سخنگوی ندا: اصلاح طلب بد نداریم

۱- تاکنون تعاریف و معانی مختلفی از اصلاح طلبی ارایه شده است. برخی از این تعاریف تنها به شیوه‌ها و راهکار‌ها اشاره دارند و برخی دیگر متوجه اهداف هستند و برخی دیگر وابستگی به احزاب و جریان‌ها و داشتن تاییدیه از سوی آن‌ها را ملاک اصلاح طلبی می‌دانند. اگر بخواهیم تعریفی جامع که دربرگیرنده غالب دیدگاه‌ها باشد ارایه دهیم، می‌توانیم بگوییم اصلاح طلبی یعنی: «بهره گیری از راهکار‌ها و شیوه‌های قانونی برای بهبود و تغییر رفتار‌ها، قوانین و زیرساختارهای سیاسی در جهت پیشرفت کشور و اعمال هرچه بیشتر حقوق سیاسی و اجتماعی و فرهنگی مردم» 

 ۲- می‌توان تلاش برای تغییر کلیت ساختار نظام سیاسی را مرز بین اصلاح طلبی و انقلابی‌گری دانست‌‌ همان طور که می‌توان «بهره گیری از راهکارهای قانونی» را مرز بین اصلاح طلبی و فرااصلاح طلبی دانست. در اینجا باید توجه کرد فرا اصلاح طلبی لزوما به معنی براندازی نیست چراکه براندازی یعنی «استفاده از راهکارهای غیرقانونی برای تغییر کلیت ساختار و نظام سیاسی». پس استفاده از راهکارهای غیرقانونی برای تغییر رفتار‌ها یا ساختارهای جزیی اگرچه اصلاح طلبی نیست، اما براندازی نیز نمی‌تواند قلمداد شود. 

 ۳- از سوی دیگر همین تعریف می‌تواند مرز بین اصلاح طلبی و فرواصلاح طلبی را روشن کند. می‌گوییم فرو اصلاح طلبی برای آنکه شامل طیف گسترده‌ای از جریاناتی می‌شود که اولویت برای آن‌ها حفظ وضع موجود و حمایت از حقوق دولت به جای حقوق مردم است. 

 ۴- اگر این تعریف را تا حدودی بپذیریم، لاجرم باید بسیاری از رفتارهای سیاسی را اصلاح طلبانه بدانیم. دیگر حتی رفتاری مثل تحریم انتخابات لزوما خارج از این چارچوب نیست؛ همین طور تجمعات و راهپیمایی‌های دارای مجوز، کمپین‌های مدنی و نامه‌های اعتراضی سرگشاده به مسوولان نظام. اصلاح طلبی شامل طیف وسیعی از رفتارهای سیاسی قانونی است که به هدف اصلاح رفتار‌ها و ساختار‌ها صورت می‌گیرد تا آنجا که هدف تغییر کلیت ساختار نظام سیاسی نباشد. 

 

 ۵- بر این اساس، ما اصلاح طلب خوب و بد نداریم. نه تصمیم کسانی که در اعتراض به ردصلاحیت‌ها از انتخابات کناره می‌گیرند، خروج از اصلاح طلبی است و نه رفتار کسانی که معتقدند در هرصورت باید از ظرفیت انتخابات استفاده کرد. نه کسانی که معتقدند باید از حداقل حضور در قدرت و ظرفیت‌های موجود برای اصلاحات بهره گرفت، خیانتکارند و نه کسانی که به اعتقاد عدم کارآمدی، خروج از قدرت و روی آوردن به راهکارهای مدنی را چاره کار می‌دانند. ۶- آنچه که در اینجا موجب اختلاف دیدگاه می‌شود نه «خوب و بدبودن» که «مفید و غیرمفیدبودن» و «لازم و لازم نبودن» است. هرشخص یا حزبی تحلیلی از شرایط موجود ارایه می‌دهد و براساس آن، راهکاری را مفید و لازم تشخیص می‌دهد. برخی ممکن است بر اساس داده‌ها و تحلیل‌ها معتقد باشند در شرایط کنونی برای پیشبرد اهداف اصلاحی راهی بهتر از جلب اعتماد حاکمیت، ایجاد فضای گفت‌و‌گو، عبور از برخی مطالبات و نزاع‌های گذشته، پذیرش برخی اشتباهات و تلاش برای رفع سوءتفاهم‌ها و استفاده از حداقل فرصت‌های قانونی وجود ندارد و برخی معتقد باشند این راه‌ها به بن بست ختم می‌شود و ما راهی جز اصلاح طلبی خارج از قدرت و راهکارهای اجتماعی و مدنی و سخنرانی‌ها و یادداشت‌های اعتراضی و آگاهی بخشی به مردم و… نداریم. همه این راه‌ها تا وقتی که از دالان قانون عبور کنند اصلاح طلبانه‌اند. نه هیچ کدام بد هستند و نه هیچ کدام خوب. اگرچه ممکن است برخی از این شیوه‌ها مفید یا لازم نباشند. حداقل اینکه گروهی معتقد باشند شیوه‌های دیگر مفید فایده نیستند. این بخشی از رویکرد اصلاح طلبی است که بتوانیم با تحلیل و ارزیابی شرایط و فرصت‌ها شیوه‌ای را پی بگیریم که حتی یک قدم ما را به وضعیت نسبتا مطلوب نزدیک‌تر کند. پس به جای تقسیم کردن اصلاح طلبی به خوب و بد، به جای براندازخواندن و خیانتکار خواندن یکدیگر، به جای اخراج یکدیگر از زیر چتر اصلاحات، باید سه کار انجام دهیم: اول تحلیل شرایط موجود، دوم ارایه راهکار مناسب، مفید و لازم و سوم نقد شیوه‌هایی که گمان می‌کنیم مفید، مناسب و راهگشا نیستند. 

حسن یونسی – سخنگوی حزب ندای ایرانیان