واکنش‌های گسترده به سخنان موسوی خویینی
سخنان آیت‌الله سیدمحمد موسوی خویینی در مصاحبه ای تفصیلی درباره آیت الله هاشمی رفسنجانی بازتاب ها و واکنش های بسیار گسترده ای در محافل سیاسی-رسانه ای کشور به همراه داشته است.
به گزارش ایرنا ظرف چند روزگذشته حاکی از آن است که نه تنها محتوای این گفتگو بلکه ساختار آن نیز از سوی اهالی سیاست و رسانه و با خاستگاه های متفاوت مورد توجه قرار داده اند. به طوری که تارنمای عصر ایران این مصاحبه را فراتر از یک گفت و گوی عادی دانسته و آن را «فرا گفت و گو» می نامد و می نویسد: درست است که خبرنگار ایرنا پلاس پرسش‌هایی کاملا حرفه‌ای را مطرح کرده و مرد سکوت را به سخن واداشته و در عین احترام، چالش کرده است اما موسوی خویینی‌ها هم قدر این فرصت را دانسته و انگار از پیش آماده بوده است تا فصل جدیدی را شروع یا اعلام کند.
به طور کلی جریان اصلاح طلبان و رسانه های منتسب به آن از این اظهارات انتقاد کرده و معتقد بودند که در شرایط فعلی طرح این سخنان به صلاح نبوده و تنها موجب تقویت تندروهای طرف مقابل می شود. اصولگرایان نیز مطابق معمول و همانطور که پیش بینی می شد، با کلید واژه ‘افشاگری بی سابقه’ به استقبال از این سخنان پرداختند.
** چکیده ای از سخنان موسوی خوئینی
روزنامه ایران در شماره امروز خود مختصری از پرحاشیه ترین بخش های این سخنان را منتشر کرد و نوشت:موسوی خوئینی که در طی سخنان خود ضمن این که بر تعصب هاشمی نسبت به نهضت اسلامی و نظام جمهوری اسلامی تأکید داشت و معتقد بود همین نگاه دغدغه‌مند سبب می‌شد هاشمی محکم پای اعتقادش بایستد و از هجمه و فحاشی هراسی نداشته باشد؛ درباره وجه منفی این رویکرد گفت: «اگر آقای هاشمی در مسیر این هدف معتقد بود کاری باید انجام شود، دیگر هیچ مانعی را بر سر راه نمی‌پذیرفت؛ چه این مانع قانون باشد، چه اشخاص، چه حقوق مردم.»
عضو مجمع روحانیون مبارز سماجت برای اجازه گرفتن از رهبر چه در زمان امام و چه پس از ایشان را از موارد اختلافی خود با هاشمی دانست و با یادآوری مواردی همچون دستگیری ده‌ها فعال ملی مذهبی در زمان ریاست جمهوری او، موضعگیری‌های هاشمی علیه روزنامه سلام از تریبون نماز جمعه این ادعا را مطرح کرد که هاشمی شخصاً تمایل داشته است انتخابات 76 را به گونه‌ای برگزار کند که فرد مورد نظر رهبری از صندوق‌ها بیرون بیاید.
موسوی خوئینی در ادامه ، نظر بسیاری از فعالان سیاسی که در سالهای اخیر آیت‌الله هاشمی را بنیانگذار اعتدال و میانه‌روی دانسته‌اند را رد کرد و گفت: «آقای هاشمی هیچ وقت در عمرش در خط اعتدال نبود. ایشان در آن تقسیم‌بندی اولیه یکی از عناصر کاملاً برجسته جناح چپ بود. از یک مقطعی، قدری صحبت‌هایش را تغییر داد و کم‌کم از جناح چپ فاصله گرفت و به راست نزدیک شد. صحبت‌های ایشان در خطبه‌های نماز جمعه‌اش نشان می‌دهد چپ رادیکال بود. مثلاً در مسائل پولی و اقتصادی، در نماز جمعه مطرح کرد باید از کسانی که پول در بانک‌ها دارند، خمس بگیریم… اما در دوران مدیریت و ریاست جمهوری فکر می‌کرد باید از همه نیروها استفاده کند؛ این شد که به سمت جناح راست غلتید.»
رسانه های اصلاح طلب
…………………………
** به مصلحت نبودن این سخنان
روزنامه شرق زیر تیتر ‘سکوت خوئینی‌ها سر هاشمی شکست’ از استقبال سایت‌ها‌ی اصولگرا از صحبت‌های آیت‌الله موسوی‌خوئینی‌ها خبر داد و نوشت: همگان موسوی‌خوئینی‌ها را به‌عنوان نیرویی سیاسی می‌شناسند؛ بنابراین انتظار آن است این شخصیت برجسته تاریخ انقلاب، قدری مصالح سیاسی حاکم بر این روزهای ایران را در نظر داشته باشد؛ زیرا علاوه بر آنکه تخریب هاشمی در شرایط فعلی منجر به از‌بین‌رفتن وحدت سیاسی می‌شود، چهره فردی را مخدوش میکند که مردم از او به‌عنوان یک اصلاح‌گر یاد می‌کنند و دقیقا معلوم نیست آقای موسوی‌خوئینی‌ها با این مباحث چه نتیجه مثبتی را دنبال میکند.
شرق در جای دیگر افزود: مرحوم هاشمی نیز اگر در قید حیات بود، می‌توانست به تمام مباحث آقای موسوی‌خوئینی‌ها پاسخ بدهد. در واقع آیت‌الله خوئینی‌ها در مصاحبه اخیر خود در جایگاه متکلم وحده نشسته است؛ زیرا این موضوعات را در شرایطی می‌گوید که هاشمی‌رفسنجانی در قید حیات نیست و بهتر بود که چنین انتقادهایی را در شرایطی ابراز می‌کرد که مرحوم هاشمی امکان پاسخ‌گویی را داشت…خوئینی‌ها در شرایطی چنین سخنانی را می‌گوید که تقریبا عموم نیروهای اصلاح‌طلب عبور از هاشمی در میانه دهه 70 را خلاف مصلحت سیاسی می‌دانند.
هاشم هاشم‌زاده‌هریسی، عضو مجلس خبرگان رهبری در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: تخریب مرحوم هاشمی به اختلاف‌های سیاسی دامن می‌زند و باعث مخدوش‌شدن اتحاد و انسجام ملی می‌شود و به دست نیروهای افراطی که اکنون بر آقای هاشمی می‌تازند بهانه می‌دهد. به جرئت می‌گویم که هاشمی مظلوم‌ترین شخصیت سیاسی انقلاب است. او در عین حال که خدمات بسیاری برای مردم، ایران و انقلاب کرد، بیشترین هجمه را دید و حتی پس از مرگش نیز چنین هجمه‌هایی او را رها نمی‌کند. امیدوارم در وضعیت سخت این روزهای ایران تدبیری در کار باشد که داشته‌ها و سرمایه‌های ملی تخریب نشوند زیرا می‌توان با تکیه بر چنین شخصیت‌هایی به وحدت ملی رسید.
آفتاب یزد نیز نوشت: اظهارات موسویخوئینی ها یادآور دوره اصلاحات و عمق فاصله میان اصلاح طلبان و آیت الله هاشمی است که در آن دوره جریان اصلاحات شدیدترین نقدها را نثار مرحوم هاشمی می کردند. اما این بار اصلاح طلبان مستاصل و در شگفت از چگونگی واکنش به اظهارات موسوی خوئینی ها و ماجرای آیت الله هاشمی هستند به نوعی که نمی دانند اکنون باید طرف کدام یک را بگیرند چرا که از هر زاویه ای جریان اصلاحات خودش را زیر سوال قرار می دهد.
رسول منتجب نیا نیز در این باره به آفتاب یزد گفت: معتقدم در شرایط فعلی که بخش زیادی از تندروها و افراطیون که هم د رزمان هاشمی و هم بعد از فوت او وی را سد راه خود می دانستند و بیشترین حمله ها را به او کرده اند اکنون فرصت تشدید این حملات را پیدا می کنند. چرا ماباید در چنین شرایطی هاشمی را به نقد بکشیم…این نگاه نقادانه شرایط و زمان خاصی را می طلبید که الان شرایطش مساعد نبود. به هر حال همین بزرگان در همان جبهه هایی هستند که آقای هاشمی نیز در سال های آخر عمرش به واسطه آن مشکلات بسیاری را تحمل کرد؛ مشکلاتی که تاوان حمایت از اصلاح طلبان بود.
منتجب‌نیا همچنین در گفتگو با روزنامه آرمان اظهار داشت: تخریب و توهین نسبت به مسئولان هیچ جای توجیهی ندارد، به‌خصوص شخصیت‌هایی مثل مرحوم آیت‌ا… هاشمی که در این حد از اثر گذاری بوده و شناسنامه انقلاب است. امام و بزرگان درباره ایشان صحبت‌های مهمی انجام دادند و ایشان نیز یک عمر در خدمت نظام وانقلاب بوده و بخشی زیادی از پیشرفت‌ها، ثبات استقرار نظام مرهون شخصیت آقای هاشمی رفسنجانی است.
به گزارش خبرآنلاین اسدالله بادامچیان در صفحه شخصی خود نوشت: چرا #موسوی_خوئینی_ها ناگهان پس از سالها و در فقدان مرحوم #هاشمی_رفسنجانی اقدام به تخریب #امام_موسی_صدر و #شهید_چمران کرده است؟ جای هاشمی خالی که پاسخ او را بدهد و از این دو یار وفادار امام و انقلاب اسلامی دفاع کند.
** انتقاد از سخنان موسوی خوئینی ها درباره هاشمی
صادق زیباکلام در گفت و گو با نامه نیوز واکنش تندی به این سخنان نشان داده و می گوید: آقای موسوی خوئینی ها در ردیف انقلابیون تندرو و رادیکال اوایل انقلاب و دهه شصت بود… موسویخوئینی ها هیچ گاه در کنار اصلاح طلبان دیده نشد. او همواره با سکوت از کنار تحولات مهم گذشت و همیشه با نیش و طعنه با کسانی که تغییر موضع دادند برخورد کرد…آنچه آقای موسوی خوئینی ها می گویند قبل از آقای هاشمی رفسنجانی، این صحبت ها شامل حال خود آقای موسوی خوئینی ها می شود.آقای موسوی خوئینی ها شما وقتی دادستان انقلاب بودید چند نفر حکم های آنچنانی گرفتند، آقای موسوی خوئینی ها شما وقتی دادستان انقلاب بودید چند هزار نفر سر از زندان اوین درآوردند.
وی افزود: متأسفانه یکسری جاها در آن مصاحبه آقای موسوی خوئینی ها رسما دروغ گفتند…
آقای موسوی خوئینی ها با بغض و کینه دارد تاریخ را تحریف می کند. قطعا مصاحبه آقای موسوی خوئینی ها برای جریان تندرو ارزشمند است، جریانی که از هیچ توهین و تخریبی علیه هاشمی رفسنجانی بعد از سال 88 خوداری نکرد. جریان تندرو از این مصاحبه آقای موسویخوئینی ها چقدر کیف می کند ولی در پایان از آقای موسوی خوئینی ها می پرسم، آیا قدرت این ارزش را دارد که آدم همه اخلاق را زیرپای آن بریزد و له کند؟
به گزارش روزنامه خراسان مجتبی حسینی سردبیر اعتمادآنلاین هم در توئیتی نوشت: آقای موسوی خوئینی ها امید است که فصل سکوت تان با مصاحبه ای که داشته اید به اتمام رسیده باشد و عبا و قبای پاسخ گویی به تن کنید و در قبال همه پرسش هایی که باید به آن ها پاسخ بدهید و همه شبهاتی که درباره جناب عالی، سوابق عملکردها و تفکرات تان وجود دارد، شفاف سازی کنید.
تارنمای بهار نیوز یادداشتی تلگرامی از محمد نادری – فعال مطبوعاتی منتشر کرد که در بخشی از آن می خوانیم: اگر وی در این گفتگو صداقت و انصاف را رعایت کرده بود ایرادی نداشت. به نظرم دقیق‌ترین جمله‌ای که ایشان گفته اند عبارت است از:’ آقای هاشمی عملگرا بود’ و اما بخش عمده اظهارات ایشان یا نادرست یا ناقص و یا برداشت های شخصی است!
…آقای موسوی خوئینی ها از کرامات و خدمات خود به ملت بگویند – اگر سابقه مبارزات قبل از انقلاب و خدمات قابل توجه و قابل ارائه ای پس از انقلاب داشته اند از بیان آن دریغ نکنند- اکثر مردم جز تحریک دانشجویان به تسخیر سفارت آمریکا بدون اطلاع امام (ره)!! و بگیر و ببند و بزن در دوره دادستانی!! و مخالف خوانی با همه سیاست های دوره سازندگی!! – همه این دست موارد به ضرر و زیان ملت و نارضایتی آنها را در پی داشت- اقدام قابل تحسین و ارزنده ای از ایشان به یاد ندارند!
تارنمای انتخاب و فرارو نیز در واکنش به اظهارات خوئینی ها بخشی از سخنان مصطفی تاج زاده، معاون سیاسی وزارت کشور دولت اصلاحات در میزگردی در نشریه مهرنامه را بازنشر کردند. در بخشی از این سخنان آمده است: تاج زاده در ادامه افزود: اگر بخواهیم روابط اصلاح‌طلبان را با آقای هاشمی بعد از دوم‌خرداد بررسی کنیم؛ سه اشتباه اصلی دیده می‌شود: اول، دوستانی از جناح چپ که نقد آقای هاشمی می‌کردند و اصلا کار آنها به‌مصلحت نبود. دوم، اشتباه یاران و نزدیکان آقای هاشمی که این نقدها را به کل اصلاحات تعمیم دادند و آقای هاشمی را در تقابل با اصلاحات تعریف کردند. سوم، اشتباه ما که چرا در آن فضا سکوت کردیم. درحالی که باید به صحنه می‌آمدیم و اعلام می‌کردیم اصلاحات فقط این افراد و جریاناتی نیستند که آقای هاشمی را نقد می‌کنند. ما باید این موضع‌گیری را می‌کردیم تا معلوم شود در این قضیه، اصلاح‌طلبان (جناح چپ) دو دیدگاه دارند.
** اهداف موسوی خوئینی ها از این سخنان
به نوشته عصر ایران این گفت و گو را می توان به منزلۀ اعلام موجودیت دوبارۀ جناح چپ و گفتمان چپ دانست. به زبان روشن تر این مصاحبه پاسخی است به سخنان محمود واعظی که نقش اصلاح طلبان در انتخاب روحانی در سال های 92 و 96 را تا اندازه ای انکار می کند وشاید پاسخی به خود روحانی که در نطق کنگره هاشمی دوم خرداد را وام دار او معرفی کرد.
شرق یادداشتی از محمد هاشمی‌رفسنجانی، فعال سیاسی منتشر کرد که در بخشی از آن آمده است: سخنان آقای موسوی‌خوئینی‌ها علاوه‌بر تعجب‌آور‌بودن مغرضانه بود. تخریب مرحوم هاشمی از زبان فردی که از نزدیکی آقای هاشمی با امام اطلاع دارند، بعید است. اگر سخنان آقای خوئینی‌ها درباره مرحوم هاشمی درست است، چرا ایشان چنین موضوعاتی را در زمان حیات آن مرحوم اظهار نکردند؟
به نظر می‌رسد که اظهار چنین سخنانی برای عقب‌نماندن از عرصه سیاسی است. برخی وقتی تصور می‌کنند که دیگر در یاد مردم نیستند با انتقاد به شخصیت‌های برجسته خود را دوباره مطرح می‌کنند که چنین رویکردی منصفانه نیست. اگر آقای خوئینی‌ها برای سخنانش مستنداتی دارد، به مردم ارائه کند نه آنکه با ذکر سخنانی مشوش افکار مردم را تحت تأثیر قرار دهد.
** جدا بودن هویت جریان چپ و هاشمی رفسنجانی
تارنمای انصاف نیوز یادداشتی از کانال تلگرامی ‘پیام شهید’ با عنوان ‘خوئینی؛ صدای واقعی هویت چپ’ منتشر کرد و به نقل از آن نوشت:
در طول این سالها اغلب اصلاح‌طلبان دچار استحاله عمیق فکری شده‌اند…اما در این بین، افراد انگشت‌شماری چون خوئینی‌ها و هادی خامنه‌ای و چند نفر انگشت‌شمار دیگر هستند که علیرغم آن گردش فکری و عقیدتی، به لحاظ سیاسی هنوز بر همان «هویت اصیل چپ» ایستاده باشند… مصاحبه اخیر آقای خوئینی‌ها درباره مرحوم هاشمی حاوی حرف جدیدی نیست. صدای اصیل چپِ سنتی است که سالهاست زیر بوقهای پرخرج تیم «کارگزاران-خاتمی» شنیده نشده است.
رسانه های اصولگرا
………………………
** افشاگری بی سابقه علیه هاشمی
خبرگزاری تسنیم در حالی که طی گفتگویی با سید هادی خسروشاهی پژوهشگر تاریخ معاصر، اظهارات موسوی خوئینی‌ها درباره امام موسی صدر و شهید چمران را غیرمستند برشمرد اما در گزارش های دیگر و در واکنش به سخنان خوئینی ها درخصوص هاشمی نوشت:
محمدموسوی خویینی‌ها از چهره‌های سرشناس اصلاح‌طلب در مصاحبه‌ای افشاگری بی‌سابقه‌ای را علیه اقدامات رادیکال مرحوم هاشمی رفسنجانی بیان کرد.
به نوشته این خبرگزاری موسوی خویینی‌ها که در سالهای پیش و پس از انقلاب با هاشمی ارتباط و حشر و نشر داشته است، برای اولین بار اظهاراتی درباره رویکرد هاشمی رفسنجانی در دوران ریاست مجلس و همچنین ریاست جمهوری وی بیان کرده است. این چهره شناخته‌شده جریان اصلاحات معتقد است که مرحوم هاشمی برای پیشبرد امور حتی در مواقعی به دور زدن قانون نیز متوسل می‌شد.(سیاست روز این گزارش تسنیم را بازنشر کرده است.)
خبرگزاری فارس نیز ضمن انتشار یادداشتی مبنی بر نادرست خواندن اظهارات خوئینی ها درباره امام موسی صدر، در گزارشی و زیر تیتر ‘انتقادات بی‌سابقه موسوی خوئینی‌ها از هاشمی رفسنجانی’ نوشت:
طی دو سالی که از درگذشت مرحوم هاشمی رفسنجانی می گذرد ، گفتگوها و خاطرات بسیاری از سوی مخالفان، موافقان و نزدیکانش جهت روشن ساختن ابعاد کمتر شناخته شده سیاست ورزی هاشمی نقل و بازگو شده است. اتفاقی که می تواند منعکس کننده تصویر دقیقی برای قضاوت تاریخی در مورد وی به دست دهد. در همین رابطه محمدموسوی خویینی ها در گفتگویی با خبرگزاری رسمی دولت، ایرنا، به بیان انتقادات و اختلاف نظراتش با هاشمی رفسنجانی پرداخته است.
تارنمای مشرق نیوز هم نوشت: محمدموسوی خویینی‌ها از چهره‌های سرشناس اصلاح‌طلب در مصاحبه‌ای، افشاگری بی‌سابقه‌ای را علیه اقدامات رادیکال مرحوم هاشمی رفسنجانی بیان کرد. وی انتقادات تندی علیه مرحوم هاشمی رفسنجانی کرده است.
صبح نو نیز گزارش داد: «سیدمحمد موسویخوئینی» که در 60 سالگی عصر سیاست‌ورزی حاشیه‌نشینی را انتخاب کرده بود، حال از سال گذشته سکوتش آهسته و پیوسته رو به اتمام است؛ این مخزن‌الاسرار «چپ» که از پرده‌نشینی خارج شده و به اصلاح‌طلبان درون قدرت راهبرد سیاسی ارائه می کند، در مصاحبه‌ای افشاگری بی‌سابقه‌ای را علیه اقدامات رادیکال مرحوم هاشمی رفسنجانی بیان کرد.
«مرد خاکستری اصلاحات» این روزها فعالیت‌های سیاسی خود را شدت داده است، وی حتی در راهپیمایی 22بهمن96 حضور یافت. حضور حجت‌الاسلام موسویخوئینی بعد از چند سال در راهپیمایی 22بهمن نشان‌دهنده تکاپوی طیف سنتی برای نرمالیزاسیون با حاکمیت است.
** این سخنان حاکی از اختلافات اصلاح طلبان با هاشمی و روحانی است
روزنامه جوان در یادداشتی با عنوان ‘خشم فروخورده اصلاحات علیه متحد سابق’ نوشت: حملات اخیر موسوی‌خوئینی‌ها علیه مرحوم هاشمی‌رفسنجانی نمایانگر بغض ادامه‌دار جریان مدعی اصلاح‌طلبی از وی است که بعد از گذشت دو سال از فوت رئیس اسبق مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنان ادامه دارد و به اشکال مختلف در حال ظهور و بروز است.
این روزنامه در ادامه مدعی شد: مواضع افشاگرایانه موسوی‌خوئینی‌ها عضو مجمع روحانیون مبارز درباره هاشمی‌رفسنجانی در حالی صورت می‌گیرد که هاشمی‌رفسنجانی به عنوان یک چهره با قدرت چانه‌زنی بالا در سطوح عالی نظام که بتواند برخی از تریبون مدعیان را با حاکمیت درمیان بگذارد و امتیازات لازم را برای آنها به ارمغان بیاورد فوت شده است، دیگر آنکه با اثبات ناکارآمدی دولت اعتدال و ناامیدی از سه سال آتی عمر آن (به عنوان یکی از پروژه‌های مشترک هاشمی- اصلاحات)، احساس نیاز برخی از رهبران فکری جریان مدعی اصلاح‌طلبی به عبور از تفکرات هاشمی و دولت تحت زعامت وی و احساس این ضرورت که از زیر بار هزینه‌های ناشی از ناکارآمدی دولت شانه خالی کنند نیز یکی دیگر از دلایل مواضع ضدهاشمی می‌تواند باشد…اینکه شخصیت‌ها و رسانه‌های وابسته به مدعیان اصلاح‌طلبی در طول ماه‌های اخیر تخریب‌ها علیه حسن روحانی (به زعم اصلاح‌طلبان به عنوان هاشمی ثانی) را افزایش داده‌اند بی‌ارتباط با چنین نگرشی نیست.
‘هاشمی بدون روتوش’ تیتر گزارشی از تارنمای رجانیوز است که در بخشی از آن می خوانیم: روحانی که شاید بتوان وی را شبیه ترین شخصیت از نظر اقتدارگرایی به هاشمی رفسنجانی دانست سعی دارد تا با تعریف های غلوآمیز از هاشمی، وی را اسطوره ای کند که تنها خودش می تواند راه او را ادامه دهد. درست چند روز بعد از صحبت های وی مصاحبه خوئینی ها، چهره ای نزدیک تر به واقعیت از مرحوم رفسنجانی را ترسیم کرده است… مروری بر مصاحبه موسوی خوئینی ها پرده از لایه های اقتدارگرایی رفسنجانی برمیدارد و شعارها و اغراق گویی های منفعت طلبان و عملگرایان امروز را مضحک تر میکند…سخنان مرد مرموز اصلاحات در مورد هاشمی نه تنها به شخصیت شناسی رفسنجانی کمک میکند که بارها شباهت های بیش از حد اقتدارگرایی وی با حسن روحانی رابه ذهن متبادر میکند.
انتهای پیام
واقعیت، صحت نسبی نظر خوئینی ها درباره هم موسی صدر هم چمران و هم هاشمی است که برخی حسن این سه نفر و برخی عیب آنها می شمرند مخصوصا موسی صدر تفکر متفاوتی با انقلابیون داشت و چمران هم تابعیت چشم بسته نداشت (رجوع کنید به انتقادش از ملاقات بنیانگذار انقلاب با یاسر عرفات) و هاشمی هم در گذر زمان تغییر کرد البته به نظر من در جهت حقوق مردم و نسبت به قبلش مثبت .