تحلیل هرمیداس باوند دربارهی «ناتوی عربی»
یک دیپلمات سابق با بیان اینکه ناتوی عربی قوام چندانی نخواهد داشت، تاکید کرد: مهمترین هدف ترامپ در پیشنهاد و مطرح کردن ناتوی عربی فروش سلاح و کسب درآمد از اعراب است و واشنگتن از این طریق سود هنگفتی را کسب میکند.
داود هرمیداس باوند در گفتوگو با ایلنا، درخصوص پیشنهاد امریکا برای تشکیل ناتوی عربی گفت: موضوع تشکیل ناتوی عربی، موضوع جدیدی نیست. این موضوع ابتدا پس از جنگ جهانی دوم و در پیش گرفتن سیاست انسداد کمونیسم از سوی ایالات متحده مطرح شد که در آن ترکیه و مصر نیز قرار بود شرکت کنند.
جمال عبدالناصر مانع شکلگیری ناتوی عربی پس از جنگ جهانی دوم شد
وی با بیان اینکه مخالفت جمال عبدالناصر، رهبر مصر در آن زمان موجب عدم شکلگیری ناتوی عربی شد، اظهار داشت: اتحادیه عرب نخستین اتحادیه و سازمان منطقهای بود که کشورهای عربی برای حفظ اتحاد و در پیش گرفتن یک سیاست واحد آن را تاسیس کردند. این اتحادیه که در سال ۱۹۴۵ تاسیس شد ابتدا با حضور کشورهای عربی آسیایی بود اما به تدریج کشورهای عربی آفریقایی با استقلال یافتن به آن پیوستند.
این استاد حقوق و روابط بینالملل با بیان اینکه تا سالها تحت تاثیر رهبری مصر، سوریه، لیبی وعراق قرار داشت که البته طی دو، سه دهه گذشته عربستان به نوعی رهبری آن را برعهده گرفته است، تصریح کرد: با اینکه اتحادیه عرب، بزرگترین و قدیمیترین اتحادیه و سازمان عربی است اما کشورهای حاضر در آن حاضر به اتحاد نظامی با یکدیگر نبودند و هر کدام از این کشورها جداگانه پیمانهای نظامی جدیدی را شکل دادند که نمونه آن در پیمان بغداد یا همان سازمان سنتو مشاهده میکنیم که پس از خروج عراق از این پیمان در پی کودتای عبدالکریم قاسم، این پیمان کارامدی و موضوعیت خود را از دست داد.
شورای همکاری خلیج فارس برای مقابله با ایران تشکیل شد
باوند ادامه داد: بعد از خروج عراق از پیمان بغداد و از بین رفتن سازمان سنتو، کشورهای عربی و از جمله کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای تامین امنیت خویش با صرف هزینههای هنگفت، پیمانهای نظامی را با بریتانیا و امریکا امضا کردند و لندن و واشنگتن متعهد به دفاع از این کشورها در مقابل حمله نظامی دیگر کشورها به آنها شدند که این پیمانها تا امروز نیز وجود دارد.
وی با اشاره به تشکیل شورای همکاری خلیج فارس خاطرنشان کرد: در کنار پیمانهای نظامی دوجانبه بریتانیا و امریکا با کشورهای عربی خلیج فارس، با پیشنهاد این دو کشور به شیوخ عربی شورای همکاری خلیج فارس پس از انقلاب ایران و برای مقابله با ایران تشکیل شد که البته این شورا بازهم جنبه و کارکرد سیاسی و نه نظامی دارد.
مهمترین هدف ترامپ در تشکیل ناتوی عربی فروش سلاح و کسب درآمد از اعراب است
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه پیشنهاد جدید تشکیل ناتوی عربی این بار تنها مختص به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیست و شامل اردن و مصر نیز میشود، ابراز داشت: لازمه تشکیل چنین اتحادیه و سازمانی، استفاده و بکارگیری سیستمهای تسلیحاتی پیشرفته و گرانقیمت نظامی است. تا پیش از این، امریکا به رهبری ترامپ در یک سال گذشته با عربستان و قطر قراردادهای نظامی میلیاردی امضا کرده بود و به نظر میآید با تشکیل ناتوی عربی، امریکا مجددا قراردادهای نظامی هنگفتی به کشورهای عربی امضا کند.
باوند با تاکید بر مهمترین هدف ترامپ در پیشنهاد و مطرح کردن ناتوی عربی فروش سلاح و کسب درآمد از اعراب است و واشنگتن از این طریق سود هنگفتی را کسب میکند، بیان کرد: تشکیل ناتوی عربی با پشتوانه امریکا و برای مقابله با ایران است.
کشورهای عربی دارای اختلاف شدیدی هستند
وی در پاسخ به این سوال که چرا کشورهای عری حاشیه خلیج فارس با وجود پیمانهای نظامی دوجانبه با امریکا و بریتانیا درصدد تشکیل ناتوی عربی هستند؟ یادآور شد: امریکا و اسرائیل خطر ایران را برای کشورهای عربی بسیار برجسته کردهاند و همین مسئله موجب شده است تا این کشورها از حضور ایران در منطقه و فعالیتهایی که در عراق و سوریه انجام میدهد، احساس خطر کنند و فکر کنند ایران درصدد توسعهطلبی است.
این دیپلمات سابق کشور با بیان اینکه به نظر میآید ناتوی عربی در صورت تشکیل در آینده بلندمدت کارایی چندانی نداشته باشد، عنوان کرد: کشورهای عربی و اتحادیه عرب تنها در موضوع جزایر سه گانه ایرانی با یکدیگر اتفاق نظر دارند و در هیچ موضوع دیگری دارای اشتراک نظر صد در صدی نیستند. در واقع، این کشورها در درون خود دارای اختلاف شدیدی هستند.
ناتوی عربی قوام نخواهد داشت
باوند افزود: عمان اگر خود را برتر از عربستان نداند، کمتر هم نمیداند که این مسئله ریشه در مسائل تاریخی دارد. از طرفی، عمانیها خواهان استقلال عمل و نظر هستند و روابط حسنهای هم با ایران دارند. عربستان و قطر از دیرباز دارای اختلافات شدیدی بودهاند که این اختلافات در یک سال گذشته به اوج خود رسیده است. براساس شواهد، تنها امارات، بحرین و عربستان هستند که از تشکیل ناتوی عربی شدیدا استقبال کردهاند و خواهان ایجاد آن هستند.
وی با بیان اینکه من بعید میدانم ناتوی عربی قوام چندانی داشته باشد و بتواند عمر زیادی بکند، گفت: احتمالا ناتوی عربی برای عرض اندام در مقابل ایران تشکیل شده و در کوتاهمدت نیز فعالیت میکند. از سویی، امریکا برای فروش سلاح به کشورهای عربی اقدام کرده و سلاحهای زیادی به آنها میفروشد.
یمن اولین مانور نظامی ناتوی عربی است
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به سوالی درباره حضور مصر در ناتوی عربی نیز اظهار داشت: مصر از نظر نیروی نظامی، قویترین کشور در میان اعراب در حال حاضر است. با این وجود، مصریها در دهههای گذشته همواره مخالف تشکیل و حضور در پیمانهای نظامی بودهاند. حضور آنها در ناتوی عربی نیز بستگی به نقش و جایگاه آنها در این پیمان خواهد داشت.
باوند در پاسخ به این سوال که اولین اقدام نظامی ناتوی عربی پس از تشکیل چه خواهد بود؟ تصریح کرد: بیتردید یمن نخستین مانور و اقدام نظامی این پیمان باشد زیرا آسانترین موضوع هرچند که اکثر کشورهای تشکیلدهنده این ائتلاف نظامی هماکنون نیز در جنگ با یمن حضور دارند.
انتهای پیام