سردار طلایی: از بین رفتن اقتدار پلیس آسیبی برای شهروندان است

نسترن فرخه، خبرنگار انصاف نیوز: پلیس با لباس شخصی دختر جوان را روی زمین می‌کشد و در ماشین پلیس آگاهی می‌اندازد، صدای مردم بلند می‌شود و هر کدام ناسزایی به آن مامور شخصی می‌گویند. این بخشی از کلیپی است که روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی پخش شده و برخورد خشن یک مامور لباس شخصی را در آن نشان می‌دهد، این فیلم واکنش‌های منفی بسیاری را از سوی افراد جامعه به خود جلب کرد، اما مرتضی طلایی رییس پلیس سابق تهران بزرگ در گفت‌وگو با انصاف نیوز بر این عقیده است که اتفاقات به این شکل ابعاد دیگر و حتی گاهی پشت پرده‌هایی نیز دارند که توجه نکردن به آنها فقط باعث قربانی شدن پلیس می‌شود.

موضوع قابل تامل و نگران کننده این است که به واسطه‌ی انتشار گاه‌به‌گاه این نوع کلیپ‌ها در فضای مجازی از برخورد برخی ماموران پلیس به عنوان ضابطان قانونی در جامعه، از اعتماد مردم به این نهاد کاسته شده، این موضوع به گونه‌ای پیش رفته که گاهی مقابله‌ی یک فرد با ماموران آگاهی موجب محبوبیت فرد در میان بخشی از مردم شده که خود باعث از بین رفتن اقتدار پلیس در جامعه و حتی بین مجرمین می‌شود. طلایی در مورد مضررات از بین رفتن اقتدار پلیس به این نکته اشاره کرد که «وقتی برخوردهای خشن برادران پلیس را نفی می‌کنیم مواظب باشیم تحت تاثیر شانتاژها، فضاسازی‌ها و احیانا پروژه‌هایی که به دنبال بدنام کردن پلیس و سلب اعتماد به پلیس است قرار نگیریم که هدفشان زیر پا گذاشتن افتدار پلیس است چون در این حال اولین آسیب دیدگان خود شهروندان هستند.»

مرتضی طلایی در مورد پشت پرده‌های احتمالی این اتفاقات در جامعه گفت: «این موضوع به نظر بنده ابعاد پیچیده‌تری دارد و با اتفاقی برنامه‌ریزی شده مواجه هستیم؛ بخشی از این مساله آن‌چیزی است که ما می‌بینیم ولی اگر قصد توجه به پشت صحنه‌ی موضوع را نداشته باشیم، این پلیس است که قربانی می‌شود.

نکته‌ی اول این است که چرا حساسیت‌های جامعه اینقدر به پلشتی‌ها و زشتی‌ها کم شده است و باعث شده هرکس با هر شیوه‌ای که می‌خواهد رفتار کند؟ هر نوع اقدام قانونی هم که صورت بگیرد متاسفانه ما با انواع و اقسام موانع و چالش‌ها مواجه می‌شویم، چه در سطح نخبگان سیاسی جامعه و چه در برابر سکوت گروه‌های مرجع در جامعه، همه و همه دست به دست هم دادیم و خواسته و ناخواسته مرزهای اخلاقی، ارزش‌ها و عفت عمومی جامعه جریحه‌دار شده و کسی هم حرفی نمی‌زند.

نظر من این است که چرا در جامعه باید شاهد این وقایع و صحنه‌ها باشیم که پلیس ناچار به ورود شود و بعد هم با یک غفلت و اشتباه، شاهد یک موج سنگین حملات به پلیس زحمت‌کشی باشیم که امنیت ما مرهون زحمات و تلاش بی‌وقفه‌ی او است، ما یک اشتباه او را برجسته می‌کنیم و موضوع را ملی و بین‌المللی می‌کنیم و با این کار تمام آن زحمات دیگرش را نادیده می‌گیریم. حضراتی که این روزها هجمه‌ی سنگینی به پلیس آوردند هیچ وقت بابت زحمات طاقت فرسا، ایجاد امنیت و فداکاری پلیس در عرصه‌های گوناگون و افرادی که در این راه شهید شدند صحبتی نمی‌کنند.

همین حالا هم که پلیس در عرصه‌های مختلف مثل مبارزه با مواد مخدر و اشرار در حال تلاش هستند همه سکوت می‌کنند اما یک اشتباه پلیس -به فرض اشتباه بودن- برجسته می‌شود و آن مورد را رسانه‌ای می‌کنیم.»

کسانی باید پاسخگو باشند که هیچ وقت به وظایف خود درست عمل نکردند

طلایی ادامه داد: «به عقیده‌ی من کسانی باید پاسخگوی اتفاقات این شکلی باشند که در حوزه‌های آموزشی، تربیتی، فرهنگی و اقتصادی هیچ وقت به وظایف خود درست عمل نکردند و همین باعث شده تا قانون‌گریزی، ارزش‌گریزی و هنجارشکنی به یک ارزش در جامعه تبدیل شده است.

حال اگر پلیس ورود نکند آن را به بی‌تفاوتی به موضوع متهم می‌کنند و وقتی ورود پیدا می‌کند تمام تلاش‌های مثبت آن را نادیده می‌گیرند و چنین مواردی را پررنگ می‌کنند. من در مقام توجیه این اتفاق نیستم و فرض هم اینطور در نظر می‌گیرم که اشتباه از طرف پلیس بوده باشد و آنها باید تدبیر می‌کردند که بهانه دست افراد ندهند و اجازه ندهند افراد فرصت‌طلب این چنین صحنه‌سازی کنند و آبروی پلیس را بابت یک اشتباه  مامور آن به حراج بگذارند. این برخورد مامور پلیس قابل قبول نیست و اشتباهی است که صورت گرفته ولی مابعد و ماقبل از اتفاق مشکوک است، یعنی در اول کسانی که باعث چنین اتفاق و واکنش پلیس شدند و کسانی که بعد از اتفاق این قدر آسمان و ریسمان و بزرگنمایی کردند.

رفتار پلیس که قصور و کوتاهی است و حرکت بعد از آن مشکوک است، گاهی این برداشت می‌شود که یک پروژه‌ای در کار بوده که دامی را سر راه پلیس بگذارند تا دچار اشتباهی شود و بعد به پلیس حمله کنند و اقتدارش را بشکنند. اگر پلیس اقتدار و جایگاهش را از دست داد و اعتماد پلیس بین مردم از دست رفت چه کسی باید امنیت مردم را تامین کند؟ همین افراد آن زمان طلبکار و مدعی می‌شوند که پلیس به وظایفش درست عمل نمی‌کند.»

گاهی موضع‌گیری نسبت به پلیس باعث سقوط خودمان می‌شود

رییس پیشین پلیس تهران در مورد خطرات از بین رفتن اقتدار پلیس در جامعه گفت: «اگر یک مامور پلیس در انجام وظایفش اشتباه کرد همین را به پلیس گزارش دهیم تا به این موضوع ورود کند و نتیجه‌ی آن را به افکار عمومی بدهد، من فکر می‌کنم اینها حملات غیرمنصفانه و بعضا ناجوانمردانه‌ای است که علیه پلیس صورت می‌گیرد.

نخبگان و آن نماینده مجلسی که در این‌مورد موضع‌گیری‌هایی می‌کنند باید توجه کنند وقتی این واکنش‌ها را نشان می‌دهند تا مقبولیت و رای خود را در جامعه بالا ببرند و امثال اینها، بدانند ریشه‌های درختی را می‌برند که روی شاخه‌اش نشسته‌اند و موجبات سقوط خود را فراهم می‌کنند.

اگر خدایی نکرده در جامعه اقتدار پلیس شکسته شد، اگر محبوبیت پلیس آسیب دید و اگر اعتماد افکار عمومی به پلیس کاهش پیدا کرد بدون شک امنیت عمومی و اجتماعی به شدت در معرض خطر و تحقیر قرار خواهد گرفت، نسبت امنیت عمومی و امنیت اجتماعی با اعتماد مردم به پلیس و اقتدار پلیس در هم تنیده است.»

اگر جایی پلیس هم اشتباه کرد، مردم از مراجع قانونی پیگیری کنند

طلایی گفت: «چارچوب‌های برخورد پلیس با شهروندان اول قانون، دوم رعایت اصول اخلاقی و مدارای با مردم و سوم دوری از شتاب‌زدگی و برخوردهای احساسی در حین انجام وظیفه، چهارم آموزش پلیس مخصوصا در موضوع برخورد با ناهنجاری‌ها و اخلاقیات جامعه است که حتما نیاز به آموزش حرفه‌ای و ویژه‌ی پلیس دارد.

در دوره‌ای که من پلیس بودم اجازه‌ی ورود نیروهای جوان و نیروهای جزء را به این موضوعات نمی‌دادم، بنده در دوره‌ی خودم سران ارشد فرماندهان مدیران بالای فرمانده پلیس را در موضوع ناهنجاری‌ها و مباحث اخلاقی جامعه درگیر می‌کردم. در حال حاضر هم توصیه‌ی من به برادران پلیس این است که موضوع ماموریت را به دست خود مدیران پلیس بدهند، آن زمان بنده رییس‌های کلانتری و مدیران ارشد را در نقاط مختلف جامعه و سطح شهر ساماندهی کرده بودم تا در جاهایی که آسیب‌پذیری بیشتر بود و ما مشکل داشتیم آنجا مستقر می‌شدند و شیوه‌ی برخورد هم بلد بودند، متوجه بودند که در دام فضاسازی‌ها قرار نگیرند، مواظب بودند دست افراد فرصت‌طلب سوژه ندهند.

یادم هست یک زمانی آن طرفی‌ها مانکن‌های سیار را آموزش داده بودند که به صورت سازماندهی شده و برنامه‌ریزی شده ماموریت داشتند تا هنجارهای جامعه را زیر پا بگذارند و مدل‌های جدید ناهنجاری را به جامعه عرضه کنند تا قبح آن را بشکنند و هرکس که می‌خواست مقابل اینها قرار بگیرد با شانتاژ و درگیری و مجادله با پلیس مظلوم نمایی می‌کردند، در این موارد مستندسازی می‌کنند و مستندات خود را در شبکه‌های بیگانه نمایش می‌دهند تا جمهوری اسلامی را محکوم به برخوردهای خشونت‌بار کنند.

الان هم نگرانی من همین است، عزیزان پلیس حتما باید آگاهانه و هوشمندانه به این موضوع نگاه کنند که مبادا در دام جریان‌های سازمان‌دهی شده قرار بگیرند و ناخواسته پلیس در صحنه‌ای که از قبل تدارک دیده شده وارد نشود تا از این صحنه‌ها فیلمبرداری کنند و کلیپ تهیه کنند. بر حسب تجربه‌ی خودم عرض می‌کنم، وقتی یک فرد به هر دلیلی با پلیس مواجه می‌شود تا زمانی که یک واکنش منفی در مقابل پلیس نشان ندهد پلیس برخورد نمی‌کند.

من روشن می‌گویم که قبول ندارم  که برادران عزیز زحمتکش پلیس خودشان را در دام این گرفتاری قرار دهند چون باید خیلی هوشمندانه عمل کنند، اما از این طرف هم یک نفر با پلیس مجادله، دعوا و توهین می‌کند، به هر حال پلیس هم عصبی می‌شود و درگیری شکل می‌گیرد ولی آن بخش از توهین‌هایی که به پلیس می‌شود را نشان نمی‌دهند.

طلایی در پایان گفت: توصیه‌ی من به مردم این است که وقتی برخوردهای همراه با خشونت را از طرف برادران پلیس نفی می‌کنیم اما مواظب باشیم تحت تاثیر شانتاژها، فضا سازی‌ها و پروژه‌هایی که به دنبال بدنام کردن پلیس و سلب اعتماد به پلیس است قرار نگیریم که هدفشان زیر پا گذاشتن افتدار پلیس است چون در این حال اولین آسیب دیدگان خود شهروندان هستند. اگر در جایی پلیس هم در انجام وظایفش اشتباه کرد، از مراجع قانونی پیگیری کنند و به دنبال احقاق حق خود باشند.»

انتهای پیام