توصیه‌ی آیت‌الله وحید خراسانی درباره‌ی تعامل با اهل سنت

یک استاد حوزه علمیه قم در خصوص توصیه های آیت الله وحید خراسانی در تعامل با اهل سنت گفت: ایشان برای ترویج مکتب اهل بیت(ع) واقعاً تلاش می‌کنند و جنبه ولایی ایشان برای همه روشن است که پابرهنه در ایام شهادت از منزلش به سمت حرم حضرت معصومه(س) می رود و طلاب را به روستاهای محروم می فرستند که مراسم ایام فاطمیه و شهادت ائمه را به پا دارند و در عین حال که به ترویج مکتب اهل بیت(ع) توجه دارند به حفظ اتحاد شیعه و سنی هم عنایت دارند چون از کسانی هستند که می‌گویند نباید مطالبی را بگوییم که موجب تحریک برادران اهل سنت شود. به اعتقاد ایشان بحث کردن و مناظره کردن درباره مطالب، مطلوب است و دوستان ما باید درباره آنها بحث داشته باشند اما توصیه می‌کنند درباره اهل سنت نباید به گونه ای برخورد کنیم که تحریک آمیز باشد.

شفقنا نوشت: آیت الله محمد حسن زالی معروف به فاضل گلپایگانی از اساتید حوزه و عضو خبرگان رهبری است که سال ها در کلاس های درس آیت الله وحید خراسانی حضور داشته است. حضور آیت الله فاضل گلپایگانی در کلاس های درس استاد به قبل از انقلاب باز می‌گردد که بیشتر از کلاس‌های اصول ایشان استفاده می‌کرده و زمانی که استاد به دلیل کمبود جا و افزایش شاگردانش از مدرسه آیت الله العظمی بروجردی به مسجد فاطمیه و بعد مسجد سلماسی و بعد از آن هم به مسجد اعظم رفتند، در محضر ایشان بوده است.

آیت الله گلپایگانی در گفت و گو با خبرنگار شفقنا اظهار کرد: آیت الله العظمی وحید خراسانی بیشتر در فکر این هستند که بتوانند مکتب نورانی اهل بیت(ع) را ترویج دهند و برای اینکه بخواهند بیشتر شناخته شوند یا از خودشان نام و نشانی باشد اقدامی نکردند. لذا تا به حال حاضر نشدند چیزی به عنوان زندگی نامه یا احوال شخصیه منتشر کنند؛ دلیلش این است که می‌گویند نمی‌خواهم چیزی را از خودم نشر دهم. بنابراین این گفت و گوها می تواند برای شناختن جایگاه علمی ایشان مفید باشد.

آیت الله وحید به فکر این هستند که مکتب اهل بیت(ع) را ترویج دهند نه اینکه برای خودشان نام و نشانی داشته باشند

او آیت الله وحید را در دو حوزه فقه و اصول توانمند دانست و گفت: ایشان از نظر فقه و اصول در حوزه علمیه قم معروف هستند. پیش از انقلاب و قبل از اینکه حوزه علمیه نجف خالی شود آیت الله العظمی وحید به حوزه علمیه قم هجرت کردند و چون در حوزه نجف درس خارج فقه و اصول را تدریس می‌کردند به مدرسه آیت الله العظمی خویی در قم که آمدند هم همین کار را ادامه دادند. کلاس‌های آیت الله وحید بعد از مدرسه آیت الله العظمی خویی در مدرسه فاطمیه‌ی که آیت الله بهجت در آنجا نماز می‌خواندند و بعد در مسجد سلماسی برگزار شد. اما مرحله به مرحله شاگردان ایشان افزوده می‌شد و مکان گنجایش آن تعداد از طلبه ها را نداشت به همین دلیل کلاس‌هایشان به مسجد اعظم منتقل شد. اول شناختی نسبت به ایشان نبود و کلاس‌هایشان جایگاه کمتری را نیاز داشت اما طولی نکشید که جمعیت زیاد شد و سرانجام ناچار شدند مسجد را برای کلاس‌هایشان انتخاب کنند.

ایشان از نظر فقهی و اصول در حوزه علمیه قم معروف هستند

استاد حوزه علمیه قم کلاس های فقه و اصول آیت الله وحید را ممتاز عنوان کرد و گفت: ممتاز بودن کلاس‌های فقه و اصول آیت الله وحید دلایلی دارد. بیان مطالب یکی از عوامل شلوغی کلاس های درس ایشان بود چراکه ایشان سخنران بود و قبل از اینکه به قم وارد شوند و مسایل فقه و اصول را تدریس کنند اهل منبر بودند. منابر ایشان در کویت معروف بود؛ بنابراین بیان آیت الله وحید رسا هست و به تعبیر ما طلبه ها کلاسیک درس می داد، متفرق بحث نمی‌کرد یعنی نظام بحثی اش روشن بود و ورود و خروجش در کلام دقیق بود.

آیت الله وحید قبل از اینکه به قم بیایند اهل منبر بودند

گلپایگانی تصریح کرد: از دیگر ویژگی‌های درس آیت الله وحید خراسانی این است که مشخص است بیشتر سخنان چه کسانی در درس را مطرح می‌کنند. مثلا در درس خارج ایشان عمدتا سخنان افراد بزرگی که در فقه و اصول توانمند بودند مثل آقا ضیاءالدین عراقی، محقق اصفهانی و آیت الله العظمی خویی که شاگرد محقق نائینی بود را مطرح می‌کردند. به همین دلیل طالب و مشتری زیادی داشتند چون مباحثشان عمیق بود. مثلا دوره اصول ایشان که ما موفق شدیم چند دوره آن را حضور داشته باشیم سال ها طول می کشید و این نشان می داد که ایشان خیلی عمیق مباحث را بررسی می‌کنند و از طرفی هم به شاگردانش میدان می داد که اگر مشکلی دارند مطرح کنند و خیلی به شاگردانی که سوالی مطرح می‌کردند عنایت داشتند و وقتی از جانب دیگر طلبه ها اعتراضی می شد نسبت به اینکه سوال پرسیدن عده ای طولانی می شود استاد می گفتند اجازه دهید سوالش را مطرح کند.

کلاس های اصول آیت الله وحید به دلیل عمقی که داشت سال ها طول می کشید

او در خصوص ارتباط آیت الله وحید خراسانی با شاگردانش اظهار کرد: آیت الله وحید با شاگردانش بسیار مأنوس بود که این موارد رمز و راز موفقیت های یک استاد است. ایشان با شاگردانشان هم خیلی گرم و صمیمی بود و با اینکه ما هم شاگردشان بودیم زمانی که به سفر حج مشرف شده بودیم به دیدن ما آمدند و از این رو با شاگردانشان صمیمی بودند و این صمیمت در مسیری که استاد طی می‌کردند بسیار تاثیرگذار بود. من وقتی در دانشگاه‌ تدریس می کردم کسی سوالی نمی‌کرد گفتم چرا سوال نمی‌کنید گفتند ما می‌ترسیم وقتی سوال می‌کنیم در موقع نمره دادن برایمان مشکل پیش می آید. گفتیم نه ما از حوزه آمدیم و برعکس این مساله عمل می‌کنیم یعنی به کسی که اهل سوال و اشکال باشد نمره می دهیم و اگر کسی بتواند مطلب را نقد و کامل کند امتیاز کلاسی برایش حساب می شود.

رمز و راز موفقیت یک استاد ارتباط او با شاگردانش است

آیت الله وحید با شاگردانش بسیار گرم و صمیمی بود

گلپایگانی در رابطه با نقش آیت الله وحید در پویایی فقه شیعه گفت: ایشان برای بیان مسایل و نظرات جدید ابتدا نظرات پیشینیان را بررسی و تفسیر می‌کردند و بعد مطالب خودشان را مطرح می‌کردند که البته آیت الله وحید رسماً اجازه ندادند کل نوارهایشان پیاده شود و به عنوان مباحثی که به نام ایشان باشد چاپ شود گرچه تعدادی از شاگردانشان بخشی از مطالب ایشان را جمع آوری کردند اما وقتی آن نوآوری ها و جنبه های بدیع ایشان روشن می شود که آنچه که استاد در رابطه با فقه و اصول بیان کردند چاپ شود و در اختیار حوزویان و اهل علم قرار بگیرد.

وقتی نوآوری های استاد روشن می شود که آنچه که ایشان در رابطه با فقه و اصول بیان کردند چاپ شود و در اختیار حوزویان و اهل علم قرار بگیرد

او بیان کرد: محقق اصفهانی از جمله شخصیت‌هایی است که فهم مطالبشان برای افراد معمولی مشکل است چون آدم عمیقی بودند اما استاد کلمات ایشان را خوب می فهمید و در کلاس مطرح می کرد و اشکالاتش را بیان می‌کرد. همچنین استاد راه های رشد و بالندگی را بیان می‌کرد و در واقع ایشان با طرح مبانی گذشتگان راه را برای عبور از این مسیر و وارد شدن به برنامه های تازه و جدید باز می‌کردند تا حوزه روی مبانی بزرگان قبلی خودش ماندگار نباشد. این عبور دادن فضلا و طلاب حوزه علمیه به مسیری که علم و دانش را کامل تر کند و در تولید علم نقش مهمی ایفا کند از ویژگی های این استاد بزرگوار بود که نوآوری در اینگونه مبانی جدید و عبور از آنچه پیشینیان گفتند به مسایل بالاتر از جمله ویژگی های مهم ایشان بود.

استاد با طرح مبانی گذشتگان راه را برای وارد شدن به برنامه های جدید باز می‌کردند تا حوزه روی مبانی بزرگان قبلی خودش ماندگار نباشد

استاد حوزه علمیه قم در خصوص توصیه های آیت الله وحید خراسانی در تعامل با اهل سنت گفت: ایشان برای ترویج مکتب اهل بیت(ع) واقعاً تلاش می‌کنند و جنبه ولایی ایشان برای همه روشن است که پابرهنه در ایام شهادت از منزلش به سمت حرم حضرت معصومه(س) می رود و طلاب را به روستاهای محروم می فرستند که مراسم ایام فاطمیه و شهادت ائمه را به پا دارند و در عین حال که به ترویج مکتب اهل بیت(ع) توجه دارند به حفظ اتحاد شیعه و سنی هم عنایت دارند چون از کسانی هستند که می‌گویند نباید مطالبی را بگوییم که موجب تحریک برادران اهل سنت شود. به اعتقاد ایشان بحث کردن و مناظره کردن درباره مطالب، مطلوب است و دوستان ما باید درباره آنها بحث داشته باشند اما توصیه می‌کنند درباره اهل سنت نباید به گونه ای برخورد کنیم که تحریک آمیز باشد.

آیت الله وحید توصیه می‌کنند که درباره اهل سنت نباید به گونه ای برخورد کنیم که تحریک آمیز باشد

عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه افزود: آیت الله وحید در مناطق اهل سنت مثل کردستان یا سیستان و بلوچستان به صورت ویژه افرادی را می فرستاد که در مناطق محروم که مسجد و امکانات ندارند اقداماتی انجام دهند و یا افرادی را به این مناطق می فرستادند تا با کسانی که دوست دارند با مکتب اهل بیت(ع) آشنا شوند دوستانه بحث کنند و یا افرادی که رویکردی به مکتب شیعه پیدا می‌کردند را به مشهد می فرستاد و حمایتشان می کرد ولی در عین حال توصیه اش به مبلغین و اساتید این بود که به گونه ای برخورد کنید تا هیچ توهینی نسبت به علما و بزرگان اهل سنت نشود.

او تصریح کرد: ایشان از نظر اخلاقی معروف هستند و وقتی مباحث اخلاقی را در کلاس درس مطرح می کردند بسیار تاثیرگذار بود. یادم می آید از ایشان خواستیم که مقداری در زمینه موفقیت در درس و بحث، مطالبی را بگویند ایشان فرمودند همین سوالی که از من کردید را من از آیت الله العظمی خوانساری کردم. ایشان فرمودند شما صبح بعد از نماز ولو کوتاه یادی از کربلا و اباعبدالله الحسین(ع) کنید، انقلاب درونی پیدا کنید و اشکی بریزید اگر کسی بتواند این ارتباط را با ولایت داشته باشد درس و بحثی که دارد سودمند و اثر گذار خواهد بود و چون این ولایت در ایشان قوی بود وقتی درس اخلاق می دادند بسیار اثرگذار بود. در حال حاضر هم از توصیه بزرگان همین است که امروز جامعه ما شدیدا به اخلاق نیازمند است و مسوولین هم در مسایل اخلاقی و اقتصادی باید جدی باشند. اما استاد چون اجازه نمی‌دهند که صدا و سیما و روزنامه ها به کلاس های درس ایشان بیایند شاید این مطالب کمتر دیده می شود چراکه درد ایشان انتشار نیست و اجازه نمی دهند درس و جلسات خصوصی شان منتشر شود.

مسئولین در مسایل اخلاقی و اقتصادی باید جدی باشند

او در پایان خاطرنشان کرد: مسئولین همواره خدمت آیت الله وحید خراسانی می آیند ولی اعلام نمی شود. استاد شاگردان فراوانی تربیت کردند مثلا امام جمعه اهواز از شاگردان ایشان بود و یا امام جمعه زاهدان و محمدی گلپایگانی که مسوول دفتر مقام معظم رهبری هستند از شاگردان ایشان بودند. بنابراین بزرگان نظام وقتی خدمت ایشان می رسند در مسایل اخلاقی و اقتصادی توصیه های زیادی دارند که در شرایط امروز به این دو امر شدیداً نیازمند هستیم و تمامی ارکان اعم از دولت، سران قوا و حوزه ها باید همکاری کنند تا از این دوره عبور کنیم و در شرایط عالی امنیتی، اقتصاد و سیاست به سر ببریم.

انتهای پیام