عراق آینده؛ استمرار جنگ داخلی یا تقویت وفاق ملی؟

از آغاز تصرف بخش هایی از عراق یعنی حدود نیمی از کل مساحت این کشور توسط گروه تروریستی داعش حدود 7 ماه می گذرد. گروهی که طی جنگ های داخلی در سوریه بخش هایی از شرق و شمال این کشور را تصرف کرده و در حال حاضر مناطق تحت سیطره خود را از رقه در جنوب تا حسکه در شمال سوریه امتداد داده است. در عراق نیز مناطق تحت سیطره داعش شامل؛ بخش هایی از استان های الانبار، نینوا، صلاح الدین و کرکوک است که به علت جنگ های پراکنده ای که تروریست ها در این مناطق دارند، برخی شهرها تحت تصرف کامل داعش هستند و برخی این گونه نیست و اخیرا نیز توسط ارتش و نیروهای کرد پیشمرگه آزاد شده است. اما آنچه داعش در میان استان های عراق حضور پر رنگی دارد موصل در استان نینواست که در آغازین روزهای حمله گسترده این گروه به راحتی به تصرف آنان درآمد، شهری که بیشترین فرمانده هان سابق حزب بعث و از مخالفان سرسخت دولت مرکزی در آن حضور داشته اند.

به گزارش خبرنگار اعزامی شفقنا به عراق، نیروهای ائتلاف خارجی متشکل از آمریکا، متحدان اروپایی و برخی کشورهای عربی به طور مشخص بعد از تهدید داعش علیه این کشورها و اقدام به سر بریدن 3 خبرنگار آمریکایی و بریتانیایی و یک گردشگر فرانسوی ، تشکیل شد و از آن پس حملات پراکنده ای علیه مواضع این گروه در سوریه و عراق صورت داد که بنا به گفته مقامات عراقی این حملات تاکنون تاثیر شگرفی نداشته است. اما آنچه مهم است مخالفت صریح اکثر کشورها با اقدامات تروریستی و مشمئز کننده داعش در مناطق تحت تصرف خود بوده. این گروه بعد از آنکه ابوبکر البغدادی را به عنوان “خلیفه” معرفی کرد، نقشه ای از آینده حکومت ادعایی اش را ارایه و دست به ایجاد ساختارهایی برای به رسمیت شناختن خود زد. از جمله رقه را پایتخت حکومت ساختگی خود اعلام و قوانینی که عمدتا منبعث از احکام مفتی های وهابی و تکفیری بوده را  بر در و دیوارهای شهرهای تحت تصرفش درج کرد و تاکنون نیز هر کس که مخالف شرایع و احکام خود می دانسته از میان برداشته است. آمارهایی که از مجامع بین المللی حکایت دارد نشان می دهد داعش تنها در نیمه اول سال ۲۰۱4 نزدیک به ۱۴۰۰ خانه را در عراق منفجر و ویران کرد و طی این حملات، ۱۹۹۶ نفر  را کشته و ۳۰۲۱ نفر نیز زخمی شده اند.

***

جمال، یک راننده تاکسی است که در نجف کار می کند. او به شفقنا می گوید: زمانی که داعش به موصل حمله کرد بسیاری از عراقی ها که شاهد جنایات آنها در سوریه بودند از آن منطقه گریختند. هر چند تا پیش از این نیز موصل اوضاع مناسبی نداشت. برخی از سربازانی که از این شهر گریخته و به نجف آمده بودند می گفتند که شب ها از ترس اینکه تروریست ها آنها را مورد حمله قرار ندهند خود را مخفی می کرده اند.

از او در مورد اوضاع نجف پرسیدیم که گفت: نجف و کربلا به یمن وجود آیت الله سیستانی و نیروهای مردمی شیعه امن است اما دیگر شهرهای عراق که اماکن مقدس شیعیان در آن قرار دارد زیاد امن نیست.  در سامرا دیگر شیعه ای وجود ندارد. در این شهر داعش اقدام به بمب گذاری هایی کرده و شیعیان را تهدید می کند، در کاظمین اما اوضاع کمی بهتر است.

محسن، یک ایرانی 30 ساله ای است که اخیرا به همراه چند دوست دیگر خود در ایام اربعین علاوه بر کربلا و نجف به کاظمین و سپس به سامرا رفته بود. وی به خبرنگار شفقنا می گوید: در کاظمین دو روز بودیم، اوضاع به لحاظ امنیتی بد نبود. شب ها به ندرت می توانستیم به زیارت برویم اما در روز مشکلی نداشتیم. در سامرا فقط توانستیم نصف روز بمانیم و به سرعت بازگشتیم. در این شهر حالت ترس و اضطراب زیادی را در چهره ها می شد دید. در شب ها حکومت نظامی برقرار بوده و در واقع مردم از ترس داعش خود را در خانه هایشان حبس کرده بودند.

اما اوضاع در نجف و کربلا متفاوت است. اگر چه گیت های مشخصی در طول مسیر منتهی به حرم امام علی(ع) و امام حسین(ع) وجود داشت اما مردم در حالت عادی مشغول داد و ستد و خرید مایحتاج زندگی خود بودند. در این شهر که مراجع و علمای شیعه عراق سکنی دارند رنگ و روی شهر از دیگر شهرها متمایزتر است. پوسترها و تصاویر ایشان در میادین به وفور دیده می شود. جلسات وعظ و خطبه خوانی نیز از سوی علما هر هفته و در ایام مناسب های مختلف برپاست.زیرساخت های شهری اگر چه هنوز قوام ندارد اما در حال گسترش است. در کریلا سیستم گازرسانی وجود ندارد اما تاسیسات برق و آب وجود دارند. بسیاری خیابان ها هنوز آسفالت نشده در حالی که سیستم بهداشت و درمان برای مردم رایگان است. شهر به لحاظ تمیزی به مراتب بهتر از نجف است. اما نجف وسیع تر و به سرعت در حال گسترش مراکز آموزشی و ساختمان هایی جدید با تلفیقی از معماری قدیم است.

***

در این میان آیت الله سیستانی مرجعیت اعلی شیعه در عراق نیز در یکی از کوچه های قدیمی منتهی به حرم در خانه ای کوچک سکونت دارد. خانه ای که هم در آن زندگی می کند و هم دیدارها و ملاقات های متعددی از شخصیت های مختلف سیاسی و دینی را پذیراست. این مرجع با نفوذ شیعی به علت دیدگاه های صلح جویانه و مسالمت آمیزی که در برهه های خاص تاریخی در عراق اتخاذ کرده از او چهره ای برجسته و مقبول در میان شیعیان و حتی سنی ها و دیگر پیروان ادیان ساخته است. وی که با صدور فتوای جهاد در هنگامی که داعش به نزدیکی بغداد رسیده و مردم از ترس نمی دانستند دقیقا به کدام سو باید بروند، توانست جلوی سرعت و پیشروی این گروهک تروریستی را بگیرد. عده ای معتقدند صدور چنین فتوایی که بسیج مردمی شیعیان را در پی داشت موجب ترس داعش و عقب نشینی آن شد و موجب ارتقای روحیه سربازان ارتش که برخی مغلوب جو رعب و وحشتی که داعش به راه انداخته بود، گشت. سربازانی که دقیقا نمی دانستند از چه کسی باید دستور بگیرند چرا که دولت جدید هنوز مستقر نشده و در پی کشمکش های درون گروهی بین احزاب مختلف سرگردان بود.

آیت الله سیستانی طی سال های اخیر از دولت نوری مالکی چندان رضایتی نداشت و در تریبون های مختلفی که نمایندگانش از نماز جمعه اعلام می کردند بارها نسبت به روی کار آمدن مجدد وی به طور تلویحی هشدار داده بود اما هیچگاه به صورت رسمی اعلام موضع صریح نداشت. ایشان از جمله مراجع عظامی است که در مکتب شخصیت های دینی به نامی همچون آیت الله خویی و مرحوم نایینی پرورش یافته است. شخصیت هایی که معتقد به حضور و نقش رسمی روحانیون در ساختار قدرت نیستند اما از عالم سیاست نیز رویگردان نبوده و به دنبال حل مسایل و مشکلات دینی و غیر دینی از طریق کسب آگاهی و مسلط بودن به مسایل روز هستند؛ اما در این میان برخی گروه ها از صدور فتوای جهاد آیت الله سیستانی که خواستار تشکیل نیروهای مردمی و به دست گرفتن اسلحه شده انتقاد کرده و معتقد بودند، تشکیل نیروهای شبه نظامی شیعی در کنار نیروهای شبه نظامی کردها که به پیشمرگه معروف اند، می تواند بر طبل تجزیه عراق کوبیده و این نگرانی را در میان دیگر گروه ها به وجود آورد که آنان نیز برای تامین امنیت خود گروه های شبه نظامی را موازی با ارتش تشکیل دهند، اقدامی که اخیرا عشایر عراق در پی آن برآمدند.

اما این نگرانی بلافاصله توسط بیانیه دوم آیت الله سیستانی تا اندازه زیادی برطرف شد. در این بیانیه از نیروهای مردمی شیعه که قصد مبارزه با داعش را داشتند خواسته شد از طریق مجاری رسمی و ثبت نام در ارتش اقدام به مبارزه کنند؛ واکنشی که بسیاری منتقدان را به آرامی و اتحاد در برابر گروه تروریستی دعوت کرد و در پی آن نیز دولت رحیم العبادی پس از کشمکش های نسبتا طولانی تشکیل و دولت او مورد قبول بسیاری کشورها به ویژه ایران و آمریکا واقع شد. از طرفی برخی موافقان صدور فتوای جهاد نیز اعلام داشتند که این فتوا در زمانی صادر شد که داعش وارد موصل شده و سنی ها را محاصره کرده بود. این در حالیست که آیت الله سیستانی به رغم کشتارهای وسیعی که طی مدت 11 سال پس از سرنگونی صدام علیه شیعیان انجام شده بود، هیچگاه فتوای جهاد صادر نکردند.

در هر روی مواضع آیت الله سیستانی بخصوص پس از سرنگونی حزب بعث حاکی از مشی صلح طلبانه و دوری از حضوری رسمی در ساختار قدرت بوده است. او اکنون به مثابه یک شخصیت فرا دینی و مذهبی و در جایگاهی به شمار می رود که مهم ترین تلاش و تاکیدش تقویت ملیت عراقی ورای هویتی قومی- مذهبی و دینی است؛ جایگاهی که تنها ابزار برای انتقال تفکرات او نیز تریبون های نماز جمعه و دیدارهای مختلفی است که انجام می شود. به گفته یکی از افراد نزدیک به بیت ایشان؛ اخیرا در میان مردم عراق جمله ای جا افتاده مبنی بر اینکه آیت الله سیستانی به شیعیان تجاری که ساکن بغداد بوده و به دیدارش رفته بودند گفته است:” به سنی ها نگویید برادر سنی ما بلکه آنها خود ما هستند.” این یعنی در صورتی هویت و ملیت عراقی می تواند تقویت و استحکام یابد که این مردم خود را نه شیعه و نه سنی و نه کرد مورد خطاب قرار دهند بلکه اگر می خواهند از یکدیگر یاد کنند همدیگر را “ما”  بنامند. مایی که فراتر از قومیت مذهب و نژاد است؛ در واقع رمزی که می تواند عراق را یکپارچه نگه دارد.

***

و اما منطقه اقلیم کردستان عراق؛ منطقه ای است که تاریخ پر فراز و نشیبی از مبارزه و کشتار بی رحمانه توسط صدام را در تقویم خود ثبت کرده است. کردها که قریب به 20درصد جمعیت عراق را تشکیل می دهند، عمدتاً در نـواحی شـمال و شمال شرق عراق ساکن اند و این نواحی، بخش مهمی از مناطق نفت خیز این کـشور را شـامل می شود. کردها به لحاظ فرهنگی و زبانی از اعراب متمایزند، اما در درون خـود نیـز انـسجام و اتحاد کامل ندارند. بخشی از دلایل آن به ساخت عشیرتی و قبیلگی جامعه کرد مربوط می شـود.

احمد 45 ساله اهل کردستان ایران است. او چند سالی است که در منطقه کردستان عراق ساکن شده و در مورد وضعیت این منطقه به خبرنگار شفقنا می گوید: اوضاع کردستان عراق تا قبل از ورود داعش به سرعت رو به بهبود بود. البته هنوز نیز به راحتی امکان رفت و آمد در کردستان و دیگر مناطق جهان وجود دارد. نرخ بیکاری در این منطقه پایین بوده و پیشرفت های خوبی در عرصه شهری و مدنیت در آن صورت گرفته است. دانشگاه ها و مراکز آموزشی به کار خود مشغول اند و مراکز اقتصادی نیز به دنبال جذب سرمایه گذاری از کشورهای مختلف به ویژه کشورهای اسلامی اند. اما با ورود داعش و درگیری های پراکنده ای که نیروهای کرد در مناطق کردنشین عراق با تروریست ها پیدا کرده بر اوضاع اقتصادی تا اندازه ای تاثیر گذاشته است. او که خود یک بازرگان است درباره مقایسه کردستان ایران و عراق می گوید: در کردستان عراق وضعیت اقتصادی به مراتب بهتر است و فرصت های شغلی بیشتری مهیاست.

سعید 32 ساله خبرنگار ایرانی است که به تازگی به کردستان عراق سفر کرده است. او در مورد تجربیات حضور خود در این منطقه به شفقنا می گوید: سلیمانیه، کرکوک، اربیل و دیگر شهرهای کردنشین عراق به جنب و جوش افتاده اند. در شهرها کمپین های مختلف راه افتاده اما با یک هدف؛ حمایت از جنگ زدگان و مقابله با داعش. کردها یک صدا شده اند علیه داعش. پچ پچه جنگ و آثار آن نقل محافل خصوصی و عمومی است. در قهوه خانه ها، در پارک ها، در سالن های نمایش و کافه ها، همه از جنگ حرف می زنند. در طول این چند ماه، داعش یک بار تا نزدیکی یکی از مهمترین شهرهای کرد پیشروی کرد، با این که آتش آن ماجرا خوابیده، اما هنوز مردم گوش به زنگ هستند. در هر خانه ای تلویزیون ها روشن است و مردم اخبار را پیگیری می کنند.در این میان اما جنگ فرصتی شده برای افزایش فعالیت های اجتماعی. ان جی اوهای مختلف به راه افتاده، کمپین های گوناگون و از همه مهمتر، تلاش های فردی و گروهی، بانام و بی نام برای حمایت از مردم.

او می افزاید: در شهر سلیمانیه، ان جی اوهای کوچک و بزرگی به راه افتاده اند که وظیفه آگاه سازی مردم در قبال حمله داعش را بر عهده دارند. ظاهرا مهاجرت کردها و عرب های مهاجر در چند ماه اخیر بسیار زیاد شده به طوری که در حال حاضر بخش مهمی از خانه های قابل اجاره شهر در اجاره این افراد است. سلیمانیه با وجود آن که یکی از دو سه شهر مهم و آرام عراق فعلی محسوب می شود اما شانه خیابان هایش زیر بار گدایان یا متکدیان خم نشده و چهره شهر دستخوش تغییر جدی نشده است. این الگو اما در کرکوک تا حدودی مخدوش شده. کرکوک که از شهرهای پر جمعیت، نفت خیز اما تهی دست عراق به حساب می آید، از زمان فروپاشی رژیم بعث با انواع آسیب های اجتماعی مواجه بوده و یکی از مهمترین آن ها، تکدی گری است. پدیده دست فروشی در این شهر نیز که یک پدیده سنتی لقب دارد و سالهاست در کرکوک رواج داشته اما در چند ماه اخیر و با هجوم جنگ زده های حاشیه این شهر، به مرکز آن گستردگی عجیبی پیدا کرده است.

سعید که با یکی از کارشناسان اجتماعی شهر کرکوک صحبت کرده به نقل از او می گوید: «اکثر افرادی که جنگ زدگان حملات اخیر داعش به حساب می آیند، بدون داشتن کوچکترین مدرک شناسایی از محل زندگی خود فرار کرده اند و اگر بخواهند در پناهگاه ها و کمپ ها از امکانات و احیانا تخصیص بودجه ها بهره مند شوند باید حتما مدارک شناسایی همراه داشته باشند. کمک به تعیین هویت و معرفی آن ها به دستگاه های دولتی کوچکترین کاری است که می توانیم برای برادران و خواهران جنگ زده خود انجام دهیم.»

به نظر می رسد که شهرهای بزرگ عراق با موج تازه ای از مهاجرت های اجباری و گاه اختیاری مواجه شده اند و همین موضوع احتمالا بر روی وضعیت این شهرها اثر مستقیم داشته باشد. بعید نیست تا چند سال آینده و همزمان با فروکش کردن جنگ های بی پایان در این بخش از خاورمیانه، شهرهایی چون اربیل، سلیمانیه و کرکوک که درهای خود را به روی مهاجرین کُرد گشوده اند با مشکلات جدیدی مواجه شوند که حاصل چندمین موج بزرگ مهاجرت به این شهرهاست.

دکتر جهانبخش مرادی، دکتر روابط بین الملل در بررسی که در خصوص معضلات فدرالیسم در عراق انجام داده، به  سابقه طولانی درگیری کردهای عـراق بـا دولـت مرکـزی اشاره دارد، امری که باعـث شـده اسـت همسایگان یا قدرت های بزرگ، تقریباً همگـی، از آنهـا بـرای مقاصـد خـویش اسـتفاده کننـد. وی می گوید: مطالبات تاریخی کردها که از آن به خودمختاری یا فدرالیسم تعبیر شده است، شـامل اسـتقلال در امور داخلی نواحی کردنشین (استقلال در امور اقتصادی / فرهنگی / سیاسی) اسـت کـه در حوزه فرهنگ و آزادی های مدنی، رسـمیت و پـذیرش زبـان کـردی و تـدریس آن در مقـاطع مختلف تحصیلی و در حوزه اقتصادی، دستکم کسب درصدی از درآمد نفت (اگـر نـه همـه درآمد نفتی حاصل از شمال عراق) بوده است. با توجه به امکانـات گروه هـای کـرد و فـضای حاکم بر عراق، می توان ادعا کرد کردها در قویترین وضع خویش در این کشور به سر می برند.

اما کردها در دولت مالکی برای اولین بار اقدام به فروش نفت مناطق تحت نفوذ خود کردند، اقدامی که با مخالفت بسیاری در عراق مواجه شد. ادعایی که کردها در این خصوص مطرح کردند؛ بی توجهی به تصمیماتشان در دولت مرکزی و به نوعی بی تفاوتی از سوی دولت مالکی بود. زمانی که داعش به مناطق شمالی عراق حمله ور شد کردها از فرصت استفاده کرده و به تکاپو افتادند تا کرکوک این منطقه نفت خیز را که دارای 40 درصد ذخیره نفت عراق است و از موقعیت ژئواستراتژیک برخوردار است طی همه پرسی به اقلیم کردستان ملحق کنند. همه پرسی که در قانون اساسی هم دیده شده و قرار بوده است در سال 2007 برگزار شود چرا که کردها معتقدند کرکوک در طول تاریخ عراق یک منطقه کردنشین بوده است اما این همه پرسی هر بار بنا به دلایل سیاسی از جمله مخالفت اعراب و ترک ها همچنین ترکیب جمعیتی که هنوز هیچ کدام از گروه های عرب و کرد و ترکمن ساکن در این منطقه حائز اکثریت نیستند به تعویق افتاد. لذا زمانی که کرکوک مورد هجوم داعش واقع شد بسیاری از اعراب فرار کردند و این بهترین فرصت برای اقلیم کردستان را فراهم کرد تا این استان مهم عراق را به قیمومیت خود درآورد؛ اما نهایتا این امر با مخالفت های بی شماری مواجه و با تشکیل دولت جدید و سهم کردها در ریاست مجلس قانون گذاری، مسکوت ماند.

***

گفت وگوی شفقنا با مدیرمسوول «کوردستانی نوی» ارگان رسمی اتحادیه میهنی کردستان: برای حل مشکل عراق باید آمریکا و ایران به یک نقشه واحد برسند

اگر مدیرمسوول مهمترین روزنامه کردستان عراق، ارگان رسمی اتحادیه میهنی کردستان باشید چطور در میان این همه اغتشاش و اخبار ضد و نقیض، مردم را از وضعیت داعش، وضعیت جبهه ها و شرایط تازه مبارزه آگاه می کنید؟ ستران عبدالله در گفت و گو با شفقنا، آینده عراق را از سه دیدگاه مورد بررسی قرار می دهد؛ توافق آمریکا و ایران، تحولات خاورمیانه و خصوصا نقش ترکیه و دست آخر، وضعیت داعش. او معتقد است که برای حل مشکل عراق باید آمریکا و ایران به یک نقشه واحد برسند.

عبدالله درباره مسایل روز و اخبار جنگ و وضعیت کلی کردستان عراق می گوید: به طور کلی وضعیت کردستان عراق، در شرایط فعلی بسیار وابسته به وضعیت منطقه است. تا قبل از اتفاقات سوریه، آنچه شرایط ما را رقم می زد، اتفاقات داخلی بود و می توان گفت شرایط کردستان و عراق بسیار بیشتر از امروز به خودش وابسته بود اما امروز با تقسیم بندی های مذهبی اتفاق افتاده در منطقه و حضور مهم ایران، لبنان، بحرین، ترکیه، سعودی ها و … باید همیشه وضعیت کردستان عراق را در زیر لایه تاثیرات این کشورها پیگیری کنیم. کشور عراق پیش از این نگاهش به اپوزیسیون سوریه بود ولی امروز دیگر بیشتر به دولت سوریه توجه دارد تا اپوزیسیون این کشور.

وی در مورد اینکه آیا جنگ باعث شده که خاکریزهای دوست و دشمن نامعلوم شوند؟معتقد است: نه فقط جنگ. مساله اصلی اینجاست که بهار عربی دیگر به بهار مذهبی بدل شده است. در روزهای اول بهار عربی، مصری ها علیه سیستم سیاسی کشورشان قیام کردند اما امروز دیگر آن شرایط در مصر و حتی کشورهای خاورمیانه وجود ندارد. در خاورمیانه این جنگ بین سنی و شیعه است که جنگ بین مردم و دولت ها را تحت شعاع خود قرار داده. در حقیقت اگر نگوییم صرفا شیعه و سنی، باید گفت که جنگ بین مذهبی هاست که ما را روبه روی داعش قرار داده.

مدیر مسول ارگان رسمی اتحادیه میهنی کردستان می افزاید: در ابتدای بهار عربی، تلاش ها بر محور احیای رفاه اجتماعی بود. مردم علیه دولت ها شورش می کردند و خواستار آزادی و تامین معاش مناسب بودند امروز این رویه تغییر کرده و میان گروه های عموما مذهبی کشورها، جنگ داخلی راه افتاده. وقتی سال 57 شما در کشورتان انقلاب کردید، ملت یکپارچه روبه روی سیستم شاهنشاهی ایستاد تا عدالت اجتماعی توسعه پیدا کند. حتی در سال 2011 هم کل مردم مصر در برابر سیستم سیاسی کشورشان ایستادند اما امروز درگیر چه چیزی هستند مصری ها؟ آیا جنگی که برای تسلط یک سیستم رفاهی بهتر به راه افتاده بود، اکنون به یک مقابله قدرت در میان فرقه های مذهبی بدل نشده و مصر در حال حاضر محل مقابله آنها با هم نیست؟

این اظهارات عبدالله در حالیست که داعش صرفا به خاطر مذهب رو به روی کردها قرار نگرفته و  بسیاری از کردها هم مثل داعشی ها سنی مذهب هستند. او در این خصوص می گوید: اگر داعش امروز علیه ما می جنگد به خاطر مذهب نیست به خاطر ستیزه جویی بسیاری عرب ها و کینه آن ها از کردهاست. در افکار داعشی ها امروز هم اسلام رادیکال وجود دارد و هم عرب‌ایسم، بنابراین می توانم بگویم که داعش علیه کردهاست نه مذهب کردها. چه بخواهیم و چه نخواهیم، سیاست کردستان در این میان تقویت هم شده چرا که با گروه های مخالف جنگ در منطقه همراه شده است. این همراهی عموما بدون هماهنگی بوده اما امروز که ما در این موقعیت قرار داریم چاره ای جز همراهی نیست.

وی در مورد نقش ایران به عنوان یکی از گروه های همراه با کردها تصریح می کند: ایران می خواهد دولت عراق در برابر اغتشاش و جنگ افروزی که در کشورش به راه افتاده موفق شود و در برابر هجمه داعش بایستد تا ایران از بحران همسایه اش آسیبی نبیند. اتحادیه میهنی هم همین دیدگاه را دارد، تجمیع چنین نیروهایی با اهداف مشترک است که باعث شده در این مسیر به موفقیت برسیم و مقاومت را ادامه دهیم. البته درباره نقش حضور ایران تئوری های دیگری هم وجود دارد مثل این که بعضی از ناظران معتقدند، کردستان عراق بین سیاست ترکیه و ایران تقسیم شده و به همین خاطر است که عراق الان بیشتر تحت نفوذ کشورهای منطقه ای قرار گرفته تا تحت تاثیر اوضاع داخلی خودش.

مدیرمسوول «کوردستانی نوی»، در این باره می گوید: آمریکا هم نقش دارد ولی این نقش آفرینی مثل 10 سال قبل نیست. آمریکا اعلام کرده که علیه داعش می جنگد ولی این نکته مهم است که دولت عراق و کردها تنها نیروهای زمینی علیه داعش هستند بنابراین باید دید در این معادله آمریکا قرار است چطور ایفای نقش کند. بهترین کمکی که آمریکا به بهبود شرایط ما می تواند بکند این است که به سنی های عراق الگو بدهد که خودشان وارد دولت عراق بشوند برای مقابله با داعش. البته این به معنای فقط نقش فرهنگی نیست و بیشتر دیپلماتیک است. باید این همگرایی به وجود بیاید که از دولت های منطقه کسی به داعش کمک نکند. آمریکا باید به دولت ترکیه و عرب ها بگویه که در عراق دو پرونده هنوز باز مانده اند و باید به هر دوی این پرونده های باز، به طور مجزا رسیدگی شود. بحث حمایت از سنی های عراق هم هست اما این حمایت ها باید بدون حمایت شدن عمدی یا سهوی داعش اتفاق بیافتد وگرنه اثر عکس دارد. چطور آمریکا توانست از دولت عراق درخواست کند که بحث داعش را از سنی ها جدا کند می تواند از همین روش هم برای مرز بندی کمک های کشورهای منطقه استفاده کند.

عبدالله در مورد اینکه آیا امکان دارد چنین تحولی با راهکارهای نظامی آمریکا هموار شود؟ اظهار می دارد: اینجا بحث بر سر این نیست که مخالف با گزینه نظامی آمریکا باشیم یا نه. بحث بر سر این است که آیا نتیجه ها و آثار حمله نظامی آمریکا به عراق می تواند گرهی از مشکلات ما بگشاید؟اگر آمریکا مانند سال 2003 که برای خروج صدام دست به حمله نظامی زمینی زد، اقدام کند ما دوباره به فضای وخیم همان سالها برمی گردیم راهکار ما استفاده از نیروهای پیشمرگه کرد است. اگر این افراد که جز ارتش داخلی کشور به حساب می آیند و نه نیروی بیگانه، جنگ را پیروز شوند، قطعا تاثیرش بیشتر و بهتر از آن است که آمریکا خودش وارد عمل شود.

وی در مورد همکاری مشترک ایران و آمریکا در عراق معقتد است: برای همکاری میان ایران و آمریکا دو دیدگاه مجزا دارم. این دو کشور باید بحث عراق را از دیگر موارد گفت و گوی خود تفکیک کنند چرا که نه بدون ایران می شود کمک های نظامی آمریکا را پذیرفت و نه بدون آمریکا، تلاشی در عراق از سوی ایران به نتیجه می رسد. اما اگر نمی پذیرند که درباره عراق باید به یک همگرایی کلی رسید، بهتر است دیدگاه هایشان را درباره کلیت مشکلات منطقه یک پارچه کرده و با همدیگر در میان بگذارند تا ما راه خودمان را انتخاب کنیم. شاید با چنین شرایطی است که می شود امیدوار به پایان این جنگ بود.

انتهای پیام