نگاه نگران اردوغان به ادلب

‘رجب طیب اردوغان’ رییس جمهوری ترکیه امروز(دوشنبه) در حالی به سوچی می رود که امیدوار است در دیدار با ‘ولادیمیر پوتین’ رییس جمهوری روسیه، وی را برای کسب یک نتیجه مطلوب و کم ضرر به سود آنکارا در روزهای پایانی جنگ چند ساله سوریه متقاعد سازد.

به گزارش ایرنا، دیدار روسای جمهوری ترکیه و روسیه با موضوع سوریه بویژه استان ادلب را باید در راستای افزایش تلاش های دیپلماتیک هفته های گذشته میان قدرت های منطقه ای برشمرد.

از ترکیه به همراه ایران و روسیه به عنوان کشورهای ضامن صلح در سوریه یاد می شود و روسای جمهوری این سه کشور روز جمعه 16 شهریور ماه در تهران، برای دستیابی به یک توافق جامع و برون از بن بست پیش آمده در ادلب نشستی برگزار کردند.

تلاش ناکام آنکارا برای تحمیل نظر خود مبنی بر ممانعت از حمله نظامی به ادلب به همتای روس و ایرانی خود در نشست تهران، ترکیه را به تکاپوی بیشتر و وارد کردن مهره های اروپایی به مناقشه سوریه واداشت.

شهر استانبول روز جمعه 23 شهریور ماه میزبان نشست چهارجانبه نمایندگان ترکیه، آلمان، روسیه و فرانسه بود و حاضران در این نشست درباره تحولات سوریه و وضعیت ادلب به گفت وگو و رایزنی پرداختند.

هر چند از جزییات این نشست، خبری به رسانه ها درز نکرد و از آن به عنوان مقدمه ای برای اجلاس آتی سران چهار کشور با موضوع سوریه یاد شد، اما ‘ابراهیم

کالین’ سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه که ریاست نشست را برعهده داشت، گفت: طرفین در این نشست بر سر این نکته اتفاق نظر دارند که مساله ادلب راه حل نظامی ندارد و باید از طریق سیاسی حل و فصل شود.

وی با حساس و بغرنج توصیف کردن وضعیت استان ادلب سوریه تصریح کرد: هر گونه حمله به آنجا هم از لحاظ انسانی و هم از لحاظ ایجاد موج جدید مهاجرت سنگین خواهد بود و از سوی دیگر روند راه حل سیاسی را از بین خواهد برد.

سخنگوی رییس جمهوری ترکیه، انتظار آنکارا را در شرایط کنونی، حفظ وضعیت کنونی ادلب عنوان کرد و افزود: انتظار ما از جامعه جهانی و رهبران کشورها این است که به شکلی آشکار و صریح از دغدغه ترکیه در زمینه محافظت از جان غیرنظامیان و جلوگیری از ایجاد بحران انسانی حمایت کنند.

کالین افزود: آنکارا به طور یقین اقدامات لازم برای برطرف کردن تهدیدهای احتمالی از ناحیه ادلب را انجام خواهد داد.

وی همچنین با اشاره به برنامه ریزی برای دیدار رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین روسای جمهوری ترکیه و روسیه در سوچی در درباره تحولات سوریه و ادلب گفت: اقدامات پس از دیدار دو رئیس جمهوری در سوچی، اهمیت زیادی دارد.

اما مقامات آنکارا در فاصله زمانی پس از نشست سه جانبه تهران و پیش از نشست چهار جانبه استانبول نیز بیکار ننشستند و به تبیین و طرح دیدگاه های خود در پایان دادن مسالمت آمیز به موضوع ادلب ادامه دادند.

رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه پس از نشست تهران، در توئیت های جداگانه به زبان های فارسی، ترکی، روسی، انگلیسی و عربی نوشت: مساله ادلب بدون در نظر گرفتن آلام و درگیری ها و مشکلات جدید باید با وفادار ماندن به روح اجلاس آستانه حل و فصل شود. پیرو اصولی که مشترکا طی اجلاس آستانه مابین طرفین اتخاذ شد، محافظت از اصل راه حل سیاسی برای پایان بخشیدن به بحران سوریه امری بسیار مهم می باشد.

وی افزون بر پیام های توئیتری، با انتشار مقاله ای در روزنامه آمریکایی ‘وال استریت ژورنال’ نسبت به پیامدهای سنگین حمله نظامی به ادلب هشدار داد.

وی در این مقاله که با عنوان ‘ادلب و سوریه’ انتشار یافت، همچنین از جامعه جهانی خواست به مسوولیت خود در قبال حمله احتمالی ارتش سوریه به ادلب آگاه باشند و جلوی فاجعه را بگیرند.

وزیر امور خارجه ترکیه نیز با تبعیت از مافوق خود، در سفر دیپلماتیک به رومانی، خواستار همکاری جامعه جهانی برای جلوگیری از حمله به ادلب و پایان دادن به حضور تروریست‌ها در سوریه شد.

‘مولود چاووش اوغلو’ با بیان اینکه همه باید بدنبال یک راه حل مسالمت آمیز برای بحران سوریه باشند، افزود: موفقیت قابل توجهی در دستیابی به راه حل سیاسی برای بحران سوریه حاصل نشده و دولت دمشق و حامیان بشار اسد درباره راه حل نظامی اتفاق نظر دارند.

وی همچنین در راستای تلاش دیپلماتیک خود و در جریان سفر به اسلام آباد در نشست مشترک خبری با ‘شاه محمود قریشی’ همتای پاکستانی گفت: تلاش ترکیه برای جلوگیری از درگیری در ادلب ادامه دارد.

رئیس دستگاه دیپلماسی ترکیه با بیان اینکه ترکیه با تمام بازیگران فعال در تحولات سوریه ارتباط نزدیک دارد، افزود: تلاش می کنیم که فاجعه انسانی در ادلب رخ ندهد و وظیفه انسانی ماست که با تلاش های خود از طریق ارتباطات دو و سه جانبه جلوی جنگ را بگیریم.

ابراهیم کالین سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه نیز همچون دیگر دولتمردان ترکیه ابراز نارضایتی خود را از نتایج نشست تهران با انتشار مقاله ای در روزنامه ‘صباح’ ترکیه نشان داد و در آن تصریح کرد: حمله به ادلب نتایج مذاکرات آستانه و ژنو را مخدوش خواهد کرد.

وی افزود: این حمله به جز مرگ و سقوط دستاوردی نخواهد داشت و صدمه جدی به روند آستانه و ژنو خواهد زد.

سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه نوشت: ترکیه در سوریه در صدد جلوگیری از یک فاجعه انسانی است و به این تلاش خود ادامه خواهد داد.

کالین همچنین با انتشار مقاله ای دیگر با عنوان ‘بن بست ادلب، آزمونی برای نظام بین المللی’ در روزنامه صباح افزود: با حضور نظامیان ترکیه در ادلب، ارتش سوریه و جنگنده های روسی نمی توانند حمله ای را به این شهر انجام دهند.

وی تاکید کرد: تداوم نیافتن روند مذاکرات سیاسی منطقی درباره سوریه به ویژه ادلب، زمینه ساز تعمیق بحران کنونی می شود که بی گمان بیشترین آسیب مالی، معنوی، جسمی و روحی را مردم این منطقه خواهند دید.

مقامات نظامی ترکیه نیز با تاسی مقامات سیاسی این کشور از تلاش برای جلوگیری از حمله به ادلب فروگذار نکردند و ‘خلوصی آکار’ وزیر دفاع ترکیه در سخنرانی نشست با نمایندگان خارجی افزود: ادلب در آستانه بحرانی جدید قرار دارد و هر گونه عملیات نظامی علیه این شهر، منطقه را با این همه مسائل به سمت یک فاجعه انسانی دیگر سوق خواهد داد.

** چشم امید اردوغان به پوتین در سوچی

تروریست ها و گروه های تکفیری طی چند ماه اخیر و در پی پاکسازی بخش های وسیعی از خاک این کشور توسط ارتش سوریه، مجبور به کوچ اجباری و عزیمت به استان ادلب واقع در شمال این کشور و هم مرز با ترکیه شده اند.

استان ادلب به عنوان آخرین دژ تروریست ها در سوریه، هم اکنون به محل استقرار حدود 146 هزار تروریست وابسته به گروه های تروریستی از 60 کشور جهان تبدیل شده است.

ترکیه از زمان شکل گیری مناقشه در سوریه طی هفت سال گذشته با قرار گرفتن در صف مخالفان ‘بشار اسد’ رییس جمهوری سوریه، نقش پر رنگی در حمایت از مخالفان مسلح این کشور داشت و اکنون با آغاز شمارش معکوس پایان عمر تروریست ها و عزم ارتش سوریه برای نابودی آنها، بنا دارد از ایفای نقش یک بازنده در قمار بلند پروازی خود سربار بزند.

از این رو برای عملی ساختن نیت خود، با بهانه قرار دادن کشتار غیرنظامیان و راه افتادن موج گسترده پناه جویان در صورت حمله نظامی به ادلب، درصدد جلب رضایت طرف های حامی دولت سوریه و تغییر رویکرد آنها از راهکار نظامی به جای راهکار سیاسی بر آمده است.

اما برخی تحلیلگران، تلاش ترکیه برای به تعویق انداختن حمله به استان ادلب را همچنان در راستای استمرار جاه طلبی های مقامات آنکارا و بازآفرینی نقش موثر ترکیه در آینده سیاسی منطقه تفسیر می کنند.

یکی از طرح های ترکیه برای بقا در منطقه، استفاده از گروه های تروریستی به عنوان اهرم فشار در بزنگاه های مختلف است که سبب می شود مقامات سیاسی این کشور در تحولات احتمالی پیش رو دست بالا را داشته باشند و مخالفت با حمله نظامی به ادلب از هراس آنکارا نسبت به حصول این هدف می کاهد.

با این حال ورای اهداف پنهان و پیدای آنکارا در موضوع ادلب، آنچه که سبب درخواست رجب طیب اردوغان از ولادیمیر پوتین برای دیدار در سوچی و آن هم پس از نشست تهران شد، تلاشی دوباره وی برای منصرف ساختن مسکو از حمایت گرینه نظامی در مناقشه ادلب است.

روسای جمهوری ترکیه و روسیه در نشست تهران نتوانستند بر اختلاف خود در مورد حمله نظامی به ادلب سرپوش بگذارند اما باید منتظر ماند و دید رجب طیب اردوغان در سوچی می تواند مذاکره کننده ای سرسختی مانند ولادیمیر پوتین را راضی کند یا اینکه این دیدار هم با گرفتن یک عکس یادگاری به پایان می رسد.

انتهای پیام