اقدام ترامپ علیه سپاه و تهدید “جنگ تصادفی”
ناصر هادیان، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی و استاد دانشگاه درباره اثرات خطرناک و تهدیدآمیز تصمیم دولت ترامپ در قرار دادن نام سپاه در لیست سازمان‌های تروریستی برای ایران گفت: بعید می‌دانم ترامپ آماده جنگ با ایران باشد اما تحت تاثیر این مساله، در سال 2019 با تهدید جنگ “تصادفی” و “ترغیبی” در منطقه مواجه خواهیم بود.
به گزارش ایسنا، دکتر ناصر هادیان در سخنانی در نشست “پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی تصمیم ترامپ” در دانشگاه تهران گفت: سیاست آمریکا در قبال ایران همیشه مبتنی بر مهار و تعامل گزینشی بوده است اما هدف دولت فعلی آمریکا تغییر نظام ایران است و در این تردیدی نیست اما این‌که چطور می‌خواهد به این هدف برسد قابل بررسی است.
وی ادامه داد: ترامپ بر اساس دو استراتژی “توافق” که همان ۱۲ شرطی است که مایک پمپئو مطرح کرد است مبنی بر این‌که ایران خودش دست به تغییر بزند و نیز استراتژی “تقابل” که برای پیشبرد آن ابزارهای متفاوتی از جمله انزوای دیپلماتیک، ائتلاف سازی سیاسی، شکاف‌های قومی و طبقاتی و مذهبی، تحریم و جنگ در اختیار دارد و می‌خواهند این ابزارها را فعال کنند تا به قول خودشان فشار حداکثری را به ایران وارد کنند. البته خیلی از این ابزارها از گذشته درباره ایران به کار گرفته شده است ولی برخی تشدید می‌شود و برخی هم اضافه.
هادیان در ادامه به اثرات اقتصادی، سیاسی و امنیتی آمریکا برای قرار دادن نام سپاه در لیست نهادهای تروریستی اشاره کرد و افزود: اثرات اقتصادی این اقدام بر خلاف ادعای آمریکایی‌ها خیلی زیاد نیست چون سپاه به عناوین مختلف از گذشته در لیست نهادهای حامی تروریسم یا به بهانه‌های حقوق بشری و عدم اشاعه و غیره بوده است و تحریم‌ها به این واسطه جدید نیست. اثر دیگر این اقدام روانی-سیاسی است یعنی تلاش کردند تا سپاه را سمی کنند تا کسی به آن نزدیک نشود و به نظرم این اثر مهم‌ترین اثر مخرب اقدام اخیر آمریکاست. از نظر امنیتی دفاعی از آنجایی که اعلان جنگ در اختیار کنگره آمریکاست اگر دولت ترامپ بخواهد جنگی راه بیندازد می‌تواند به مجوزی که در سال ۲۰۰۱ برای جنگ افغانستان صادر شده است رجوع کند و الان این بحث است که آن مجوز برای همه جنگ‌ها با تروریسم است یا خیر. البته مایک پمپئو سعی کرد پاسخ به این مساله را مبهم بگذارد که مطبوعات به آن بپردازند و عملاً یک جنگ روانی به پا کرد.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: من اعتقاد ندارم در ۲۰۱۹ جنگی تمام عیار تحت تأثیر این مساله به پا شود اما در این سال احتمال جنگ “تصادفی” وجود دارد. در شرایط فعلی در خلیج فارس و کشورهای اطراف، این احتمال هست که به خاطر سو محاسبه و برداشت‌های غلط این اتفاق بیفتد و به همین دلیل بوده و است که پیشنهاد داده‌ام حتماً با آمریکا در یک چارچوب مشخص یک توافق دریایی داشته باشیم تا درگیر جنگی ناخواسته نشویم. هم‌چنین احتمال جنگ “ترغیبی” نیز از سوی عربستان و دیگر دشمنان منطقه‌ای ایران وجود دارد و به نظر من هر جنگی در این چارچوب به نفع ایران نخواهد بود. حتی در صورت پیروزی ایران توان سیاسی، امنیتی و اقتصادی ایران بسیار تحلیل خواهد رفت.
وی گفت: اما در تابستان ۲۰۲۰ پیش‌بینی یک جنگ برنامه‌ریزی شده از سوی آمریکا به خاطر انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد.
هادیان در ادامه درباره چگونگی مقابله ایران با این سطح از تنش با آمریکا بر “افزایش توانمندی نظامی” ایران تاکید کرد و افزود: بازدارندگی غیرمتقارن باید در منطقه با آمریکا از سوی ایران ایجاد شود به علاوه فعالیت‌های دیپلماتیک و افزایش توان اقتصادی مؤثر است اما این‌که بخواهیم اقدام حقوقی انجام دهیم و شکایت به این سازمان و آن سازمان ببریم کار مفید و مؤثری نیست. آنچه مانع آمریکا می‌شود “زور” است از این رو نیاز است توازن نامتقارن ایجاد شود. یعنی کاری کنیم که قبل از هر اقدامی یک بار به هزینه آن کار فکر کنند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: ما در سوریه بازدارندگی مؤثری را ایجاد کردیم هم‌چنین با توانمندی موشکی و راکت‌هایی که در اختیار حزب‌الله لبنان و نیروهای مقاومت در سوریه داریم این توازن ایجاد شده است اما نیاز داریم تا این توان افزایش یابد. این نیروها، نیروهای بازدارنده برای ایران هستند چرا که عملاً ایران را با وجود فاصله جغرافیایی زیاد با اسرائیل به مرزهای آن نزدیک کرده است بنابراین ایران را در موقعیت با مزیتی نسبت به اسرائیل قرار داده است و این بازدارندگی علیه اسرائیل عملاً بازدارندگی علیه آمریکا هم است. از این رو معتقدم افزایش این نیروها، عوامل به مراتب مهم‌ترین هستند و می‌تواند در مقابله با اهداف احتمالی آمریکا به کار گرفته شود.
وی ادامه داد: آمریکا در اقدام علیه سپاه دقیقاً همین کار را کرده است یعنی محاسبه کرده است اگر بخواهد ابزار بازدارندگی و قدرت ایران در منطقه را از دستش خارج کند باید سپاه را که قوی‌ترین نیرویش است را سمی کند تا کسی جرأت نزدیک شدن به آن را نداشته باشد.
هادیان اظهار کرد: از طرفی اقدام علیه سپاه می‌تواند دست رئیس‌جمهور بعدی آمریکا را درباره ایران ببندد و برای این هدف شش گروه در آمریکا با هم همکاری کردند تا ایران را که اصلاً در رادار ترامپ قرار ندارد در این مسیر قرار دهند. اسرائیل، طرفداران اسرائیل، عربستان، لابیست‌هایعربستانی، منافقین و نئوکان‌ها این شش گروه هستند. در این میان طرفداران اسرائیل از قدرت و توان زیادی برخوردارند و به شدت اثرگذار بر تصمیمات کاخ سفید. آنها به بسیاری از قوانین داخلی آمریکا وارد هستند و تلاش دارند تا رئیس‌جمهور بعدی که به احتمال زیاد از میانه‌روهای یکی از دو طیف است نتواند به برجام و همکاری با ایران بازگردد.
این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: ایران باید قانون محکمی را درباره تروریسم تصویب کند و بر روی مساله نژادپرستی و تروریسم تاکید کند همان‌طور که آمریکا چنین قانونی را به وجود آورده است و به دولت و وزارت خارجه این اختیار را بدهیم که تعیین کنند تروریست و نژادپرست چه کسانی و گروه‌هایی هستند با تنبیهات مشخص. درگام بعد باید فشار را به دوستان و همسایگان‌مان وارد کنیم تا موازنه‌ای را شکل دهند. به عنوان مثال از نخست‌وزیر عراق بخواهیم که به هیچ وجه نباید دولتش با سنتکام همکاری کند یا در ارتباط باشد در غیر این صورت هدف ایران قرار خواهند گرفت و در این مساله جدی باشیم. معتقدم باید “موازنه وحشت” در این کشورها ایجاد شود تا این کشورها حداقل در بی‌طرفی نسبت به این موضوع جدی باشند.
هادیان گفت: از سویی باید اعلام کنیم که هر ایرانی در هر کجای دنیا با سنتکام در ارتباط و تعامل باشد دستگیر و در ایران محاکمه خواهد شد به این شکل ما هم در حد توان خود سنتکام را سمی می‌کنیم یا به هر غیرایرانی که با سنتکام در ارتباط است ویزای ایران و اجازه سرمایه‌گذاری ندهیم.
انتهای پیام
