«26 سال آینده جمعیت ایران سالمند می‌شود»

نسترن فرخه، خبرنگار انصاف نیوز: سیزده میلیون جوان ایرانی از سن ازدواج عبور کرده‌اند و تمایل به ازدواج و تشکیل خانواده در بین آنها هر سال کمتر می‌شود و این عدم تمایل به تشکیل خانواده در سال‌های آینده باعث پیر شدن جمعیت و تبعات بعدی آن بر جامعه می‌شود. رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در گفت‌وگو با انصاف نیوز در مورد تبعات عدم تمایل به ازدواج بر این عقیده است که «موضوع افزایش سن ازدواج و یا عدم تمایل به تشکیل خانواده باعث شده است که تا 26 سال آینده یک سوم جمعیت کشور سالمند شوند و با پیر شدن جمعیت، نیروی جوان کاهش پیدا می‌کند، در این حال  مجبور به مهاجر پذیری خواهیم شد. از دیگر تبعات عدم ازدواج به مشکلات جنسی در جوان‌ها می‌توان اشاره کرد که آن هم باعث بروز مشکلاتی مثل گسترش روابط خارج از عرف و قوانین و همچنین سرکوب یا خودارضایی خواهد شد که هر کدام برای فرد و جامعه مسایلی خواهد داشت.»

وقتی با اکثر افراد جامعه در مورد مساله‌ی کاهش تمایل به ازدواج جوان‌ها صحبت می‌کنیم  وضعیت نابسامان اقتصادی را دلیل آن می‌دانند اما سوالی که باید طرح شود این است که بسیاری در شرایط اقتصادی مناسب به سر می‌برند و تمایلی هم به ازدواج ندارند، پس دلیل عدم تمایل این قشر چیست؟ آیا تغییر در خلق و خو و فرهنگ عامل دیگر آن نیست؟

سیدحسین موسوی چلک در مورد این موضوع به خبرنگار انصاف نیوز گفت: «یکی از مهم‌ترین وظایف دولت‌ها در تمام جوامع ایجاد بسترهای لازم برای توسعه‌ی اقتصادی است که می‌تواند کارکردهای متعددی را به دنبال داشته باشد؛ از جمله‌ی آنها می‌توان به موضوع تشکیل خانواده و اطمینان از آینده -به عبارتی نگران نبودن برای آینده- می‌تواند زندگی امیدوار کننده‌ای ایجاد کند و نگرانی را کم کند.

بخشی از علل بالا رفتن سن ازدواج  طبیعتا زاییده‌ی زندگی شهری است، در چهل سال گذشته 30 درصد جمعیت ما شهری بود اما حالا حدود 70 درصد آن شهری شده است. سبک زندگی شهری به خودی خود در بسیاری از جوامع از جمله ایران روی سن ازدواج و تمایل به ازدواج تاثیر خود را گذاشته است و ما شاهد بالا رفتن میانگین سن ازدواج و کاهش ازدواج‌های ثبت شده در یک سال نسبت به سال قبل هستیم که در چهل سال اخیر این روند عموما در مورد ازدواج‌های دایم و ثبت شده منفی بوده است.

بدون شک امنیت اقتصادی و اعتماد به شرایط اقتصادی و بالا بودن شاخص‌های اقتصادی تاثیر گذار است ولی دلایل این موضوع صرفا به اقتصاد برنمی‌گردد؛ در حال حاضر افرادی هستند که وضع مالی و موقعیت شغلی خوبی دارند ولی تن به ازدواج نمی‌دهند.

یک بخشی از ازدواج در سن بالا و یا عدم تمایل به ازدواج، نیاز به وجود امنیت است اما بخش دیگر آن عدم مسوولیت‌پذیری است که نمی‌خواهند مسوولیت فرد دیگری را بر عهده بگیرند و لذا همه‌ی ابعاد این موضوع به اقتصاد برنمی‌گردد.

در کل کشور روند ازدواج دائم ما روندی کاهشی است که کسی هم حاضر به منکر شدن آن نیست و مقولات متعددی بر آن تاثیرگذار است؛ مثل اطمینان از آینده که بخشی از آن به اقتصاد مربوط است که بر امکان تامین معاش یک خانوادده تاثیری انکار نشدنی دارد.

گرانی‌ها و مشکلات اقتصادی این نگرانی را بیشتر کرده‌اند که این مشکلات در رفتار مردم تاثیر خواهد داشت، بخشی از این تاثیر خود را در قالب کم شدن تمایل به ازدواج  و تشکیل خانواده نشان می‌دهد. با همه‌ی این صحبت‌ها اقتصاد تاثیرگذار است ولی تعیین کننده نیست.»

آثار منفی عدم تمایل به ازدواج

موسوی چلک در مورد آثار منفی عدم تمایل به ازدواج در جوان‌ها و بالا رفتن سن ازدواج بر جمعیت گفت: «به چند شکل این موضوع آثار منفی خود را نشان خواهد داد که یکی از آنها کاهش جمعیت است. نرخ باروری کاهش پیدا کرده که از یک طرف به دلیل کاهش ازدواج است و از طرف دیگر کاهش امید در جامعه باعث شده جمعیت ما به سمت جمعیت سالمندی شیب پیدا کند که در حال حاضر در این مسیر قرار داریم. در آینده‌ی نه چندان دور نیروی جوان و فعالی که بتواند در جامعه ایفای نقش کند کم می‌شود؛ خیلی از کشورها وقتی جمعیت‌شان پیر شد مجبور شدند مهاجرپذیر شوند که مهاجرپذیری هم مشکلات خاص خود را دارد.»

وی ادامه داد: «نکته‌ی دیگر اینکه پیر شدن جمعیت در نحوه‌ی زندگی افراد تاثیر می‌گذارد، آن فرد‌گرایی و انزوا جای اجتماعی بودن را خواهد گرفت؛ همانطور که در کشوری مثل انگلیس وزیر تنهایی دارند ما هم با این روندی که در کشور وجود دارد همان راه را می‌رویم. پیش بینی می‌شود تا 26 سال آینده یک سوم جمعیت سالمند می‌شوند و پیامدهای بسیاری خواهد داشت.

موضوع دیگر نیاز جنسی است که یا باید آن را سرکوب کرد -که نمی‌شود چون حتی سرکوب آن نیز در سلامت افراد می‌تواند تاثیر داشته باشد- و یا از راه‌های دیگر باید جواب این نیاز را بدهند، مثل خودارضایی که طبیعتا عوارض روانی متعددی خواهد داشت و یا ارتباط‌های جنسی نامشروع که خارج از چارچوب عرف و قوانین است؛ لذا عدم تمایل به ازدواج این پیامدها را برای جوامع خواهد داشت که همین هم بار هزینه‌ی دولت برای مدیریت این مساله و ایجاد امنیت را بیشتر می‌کند.»

انتهای پیام