ادعای یک دانشمند چینی درباره‌ی تولید نخستین بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ژن ویراسته جهان
روزنامه‌ی سازندگی نوشت: ادعای اخیر یک دانشمند چینی که نخستین بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ژن ویراسته جهان را تولید کرده طوفانی در سرتاسر جهان به پا کرد. این دانشمند هنوز داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که ادعایش را تایید کنند منتشر نکرده، اما اگر حقیقت داشته باشد، کار او نقض فاحش پیمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های علمی بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی است.
اگرچه ویرایش ژن نویدبخش آن است که امکان تصحیح جهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بیماری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌زای خطرناک و درمان بعضی اختلالات پزشکی فراهم شود، نگرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های امنیتی و اخلاقی بسیاری درباره ویرایش رویان انسان وجود دارد. در زیر به بعضی از پرسش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پرشماری که اغلب در این باره مطرح می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، پاسخ داده شده است.
چه اتفاقی افتاده است؟
این دانشمند که نامش هی جیانکوی (He Jiankui) است، گفته که با استفاده از یک تکنیک ویرایش ژن به نام کریسپر (Crispr) یک ژن را در دو رویان انسان تغییر داده و سپس این رویان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را در رحم یک زن کاشته که در ماه نوامبر دو نوزاد دوقلوی دختر به دنیا آورد. این کار در بسیاری از کشورها غیرقانونی است. چین نیز پژوهش دکتر هی را متوقف کرده و در حال بررسی است تا ببیند آیا او قوانین این کشور را نقض کرده است یا نه. یکی از موارد نگرانی این است که آیا زن و شوهری که در پژوهش دکتر هی شرکت داشتند به اندازه کافی درباره ویرایش رویان و خطرات بالقوه آن مطلع شده بودند یا نه. دکتر هی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوید که نتایج کارش را برای انتشار به یک ژورنال علمی فرستاده است. اما هنوز چیزی منتشر نشده و او خبر تولد دوقلوها را پیش از آنکه پژوهشش مورد داوری دانشمندان دیگر قرار گیرد اعلام کرد. علاوه بر این به نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد که او اقدامات پنهانی دیگری نیز انجام داده که استانداردهای علمی را نقض می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
دکتر هی کدام ژن را چرا ویرایش کرد؟
این ژن CCR۵ نامیده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. این ژن پروتئینی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازد که به HIV یا ویروس بیماری ایدز امکان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد سلول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بدن فرد را آلوده کنند. دکتر هی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوید که با کمک یک سازمان مدافع بیماران مبتلا به ایدز در چین زوجی را پیدا کرد که در آن شوهر آلوده به این ویروس بود، اما زن نه. او با استفاده از تکنیک ویرایش کریسپر با پروتئین Cas۹ تلاش کرد ژن مذکور را در رویان آنها از کار بیندازد. او می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوید هدفش از انجام این کار آن بوده که بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در مقابل آلودگی به ویروس HIV مقاوم باشند.
سابقه کاری دکتر هی چیست؟
دکتر هی که ۳۴ ساله است، نخستین‌بار هنگامی که داشت از دانشگاه رایس در هوستون دکتری بیوفیزیک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گرفت، با تکنولوژی ویرایش ژن کریسپر کار کرد. او پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پسادکتری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش را در استانفورد انجام داد و در سال ۲۰۱۲ در قالب برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای برای بازگرداندن پژوهشگران چینی آموزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دیده در غرب به وطن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شان به چین بازگشت. در آنجا دو شرکت آزمایش ژنتیکی دایر کرد و در دانشگاه علم و فناوری جنوب در شن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ژن مشغول شد. او مراحل اولیه پژوهش خود با کریسپر را در کنفرانس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی در ایالات متحد برای دانشمندان آمریکایی ارائه کرد، اما اینکه قصد دارد عملا رویان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ویراسته را در رحم زنان بکارد تا نوزادان دستکاریشده به دنیا آورند را فقط برای تعداد محدودی فاش کرده بود.
علت اعتراض شدید دانشمندان چیست؟
تغییر ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های یک رویان به معنای تغییر ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تمام سلول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها است. اگر این روش جواب دهد، نوزاد دارای تغییراتی خواهد شد که به تمام فرزندان آن بچه به ارث خواهد رسید. و دانشمندان هم‌عقیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که این مسئولیتی سنگین است و در صورتی که اصلا انجام شود باید با تامل زیاد و تنها برای درمان یک بیماری جدی به کار گرفته شود که هیچ گزینه دیگری برای درمان آن وجود ندارد. این در حالی است که دکتر هی یک ژن کاملا سالم، یعنی CCR۵، را از کار انداخته است. اگرچه افرادی که با دو نسخه ازکارافتاده از این ژن به دنیا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آیند در برابر ویروس HIV مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، اما در برابر ویروس غرب نیل و آنسفالیت ژاپنی آسیب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیرترند و از سوی دیگر برای پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری از آلودگی به ویروس HIV راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ساده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر و بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خطرتری وجود دارد.
از این نگران‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر آنکه کریسپر اغلب ناخواسته ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دیگری جز آنکه هدف بوده را نیز تغییر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد و شرایطی به نام پارچینگی (mosaicism) نیز وجود دارد که در آن بعضی سلول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها دارای ژن ویراسته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند اما دیگران نه. دکتر هی در یک ویدئو ادعا کرده که کریسپر بر ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دیگر این دوقلوها اثری نگذاشته و اینکه این نوزادان «طبیعی و سالم» به دنیا آمده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، اما هیچ راهی برای اینکه بدانیم آیا ادعاهای او حقیقت دارند یا نه وجود ندارد. درواقع، به گفته چندین دانشمند بعضی از داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که دکتر هی پس از اعلام تولد دوقلوها در یک کنفرانس در هنگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنگ ارائه کرده مایه نگرانی است.
یک دلیلش آن است که او توانسته دو نسخه از ژن CCR۵ را تنها در یکی از دوقلوها که دکتر هی او را با نام «نانا» مشخص کرده از کار بیندازد. در دیگری که «لولو» نامیده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، تنها یک نسخه از این ژن از کار افتاده که اگر هم به او محافظتی در برابر HIV بدهد محافظتی محدود خواهد بود، اما دکتر هی با این حال رویان حاصل را در رحم مادر کاشته است. او گفته که این موضوع را به اطلاع پدر و مادر رسانده و آنها خواسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که هر دو رویان کاشته شود.
بعضی دانشمندان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که دکتر هی ارائه کرده چندین مشکل بالقوه حاصل از فرآیند ویرایش را نیز نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. به گفته دکتر کیران موسونورو (K.Musunuru)، ژنتیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دان دانشگاه پنسیلوانیا که داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را مرور کرده، «مهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از همه اینکه شواهد روشنی از پارچینگی در رویان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ویراسته هر دو نوزاد دوقلو دیده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. خیلی خشمگین بودم. این نوزادان ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ویراسته در هر صورت مایه نگرانی خواهند بود. اما حالا که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانیم او رویان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی کاملا پارچینه داشت، کاری که کرده صد برابر بدتر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. مثل این است که شما رویان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را بردارید و آنها را در اسید فرو ببرید و بگویید «می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانید، من به کارم ادامه خواهم داد و به هر حال این رویان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را خواهم کاشت.» این دو با هم تفاوت چندانی ندارند.»
به گفته دکتر موسونورو، اگرچه روشن نیست که آیا خود این بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها سرانجام به چل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تکه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای پارچینه از سلول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تبدیل خواهند شد یا نه، داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند که رویان لولو پارچینه است که این نشانه خوبی نیست. سرانجام، معلوم نیست که آیا پدر و مادری که در این پژوهش دکتر هی مشارکت کردند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانستند که با چه کاری دارند موافقت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند یا نه. رضایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که آنها امضا کردند مربوط به یک پروژه تولید واکسن ایدز است و در آن هیچ اشاره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای به خطرات احتمالی از کار انداختن ژن CCR۵ نشده است. در این رضایت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نامه آمده که اگر کریسپر ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دیگر را تغییر دهد «تیم پروژه هیچ مسئولیتی در قبال خطرات آن به عهده ندارند.»
پیامدهای بالقوه این کار چه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باشد؟
بسیاری از دانشمندان نگران‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که آزمایش دکتر هی تاثیر بازدارنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای بر حمایت از پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قانونی و ارزشمند درباره ویرایش ژن داشته باشد. به گفته فرانسیس کالینز (F.Collins)، مدیر انستیتوهای ملی سلامت در آمریکا، «اگر چنین رویداد علمی ناگواری در این ابعاد روی دهد و کسی جلوی آن را نگیرد، یک تکنولوژی آینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار برای پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری و درمان بیماری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الشعاع خشم، ترس و نفرت موجه عمومی قرار خواهد گرفت. »
چه ضمانتی وجود دارد که این نوع حوادث انجام نشود؟
در ایالات متحد آمریکا، کنگره این کشور سازمان غذا و دارو را حتا از بررسی امکان انجام آزمایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بالینی با ویرایش رویان انسان بازداشته است. تخصیص بودجه به چنین پژوهشی از سوی انستیتوهای ملی سلامت در این کشور ممنوع است. آکادمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ملی علوم، مهندسی و پزشکی در سال ۲۰۱۷ گزارشی منتشر کرد که در جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی آن گفته شده ویرایش ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های رویان انسان تنها در موارد بسیار خاص می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند قابل قبول باشد. از این روش باید برای تصحیح اختلالات ژنتیکی وخیمی استفاده کرد که موجب بیماری یا معلولیت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند؛ نباید گزینه دیگری وجود داشته باشد؛ باید شواهد محکمی در دست باشد که منافع این کار به خطرات آن می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌چربد و برای تولید بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ویراسته باید برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای وجود داشته باشد که همه از آن پیروی کنند.
چه نگرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اخلاقی در این باره وجود دارد؟
بعضی افراد نگران هستند که این نخستین گام به سوی استفاده از ویرایش ژن برای تولید افرادی با هوش، زیبایی یا توانایی جسمانی بسیار زیاد باشد اما چنین کاری درحال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حاضر امکان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر نیست. تصور می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود چنین ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی توسط صدها ژن که در هماهنگی با هم عمل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند کنترل شوند و تازه همه اینها تحت تاثیر محیط نیز هست. فعلا مهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین نگرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اخلاقی، دانشمندان سرکش و چموشی هستند که زن و شوهرهایی که درکی از خطرات احتمالی این کار برای فرزندشان ندارند را اغوا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند و هنگامی که این بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بزرگ شوند، ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تغییریافته را به فرزندان خودشان منتقل خواهند کرد و این روند تا نسل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها پس از این ادامه خواهد یافت.
چه چیزهایی را هنوز نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانیم؟
تا پیش از آنکه دکتر هی نتایج کارش را در یک ژورنال پزشکی معتبر منتشر کند، ما از جزئیات نتایج این مورد ویرایش رویان باخبر نخواهیم شد. حتا نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانیم که آیا این دوقلوها واقعا به دنیا آمده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند یا نه. دکتر هی داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایش را به جایی ارائه نداده، هویت بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها یا پدر و مادرشان را نیز اعلام نکرده، جز آنکه نام کوچک این دختران دوقلو، لولو و نانا را گفته که آنها هم ممکن است نام واقعی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شان نباشند. تا سال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها پس از این معلوم نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود که آیا در این آزمایش کریسپر بر ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دیگری جز CCR۵ نیز اثر گذاشته است یا نه. امکان سنجش سلامت نوزادان درحال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حاضر یا در آینده نیز برای ما وجود ندارد و البته این را نیز نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانیم که آیا دانشمندان دیگری نیز این جسارت را به خود خواهند داد که دست به آزمایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی برای ویرایش ژن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های رویان انسان بزنند یا نه.
New York Times, Dec,۰۵, ۲۰۱۸
بچه های دستکاریشده ژنتیکی آیا باید تولید شوند؟
با توجه به تمام مشکلات بالقوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که در ارتباط با ویرایش ژن مطرح می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، بسیاری از دانشمندان طرفدار این هستند که کار به آهستگی آغاز شود. ضمنا آنها دارند تلاش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند که باب گفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وگوی صریح و شفاف درباره این تکنولوژی را باز نگه دارند، اعتمادسازی کنند و از بعضی اشتباهاتی که در زمینه تولید محصولات غذایی دستکاریشده ژنتیکی روی داد پرهیز کنند. با این همه به دلیل آسانی استفاده از تکنولوژی کریسپر و هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ناچیز آن، کنترل آزمایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خودسرانه کار آسانی نخواهد بود. در فوریه ۲۰۱۷ در گزارشی از سوی آکادمی ملی علوم آمریکا آمده که آزمایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بالینی در آینده «برای اختلالات جدی و تحت نظارت شدید» امکان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر خواهند بود.
اما ضمنا این نکته را نیز روشن کرده که «ویرایش ژنوم برای ارتقای نوزادان فعلا نباید مجاز شود.» هنوز لازم است که جامعه تمام ملاحظات اخلاقی که در این مورد نقش دارند را بسنجد. برای مثال، اگر یک دودمان زایشی را ویرایش کنیم، نسل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آینده ممکن است دیگر حق انتخاب نداشته باشند. بازگرداندن تغییرات ژنتیکی به حالت اول ممکن است دشوار باشد. به همین دلیل حتا این موضع نیز بعضی پژوهشگران، ازجمله فرانسیس کالینز از انستیتوهای ملی سلامت را نگران کرده است. به گفته او دولت آمریکا حاضر به تامین بودجه آزمایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ویرایش ژنوم در رویان انسان نیست. اما در شرایط کنونی، پژوهشگرانی در آمریکا، انگلستان، سوئد و چین که بتوانند بودجه کارشان را تامین کنند، آزمایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خودشان را پیش خواهند برد.
انتهای پیام
