مروری بر مواضع مسوولان کشور در قبال پیشنهاد مذاکره با آمریکا
موضوع مذاکره مستقیم با آمریکا از اوایل دهه هفتاد شمسی مطرح بود اما این اتفاق از اواسط دهه هشتاد شمسی در قالب مذاکرات هستهای عینیت یافت، گرچه توافق بر سر برجام دیوار بیاعتمادی میان ایران و آمریکا را قدری کوتاه کرد اما خروج دولت ترامپ از برجام این دیوار بیاعتمادی را بلندتر از گذشته کرد.
به گزارش خبرآنلاین، روزی که ترامپ با غرور و تبختر فراوان پشت میزش نشست و فرمان خروج از برجام را امضا کرد و خواسته های خودش را در قالب ۱۲ شرط برای مذاکره با ایران گذاشت، در واقع باب هر گونه مذاکره را بست.
اما بعد از نزدیک ۳ ماه او موضع جدیدی اتخاذ کرد و گفت حاضر است بدون پیش شرط و هر جا رئیس جمهور ایران بخواهد پای میز مذاکره بنشیند. این رویکرد ترامپ با دو نوع واکنش از سوی سیاستمداران و مسئولان ایران مواجه شد. گروهی این رویکرد ترامپ را در قالب طراحی جنگ روانی جدید تفسیر کردند که می خواهد چهره عهدشکن خود را نزد افکار عمومی جهان تطهیر کند و برخی نیز معتقدند تهدید تهران برای ممانعت از صدور نفت از خاورمیانه در صورت صادر نشدن نفت ایران، عامل عقب نشینی ترامپ شد چراکه او تاجر و ترسو است و کافی است زور ببیند تا در طراحی های ذهنی خود تجدید نظر کند.
محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان این پیشنهاد ترامپ را بی پاسخ نگذاشت و در صفحه توئیتر خود نوشت: «ایران و آمریکا دو سال گفتوگو کردند. ما با اتحادیه اروپا، تروئیکای اروپایی، روسیه و چین موفق به ایجاد یک توافق چندجانبه -موسوم به برجام- شدیم. این توافق، کارساز بوده است. آمریکا تنها میتواند خودش را بابت خروج از این توافق و ترک میز [مذاکره] مقصر بداند. تهدید، تحریم و شیرینکاریهای تبلیغاتی کارگر نخواهند افتاد. احترام به ایران و به تعهدات بینالمللی را بیازمایید.»
در مجموع مواضع سیاستمداران ایرانی در قبال پیشنهاد ترامپ برای مذاکره بدون پیش شرط به دو گروه موافقان مشروح و مخالفان صریح قابل تفکیک است که نمونه های این مواضع را در جدول ذیل می توانید بخوانید.
موافقان مشروط | مخالفان صریح |
علیاکبر ناطقنوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: باید تامل داشته باشیم و دستپاچه نشویم، ذوق زده هم نشویم که ترامپ از همین ذوق زدگی ممکن است سوء استفاده کند، ممکن است ما را تست کند. ایران نباید ابتدا به ساکن پیشنهاد مذاکره رییس جمهوری آمریکا را رد کند. لازم است این موضوع با تامل و در شورایعالی امنیت ملی مورد بحث قرار گیرد. | سردار عزیز جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران: آقای ترامپ این آرزو را به گور خواهید برد که مقامات جمهوری اسلامی ایران از شما درخواست ملاقات کنند یا اجازه ملاقات با شما را از ملتشان دریافت نمایند. هرگز چنین روزی را نخواهید دید. همچنان در کاخ سیاهتان بنشینید و در توهم ملاقات با مقامات ایرانی بمانید، و بدانید این یک آرزویی است که تا پایان دوران ریاست جمهوریتان با شما همراه خواهد ماند و حتی رؤسای جمهوری بعدی آمریکا هم آن را نخواهند دید. |
حشمتالله فلاحتپیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: نباید مذاکره به تابویی در مناسبات ایران و آمریکا تبدیل شود. ترامپ به خوبی میداند که توان مدیریت جنگ با ایران را ندارد اما در عین حال حتی از درک توان و جذابیتهای اقتصادی و تجاری ایران نیز عاجز است. | حجتالاسلام حیدر مصلحی وزیر سابق اطلاعات: برنامه آمریکا در مسیر براندازی جمهوری اسلامی ایران است و اینها همه تاکتیک است. ماهیت آمریکا همچون گذشته است و ما باید آمریکا را شیطان بزرگ بدانیم. |
حسامالدین آشنا مشاور رئیس جمهور: به نظر می رسد@JZarif میگوید که عبور شما از برجام با ادعای مذاکرات بدون شرط منافات دارد. شما با اعلام بازگشت تحریم ها جنگی اقتصادی را علیه ما آغاز کردید،این جنگ را متوقف کنید،آنگاه درخواست مذاکره کنید.”بدون پیش شرط” یعنی “بدون اعمال تحریم”. | سردار ذوالقدر عضو شورای مرکزی جبهه مردمی نیروهای انقلاب: آیا نظر آقای ترامپ این است که جمهوری اسلامی باید روی چنین صحبت هایی حساب کند؟ ما از آمریکایی ها جز سخنان متناقض چیز دیگری سراغ نداریم. |
سیدمصطفی تاجزاده فعال اصلاحطلب: اگر جای روحانی بودم اعلام می کردم به رغم بی اعتمادی به ترامپ که به تعهدات کشورش پایبند نبود، حاضر برای نیل به صلح پایدار درباره همه مسائل به ویژه لزوم تغییر بی ثبات ساز آمریکا در خاورمیانه و مداخلات گذشته اش در ایران در حاشیه اجلاس سازمان ملل با او صریح و شفاف گفتگو کنم. | سیدمصطفی میرسلیم عضو شورای مرکزی حزب موتلفه: ترامپ شهوت مذاکره دارد ولى مقصود او از مذاکره، ادامه سیاستهاى استکبارى آمریکا، به خدمت درآوردن جمهورى اسلامى و سایر مخالفانش در زمینههاى سیاسى، اقتصادی و امنیتى است. باور ادعای ترامپ برای مذاکره بدون قید و شرط با ایران حکایت از غفلت و خامی برخیها دارد، دولت آمریکا زیادهطلب، زورگو و کینه توز است و نباید به ادعاى ترامپ و دولت او برای مذاکره با ایران اعتماد کرد. |
عطاءالله مهاجرانی: وقتی ترامپ از خر شیطان بزرگ پیاده می شود و پا روی حرف خود و ۱۲ شرط پمپئو می گذارد و می گوید : هر وقت و هر جا روحانی بخواهد حاضر است بدون پیش شرط مذاکره کند، نمی توان دربرابر این موضع شرط گذاشت! بهترین وقت گفتگو ۲۸ مرداد در تهران! | سیدکمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی: به نظر میرسد آقای ترامپ عاشق ملاقات برای ملاقات است و چندان به نتایج ملاقاتهای خود و سخنان متناقض خویش نمیاندیشد. ما با توجه به تجربه تلخی که از مذاکره با آمریکا و نقض مکرر تعهدات دولتمردان آن کشور داشتهایم، طبیعی است که ارزشی برای پیشنهاد وی قائل نباشیم، ترامپ باید قبل از هر چیز، خروج آمریکا از برجام را جبران کند و نشان دهد که برای تعهدات اسلاف خود و قوانین بینالمللی احترام قائل است. |
سید حسین موسویان: با تصمیم شورای عالی امنیت ملی و موافقت رهبری به ترامپ پیشنهاد بدهید به تهران سفر کند و چند برنامه ایران شناسی برایش بگذارید! | علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی: با تحقیرهایی که ترامپ نسبت به ایران داشته مذاکره مناسب نیست، مذاکره در این وضعیت توام با ذلت، خواری و تحقیر است. |
حمید ابوطالبی مشاور رئیس جمهور: احترام به ملت بزرگ ایران، کاهش خصومتها، و بازگشت آمریکا به برجام، هموارکننده مسیر سنگلاخ کنونی است. گفتوگوی تلفنی روسایجمهوری دوکشور در سازمان ملل در سال ۱۳۹۲، بر این باور استوار بود که میتوان با التزام به ابزار گفتوگو در مسیر اعتمادسازی گام برداشت. برجام دستاورد التزام به گفتوگو است؛ بایدآن را پذیرفت.
سال گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل پس از تهدید ملت بزرگ ایران، موضوع ملاقات دو رییسجمهور مطرح شد؛ اکنون هم پس از خروج از برجام، ملاقات بدون پیششرط عنوان می شود! کسانی که به گفتوگو به عنوان روش حل اختلافات در جوامع متمدن باور دارند، باید به ابزار آن هم ملتزم باشند. |
انتهای پیام