نگاهی به تاریخچه آبستراکسیون در مجالس ایران
فراکسیون حزبالله و طیفهای سیاسی مجمع روحانیون مبارز، خط امامیها، اصلاحطلبان، اصولگرایان، احمدینژادیها و پایداریها فهرستی است از گروههایی که طی سالهای گذشته سعی کردند از آبستراکسیون در مجلس استفاده کنند و البته معمولا مانند دیروز موفق نبودهاند.
به گزارش ایرنا این روش که درباره حرفه ای و قانونی بودن آن همواره سوال مطرح بوده، از طرف طیف اقلیت مجلس دنبال میشود تا وقتی برای اعمال نظر خود اکثریت را ندارند، مجلس را از نصاب بیندازند.
دیروز نمایندگان مخالف دولت و لوایح چهارگانه مبارزه با جرایم سازمان یافته بنا داشتند از حربه آبستراکسیون برای به کرسی نشاندن حرفشان استفاده کنند؛ اقدامی که با وجود تهدیدهای پیدرپی و تلاشهای بسیار ناکام ماند و سرانجام لایحه مربوط به CFT که برای رفع ایرادات از سوی شورای نگهبان به مجلس مرجوع شده بود، به رأی گذاشته و سرانجام تصویب شد.
اعتمادآنلاین اسامی گروهی از نمایندگان اصولگرا که از اجرای آبستراکسیون ناکام ماندهاند را منتشر کرده که زهرا سعیدی، محمدجواد ابطحی، جواد کریمی قدوسی، جبار کوچکینژاد، سیدجواد ساداتینژاد، محمدمهدی زاهدی، محمود شکری، مجید ناصرینژاد، علیرضا سلیمی، مجتبی ذوالنوری و محمد دهقان از جمله آنها هستند.
سریال آبستراکسیون در مجلس دهم را برخی از نمایندگان کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی کلید میزنند. ششم خردادماه سال جاری در پی بررسی لایحه مقابله با تأمین مالی تروریسم، نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری جلسه کمیسیون را ترک میکنند و مانع از رأیگیری درباره این لایحه میشوند. پیش از آن نیز مجتبی ذوالنوری، نماینده قم در گفتوگو با خانه ملت اعلام میکند: اگر هیأت رئیسه مجلس بررسی لایحه مبارزه با تأمین مالی تروریسم را تا پایان مذاکره با اروپاییها مسکوت نگه ندارد، در صحن آبستراکسیون میکنیم، جلسه را ترک میکنیم تا مجلس از نصاب بیفتد تا از این طریق هیأت رئیسه را وادار کنیم که این موضوع را از دستور کار خارج کند.
ابوالفضل حسن بیگی، نماینده دامغان در مجلس دهم نیز مهر ماه سال جاری در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، همکارانش در کمیسیون امنیت ملی را در صورت بررسی لایحه مبارزه با تأمین مالی تروریسم (CFT) در کمیسیون، تهدید به آبستراکسیون میکند.
آبستراکسیون به روایت تاریخ
در تاریخ ادوار مجلس شورای اسلامی، مجلس اول دو بار شاهد برنامهریزی برای آبستراکسیون بود. نخستین بار فراکسیون حزبالله مجلس بنا داشت در اعتراض به نهضت آزادی و مهندس مهدی بازرگان، نخستوزیر وقت، اقدام به آبستراکسیون کند که با وساطت مرحوم آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس وقت مجلس منتفی شد. دومین تلاش برای آبستراکسیون در مجلس اول که به بار نشست، نتیجه اقدام فراکسیون جوانان علیه لایحه بیانیه الجزایر بر سر آزادی گروگانهای لانه جاسوسی بود.
در مجلس دوم، خبری از آبستراکسیون نبود. اما در مجلس سوم که دو طیف سیاسی چپ و راست یا مجمع روحانیون و جامعه روحانیت مبارز بهعنوان نیروهای اصلی اقدام به تشکیل فراکسیون کردند، طیف مجمع روحانیون در ماجرای رد صلاحیت گسترده چهرههای شاخص خود در دومین انتخابات مجلس خبرگان رهبری، طرحی سه فوریتی را برای توقف انتخابات و تجدیدنظر در تأیید صلاحیتها به صحن علنی آورد که با آبستراکسیون طیف راست (جامعه روحانیت مبارز) از تصویب آن جلوگیری شد.
در مجلس چهارم، طیف اقلیت یا خط امامی بنا داشتند علیه لایحه بودجه دولت وقت که هاشمی رفسنجانی ریاست آن را بر عهده داشت، اقدام به آبستراکسیون کنند که از تحقق آن ناکام ماندند.
در مجلس پنجم، اکثریت را جامعه روحانیت مبارز یا فراکسیون حزبالله در اختیار داشت. آن زمان اقلیت کارگزاران نیز برای همراهی با دولت با آنها همراه میشد و مانع از تصویب قوانین علیه دولت وقت، یعنی دولت دوم هاشمی رفسنجانی میشدند و حتی چندین بار تهدید به آبستراکسیون کردند.
مجلس اصلاحطلب ششم نیز از آبستراکسیون استفاده کرد. در پی احضار 60 تن از نمایندگان این مجلس به قوه قضاییه و رد صلاحیت گسترده نمایندگان برای انتخابات مجلس هفتم، اکثریت اصلاحطلب برای سه روز دست به تحصن در راهروهای مجلس زدند، به این ترتیب مجلس را از نصاب انداختند. البته در ماجرای اصلاح قانون مطبوعات که از سوی این اکثریت مطرح شده بود نیز اصلاحطلبان تهدید کردند در صورت عدم طرح موضوع در صحن اقدام به آبستراکسیون خواهند کرد، اما سرانجام با حکم حکومتی رهبر، این طرح از دستور خارج شد.
در مجلس هفتم نیز آبستراکسیونی از سوی نمایندگان اصلاحطلب و اصولگرا درباره گزارش تحقیق و تفحص از قوه قضاییه انجام گرفت. با این حال، غلامعلی حدادعادل، رئیس وقت مجلس بیتوجه به از نصاب افتادن صحن دستور قرائت گزارش را داد.
در مجلس هشتم، نیز نمایندگان چندین نوبت تهدید به آبستراکسیون کردند، اما هیچگاه موفق به تحقق آن نشدند. نخستین بار در اعتراض به تأخیر محمود احمدینژاد در معرفی وزیر ورزش و جوانان بود که با وجود عدم انجام آن، گزینه پیشنهادی رأی نیاورد. دومین بار، فراکسیون خط امام در اعتراض به تصویب استفساریه حقوق مادامالعمر کارکنان تهدید به آبستراکسیون کرد که با لغو مصوبه، این تهدید عملی نشد. سومین بار، نمایندگان حامی محمود احمدینژاد ازجمله مهدی کوچکزاده در اعتراض به طرح سؤال از او در مجلس تهدید به آبستراکسیون کردند که این برنامه نیز نافرجام ماند.
در مجلس نهم نیز حامیان محمود احمدینژاد در مجلس در اعتراض به طرح مجدد سؤال از رئیسجمهور وقت، تهدید به آبستراکسیون در جلسه مربوطه کردند. البته 21 تن از آنان نیز از جلسه خارج شدند، اما از آنجایی که نصاب مجلس حفظ شده بود، جلسه برگزار شد و حامیان احمدینژاد ناکام ماندند.
انتهای پیام