نگاهی به تاریخچه روابط پر فراز و نشیب اسرائیل و روسیه
روابط میان اسرائیل و روسیه از زمانی تاسیس رژیم اسرائیل تاکنون با پستی و بلندیهای بسیاری همراه بوده است. دو طرف از ماه عسل سالهای ابتدایی پایهگذاری این رژیم تا قطعی 24 ساله روابط را از سر گذراندهاند و اکنون به نظر میرسد بعد از سرنگونی یک هواپیمای نظامی روسیه در سوریه بار دیگر وارد دوران پستی شدهاند.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه عمده این اختلاف نظرها بین اسرائیل و روسیه مرتبط با مسائل خاورمیانه بوده است.
یکی از اولین کشورهایی که اسرائیل را به رسمیت شناخت
در نوامبر 1947 دولت اتحاد جماهیر شوروی با طرح تقسیم فلسطین به دو کشور یکی یهودی و دیگری عربی موافق بوده و آن را پذیرفت.
مسکو تبدیل به یکی از اولین کشورهایی شد که اسرائیل را بعد از تشکیلش در ماه مه 1948 به رسمیت شناخت.
در ماه مه 1949 مسکو در عین حال به پذیرفته شدن اسرائیل در سازمان ملل رای مثبت داد.
قطعی 24 ساله روابط
در ماه مه 1967 اتحاد جماهیر شوروی روابطش با اسرائیل را در پی جنگ اعراب با اسرائیل قطع کرد.
مسکو در این مدت چند دهه به تسلیح و تامین مالی کشورهای عرب ادامه داد.
در اوت 1986 یک روند نزدیک شدن دوباره روابط شروع شده و نخستین ارتباط رسمی دو طرف در هلسینکی میان هیاتهای کنسولی اسرائیل و شوروی صورت میگیرد.
در اکتبر 1991 میخائیل گورباچف، رهبر وقت شوروی سابق مجددا روابط دیپلماتیک مسکو را با اسرائیل برقرار میکند و دو ماه بعد از این اتفاق، سقوط اتحاد شوروی رقم میخورد.
وی به یهودیان اجازه میدهد که آزادانه به اسرائیل مهاجرت کنند. طی یک دهه بیش از یک میلیون نفر از آنها به اسرائیل مهاجرت کردند. در آوریل 1994 سفر اسحاق رابین، نخست وزیر اسرائیل به مسکو صورت میگیرد و این اولین سفر رسمی یک نخست وزیر اسرائیل به روسیه محسوب میشود و نتیجه این سفر عادی سازی کامل روابط دو جانبه آنها است.
دیدار رهبران
در سپتامبر 2001 آریل شارون، نخست وزیر وقت اسرائیل و ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه به صورت مشترک در مسکو “تروریسم” را که هر دوی آنها خود را قربانیاش میدانند، محکوم کردند.
روسیه که به لحاظ سنتی به کشورهای عربی نزدیکتر است به یکی از حامیان فرآیند صلح خاورمیانه همراه با آمریکا تبدیل میشود.
از زمان عملیات روسیه علیه جداییطلبان در جمهوری چچن، جایی که مسکو عملیاتش را مبارزه با تروریسم میخواند، مواضع کرملین و اسرائیلیها شروع به نزدیکتر شدن میکند.
شارون در دیدار با پوتین “انتفاضه فلسطین” را یک کمپین تروریستی میخواند.
در آوریل 2005 پوتین سفری تاریخی به اسرائیل البته با پیشزمینه اختلاف دو طرف بر سر فروش موشکهای ضد هوایی به سوریه انجام میدهد.
در اکتبر 2006 برنامه هستهای ایران به عنوان بزرگترین تهدید علیه اسرائیل محور اولین سفر ایهود اولمرت، نخست وزیر اسرائیل به مسکو میشود.
همکاری
در ژوئن 2008 شرکت بزرگ گازپروم روسیه اعلام میکند که در حال بررسی صادرات گاز به اسرائیل است.
در سپتامبر 2010 وزیر دفاع روسیه و وزیر جنگ اسرائیل در مسکو یک توافق همکاری نظامی امضا کردند. این همکاری پیش از آن نیز در سال 2009 و در فروش پهپادهای اسرائیل به روسیه نمود یافته بود.
اسرائیل مرتبا نسبت به فروش تسلیحات روسیه به ویژه به ایران و سوریه اظهار نگرانی میکند.
از آن زمان به بعد ارتباطات میان آنها افزایش یافته و از ابتدای 2018 تاکنون پوتین و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل سه بار با یکدیگر دیدار کردهاند.
“مکانیزم” هماهنگی در سوریه
در سپتامبر 2015 نتانیاهو با پوتین در مسکو دیدار کرد. دولت اسرائیل اعلام کرد که دو طرف بر سر یک مکانیزم هماهنگسازی اقدامات نظامیشان در سوریه جنگزده به منظور پیشگیری از وقوع سوء تفاهمات میان قوای آنها توافق کردهاند.
در تاریخ 30 سپتامبر نیروی هوایی روسیه عملیات هوایی خود در حمایت از بشار اسد رییس جمهور سوریه را که نیروهایش مشغول جنگ با شورشیان بودند، به جریان انداخت.
در ماه اکتبر روسیه اعلام میکند که یک خط تلفن نظامی با اسرائیل ایجاد کرده تا با استفاده از آن تعارضها میان قوای هوایی آنها برطرف شود و برخوردی میان دو طرف در سوریه پیش نیاید.
اسرائیل که مایل به حفظ فاصلهاش از جنگ در سوریه در ضمن دفاع از منافعش است از 2013 تاکنون مرتبا دست به حملات هوایی علیه اهداف متعلق به حکومت سوریه و همپیمانش در این کشور زده است.
سرنگونی هواپیمای نظامی روسیه
در 17 سپتامبر سال جاری میلادی سیستمهای دفاع هوایی سوریه به اشتباه هواپیمای نظامی روسی ایلیوشین Il-20 را بر فراز دریای مدیترانه در حین اجرای حملات هوایی اسرائیل علیه تاسیسات ارتش سوریه هدف قرار داده و سرنگون کردند و در این حادثه تمامی 15 سرنشین این هواپیما کشته شدند.
یک روز بعد از این اتفاق نتانیاهو در تماس تلفنی با پوتین “تاسفش” را بابت سرنگونی این هواپیما اعلام میکند.
روز یکشنبه ارتش روسیه اطلاعات “گمراه کننده” از جانب نیروی هوایی اسرائیل را مقصر این حادثه اعلام میکند.
یک روز بعد از آن مسکو اعلام میکند که برای تحویل سیستم دفاع هوایی S300 به ارتش سوریه به همراه تجهیزات جنگ الکترونیکی به سوریه برنامهریزی میکند.
پوتین به نتانیاهو میگوید که روایت اسرائیل را رد میکند که در سرنگونی هواپیمای روسیه نقش نداشته و “اقدامات نیروی هوایی اسرائیل” را در این حادثه دخیل میداند.
نتانیاهو میگوید نسبت به روایت اسرائیل اطمینان دارد و به پوتین نسبت به “انتقال هرگونه سیستمهای تسلیحاتی پیشرفته به سوریه” هشدار میدهد.
انتهای پیام