اپل علیه ایران؟
امید مقامی در روزنامه‌ی سازندگی نوشت: کاربران ایرانی برای ساخت اکانت خود مجبور می شوند بعضی از مشخصات خود را به دروغ یا جعلی وارد کنند مانند محل زندگی یا شماره حساب افرادی که خارج از ایران ساکن هستند. با این کار آنها می‌‌‌‌‌‌‌‌توانند صاحب یک حساب کاربری اپل شوند و از خدمات شرکت اپل استفاده کنند. کاربران آیفون فقط مجاز هستند تا از اپاستور نرم‌افزارهای خود را دانلود کنند و استفاده کنند اما به طور غیرمجاز اپ‌‌‌‌‌‌‌‌استورهایی برای این کار وجود دارد.
این اپ‌استورهای داخلی با دور زدن شرکت اپل امکان دانلود کردن را برای کاربران آیفون فراهم میکند. دارندگان گوشی آیفون در ایران نسبت به کاربران خارج از کشور دارای محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌های بسیار بیشتری هستند و از خدمات پس از فروش کمپانی اپل نمیتوانند بهره ببرند و برای استفاده کامل و ایده‌‌‌‌‌‌‌‌آل از دستگاه خود با دشواری‌‌‌‌‌‌‌‌هایی روبه‌‌‌‌‌‌‌‌رو هستند.
شرکت اپل چندی پیش خبر داده بود که به‌زودی با سوء‌استفاده‌کنندگان از گواهی توسعهدهندگان سازمانی برخورد خواهد کرد و تصمیم گرفته است با محدود کردن این آپ‌‌‌‌‌‌‌‌ها از انتشار اپلیکیشنها در خارج از فضای اپاستور جلوگیری کند. البته این گواهینامه‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای عرضه اپلیکیشنها در خارج از فضای اپاستور است تا به سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌ها اجازه دهد اپهای سازمانی را در اختیار مخاطبان خود قرار دهند.
اپل به دلیل امنیت بالای نرم‌افزارهای خود آنها را با حساسیت بسیار زیاد در اپاستور خود قرار میدهد اما با تمام این حساسیت‌‌‌‌‌‌‌‌ها برخی از توسعهدهندگان با استفاده از گواهینامههای سازمانی اقدام به انتشار برخی از اپهای کرک شده میکنند. این کار باعث شد تا اپل اقدام به محدود کردن اپهای خود کند تا بتواند جلوی این سوء‌استفاده‌کنندگان را بگیرد. این محدود کردن اپل باعث شد تا چندین نرم‌افزار داخلی کشور نیز دچار مشکل شود و از دسترس خارج شوند.
یکی از این اپ‌‌‌‌‌‌‌‌ها اسنپ بوده که در بیانیه‌‌‌‌‌‌‌‌ای راهکار جایگزین خدمات خود را اعلام کرده است. آپ هم در پیامی به کاربران اعلام کرده بود که به علت محدودیت اعمال‌شده از سوی اپل برای اپلیکیشنهای بانکی و پرداخت ایرانی، این اپلیکیشن برای گوشی iOS غیرفعال شده است و کارشناسان این شرکت در حال بررسی و تلاش برای رفع آن هستند.
توسعهدهندگان ایرانی، تحریم و راهکار گواهی سازمانی
انتشار اپهای سازمانی برای شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌ها هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌ای معادل ۳۰۰ دلار در سال را شامل می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. در اصل این گواهی به شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌ها این اختیار را میدهد تا این اپلیکیشنها را با کارمندان خود به اشتراک بگذارند بدون آنکه نیاز باشد اپهای سازمانی خود را به‌طور عمومی در اپاستور منتشر کنند. به‌طور خلاصه می‌توان اینگونه گفت که این گواهی‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای عرضه اپلیکیشن توسط شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌ها به کارمندان خود است.
اما اگر بخواهیم به طور کلی از دید اپل به این گواهی‌‌‌‌‌‌‌‌ها نگاهی بیندازیم به این نتیجه می‌رسیم که استفاده‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که ما در کشور از این گواهی‌‌‌‌‌‌‌‌ها انجام می‌دهیم، درست نیست؛ یعنی عرضه گسترده اپلیکیشن به کاربران. اما به دلیل اینکه کشور ما در تحریم به سر می‌برد و این تحریمها باعث شده است تا اپلیکیشنهای ایرانی از اپاستور حذف گردد.
یکی از راه‌های استفاده از این نرم‌افزارها استفاده از گواهینامههای سازمانی است. البته بازهم استفاده از گواهینامههای سازمانی به همین سادگی نیست و شرکتهای توسعه‌دهنده ایرانی باز هم برای استفاده از این قابلیت باید رد پای ایرانی بودن خود را از دید شرکت اپل مخفی نگه دارند. برای این کار گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌هایی از‌جمله استفاده از شرکتهای ثالث به‌عنوان واسطه یا ثبت شرکت در خارج از ایران را پیش پای خود می‌‌‌‌‌‌‌‌بینند .
مدیرعامل شرکت «راهکار‌‌‌‌‌‌‌‌های هوشمند سیب» با بیان اینکه حتی برخی از استورهای ایرانی iOS هم از این روش برای نصب اپلیکیشنها روی آیفون کاربران ایرانی بهره می‌‌‌‌‌‌‌‌برند، افزود: اپل در همان قانون، به شکل صریح در یک بند می‌‌‌‌‌‌‌‌گوید که ایجاد استورهای فرعی از طریق این روش کاملاً غیرقانونی است. پس امروز بیشتر از کسب‌‌‌‌‌‌‌‌وکارهای ایرانی، استورهای ایرانی iOS در خطر هستند؛ چون به طور کامل در حال نقض این قانون هستند و اگر اپل به هر طریقی این استورها را ببیند، مجوزهای مربوط به آن را باطل میکند.
مشکلات توسعهدهندگان ایرانی
اپل با محدود کردن استفاده از نرم‌افزارهای ios باعث شد تا اکثر توسعهدهندگان ایرانی را به دردسر بیندازد و این شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌ها با زدن پیامک‌‌‌‌‌‌‌‌هایی به کاربران خود از محدودیت جدیدی که کمپانی اپل اعمال کرده است با‌خبر کنند و به کاربران خود این اطمینان را بدهند که درصدد بر طرف کردن این مشکل هستند. اما نکته‌‌‌‌‌‌‌‌ای که در اینجا وجود دارد چگونگی برطرف کردن این مشکل است.
بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌های به عمل آمده نشان میدهد که با محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌های به وجود آمده امکان استفاده و در دسترس بودن اپلیکیشنهای ایرانی که در سایت‌ها موجود بوده و کاربران به‌راحتی می‌توانستند از آنها استفاده کنند و آنها را دانلود ونصب کنند، دیگر امکان آن را ندارند و این کار را برای کاربران سیستم عامل ios بسیار سخت میکند. کاربران ایرانی با این محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌ها دیگر قادر به انجام نصب اپلیکیشنهای بانکی، خدماتی، ارتباطی و پیام‌رسان‌های ایرانی بر روی گوشی‌‌‌‌‌‌‌‌های اپل خود نخواهند بود.
البته اعمال این محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای اولین بار نیست که کاربران اپل را دچار مشکل میکند. چندسالی است که کمپانی آمریکایی اپل، به دلیل موضوع تحریم، دسترسی توسعهدهندگان اپلیکیشن را به فروشگاه اپلیکیشن این شرکت (اپاستور) مسدود کرده است و این کار باعث شده است تا شرکتهای ارائه‌دهنده خدمات اپلیکیشن، راه دومی برای ارائه خدمات به کاربران خود در نظر بگیرند. این راه بدین گونه است که با اکانت اینترپرایز، امکان نصب اپلیکیشن را روی گوشی‌‌‌‌‌‌‌‌های آیفون از طریق مراجعه به سایت و تایید نهایی مشترک روی گوشی فراهم میکنند. البته این کار نیز از سوی اپل مسدود شده است.
این تحریم فقط مخصوص ایران نیست
اپل قوانین سخت‌‌‌‌‌‌‌‌گیرانه‌ای در برابر اپلیکیشن‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که در اپاستور بارگذاری میشوند، دارد و برای بارگذاری این اپلیکیشنها بسیار سخت‌گیر است. وقتی که شما قصد دارید یک نرم‌افزار را در اپاستور بارگذاری کنید شما باید به قوانین اپل کاملا آشنا باشید. این قوانین هر ساله به‌روز و سختگیرانه‌تر میشوند. برخی از این قوانین برای حفظ حریم شخصی افراد است و برخی از آنها امنیتی هستند. درواقع اپل با ایران خصومت شخصی ندارد و به این شکل نیست که اپل صرفا اپهای ایرانی را گزینش و محدود کرده باشد، تیم مهندسی اپل هر از چند گاهی شروع به بررسی نحوه استفاده از سرویس‌‌‌‌‌‌‌‌های خود میکند و ضمن بازبینی‌‌‌‌‌‌‌‌های انجام شده، برخی تغییرات مثل ماجرای اخیر را اعمال میکند.
شاید باورنکردنی باشد اما حتی شرکتهای سرشناس و عظیمی مثل گوگل و فیس‌بوک نیز بر‌اساس همین قوانین سختگیرانه اپل با مشکلاتی مواجه شدهاند. مثلا چون گوگل در حال اعطای کارت هدیه و وی‌پی‌ان و … بود و فیس‌بوک نیز به اطلاعات دسترسی دارد و در نتیجه اپل به هر دو این شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌ها تذکر داد و حتی سرویس‌‌‌‌‌‌‌‌های این دو را برای مدتی لغو کرد. حل این مشکل برای گوگل حدود یک نصفه‌روز طول کشید و فیس‌بوک نیز حدود ۲۴ ساعت درگیر حل مشکل بود. با این تفاسیر می‌توان گفت که مشکل به وجود آمده برای کاربران ایرانی فقط به خاطر تحریمها نیست و در تمام دنیا برخی از توسعهدهندگان با آن برخورد کرده‌اند.
امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در گفت‌‌‌‌‌‌‌‌وگو‌‌‌‌‌‌‌‌یی با تایید این مطلب که محدودیت جدید آیفون فقط مختص ایران نیست، اظهار داشت: این موضوع تنها مختص به ایران نبوده و تغییر رویه جدید شرکت اپل برای حفظ امنیت اطلاعات و رعایت حقوق مالکیت معنوی است. وی با بیان اینکه امکان استفاده از اپلیکیشنهای تلفن همراه روی گوشی‌‌‌‌‌‌‌‌های آیفون از دو طریق ممکن بود، توضیح داد: یکی از این روش‌ها، هماهنگی با اپ استور برای قراردادن اپلیکیشن موردنظر روی این بازار اپلیکیشن، از طریق توسعهدهندگان بود.
در این روش با توجه به تحریم‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که چندسالی است از سمت اپل اعمال می‌‌‌‌‌‌‌‌شود، بسیاری از توسعهدهندگان اپلیکیشن ایرانی موفق به برقراری این هماهنگی نشده و اپلیکیشنهای ایرانی از بازار اپل حذف شدند. معاون وزیر ارتباطات تاکید کرد: در روش دوم که نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورها نیز مرسوم بوده، به روش اکانت شرکتی (اینترپرایز) معروف است و به توسعهدهندگان اپلیکیشن (طراحان اپلیکیشن) این اجازه را میدهد که اپلیکیشن مورد نظر را روی سایت قرار داده تا کاربران آیفون با مراجعه به لینک دسترسی در سایت، نرم افزار مورد نظر را روی گوشی خود نصب کنند.
وی گفت: در این روش، قبل از نصب اپلیکیشن به کاربر ios هشدار داده می‌‌‌‌‌‌‌‌شود که این روش نصب، قابل اعتماد و مورد تایید نیست و اگر مسئولیت آن را می‌‌‌‌‌‌‌‌پذیرد، اجازه نصب را با تایید روی تنظیمات (ستینگ) گوشی میدهد. اما در تغییر استراتژی جدید شرکت اپل از این روش دوم، ممانعت به عمل آمده است.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، دلیل این محدودیت را برخی سوءاستفاده‌‌‌‌‌‌‌‌های امنیتی از این نحوه دسترسی عنوان کرد و گفت: اپل به دلیل افزایش نرم‌افزارهای کرک شده ( قفل شکسته) و کپی‌برداری شده و نیز عدم رعایت قانون کپی‌رایت که به ضرر کاربران و توسعهدهندگان بوده، این تغییر رویه را در پیش گرفته است.
وی گفت: کاربران ایرانی برای دسترسی به اپلکیشن‌‌‌‌‌‌‌‌های ایرانی مانند اپهای پرداخت و خدمات و پیام‌رسان‌ها، تا پیش از این به سایت مورد نظر اعتماد کرده و اجازه نصب اپ مورد نظر را داده و از آن استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌کردند؛ اما این اعمال محدودیت جدید، سبب به وجود آمدن مشکلاتی برای کاربران شده است و به بیان دیگر تبعات این سلب امکان، برای کشور ما که از قبل تحریم بوده، نمود بیشتری پیدا کرده است.
ناظمی تاکید کرد: توسعهدهندگان اپلیکیشن درحال بررسی راه‌حلی برای رفع این مشکل و امکان دسترسی مجدد کاربران ایرانی به اپلیکیشنها روی سیستم عامل IOS هستند.
سوابق مشکلات کاربران آپل
روند حذف اپلیکیشنهای سرشناس ایرانی طی سال‌های اخیر مسئله تازه‌‌‌‌‌‌‌‌ای بین کاربران اپل نیست. کاربران اپل طی سال‌های اخیر بسیار با این مشکل سرو کار داشته‌‌‌‌‌‌‌‌اند. در مرداد ماه سال ۹۶ به خاطر موضوع تحریمهای اقتصادی آمریکا اپلیکیشن چندین استارت‌آپ ایرانی از اپاستور حذف شد و باعث شد تا چندین میلیون کاربر ایرانی از خدمات اصلی آیفون محروم شوند؛ اپلیکیشن‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که برای کاربران بسیار مهم بود و پرکاربرد مانند دیجی کالا، علی‌‌‌‌‌‌‌‌بابا، الوپیک، تخفیفان، دلیون و تپ‌‌‌‌‌‌‌‌سی و….. اشاره کرد.
اما این موارد به همین‌‌‌‌‌‌‌‌جا ختم نمی‌شود. اگر خاطرتان باشد، اپل در زمستان سال گذشته هم دست به حذف برخی از اپلیکیشنهای ایرانی زده بود. در آن زمان اپلیکیشنها با حذف قسمت درگاه شاپرک توانستند تا بازهم به اپاستور باز گردند. درواقع اپل اپلیکیشن‌‌‌‌‌‌‌‌هایی را حذف کرد که در آن تبادلات مالی انجام می‌‌‌‌‌‌‌‌شد.
در آن دوره اپل پیامی به توسعهدهندگان اپلیکیشن در ایران داد و گفت: «طبق قوانین تحریم آمریکا، اپ استور نمی‌‌‌‌‌‌‌‌تواند میزبان شما باشد و اپلیکیشنهای شما را پخش کند یا با آنها کسب‌‌‌‌‌‌‌‌وکاری انجام بدهد.» این مشکلات سالهاست که با توسعهدهندگان اپلیکیشنهای ایرانی و کاربران آن دست و پنجه نرم میکند و هر بار که این توسعهدهندگان راهی برای دور زدن این تحریمها پیدا میکنند، باز هم اپل بعد از مدتی تحریم جدیدی را وارد میکند تا جلوی دور زده شدن خود را بگیرد و باز هم کاربران ایرانی دچار مشکل میشوند باید دید تا کی این مشکلات گریبان‌گیر کاربران ایرانی است قوانین مربوط به تحریم ایران و برخی دیگر از کشورها از سوی آمریکا، به اندازه کافی مبهم هستند ولی به نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌رسد که اقدام اخیر اپل، به شدت تحت تاثیر سیاست‌‌‌‌‌‌‌‌های دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌جمهوری آمریکا بوده است و این شرکت برای گرفتار نشدن در دام جریمه‌‌‌‌‌‌‌‌ای بزرگ از سوی دولت آمریکا، تصمیم گرفته تا صورت مسئله را پاک کند.
انتهای پیام
