهرا حرف خودش را به کرسی نشانده اما مجلس بازنده درازمدت این استیضاح است. با این استیضاح وجهه و اعتبار مجلس در میان مردم خدشه دار شد. مردمی که به شدت پیگیر این استیضاح بودند و اینکه مجلس دچار باخت بزرگی شد و دانشگاه را برای خودش نگه نداشت.
بله، متوجه صحبت شما هستم اما رضا فرجی دانا آدم اخلاق گرایی است. شاید هر فرد دیگری جای او بود کارهای دیگری انجام می‌داد تا در سمت خود باقیبماند اما به نظرم او کاری را کرد که هر آدم شرافتمندی در این موقعیت انجام می‌داد.
یکی از مهم‌ترین موضوعات که از روز‌ها قبل بحث آن به شدت در رسانه‌ها مطرح شد، ماجرای بورسیه‌ها بود، نظر شما در مورد این بورسیه‌ها چیست؟
همانطور که فرجی دانا در دفاعیاتش مطرح کرد، هر بورسیهٔ خارج بین ششصد میلیون تا یک میلیارد تومان هزینه دارد. برخی نفرات فاقد شرایط معدل یا سن برای بورسیه بوده‌اند اما با این حال به آنها بورسیه داده شده است و البته خیلی موارد دیگر که وزیر علوم در جلسه استیضاح به آنها اشاره کرد که همه این موارد نشان از یک فاجعه می‌دهد. رقم سه هزار بورسیه رقم بسیار بالایی است. اگر فقط از بعد اقتصادی و هزینه دلاری به این تخلف نگاه کنیم و آنها را مورد بررسی قرار دهیم، افرادی در سال‌های گذشته به سیستم آموزشی کشور تحمیل شده‌اند که ضررهای زیادی برای سیستم آموزش کشور در پی داشته و دارد. تازه این هزینه کوتاه مدت سیاست‌های رانتی در گذشته بوده و سی سال بعد نظام آموزش عالی کشور با آدم‌های بی سوادی روبرو است که مدارک خود را بر اساس رانت به دست آورده‌اند. همچنین دانشجویان باید استادانی را تحمل کنند که با رانت سیاسی و به دلیل گرایش‌های جناحی در یک دوره‌ای استخدام شده‌اند و تنها پدر بیامرزی‌اش برای آن وزیری است که چنین افرادی را در سیستم آموزش عالی کشور استخدام کرده است. من خودم دانشجو بوده‌ام و بعد‌ها استاد هم شده‌ام و می‌دانم که اگر استادان دانشگاه همه مراحل استخدام را به خوبی پشت سر بگذارند و نقطه ضعفی هم نداشته باشند، دانشجو باز هم دچار مشکل می‌شود، حال وای به اینکه افرادی وارد دانشگاه شوند که تنها به خاطر وابستگی به جناحی خاص و سیاسی وارد کار آموزشی شده‌اند.
اینکه ساعتی بعد از دادن عدم رای اعتماد به وزیر علوم، حسن روحانی برای نجفی حکم سرپرستی صادر می‌کند، نشان از برنامه رئیس جمهور برای وزارت علوم دارد. البته این سنتی است که شخصیت‌هایی که دچار بی‌مهری سیاسی می‌شوند، گاهی در جای دیگر از آنها استفاده شود. ولی من فکر می‌کنم برای فرجی دانا معلمی بهتر باشد و آن را بیشتر از هر کاری دوست داشته باشد. با انتخاب بسیار خوبی که روحانی در رابطه با سرپرستی وزارت علوم انجام داد، نشان داد که لااقل نسبت به وزارت علوم اصولی دارد که از آن کوتاه نمی‌آید.
آیا پیش بینی می‌کنید که محمد علی نجفی به عنوان وزیر علوم در آینده به مجلس معرفی شود؟
ابتدا باید بگویم آقای نجفی را همه به عنوان یک چهره سیاسی کارآمد می‌شناسند و سابقه درخشان او در وزارت آموزش و پروش یک مقداری بر روی سابقه قبلی‌اش سایه انداخته است. ایشان یک دوره‌ای رئیس دانشگاه شیراز بودند که در آن زمان خیلی هم جوان بودند. در آن دوره که وزیر علوم شد در شرایطی وزارت را تحویل گرفت که وزارت علوم تقریبا از دست رفته بود. بعد از انقلاب فرهنگی همه کار‌ها به ستاد اجرایی شورای انقلاب فرهنگی سپرده شده بود و وزارت علوم تقریبا هیچ نقشی نداشت و همه دانشگاه‌ها تعطیل بودند. در آن زمان بازگشایی تک تک دانشگاه‌ها کاری سخت و طاقت فرسا بود که در آن شرایط، مشکلات اجرایی عظیمی داشت که فقط فردی مانند نجفی از پس آن بر می‌آمد. نجفی وزارت علوم را احیا کرد و دانشگاه‌ها به راه افتادند. مجموعا من فکر می‌کنم دانشگاه‌های کشور سابقه خوشی از وزارت نجفی دارند. همانطور که شما گفتید امیدوارم نجفی به عنوان وزیر علوم معرفی شود و در مقابل، مجلس هم رفتار تند خود را که از پارسال تا به حال با وزارت علوم داشته است کنار بگذارد. نجفی برای در دست گرفتن اوضاع وزارت علوم نصف روز بیشتر زمان لازم ندارد. او کار اجرایی کرده و با دولت هم همراه است. سابقه حضور در وزارت علوم را دارد و همچنین خودش هم یک دانشگاهی موفق است. من فکر می‌کنم به سرعت می‌تواند کار خودش را آغاز کند. امروز با بعضی از همکاران دانشگاهی‌ام صحبت می‌کردم و از برکناری فرجی دانا خیلی متاثر شده بودند ولی بلافاصله با حکمی که برای نجفی صادر شد شوق و ذوق خوبی در فضای دانشگاهی ایجاد کرد و آن ضربه و نا‌امیدی از استیضاح را گرفت. روحانی با این تصمیم فوری، خوب عمل کرد و مانع از ایجاد یاس و نا‌امیدی در دانشگاه شد.
خیر. به هر حال افرادی مانند آقایان حداد عادل یا زاهدی نمی‌توانند وزیر علوم بشوند. وزیر علوم نمی‌تواند یک چهره اصولگرا باشد بلکه باید چهره‌ای معتدل و دانشگاهی باشد که با افکار بدنه دانشگاه‌ها سازگاری بیشتری داشته باشد. وزارت علوم یک وزارت خانه خاصی است که احتیاج دارد وزیری که در آن کار می‌کند پذیرای همه افکار و سلایق باشد.
برخی از نمایندگان مجلس می‌گویند اگر رئیس جمهور در جلسه استیضاح شرکت می‌کرد، ممکن بود وزیر در سمتش باقی بماند. نظر شما چیست؟
توجه داشته باشید که آرای سیال در داخل مجلس بسیار زیاد است و البته ممکن بود اگر روحانی بود بتواند با سخنرانی بخشی از آن آرای سیال را به دست بیاورد. اما معنی دار نیست که به خاطر نبود رئیس جمهور، نمایندگان بخواهند به برکناری وزیر رای بدهند. اینطوری که باید بگوییم نماینده‌ها از خودشان رای ندارند و با حرف و سخنرانی بقیه رای می‌دهند.
