انتشار نخستین عکسهای واقعی از یک سیاه چاله
ستاره شناسان برای نخستین بار در تاریخ، تصویری از یک سیاه چاله فضایی را در یک کهکشان دور با دوربین شکار کردند.
به گزارش ایسنا به نقل از بی بی سی، این تصویر توسط گروهی از دانشمندان از سیاه چاله موسوم به “ساگیتاریوسA ” گرفته شده است.
این سیاه چاله ۴۰ میلیارد کیلومتر قطر دارد که سه میلیون برابر قطر زمین است و توسط دانشمندان به “هیولا” تشبیه شده است.
سیاه چاله شکار شده توسط دوربین ستاره شناسان در ۵۰۰ میلیون تریلیون کیلومتری کرهزمین قرار دارد و تصویرش توسط شبکهای از هشت تلسکوپ در سراسر جهان ثبت شده است.
جزئیات این دستاورد بزرگ امروز در نشریه “استروفیزیکالژورنال لترز” (Astrophysical Journal Letters) منتشر شده است.
پروفسور “هینو فالک” از دانشگاه “رود بود” هلند و مسئول این تجربه علمی به بی بی سی گفت: این سیاه چاله در کهکشانی به نام M87 کشف شده است.
وی افزود: آنچه که ما میبینیم از کل منظومه شمسی بزرگتر است.
جرم این سیاه چاله ۶.۵ میلیارد برابر خورشید است و یکی از سنگینترین سیاه چالههایی است که گمان میرود وجود داشته باشد. این سیاه چاله واقعاً یک “هیولای واقعی” و سنگین وزن ترین سیاه چاله موجود در هستی است.
سیاه چاله چیست؟
سیاهچاله ناحیهای از فضا-زمان است که آثار گرانشی آن، چنان نیرومند است که هیچ چیز — حتی ذرات و تابشهای الکترومغناطیسی مثل نور — نمیتوانند از میدان گرانش آن بگریزد. نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین پیشبینی میکند که یک جرم به اندازه کافی فشرده شده، میتواند سبب تغییر شکل و خمیدگی فضا-زمان و تشکیل سیاهچاله شود.
مرز این ناحیه از فضازمان که هیچ چیزی پس از عبور از آن نمیتواند به بیرون برگردد را “افق رویداد” مینامند. صفت «سیاه» در نام سیاهچاله برگرفته از این واقعیت است که همه نوری که از افق رویداد آن میگذرد را به دام میاندازد که از این دیدگاه سیاه چاله رفتاری شبیه به جسم سیاه در ترمودینامیک دارد.
از سوی دیگر نیز، نظریه میدانهای کوانتومی در فضازمانخمیده پیشبینی میکند که افقهای رویداد نیز تابشی به نام تابش هاوکینگ گسیل میکنند که طیف آن همانند طیف جسم سیاهی است که دمای آن با جرمش نسبت وارونه دارد. میزان دما در مورد سیاهچالههای ستارهای در حد چند میلیاردم کلوین است و از این رو ردیابی آن دشوار است.
ایسنا نوشت: در حالیکه جامعه نجومی در انتظار مهمترین خبر نجومی قرن به سر میبرد، رصدخانه جنوب اروپا یک پیام بزرگ برای بشریت تهیه کرد؛ در واقع امروز جامعه نجومی دنیا خبر مربوط به رصدهای تلسکوپ افق رویداد را دریافت کرد. این تلسکوپ متشکل از چندین تلسکوپ رادیویی و گسترده است و تصویری واقعی از «افق رویداد سیاهچاله» مرکزی راه شیری را به ما نشان داد.
دبیر کانون علمی پژوهشی آوای کیهان در همین رابطه اظهار کرد: اوایل فروردین خبری از تیم Telescope Event Horizon مبنی بر انتشار اولین تصویر از سیاهچاله منتشر شد. این پروژه با همکاری حدود ۲۰۰ دانشمند و چندین مرکز علمی از سراسر دنیا انجام شد و هدف اصلی آن، ثبت تصویر ابر سیاهچاله مرکزی کهکشان راه شیری است.
محمدرضا اسدی ادامه میدهد: وقتی صحبت از اولین تصویر به میان میآید، یعنی تاکنون هیچ تصویری از سیاهچالهها گرفته نشده و همه تصاویری که تاکنون دیدهایم ساختگی است؛ به عبارتی برخی از این تصاویر علمی و برخی زاده تخیل است.
وی با اشاره به اینکه ما قرار نیست سیاهچاله را ببینیم، میافزاید: هر سیاهچاله دارای یک منطقه به نام “افق رویداد” است. به این معنی که به دلیل نیروی گرانش فوقالعاده بالای این منطقه حتی نور نمیتواند از آن فرار کند. پس قرار نیست نوری از سیاهچاله به سمت ما بیاید و ما آن را ببینیم. اما قرار است که به مرکز کهکشان راه شیری نگاه کنیم.
اسدی تصریح میکند: مرکز این کهکشان یک مرکز نورانی است که در قلب آن سیاهچاله قرار گرفته است. پس ما به فضایی نورانی نگاه خواهیم کرد که بخشی از آن به دلیل وجود سیاهچاله تاریک خواهد بود. این در حالی است که یک تلسکوپ رادیویی معمولی جوابگوی این پروژه نیست. برای این کار به یک تلسکوپ در ابعاد زمین نیاز بود که عملاً چنین چیزی امکان ندارد، پس با استفاده از VLBI و جمعآوری اطلاعات و لینک کردن تلسکوپها از چندین قاره و تلاش دو ساله ۲۰۰ دانشمند این کار ممکن شد.
انتهای پیام
انتهای پیام