طنز تلخ پرونده تخلفات: بورسیه خارجی فقه، اصول، فارسی …

روزنامه ی ایران در گزارشی نوشت: «یکی از طنزهای تلخ وزارت علوم در سال های گذشته این است که در رشته های فقه و اصول، نهج البلاغه یا زبان و ادبیات فارسی به برخی بورسیه تحصیل در خارج از کشور داده اند.

«تعدادی از این افراد هم برای آنکه از امتیازات ویژه استفاده کنند بورس خارج خود را تبدیل به داخل کرده اند، از این موارد جالب فراوان است». 

«به عنوان مثال یکی از اقوام مسئولان وقت وزارتخانه در استرالیا بورس مطالعات اندونزی گرفته. لابد رشته اندونزی شناسی برای کشور اولویت داشته است! مورد جالب تر اینکه برای دانشجوی مقیم امریکا بورسیه تحصیل خارج از کشور صادر شده…»

این موارد بخشی از واقعیت های پرونده تخلفات بورسیه ها است که توسط دکتر محمدعلی نجفی سرپرست وزارت علوم اعلام شده است.

وی روز گذشته در نشست خبری در خصوص تخلفات صورت گرفته در پرونده بورسیه ها گفت: «یک گروه بورسیه های خود را تبدیل به داخلی کرده اند که باید این افراد شرایطی را می گذراندند از جمله شرکت در آزمون زبان و پذیرش از سوی دانشگاه که مورد تأیید وزارت علوم باشد اما هیچ کدام از این فرایندها طی نشده و مطابق این فرایند 1860 نفر تخلف انجام داده اند. پس از بررسی های انجام شده 508 نفر حتی شرایط اولیه آیین نامه را نیز نداشته اند و 36 نفر نیز نه تنها شرایط را نداشته اند بلکه اطلاعات دروغ ارائه داده اند.»

*فهرست اسامی استخراج شده

وی با بیان اینکه اسامی متخلفان در بورسیه های غیرقانونی استخراج شده و نامه های رسیدگی به پرونده آنها به مراجع قضایی و هیأت های انتظامی، دستگاه های اجرایی و هیأت های علمی ارسال شده است، گفت: «در این پرونده 36 نفر را به طور کلی اخراج کردیم، 840 نفر را که شرایط بورسیه نداشتند می توانستیم اخراج کنیم ولی این کار را نکردیم و اجازه دادیم ادامه تحصیل دهند به شرط اینکه هزینه ها را برگردانند زیرا این افراد سه سال تحصیل کرده اند و ظرفیتی از دانشگاه ها گرفته شده است.»

نجفی همچنین با بیان اینکه 448 نفر نیز مربی دانشگاه ها بوده اند که پیمانی استخدام شده اند و طبق قانون نمی توانستند از بورس استفاده کنند اظهار کرد: «افرادی طی یک ماه استخدام پیمانی شده اند و پس از آن بورس دریافت کرده اند که حتی استخدام آنها خود جای سؤال دارد، به طور مثال خانمی با مدرک کارشناسی تغذیه از دانشگاه پیام نور و کارشناسی ارشد زبان از دانشگاه آزاد استخدام دانشگاه علامه طباطبایی شده و عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت شده است.»

سرپرست وزارت علوم با اشاره به اینکه 165 نفر نیز به عنوان ایثارگر بورسیه شده اند گفت: «زمانی که وارد پرونده ایثارگران شدیم قلباً دوست داشتم که همه شان شرایط بورسیه را داشته باشند اما متأسفانه 23 نفر آنها شرایط را نداشتند و بورس آنها لغو شد. برای ادامه تحصیل مابقی نیز با دیوان محاسبات در حال مذاکره هستیم که در صورت توافق آنها هزینه مابقی پرداخت شود.»

وی با بیان اینکه در این پرونده کارمندان وزارت علوم و دستگاه های دیگری مانند وزارت کشور هم در این موضوع دخیل بوده اند که نمی خواهم نام ببرم، اظهار داشت: «تخلفات این عده را از طریق هیأت رسیدگی به تخلفات بررسی می کنیم، اگر اعضای هیأت علمی تخلف کرده باشند از طریق هیأت های انتظامی بررسی می شود و هر دو گروه از طریق مراجع قضایی مورد پیگیری قرار می گیرند.»سرپرست وزارت علوم با اشاره به اینکه در فرایند بررسی پرونده ها نیز تخلفات زیادی صورت گرفته است افزود: « به طور مثال صلاحیت علمی افراد در مصاحبه ها مورد تأیید قرار نگرفته یا شرط سنی رعایت نشده است. این مسأله به تخلف مسئولان و مجریان این پرونده ها باز می گردد که باید نسبت به آن پاسخگو باشند.»

وی افزود: «در دوره گذشته یک نفر در وزارت علوم به تنهایی 750 نفر را برای بورسیه معرفی کرده است یا مسئول دیگری 90 نفر را برای اعطای بورسیه معرفی کرده است.»

نجفی با اشاره به یکی از پرونده های بورسیه گفت: «در اینجا پرونده ای دارم که هر سه نفر استادان، صلاحیت علمی این فرد را در مصاحبه رد کرده اند اما به او بورسیه داده شده است. اگر قانون ملاک عمل قرار گیرد هیچ گاه چنین اتفاقاتی نخواهد افتاد.»

وی افزود: «اکنون فهرست بلندی از افرادی که با روابط خاص بورسیه دریافت کرده اند در دست من است که این فهرست را فقط به رئیس جمهوری تقدیم خواهم کرد.»

ë تأسف برای برخی در صدا و سیما

وی با ابراز تأسف نسبت به اینکه برخی در صدا و سیما و جراید اعلام کرده اند که فقط 36 نفر تخلف انجام داده اند، گفت: «این 36 نفر افرادی هستند که خودشان اطلاعات غلط داده اند و اگر می خواستیم آنها را اخراج نکنیم خیلی زور داشت. به طور مثال فردی که 210 واحد گرفته تا 140 واحد را با معدل 11 پاس کند، معدل خود را به وزارت علوم 14 اعلام کرده بود.»

نجفی با اشاره به اینکه 840 نفر نیز وجود دارند که اطلاعات درست داده اند اما شرایط لازم برای بورسیه را نداشته اند گفت: «علی القاعده باید بورسیه این افراد نیز لغو می شد اما دو الی سه سال تحصیل کرده اند و ظرفیت و هزینه دانشگاه ها صرف آنها شده؛ اجازه دادیم تا به ادامه تحصیل بپردازند به شرط آنکه هزینه های صرف شده از سوی دولت را باز گردانند. به عبارت دیگر امتیاز اول را به آنها داده ایم و امتیازهای دیگر را از آنها گرفته ایم.» وی با اشاره به گفته های یکی از مسئولان وقت وزارت علوم مبنی اینکه 70 درصد بورسیه های دوران اصلاحات به کشور باز نگشته اند گفت: «اولاً ایشان این اطلاعات را از کجا آورده اند ثانیاً اگر تعدادی از بورسیه ها به کشور بازنگشته اند باید در هشت سالی که شما مسئولیت وزارت علوم را برعهده داشتید پیگیری می کردید.»

سرپرست وزارت علوم همچنین درباره پرونده فردی که اسامی بورسیه ها را در فضای مجازی منتشر کرده بود اظهار کرد: «وزارت اطلاعات این پرونده را دنبال می کند و باید روشن شود که فارغ از اینکه این اطلاعات صحت دارد یا خیر این اسامی را چگونه به دست آورده است.»

نجفی با تأکید بر اینکه هیچ مرجعی از سوی وزارت علوم هیچ اسمی را منتشر نکرده گفت: «حتی در دولت در جلسه ای یکی از دوستان از من خواست تا نام یکی از پرونده ها را بگویم اما من از این مسأله سر باز زدم. اسامی اعلام نخواهد شد مگر آنکه رئیس جمهوری و دستگاه های قضایی رسماً درخواست کنند که اسامی به آنها محرمانه اعلام شود.»وی همچنین با تشکر از رئیس مجلس که از وزارت علوم سپاسگزاری کرد اظهار داشت: «رئیس مجلس می داند که رسیدگی به پرونده 3هزار و 772 نفر در زمان دو ماه و یک هفته چقدر سخت است.»

*نیلی احمدآبادی، گزینه ای شایسته

دکتر نجفی در ادامه این نشست در پاسخ به سؤال ایران در زمینه انتخاب دکتر نیلی احمدآبادی برای تصدی وزارت علوم، وی را بسیار شایسته و بجا دانست و اظهار داشت: «وی سابقه درخشان انقلابی دارد و در زمان جنگ تحمیلی با سپاه همکاری مؤثری در زمینه علم و فناوری داشته است، به عنوان استاد برجسته دانشگاه تهران دارای 81 مقاله ISI است و نمایندگان مجلس که می گفتند فردی معرفی شود که استاد تمام باشد در این مورد نمی توانند خدشه ای به نیلی وارد کنند.» سرپرست وزارت علوم گفت: «رئیس جمهوری چند بار از من خواست که خودم را آماده کنم به عنوان وزیر پیشنهادی علوم نام من را اعلام کنند ولی خودم به دلایلی که ذکر آن میسر نیست سر باز زدم و امیدوارم روزی میسر شود که بگویم. به من می گفتند سابقه سیاسی زیادی دارم و از سال 57 سوابق اجرایی داشته ام. اگر فرض کنیم این مسأله ایراد است نیلی چنین ایرادی را ندارد و نمی توان هیچ نقطه ضعف سیاسی درباره وی مطرح کرد.»

وی درباره دلایل قبول مسئولیت سرپرستی وزارت علوم طی این مدت گفت: «من به طور کلی مسئولیت در جمهوری اسلامی را به شکل واجب کفایی می بینم. اگر کسی باشد که آن مسئولیت ها را بپذیرد من آن مسئولیت را قبول نمی کنم. با استیضاح فرجی دانا شرایط جامعه و وزارت علوم به گونه ای بود که کسی آمادگی پذیرفتن این مسأله را نداشت به همین دلیل من احساس کردم که باید به این مسئولیت تن دهم.»

در تازه ترین تحولات مربوط به گزارش وزارت علوم درباره بورسیه ها، یک عضو کمیته تعیین مصادیق بورسیه ها تأکید کرد که پرونده های مشکل دار نه فقط 36 مورد بلکه بیش از 2000 مورد است. علی لاریجانی رئیس مجلس هم در نطق پیش از دستور خود از انتشار گزارش مذکور توسط وزارت علوم تشکر کرد.

مهدی دواتگری عضو کمیسیون امنیت ملی و کمیته وزارت علوم برای تعیین مصادیق بورسیه ها، به خبرنگار پارلمانی «ایران» و ایرنا گفت که بر خلاف تحریف برخی رسانه ها و از جمله صدا و سیما، بیش از 2000 مورد از پرونده های مورد نظر دارای اشکال بوده است.

اظهارات این نماینده مجلس در پی برخی جوسازی ها و تحریف گزارش وزارت علوم درباره بورسیه های غیر قانونی است که طی روزهای گذشته تلاش کردند تعداد پرونده های مشکل دار را تنها 36 مورد اعلام کنند. چنانچه علاوه بر برخی روزنامه ها و خبرگزاری های منتقد دولت، صدا و سیما هم در بخش های خبری خود همین خط خبری را دنبال کرد.

این فضا سازی ها در حالی است که گزارش رسمی وزارت علوم نشان می دهد علاوه بر 36 موردی که هیچ کدام از شرایط اخذ بورسیه را نداشته اند، تعداد 840 مورد دیگر نیز برخی شرایط را نداشته اند و تنها با اغماض وزارت علوم می توانند ادامه تحصیل دهند با این شرط که هزینه تحصیلی را شخصاً پرداخت کنند. علاوه بر این تعداد 1200 مورد هم مجوز جذب از هیأت های جذب دانشگاهها را ندارند و لذا بورسیه آنها ملغی است مگر اینکه تا بهمن ماه بتوانند از هیأت های جذب دانشگاهها مجوز بگیرند. تعداد 448 نفر هم مربیان پیمانی بودند که بر اساس قانون مربی پیمانی نمی تواند از بورس استفاده کند که پرونده اینها نیز به هیأت امنای دانشگاه ها ارسال شده است.

گزارش صریح وزارت علوم همه موارد یاد شده را جزو مواردی می داند که پرونده های آنها دارای مشکلاتی بوده و در اعطای بورس به آنها تخلفاتی صورت گرفته است. اما برخی رسانه ها با نادیده گرفتن این موارد صریح تنها 36 موردی را برجسته می کنند که هیچ کدام از شرایط را نداشته اند.

*3770 نفر بر خلاف قانون بورس شده اند

دواتگری در واکنش به این خبرسازی ها گفت: از نظر من تمام 3 هزار و 770 نفر محل بحث برخلاف قانون بورس شده اند چون برای جذب آنها هیچ آزمون کتبی برگزار نشده است. وی افزود: من به اصل قضیه بورسیه ها ایراد دارم چون در قانونی که در سال 64 به تصویب رسید گفته شده، آزمون علمی باید ملاک باشد ولی در آنجا مشخص نشده که منظور از آزمون علمی، امتحان کتبی یا شفاهی یا تخصصی است. به گفته وی برای هیچ کدام از 3 هزار و 770 نفر محل بحث در این پرونده (بورسیه ها) هیچ آزمون کتبی برگزار نشده و بر این اساس از نظر من تمامی این افراد برخلاف قانون بورسیه شده اند.

نماینده مردم مراغه در ادامه به اعداد یاد شده در گزارش وزارت علوم اشاره می کند و درباره 36 نفری که کلاً از ادامه تحصیل در دوره دکترا منع شده اند، توضیح می دهد: این 36 نفر مطلقاً شرایط ورود به دوره دکترا را ندارند و بطور کلی این افراد حق ادامه تحصیل نداشته اند که حال بخواهیم بگوییم آنها شرایط بورسیه شدن را دارند یا خیر؟

وی درباره 840 نفر هم که با اغماض وزارت علوم می توانند با هزینه شخصی ادامه تحصیل دهند می گوید: آنها معدل 12در مقطع لیسانس و 14 در مقطع فوق لیسانس برای ورود به دوره دکترا دارند اما در قانون بورسیه گفته شده است کسانی می توانند بورسیه شوند که معدل 14 در مقطع کارشناسی و 16 در مقطع کارشناسی ارشد داشته باشند. دواتگری ادامه داد: این 840 نفر آنهایی بودند که شرایط ورود به بورسیه شدن را نداشتند. بطور مثال معدل لیسانس برخی از آنها 13 و معدل کارشناسی ارشد آنها 15 است. بنابراین این افراد به هیچ عنوان شرایط لازم برای بورسیه را نداشتند و بورسیه آنها لغو است و اگر بخواهند در مقطع دکترا ادامه تحصیل دهند باید هزینه تحصیل خود را بپردازند. این عضو کمیته تعیین مصادیق بورسیه ها اظهار داشت: یک هزار و 200 نفر نیز باید برای ادامه تحصیل خود از دانشگاه ها پذیرش بیاورند؛ یعنی اگر هیأت جذب دانشگاه بورسیه آنها را پذیرفت، بورسیه این افراد مورد قبول است. برخی از این افراد متأسفانه به رغم اینکه پذیرش دانشگاهی را ندارند ولی حقوق دریافت کرده اند و در مجموع می توان گفت بیش از دو هزار نفر در بحث بورسیه ها مشکل دارند.

*اعتراض به تحریف صدا وسیما

دواتگری درباره نوع پوشش اخبار بورسیه ها توسط صداوسیما در شب های گذشته هم گفت: صداوسیما در بخش های خبری خود به شکلی وانمود کرد که فقط مشکل همان 36 نفر بوده درحالی که اگر کل افراد مشکل دار را جمع بزنیم بیش از دو هزار نفر می شوند. من متأسفم که صداوسیما اخلاق حرفه ای را رعایت نکرد و با انحراف و تحریف موضوع می خواست نشان دهد که مشکل فقط همان 36 نفر هستند.

پیگیری تخلفات مسببان رانت علمی

این نماینده مجلس در پاسخ به این سؤال «ایران» که آیا قوه قضائیه یا مجلس می توانند با زمینه سازان و مسببان این رانت علمی برخورد کنند، توضیح داد که این موضوع از دو منظر اداری و کیفری قابل پیگرد است. به گفته دواتگری هر وزارتخانه ای هیأت رسیدگی به تخلفات اداری دارد که تخلفات تا سطح کارشناسان را بررسی می کند و تخلفات در سطح وزرا و معاونان وزرا هم در هیأت رسیدگی به تخلفات نهاد ریاست جمهوری قابل بررسی است. وی ادامه داد: از نظر کیفری هم قانون مجازات اسلامی پیش بینی های لازم را کرده است برای کسانی که برخلاف حق و با سوء استفاده از قدرت بخواهند اقدامی انجام دهند. بنابراین موضوع پیگیری مسئولیت مسببان این تخلفات هم می تواند در قالب هیأت تخلفات وزارتخانه و نهاد ریاست جمهوری و هم از طریق مرجع قضایی دنبال شود. گفتنی است ناصر سراج رئیس سازمان بازرسی روز گذشته اعلام کرد که پرونده بورسیه ها به نهادهای ذیربط ارسال شده است.

*طرح دو فوریتی برای رفع ابهام بورسیه ها

وی درباره ادامه کار کمیته تعیین مصادیق بورسیه ها در مجلس با حضور وزیر جدید علوم، تحقیقات و فناوری گفت: این کمیته پس از اعلام نظر درباره بورسیه ها کار خود را ادامه نخواهد داد اما نمایندگان مجلس به دنبال تصویب طرحی دو فوریتی هستند و تاکنون 100 نفر آن را امضا کرده اند تا جلوی این ابهام قانونی و سوء استفاده و تخلف را بگیرند. این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی اظهار داشت: در ماده 7 قانون اعزام دانشجو به خارج از کشور آمده است که وزارت علوم با انجام آزمون علمی باید بورسیه ها را مشخص کند ولی مسئولان سابق مدعی اند که آزمون علمی می تواند مصاحبه شفاهی نیز باشد چون در قانون درباره آزمون کتبی به صراحت صحبت نشده است. وی ادامه داد: طرحی دوفوریتی با عنوان «استفساریه ماده 7 قانون اعزام به خارج از کشور» تقدیم هیأت رئیسه مجلس می شود تا ابهام در اعزام دانشجو به خارج رفع شود و در آینده شاهد تکرار این ماجرا و تجارب تلخ نباشیم و خدشه ای به حیثیت علمی کشور وارد نشود.

وی تصریح کرد: اینکه بخواهیم عملکرد این کمیته را زیر سؤال ببریم، توجیه اخلاقی ندارد و نباید فراموش کنیم برخی مدعی بودند که حتی یک تخلف در بحث بورسیه ها رخ نداده است و می بینیم که بیش از 2 هزار نفر در پرونده بورسیه ها مشکل دارند. این حقوقدان با بیان اینکه برخی ها به دنبال تحریف واقعیت هستند، ادامه داد: صرفنظر از آنکه صدا و سیما سعی می کند بگوید که فقط 36 نفر مشکل بورسیه داشته اند، ولی واقعیت این است که صداوسیما در حال تحریف واقعیت است.

وی درباره میزان خسارات وارد شده از سوی دولت های نهم و دهم با بورسیه های غیرقانونی به کشور اظهار بی اطلاعی کرد وگفت: پرونده ای در این زمینه در دیوان محاسبات کشور تشکیل و در حال بررسی است.

انتهای پیام