دیپلماسی خارجی و بازآفرینی گزاره های ادبیات سیاسی

کارشناس روابط بین الملل می گوید: دستگاه سیاست خارجی باید به بازآفرینی گزاره های مطرح در حوزه ادبیات سیاسی و سیاست خارجی روی آورده و بدین ترتیب با بهره برداری از تجارب دیپلماتیک حاصل و ژنرال های دستگاه دیپلماسی ، خود زمینه های تحقق اهداف تعیین شده در این حوزه را فراهم کند.

مهدی مطهرنیا  درگفت و گو با ایرنا درباره ضرورت تحرک عملیاتی و هدفمند در دیپلماسی و این که رهبری در دیدار با اعضای هیات دولت عنوان کردند دیپلماسی قوی برای مسایل اقتصادی کشور خوب است، گفت: دیپلماسی قوی درواقع قدرت افزارمندی سیاسی یک کشور را به نمایش می گذارد.

وی افزود: اساسا دیپلماسی بخشی از حوزه سیاست خارجی را به عهده می گیرد که در آن پیاده سازی استراتژی مشخص در عرصه سیاست خارجی با زمان بندی و مکان یابی معین به تعریف عملیاتی می رسد.

این کارشناس روابط بین الملل ادامه داد: دیپلماسی مستحضر به استراتژی ، استراتژی خود تحت تاثیر خط مشی و رویه ای برتر و بزرگ یک کشور است بنابراین خط مشی برتر در خدمت دکترین و داکترین خود برخاسته از پارادایم حاکم بر سیاست خارجی است.

مطهرنیا گفت: اگر دیپلماسی قدرتمندی می خواهیم باید قبل از آن در عرصه تنظیم سیاست خارجی پارادایم مشخص و براساس آن پارادایم مشخص تعریف عملیاتی در یک گزاره عملیاتی را در جامعه ملی دنبال کنیم و سپس از درون آن تعریف عملیاتی خط مشی ، رویه کلان و برتر حاکم بر عرصه سیاست خارجی را مشخص و براساس آن این استراتژی را تنظیم کنیم.

وی افزود: در این راستا باید بر این نکته توجه داشته باشیم که در حوزه دیپلماتیک تاکتیک و تکنیک ها هستند که متکی بر استراتژیک، خود را به نمایش می گذارند. امروز دیپلماسی و صحنه دیپلماتیک جامعه ملی ما شاهد ورود ژنرال هایی بزرگی مثل محمد جواد ظریف است.

این استاد دانشگاه گفت: ظریف یک دیپلمات برجسته بین المللی است و او در این سالها به اتفاق همکاران خود در چارچوب چالش های موجود دیپلماتیک به بسیاری از دستاوردها دست پیدا کردند و اکنون می توان گفت دستگاه دیپلماسی ما بعد از چهاردهه آزمون و خطا در چارچوب آموزه های بدست آمده در کوشش افرادی مانند او و دیپلمات های وزارت امورخارجه ما هم اکنون در نظام بین الملل اسم و رسمی پیدا کرده است.

وی افزود: اگر می خواهیم دیپلماسی قدرتمند ما با توان بالاتر و ضریب اثر بیشتر حرکت کند به تبع سیاست خارجی ما در بخش پارادایم دکترینی سیاست کلان و استراتژی هایش قدرتمندان پیش برود.

مطهرنیا ادامه داد: اگر ضعفی وجود دارد بیش از آن که به دستگاه دیپلماسی ما بازگردد به سیستمی باز می گردد که سیاست خارجی ما را تنظیم می کند.
این کارشناس روابط بین الملل یادآور شد: سیاست خارجی ما ایدئولوژیک زده دور از دیپلماسی با نگرش های دگرگون ساز و ساختارشکنانه و در عین حال بدون یک برنامه دقیق و مدون مناسب و متناسب با محیط های متکثر خود حرکت می کند.

وی گفت: ادبیات قابل شناسایی و در عین حال بسیار سهل و ممتنع را بر می گزیند که نمی تواند در بازی های سیاسی و در عرصه دیپلماسی در نهایت با وجود افزارمندی سیاسی قدرتمند خود به نتایجی مناسب با این قدرت دست یابد.

مطهرنیا افزود: دستگاه سیاست خارجی ما باید به بازآفرینی گزاره های مطرح در حوزه ادبیات سیاسی و سیاست خارجی روی آورده و بدین ترتیب با بهره برداری از تجارب دیپلماتیک حاصل و ژنرال های دستگاه دیپلماسی خود زمینه های دستیابی به اهداف تعیین شده در حوزه سیاست خارجی را فراهم کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: این اهداف باید عالمانه، فنی و هنرمندانه تنظیم شود. عالمانه از این جهت که با واقعیت ها از یک سو ارتباط تنگاتنگ داشته باشند و از سوی دیگر آرمان ها و ایده آل ها و چشم انداز حرکت برای رسیدن به یک جامعه مطلوب و مرجه در عرصه سیاست خارجی را فراموش نکنند.

وی گفت: از طرف دیگر باید ابزارها و فنون گوناگونی که برای عمق بخشیدن به اثر این سیاست ها و پیگیری اهداف تعیین شده وجود دارد آشنایی حاصل شود. از طرف دیگر باید وضعیت مناسب بودن این گزاره ها و استفاده از ابزار و فنون گوناگون از یک سو و از سوی دیگر متناسب بودن این ابزار و فنون با جوامع هدف مشخص شود.

این کارشناس روابط بین الملل افزود: در عرصه سیاست خارجی نمی توان به راحتی و بدون دستیابی به یک هنر در جهت تلفیق ابزارها و فنون مناسب با یکدیگر و متناسب با جامعه هدف پیروز بود.

وی ادامه داد: این در حالی است که ما در هر معقوله ای می خواهیم با گزاره های متصلب و متحجرانه با جهان بیرون برخورد کنیم و از سوی دیگر از حکمت ، مصلحت و عزت هم می خواهیم نام برده و آنها را در آن چارچوب پیاده کنیم بنابراین اصولی که رهبری نظام جمهوری اسلامی در باب حکمت ، عزت و مصلحت گفته اند نیازمند نوعی تساهل و مدارا ی معناداری است که در عین حالی که آرمان ها و آرزوها را می بیند واقعیت ها را نیز نادیده نگیرد.

مطهرنیا یادآور شد: نهادهای دارای نفوذ در عرصه تاثیرگذاری بر حوزه سیاست خارجی ما عزت، حکمت و مصلحت را تنها در دادن شعارهای انقلابی و دوری از واقعیت ها و تحت تاثیر قرار دادن دستگاه دیپلماسی و برخورد با دیپلمات ها با مفاهیمی چون سازشکار، واداده و مفاهیمی نهایتا چون جاسوس و غیره روبرو می شود.
این کارشناس روابط بین الملل اضافه کرد: اینها نشان دهنده آن است که دستگاه دیپلماسی ما در بن مایه خود باید تقویت شود و این بن مایه در سیاست خارجی و تنظیم سیاست خارجی به دور از احساسات غیر عقلایی و خردورزانه باید دنبال شود.

انتهای پیام