سرماخوردگی طولانی مدت نشانه چیست؟
سرماخوردگی یکی از شایعترین بیماریهاست که بیشتر ما سالی چند بار به آن دچار میشویم. معمولاً علائم آن طی چند روز ظاهر میشوند و پس از حدود یک هفته تا ده روز بهبود پیدا میکنیم. اما گاهی اوقات، به نظر میرسد سرماخوردگی قصد رفتن ندارد و علائمی مانند سرفه، آبریزش بینی یا خستگی برای هفتهها ادامه پیدا میکنند. اینجاست که این سوال پیش میآید: چرا سرماخوردگی من اینقدر طول کشیده است؟ آیا این فقط یک سرماخوردگی سمج است یا میتواند نشانهای از یک مشکل دیگر باشد؟برای بدست آوردن پاسخ این سوال ادامه ی این مقاله را از دست ندهید.
چرا سرماخوردگی من خوب نمیشود؟ دلایل رایج
دلایل متعددی وجود دارد که چرا ممکن است احساس کنید سرماخوردگی شما بیش از حد معمول طول کشیده است. برخی از شایعترین علتها عبارتند از:
ضعف سیستم ایمنی
اگر به طور مکرر دچار سرماخوردگیهای طولانی میشوید و به دنبال درمان سرماخوردگی های مکرر هستید، ممکن است سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد. دلایل ضعف سیستم ایمنی متنوع هستند، از جمله سوء تغذیه، کمبود ویتامینها (مانند ویتامین D)، کمخوابی مزمن، استرس شدید، یا بیماریهای خاصی که سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار میدهند (مانند HIV).
استراحت ناکافی
بدن شما برای مبارزه موثر علیه ویروسها به استراحت احتیاج دارد. خواب کافی به سیستم ایمنی کمک میکند تا عملکرد درستی داشته باشد. وقتی سرما خوردهاید، سعی کنید شبها 8 تا 10 ساعت بخوابید. کمخوابی نه تنها روند بهبودی را کند میکند، بلکه شما را در برابر ابتلا به سرماخوردگی آسیبپذیرتر هم میکند. مطالعات نشان دادهاند افرادی که کمتر از 5 ساعت در شب میخوابند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرماخوردگی دارند.
کم آبی بدن
وقتی بیمار هستید، بدن شما مایعات زیادی را از دست میدهد، هم به دلیل تولید مخاط و هم در صورت داشتن تب. برخی داروهای سرماخوردگی که برای خشک کردن آبریزش بینی استفاده میشوند نیز میتوانند باعث کم آبی بیشتر بدن شوند. کم آبی باعث غلیظ شدن مخاط و سختتر شدن دفع آن میشود و میتواند گلو درد را تشدید کند.
استرس زیاد
استرس مزمن، چه ناشی از کار باشد و چه مشکلات زندگی، سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند. استرس باعث تغییراتی در هورمونها (مانند کورتیزول) و کاهش تعداد گلبولهای سفید خون (لنفوسیتها) میشود که وظیفه مبارزه علیه عفونتها را دارند. این ضعف سیستم ایمنی باعث میشود بدن نتواند به خوبی ویروس سرماخوردگی را شکست دهد و علائم برای مدت طولانیتری باقی بمانند.
ابتلا به عفونتهای ویروسی پشت سر هم
گاهی اوقات فکر میکنید یک سرماخوردگی طولانی دارید، اما در واقع ممکن است بلافاصله پس از بهبودی نسبی از یک ویروس، به ویروس دیگری مبتلا شده باشید. صدها نوع ویروس مختلف عامل سرماخوردگی هستند. این اتفاق به خصوص در کودکان که در مهدکودک یا مدرسه در معرض ویروسهای زیادی قرار دارند، بسیار شایع است و باعث میشود به نظر برسد بیماری تمام نمیشود.
درمان بیماری اشتباه
علائمی که شما تجربه میکنید ممکن است اصلاً مربوط به سرماخوردگی نباشد. بیماریهای دیگری وجود دارند که علائم مشابهی ایجاد میکنند:
سرماخوردگی یا آلرژی؟
آلرژیهای فصلی یا محیطی میتوانند علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی و سرفه ایجاد کنند که شبیه سرماخوردگی است.
تفاوتهای کلیدی سرماخوردگی و آلرژی:
| ویژگی | سرماخوردگی | آلرژی |
| شروع علائم | تدریجی (چند روز) | ناگهانی (پس از تماس با آلرژن) |
| مدت زمان | معمولاً 7 تا 10 روز | تا زمانی که فرد در معرض آلرژن باشد |
| تب | گاهی اوقات (بیشتر در کودکان) | ندارد |
| بدن درد | گاهی اوقات | ندارد |
| خارش چشم/بینی | نادر | شایع |
| فصل | بیشتر پاییز و زمستان، اما در هر زمان ممکن | معمولاً فصلی (بهار، پاییز) یا در تمام سال |
سرماخوردگی یا عفونت سینوسی (سینوزیت)؟
عفونت سینوسها (سینوزیت) اغلب پس از یک سرماخوردگی ایجاد میشود. ویروسها یا باکتریها میتوانند باعث التهاب و عفونت در حفرههای سینوسی شوند.
جدول تفاوتهای کلیدی سرماخوردگی و سینوزیت:
| ویژگی | سرماخوردگی | سینوزیت باکتریایی |
| زمان بروز | معمولاً بعد از 7 تا 10 روز سرماخوردگی | — |
| ترشحات بینی | ابتدا شفاف، سپس ممکن است غلیظ و زرد/سبز شود | معمولاً غلیظ، زرد یا سبز رنگ، گاهی بد بو |
| درد صورت | ممکن است خفیف باشد | شایعتر و شدیدتر (اطراف چشم، گونه، پیشانی) |
| سردرد | گاهی اوقات | شایعتر و ممکن است شدید باشد |
| تب | گاهی اوقات، معمولاً خفیف | ممکن است وجود داشته باشد یا برگردد |
| بوی بد دهان | نادر | ممکن است وجود داشته باشد |
| بهبود علائم | معمولاً طی 7–10 روز بهبود مییابد | علائم بیش از 10–14 روز ادامه دارد یا بدتر میشود |
عوامل کمتر شایع اما مهم برای سرماخوردگی طولانی
علاوه بر دلایل رایج، برخی عوامل دیگر نیز میتوانند باعث شوند علائم سرماخوردگی مانند شما طولانی شوند:
عوارض جانبی داروها
برخی داروها میتوانند عوارضی شبیه علائم سرماخوردگی ایجاد کنند. به عنوان مثال، گروهی از داروهای فشار خون به نام “مهارکنندههای ACE” (مانند لیزینوپریل، رامیپریل) میتوانند باعث سرفه خشک و مزمن شوند.
ترشحات پشت حلق
این حالت زمانی رخ میدهد که مخاط اضافی از بینی به پشت گلو تخلیه میشود. این مسئله میتواند باعث سرفه مزمن (به خصوص شبها هنگام دراز کشیدن)، احساس نیاز مداوم به صاف کردن گلو و گرفتگی بینی شود.
رفلاکس اسید معده
بازگشت اسید معده به مری (رفلاکس) میتواند باعث تحریک گلو و ایجاد سرفه خشک مزمن، گرفتگی صدا و احساس طعم بد در دهان شود. علائم دیگر رفلاکس شامل سوزش سر دل، حالت تهوع و آروغ زدن است که معمولاً بعد از خوردن غذاهای سنگین یا تند و هنگام دراز کشیدن بدتر میشود.
وجود جسم خارجی
این مورد به خصوص در کودکان شایع است. گیر کردن یک جسم کوچک (مانند تکهای از اسباببازی یا غذا) در مجرای بینی میتواند باعث آبریزش بینی مداوم (اغلب از یک سوراخ بینی و گاهی بدبو) شود که تا زمان خارج کردن جسم ادامه مییابد.
چه زمانی سرماخوردگی طولانی میتواند نشانه مشکل جدیتری باشد؟
در برخی موارد، سرماخوردگی طولانی یا علائمی که بهبود نمییابند، میتوانند نشانهای از یک مشکل زمینهای جدیتر باشند که احتیاج به توجه پزشکی دارد:
عفونتهای ثانویه باکتریایی
سرماخوردگی ویروسی میتواند سیستم ایمنی را تضعیف کرده و راه را برای حمله باکتریها هموار کند. این میتواند منجر به عفونتهای باکتریایی ثانویه شود، مانند:
- سینوزیت باکتریایی: همانطور که پیشتر گفته شد.
- عفونت گوش میانی: به خصوص در کودکان شایع است و با گوش درد و گاهی تب همراه است.
- برونشیت: التهاب لولههای تنفسی که باعث سرفه خلطدار میشود.
- ذاتالریه (پنومونی): عفونت جدی ریهها.
ذاتالریه
ذاتالریه یک عفونت خطرناک ریه است که میتواند پس از سرماخوردگی ایجاد شود. علائم آن شامل سرفه مداوم (اغلب خلطدار، گاهی سبز یا قهوهای)، تب بالا، لرز، تنگی نفس و درد قفسه سینه است.
آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه
اگر سرفههای شما همراه خسخس سینه و تنگی نفس است و بهبود نمییابد، ممکن است نشانهای از آسم یا COPD (بیماری مزمن انسدادی ریه، که اغلب در افراد سیگاری دیده میشود) باشد. سرماخوردگی میتواند این بیماریهای زمینهای را تشدید کند.
بیماری سل (Tuberculosis – TB)
سل یک بیماری باکتریایی جدی است که عمدتاً ریهها را درگیر میکند. علائم آن شامل سرفه شدید و مداوم (بیش از سه هفته)، گاهی همراه خلط خونی، تب، لرز، تعریق شبانه و کاهش وزن است. اگرچه امروزه سل کمتر شایع است، اما همچنان وجود دارد، به خصوص در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
احتمال سرطان
در موارد نادر، سرفه مزمنی که به درمان پاسخ نمیدهد، به خصوص در افراد سیگاری (یا کسانی که قبلاً سیگار میکشیدند) یا افرادی که در معرض مواد مضری مانند آزبست بودهاند، میتواند یکی از علائم اولیه سرطان ریه باشد. علائم دیگر ممکن است شامل کاهش وزن بیدلیل، خستگی شدید، تنگی نفس و درد قفسه سینه باشد.
انتهای پیام
