حاشیه‌ی انتساب سخنانی به گورباچف درباره‌ی جنگ با ایران

محمدمهدی مجاهدی، جامعه شناس، در یادداشتی تلگرامی با عنوان «در حاشیه‌ی انتساب سخنانی ساختگی به گورباچف درباره‌ی جنگ قریب‌الوقوع و همه‌جانبه علیه ایران» نوشت:

✅ این روزها بازار خبرهای ساختگی باز رونق گرفته است. وجه مشترک این اخبار همان درون‌مایه‌ی رعب‌افکن و امیدسوز آن‌ها ست درمورد وضع کشور، گویی همین امروز و فردا ست که اسرائیل و آمریکا و عربستان سعودی و دیگران بر سر ایران بمب و موشک ببارند، یا اقتصاد کشور ناگهانی فروبپاشد، یا خشک‌سالی غبار از آب و خاک این سامان برانگیزد یا فلان بیماری صعب‌العلاج دَیّاری از اهالی ایران برجای نگذارد.

✅ یکی از آخرین نمونه‌های شیوع این اخبار انتساب دروغین سخنانی به گورباچف درباره‌ی حمله‌ی ناگزیر و قریب‌الوقوع و همه‌جانبه‌ی قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای به ایران است. منشأ خبر ظاهراً کانال تلگرامی مجهول‌الهویه‌ای است به نام tehran_timse. من گردانندگان این کانال تلگرامی را نمی‌شناسم و در صفحه‌ی شناسه‌ی این صفحه هم چیزی در معرفی گردانندگان این کانال نیامده است،‌ اما با مروری اجمالی بر مطالب آن زود روشن می‌شود که درست مانند املای غلط و غلط‌انداز نام این کانال، محتوای آن هم اغلب یا مطالبی پیش‌پا‌افتاده و تکراری است یا مطالبی غیرمنتظره و شگفت‌انگیز ولی غلط و غلط‌انداز که بیش‌تر شبیه خوراک‌های استاندارد جنگ روانی است.

✅ دراین فقره‌ی اخیر، چنان که با جست‌وجویی ساده هم می‌توان دریافت، برخلاف مدعای این کانال، گورباچف مدت‌ها ست در دانشگاه کلمبیا سخن‌رانی نکرده است. گذشته از دانشگاه کلمبیا، گورباچف در سال‌های اخیر علی‌رغم مصاحبه‌ها و سخن‌رانی‌های متعددی که عرضه کرده‌است، به‌ندرت مستقیما به ایران اشاره‌ای کرده است، چه رسد به این که در مورد جزئیات حمله به ایران و منطق پشت سر چنین حمله‌ای داد سخن داده باشد. از این‌ها گذشته، فرضا اگر گورباچف چنین سخنانی هم گفته بود، که نگفته است، اهمیتی نمی‌داشت، چون اولا او از صاحب‌نظرانی به حساب نمی‌آید که سخنش مورد اعتنا و عنایت خبرگان عرصه‌ی روابط بین‌الملل و سیاست‌های جهانی باشد. ثانیاً، او هم مانند بسیاری از دیگر سیاست‌مداران پیر و بازنشسته، در ازای دریافت مبالغی، ممکن است سخنانی فراخور حال بگوید که با منویات میزبان هم‌سو باشد. این نکته به‌ويژه درمورد گورباچف و یکی از اظهارنظرهای معروف او درمورد ایران مسبوق به سابقه است و اخیرا برخی از مطلعان علناً داستان آن صحنه‌آرایی را باز گفته اند.

✅ آیا نقد این شایعات وهم‌انگیز و رعب‌افکن و امیدسوز به معنای انکار مشکلات و مسائلی است که کشور واقعا با آن‌ها از درون و بیرون دست‌به‌گریبان است و اگر هرچه زودتر هم‌فکری ملی برای حل آن‌ها صورت‌ نگیرد، کشور را به وادی بحران‌های ژرفاشوب می‌کشند؟ روشن است که چنین نیست. ولی حساسیت داشتن نسبت به مشکلات، در گام نخست، مستلزم تفکیک راست و دروغ در مسأله‌شناسی و جدا کردن مسأله از شبه‌مسأله است.

انتهای پیام