دامِ پوتین برای ترامپ در «هلسینکی» چه بود؟

البناء در تحلیلی به قلم ناصر قنديل، سردبیر خود نوشت: مشخص بود که اصل خواسته سیاستمداران آمریکایی از رئیس جمهورشان در نشست با پوتین آن است که با تلاشهای پوتین برای کشاندن او به میدانی که در آن روسیه شریک کاملی در پرونده های بین المللی مهم باشد، مقابله کرده و برای انجام معاملاتی با روسیه تاثیرگذار در سطح جهان؛ معامله ای مبنی بر واگذاری سوریه به ان در مقابل خروج ایران از سوریه تلاش کند.

به گزارش «انتخاب»، نشست خبری که رؤسای جمهور آمریکا و روسیه پس از دیدار با یکدیگر داشتند، نشان داد که تمام پرونده های جهان در دست بررسی بین این قدرت جهانی بوده است و حتی روسیه دولتی مهمتر از آمریکا و تاثیرگذار تر از آن در این زمینه است؛ شریکی که امکان نادیده گرفتن آن در سیاستهای بین المللی وجود ندارد. پرونده هایی که در هلسینکی مورد بررسی قرار گرفت، مربوط به تمام مسائل روز جهان بود. همین مساله می تواند به معنای اذعان امریکا به پایان زمان یکه تازی آن در عرصه سیاستهای جهانی باشد.

رئیس جمهور روسیه موفق شد از هر گونه چانه زنی و بحث در مورد اقدامات و دستاوردهای روسیه در مورد پرونده اوکراین و شبه جزیره کریمه جلوگیری کند. علاوه بر اینکه موفق شد شراکت علنی خود را با اعتراف امریکا به ادامه مذاکرات در مورد پرونده کره، تحمیل کند، با اینکه ایالات متحده مایل بود این پرونده از حالت دو جانبه امریکایی کره ای خارج نشود. پوتین همچنین توانست ائتلاف خود با ایران را تثبیت کرده و با دفاع از توافق هسته ای و صحبت از ایران بعنوان دولتی که بیشترین احترام و پایبندی را به معیارهای آزانس بین المللی انرژی اتمی داشته است، به ترامپ اجازه بیان هیچگونه قید و بندی در مورد حضور ایران در پرونده های منطقه ای بویژه در مورد سوریه را ندهد. از این رو، رئیس جمهور آمریکا تنها به تشدید فشارها علیه ایران اشاره کرد و این موضوع یکی از نقاط اختلاف بین ترامپ و پوتین بود.

بدیهی است که در مورد سوریه، مساله تسلیم شدن آمریکا به پیروزی روسیه و رئیس جمهور سوریه، بدون بها و قیمتی برای روسیه باقی ماند و نکته جالب توجه آنکه پوتین در کنفرانس خبری این مساله را یک پیروزی روسی-سوری-ایرانی خوانده و اشاره واضحی به ادامه حرکت در مسیر معادله آستانه با نظارت ایران ترکیه و روسیه داشت.

به این ترتیب، طرحهای ترامپ برای معامله و مبادله با پوتین با شکست مواجه شد؛ چرا که روسیه نمی پذیرد که در مقابل واگذاری سوریه به ان، ایران را از این کشور عربی خارج کرده و تهران را در صف بازنده ها قرار دهد؛ بلکه به نظر می رسد صحبت رئیس جمهور روسیه در مورد پایان درگیریها در جولان و اهمیت آن برای روسیه، در ضمن ارتباط مستقیم بین پایان درگیریها و اجرای مصوبات شورای امنیت بویژه مصوبه 338، مربوط به عقب نشینی اسرائیل از جولان، که از زبان پوتین مطرح شد و اینگونه موضعگیری پوتین نیز به معنای تمایل شدید او برای مقابله با سیاستهای امریکا در مورد اسرائیل است.

نقطه قوتی که پوتین در جریان مذاکرات موفقیت آمیز خود به آن تکیه کرد، ترسیم یک نقشه راه برای مذاکره با واشنگتن بود، که از درک او از اهمیت کارت هایی که در دست دارد، سرچشمه می گیرد؛ چه در مورد تنگنای آمریکا در سوریه و قرار گرفتن آن در مقابل گزینه هایی دشوار، بین مقابله با پیشروی ارتش سوریه یا عقب نشینی در برابر آن، بدون سقف سازشی که شراکت آن را تضمین کند، یا در مقابل خطرات شکست در کره.

پوتین از طریق این نشست، دامی را پهن کرد و با کمک آن توانست پرونده های مهم و محاسبات آمریکا در این مورد را به نفع خود تغییر داده و آن را مجبور کند از ائتلاف با اسرائیل و عربستان علیه ایران، با هدف تضعیف آن چشم پوشی کند.