فغانی: امیدوارم لابی‌گری‌ها تمام شود
/ گفت‌وگوی انصاف نیوز با علیرضا فغانی /
«زهرا شاهسوند»، خبرنگار انصاف نیوز: در کنار بازیکنان تیم ملی که جام جهانی 2018 را برای ایرانیان دیدنی کردند، «علیرضا فغانی» و تیم داوری ایران نیز از دیگر حاضرین در این جام بودند که علاوه بر جلب تحسین و توجه تمامی فوتبال دوستان برای مردم کشورمان نیز افتخارآفرین شدند. همین موضوع بهانه‌ای برای گفت‌وگو با علیرضا فغانی، داور بین‌المللی فوتبال ایران شد.
از حواشی جالب این مصاحبه که در ورزشگاه مدرس انجام شد، رفتن برق به هنگام گفت‌وگو بود و عکاس با توجه به محدودیت نور عکس‌هایی ثبت کرد. در این گپ و گفت از جام جهانی 2018، حواشی داوری، و… سخن به میان آمد.
فغانی از سال ۲۰۰۸ وارد فهرست داوران بین‌المللی شد و برای داوری مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ از سوی فیفا انتخاب شد. اولین داوری خود در جام جهانی را در بازی بین تیم‌های ملی فوتبال آلمان و مکزیک در تاریخ ۲۷ خرداد 97 انجام داد و با کسب ۴٫۸۴ امتیاز در صدر جدول داوران جام جهانی قرار گرفت.
متن کامل گفت‌وگوی انصاف نیوز با علیرضا فغانی را در ادامه بخوانید:
خبرنگار: طبیعتا همه‌ی ایرانی‌ها دوست داشتند که شما را در فینال جام جهانی ببینند اما بدشانسی آوردیم که تیم آمریکایی در فینال نبود چرا که با وجود یکی از تیم‌های آمریکایی شانس تیم داوری ایران بیشتر بود. نظر خودتان در این مورد چیست؟
علیرضا فغانی: بالاخره یک برنامه‌ریزی‌هایی برای چیدمان داوران وجود دارد، ولی ما خیلی وارد این موضوع نمی‌شویم. شرایط اینطور رقم خورد که ما در فینال نباشیم ولی خدا را شکر شانس حضور در رده‌بندی را که می توانست به داور آفریقایی، اروپایی و یا آمریکای جنوبی داده شود، داشتیم. خوشحالم که این شانس به تیم داوری ما داده شد.
اگر در فینال جام جهانی ۲۰۱۸ قضاوت می‌کردید، از دنیای داوری خداحافظی می‌کردید؟
نه! من همیشه بحثم این است که اگر کاری به شما داده می‌شود باید انگیزه‌ای هم همراه آن باشد. ولی اگر کاری شما را راضی نکند، ادامه دادن به ان خیلی جالب نیست و بهتر است فضا را برای جوان‌ترها باز کرد.
چرا از سیستم VAR با اینکه از آن حمایت کردید، استفاده نکردید؟
من کسی نیستم که از این سیستم استفاده کنم؛ به نظرم داور در جایگاهی نیست که از این سیستم استفاده کند.
شما به عنوان داور کارتان را انجام می‌دهید و اگر اشتباهتان با توجه به پروتوکول تاثیرگذار باشد، داوران ویدیو چک وارد عمل میشوند. خدارا شکر که اشتباه تأثیرگذاری که نیاز به VAR داشته باشد، نبود.
به نظرتان این یک امتیاز است که شما را از طریق گوشی به VAR فرا نمی‌خوانند؟
نه، اگر در حد یک اشتباه انسانی باشد، مثل پنالتی فینال جام جهانی ۲۰۱۸، که دیدنش از طریق داور وسط سخت است و فقط از طریق ویدیو چک قابل بررسی است، اشکالی ندارد. ولی برای مثال در بازی ایران و پرتغال که سه بار کمک داور ویدیویی دخالت کرد، اتفاق جالبی نبود.
کی‌روش بحثی را بعد از بازی ایران با پرتغال درباره ی VAR بیان کرد که «با آمدن VAR، تصمیم گیرنده چه کسی است؟» و «مکالمات در گوشی روی تصمیم داور تاثیر می‌گذارد و باعث قربانی شدن تیم ضعیف یا کمتر مشهور در بازی است»، نظرتان راجع به این اظهارات چیست؟
ایشان نظر خودشان را گفتند. نحوه و زمان این گفت‌وگو مشخص است. داور می‌داند که چه زمانی باید منتظر نظر کمک داور باشد و تصمیم گیرنده‌ی آخر داور است.
برای مثال همان داوری که بازی فینال را قضاوت کرد، در بازی مکزیک، کمک داور به هند بازیکن مکزیک اعتقاد داشت ولی داور نظرش مخالف بود. فکر می‌کنم از این طریق فساد وارد فوتبال نمی‌شود. کسانی که کارشناس مطرح فوتبال هستند دراین‌باره نظر دادند که کمک داور ویدیویی می‌تواند تاثیرگذار باشد. اگر اشتباه تاثیرگذاری مثل بازی فرانسه_ایرلند، که فرانسه با خطای هند گل زد و صعود کرد، اتفاق بیافتد، اگر برای چند ثانیه بازی متوقف شود و ویدیو چک صورت گیرد و حق به حق‌دار برسد اتفاق خوبی است. در این صورت بازی جوانمردانه‌تر است تا اینکه تصمیم بگیرند وقفه در بازی ایجاد نشود و تمام تلاششان این است که وقفه‌ای که صورت می‌گیرد را به حداقل برسانند.
هنوز فوتبالمان از فوتبال دنیا عقب است، ولی چه شد که با توجه به حواشی‌های داوری، داوران کشورمان در عرصه‌ی بین المللی آنقدر پیشرفت کرده‌اند؟
اصلا موافق مقایسه‌ی بحث داوری با فوتبال نیستم؛ این دو موضوع جدای از یکدیگر هستند. ما هم دوست داریم که فوتبالمان پیشرفت کند و برای اولین بار از مرحله‌ی گروهی جام جهانی صعود کند. خوشبختانه این دوره شانس صعود و لیاقتش را داشتند ولی متاسفانه با ۴ امتیاز صعود نکردند.
اما در بحث داوری از سال‌ها پیش کار اساسی صورت نگرفته و داورها با توجه به توانایی و استعدادشان رشد کرده‌اند. مثلا آقای فنایی که خیلی‌ها می‌گویند با حمایت ما در جام جهانی بود، ولی حمایتی نبوده و با توانایی خودشان در جام جهانی حضور داشتند.
برای ما هم همین موضوع صدق می‌کند؛ خیلی‌ها می‌گویند اگر مسوولین لابی می‌کردند شما در جام جهانی قبلی حضور داشتید، ولی من اصلا از لابی خوشم نمی‌آید و دوست دارم روی پاهای خودم بایستم و برایم لذت بخش است که این اتفاقات را خودمان رقم زدیم.
فکر می‌کنید در این بازی‌ها به آن سطح قابل قبول و ایده‌آلتان رسیدید؟
در این چند سال در تورنمنت های مهم موفق عمل کردیم و خدا را شکر خوب بوده. شاید هدف فینال جام جهانی است ولی بازی رده بندی هم از مهم‌ترین بازی‌های جام بود که ما عهده‌دار آن بودیم.
به هنگام داوری جو بازی روی شما تاثیر می‌گذارد؟
ما اصلا به اسم بازیکنان نگاه نمی‌کنیم و بعد از این همه سابقه اگر بخواهیم تحت تاثیر جمعیت باشیم نمی‌توانیم تمرکز کنیم. آموزش‌هایی که دیدیم باعث شده بتوانیم به این مساله غلبه کنیم.
نقطه‌ی اشتراکتان با داورهایی که در سطح اول فوتبال قضاوت می‌کنند، جذبه و اقتدار است و به نظر می‌رسد که برای فیفا جذبه‌ی داوران خیلی مهم است…
شما باید آمیخته‌ای از اقتدار، ارتباط، مدیریت و ارتباط با بازیکنان را طوری در زمین تداعی کنید که برای مسوولین این حوزه اعتماد به وجود بیاید. خوشبختانه این اعتماد به ما به وجود آمده. بازی اول را که بین مکزیک و آلمان سوت زدیم و آلمان قهرمان جهان و مکزیک یکی از خوب‌های آمریکای شمالی بود. داوری این بازی هم امتیاز مثبتی برای ما به شمار می‌آمد و هم مسوولیت‌مان را سنگین‌تر می‌کرد.
یا اینکه بلافاصله بعد از بازی صربستان و برزیل، بازی آرژانتین_فرانسه را که یکی از بازی‌های حساس جام بود، به تیم داوری ایران سپرده شد که این هم نشان دهنده‌ی اعتماد آنها به ما بود.
اما در مورد شیوه‌ی رفتار داور، در برخی موارد باید نرم برخورد کنی، برخی موارد با یک لبخند کار را پیش می‌بری و بعضی جاها باید جلوی بازیکن محکم بایستی؛ در نهایت آمیخته‌ای از این کنش‌ها و واکنش‌ها است که باعث می‌شود بازی کنترل شود.
فکر می‌کنید تا چه زمانی بتوانید در عرصه‌ی داوری کار کنید؟
مدت مشخصی ندارد. تا زمانی که در این عرصه اشباع نشوم حضور خواهم داشت، ولی اگر جایی احساس کنم که جای داور جوانی را گرفته‌ام قطعا کنار می‌کشم. تدریس می‌کنم و تجربه‌ام را در اختیار جوانان می‌گذارم.
بعد از داوری چه‌کار می‌کنید؟
معتاد می‌شوم! (با خنده)
چند روز پیش خبری می‌خواندم که در دربی امیدها، کارت شرح بازی که دست داور بوده رویش با فونت انگلیسی اسم علیرضا فغانی بوده است!
نه! علیرضا فغانی نیست. «ایران…فغانی» بوده. کارت‌های بازی تولیدی پدرم است.
چه قدر داوری‌هایتان الهام بخش نسل جدید داوران بوده؟
خاطرم هست که برای ما هم توصیف می‌شد که فرد خاصی را الگو قرار دهیم، ولی من هیچ وقت دوست نداشتم الگویم فرد خاصی باشد، چون هیچ‌کس کامل نیست. نباید اینطور باشد که داوران جدید بخواهند من را الگو قرار بدهند. اگر بطور قطع کسی را برای الگو برداری درنظر بگیرند، واقعا کار درستی نیست ولی می‌توانند از افراد و تخصص‌های خاص در جهت پیشرفت الگوبرداری کنند، به این معنی که از اشتباهات یا عملکردهای شایسته‌ی آنها برای طی کردن مسیر استفاده کنند.
همه راجع به موفقیت‌هایتان صحبت می‌کنند، کمی هم راجع به سختی‌هایتان در این راه بگویید.
همین که باور و امید را به جوان‌ترها، به خصوص کسانی که مناطق محروم هستند، منتقل کردیم برای ما اتفاق مهمی است. خود من هم از همین زمین‌های خاکی شروع کردم و به اینجا رسیدم.
سختی زیاد است؛ آدم مریض، لجباز و حسود بر سر راه زیاد است، ولی اگر بخواهید تمرکز را برای اینها بگذارید قطعا از هدف اصلی غافل می‌شوید. خدا را شکر می‌کنم که همه‌ی این راه‌ها را پشت سر گذاشتیم و با کار خوبمان جواب خیلی از اینها را داده‌ایم. الان به آنها فکر نمی‌کنم و امیدوارم به راه راست هدایت شوند. البته هنوز هم این افراد جوان‌ها را اذیت می‌کنند که قطعا بی‌پاسخ نخواهد ماند.
مشخص است از ری تا ریو و از ریو تا سن‌پترزبورگ خیلی سختی کشیده‌اید…
گفتم که آنقدر آدم مریض و بخیل در راه آدم هست که الکی داستان درست می‌کنند و فقط خدا ما را تا اینجا حفظ کرده.
حتی در بازی رده بندی وقتی روی سکو رفتم با دست خدا را نشان دادم، منظورم این بود که اگر خدا بخواهد، تمام دنیا هم که جمع شوند نمی‌توانند کاری کنند.
دوشنبه شب مراسم برترین‌های فوتبال ایران برگزار شد که شما هم در آن حضور داشتید نظرتان راجع به این مراسم چه بود؟
زحمت کشیدند و دستشان درد نکند. مراسم خوبی است که در آن کار بازیکنان کارشناسی می‌شود. ولی بی‌برنامگی‌ها و زمان بندی‌شان خیلی‌ها را اذیت کرد.
در بحث برترین‌ها در لیگ برتر هم ما سه نفر را که در جام جهانی بودیم کنار گذاشتند و برترین‌ها را انتخاب کردند. اگر ما در لیگ هم خوب بودیم، که این طور هم هست، چرا باید کنار گذاشته شویم؟!
بحث دیگر این است که همه‌ی تقدیرها از افراد انجام شد و در آخر که سالن خالی شده بود از تیم داوری ما تقدیر ویژه کردند، که بی احترامی به ما بود و من همان جا هم انتقاد کردم.
فکر می کنید چه قدر طول بکشد تا داورهایی مثل شما بیایند و موفقیت‌هایتان تکرار شود؟
یک خورده سخت است. این موضوع به مدیرانی که حرف خودشان را می‌زنند و مدیریت کسی را قبول ندارند، برمی‌گردد. امیدوارم بحث رای‌گیری و لابی‌گری‌ها تمام شود. مثل فیفا که آقای کولینا را بدون لابی‌گری رییس کمیته داوران کرد. پتانسیل و نیروی جوان خیلی داریم و باید به این عزیزان نشان دهیم که چطور مسیر را طی کنند.
نظرتان راجع به داوری زنان چیست؟
خوشبختانه داوری زنان پیشرفت کرده است. داوران زن ایران موفقیت‌های خوبی در سطح آسیا کسب کردند و داوران خوبی در فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی در مسابقات آسیایی و جهانی داریم.
و صحبت آخر؟
تشکر می‌کنم از همه‌ی عزیزان در تمامی حوزه‌های ورزش، هنر، سیاست و همچنین از مردم عزیزمان در جای‌جای کره‌ی خاکی که پیام دادند. چون خیلی زیاد هستند نمی‌شود اسم گفت. خدا را شکر در عرصه‌ی رسانه و مطبوعات هم راجع به ما نظر مثبتی داشتند و در نهایت همه‌ی این موارد باعث شد با انگیزه‌ی بیشتری کارمان را پیش ببریم.
انتهای پیام
