مورد اعتمادترین رسانه های جهان از نظر مخاطبان

میثم لطفی در روزنامه‌ی ایران نوشت: با دیجیتالی شدن زندگی روزمره، بسیاری از مردم جهان برای دریافت آخرین اخبار مورد نظر خود از موتورهای جست‌وجوگر اینترنتی استفاده می‌کنند و مرکز تحقیقاتی «اِدلمن» پس از تحقیق روی کاربران 15 کشور این مسأله را تأیید کرده است که جست‌وجوگرهای اینترنتی نخستین گزینه برای دریافت اخبار محسوب می‌شوند. با وجود این باید پذیرفت رسانه‌های سنتی همچنان قوی‌ترین و قابل‌ اعتمادترین منبع خبری هستند که مخاطبان اطلاعات منتشر شده در آن را بی‌چون و چرا می‌پذیرند و آنها را از سایت‌هایی نظیر گوگل و فیس‌بوک هم مورد اعتمادتر می‌دانند.

با همه این توضیحات میزان اعتماد مردم به رسانه‌ها کاهش یافته است و در آخرین مطالعه مجزا که به تازگی انجام شد تنها 40 درصد مردم جهان رسانه‌های خبری را «قابل اعتماد» یا «بسیار قابل اعتماد» خواندند و کارشناسان به این نتیجه رسیدند که فشارهای سیاسی و قطبی شدن فعالیت‌های رسانه‌ای در طولانی مدت این اتفاق را باعث شده است.

قابل اعتمادترین‌ها

کارشناسان مرکز «شاخص رسانه‌های خبری مورد اعتماد سیمونز» برای آنکه بتوانند مورد اطمینان‌ترین ابزارهای رسانه‌ای موجود بین مردم جهان را مشخص کنند، مطالعه گسترده‌ای را به انجام رساندند. در این بررسی وضعیت 38 رسانه و منبع خبری بزرگ و سرشناس که در سراسر جهان شهرت فراوان دارند مورد تحلیل قرار گرفت و بین این مراکز انواع رسانه‌های چاپی، آنلاین، رادیو و تلویزیون حضور داشتند تا مشخص شود بی‌طرف‌ترین و محبوب‌ترین رسانه‌ها از نظر مردم کدام هستند.

این طور که نسخه نهایی شاخص رسانه‌های خبری مورد اعتماد سیمونز نشان داد، «وال استریت ژورنال» قابل‌ اعتمادترین رسانه محسوب می‌شود و 57.7 درصد از مردم اعلام کردند که اخبار و اطلاعات منتشر شده در آن را می‌پذیرند و فعالیت‌های این رسانه را بی‌طرفانه می‌دانند. پس از روزنامه مذکور مردم بیشترین رأی را به خبرگزاری «اِی‌بی‌سی نیوز» دادند و بر این اساس مشخص شد 55.9 درصد از مخاطبان مطالبی که از طریق این کانال رسانه‌ای به دست آنها می‌رسد را باور می‌کنند.

در رتبه سوم این لیست «سی‌بی‌ِاِس نیوز» با 55.4 درصد قرار گرفت و رتبه بعدی هم با 55.2 درصد به «بی‌بی‌سی» اختصاص یافت. نکته جالب در گزارش سال‌جاری مرکز سیمونز این بود که برخلاف انتقادات فراوان به بی‌بی‌سی و فعالیت‌های جانبدارانه آن، شبکه تلویزیونی این مرکز خبری توانست نام خود را در بین پنج رسانه معتبر قرار دهد. البته مرکز خبری «اِم‌اس‌اِن‌بی‌سی» نیز به‌عنوان محبوب‌ترین رسانه کابلی امریکایی خود را معرفی کرد و با کسب 47.4 درصد رأی اعتماد مردم، رتبه یازدهم لیست را به خود اختصاص داد. پس از آن خبرگزاری سی‌اِن‌اِن با 46.1 درصد در رتبه چهاردهم ایستاد و فاکس نیوز هم با 44.7 درصد رتبه هجدهم را به دست آورد.

در بخش دیگر، نشریه «فوربز» که با تناوب ماهانه به چاپ می‌رسد با کسب اعتماد 54.2 درصدی از سوی مردم موفق شد در بخش مجلات عنوان پنجم را به دست آورد و «اکونومیست» با رأی اعتماد 44.7 درصدی از سوی مخاطبان جهانی رتبه هفدهم را از آن خود کرد.

همچنین در بخش 10 رسانه برتر خبرگزاری «ان‌بی‌سی نیوز» با 54.1 درصد توانست رتبه ششم را از آن خود کند و در رتبه‌های بعد از آن به‌ ترتیب «نیویورک تایمز» با 53.8 درصد، «واشنگتن پست» با 53.6 درصد، «یواِس‌اِی تودی» با 51.1 درصد و «واشنگتن تایمز» با 50.0 درصد رتبه‌های بعدی را از آن خود کردند.

نکته جالبی که در فهرست امسال توجه کارشناسان را به خود جلب کرد، کسب پایین‌ترین رتبه‌ها توسط برندهای رسانه‌ای آنلاین بود و بر این اساس مشخص شد «اینفو وارز»، «دِیلی کالر»، «آکیوپای دموکراتس» و «پالمر ریپورت» رتبه‌های پایین جدول را به خود اختصاص دادند و در بین آنها «دیلی کالر» با کسب 22.5 درصد آخر شد. این مسأله مشخص کرد رسانه‌های آنلاین بخصوص مراکزی که روی حوزه سیاسی تمرکز بیشتر دارند کمترین میزان اعتماد را از طرف مردم جلب کرده‌اند.

تغییر نگاه مخاطبان

کارشناسان مرکز «شاخص رسانه‌های خبری مورد اعتماد سیمونز» به این نتیجه رسیده‌اند که نگاه مخاطبان به رسانه‌ها عوض شده است و روی کار آمدن ابزارهای رسانه‌ای مدرن معیارهای کاربران را در این زمینه تغییر داده است. مخاطبان جهان در حال حرکت به سمت رسانه‌های اجتماعی و مراکز خبری دیجیتال هستند و این اتفاق باعث شده است بسیاری از برندهای رسانه‌ای بزرگ محبوبیت خود را از دست بدهند. مراکز رسانه‌ای دیجیتال نیز در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌های فراوان انجام داده‌اند تا با تولید حجم گسترده‌تری از محتوا، مخاطبان بیشتری را به سمت خود بکشانند و در این فضا رسانه‌های سنتی بیش از گذشته وضعیت خود را در معرض خطر می‌بینند.

در عین حال باید به این مسأله توجه کرد که طی سه سال گذشته فشارهای فراوانی که از سوی سیاستمداران برجسته به رسانه‌های بزرگ وارد شده، تأثیرات فراوانی را برجا گذاشته است. به‌عنوان مثال «دونالد ترامپ» با سیاست‌های خود برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا سطح اعتماد مردم به رسانه‌های سنتی را بشدت کاهش داد. او این روزها در سخنرانی‌های مختلف خود از رسانه‌های سنتی به‌عنوان «ابزار شکست» یا «منبع اطلاعاتی نادرست» یاد می‌کند و در برخی صحبت‌های خود رسانه‌ها را «دشمن مردم» خوانده است.
کارشناسان همچنین دریافتند 13 درصد مردم به‌هیچ یک از این 38 مرکز رسانه‌ای بزرگ اعتماد نداشتند. در یک بخش ویژه از گزارش نهایی این بررسی تحت عنوان «مرددها» مشخص شد که بسیاری از مخاطبان، اخبار منتشر شده در رسانه‌های بزرگ و سرشناس را هم جعلی می‌دانند و تعداد اندکی از این افراد در جریان انتخابات ریاست جمهوری 2016 امریکا پای صندوق‌های رأی رفته‌اند.

مرکز تحقیقاتی سیمونز با انتشار این گزارش وضعیت اعتماد مردم به رسانه‌های خبری بزرگ را بحرانی خواند و هشدار داد اگر شرایط به همین شکل دنبال شود، طی یک دهه آینده تعداد مخاطبان پروپاقرص و بااعتماد رسانه‌های سنتی به نصف می‌رسد.

انتهای پیام