کف حمایت‌­های اجتماعی همگانی

کتاب «کف حمایت‌های اجتماعی همگانی» ترجمه‌ی یکی از آثار اخیر سازمان بین­‌المللی کار (ILO) درباره‌ی نظام‌­های جامع تأمین اجتماعی است. این کتاب تلاش کرده به دور از موضع‌گیری‌های غیرعلمی و با تکیه بر شواهد و یافته­‌های واقعی (عینی) به این پرسش پاسخ دهد که “آیا کشورهای کم‌­درآمد از عهده‌ی تأمین منابع برای ارائه‌ی خدمات حمایت‌­های اجتماعی برمی­‌آیند یا خیر.”

این مقاله  نتایج تحقیقات انجام گرفته بر روی کف حمایت‌های اجتماعی همگانی در 34 کشور با درآمد پایین‌تر از طبقه‌ی متوسط و 23 کشور با درآمد پایین را ارائه می‌دهد، که شامل موارد زیر می‌شود:

• 1) کمک هزینه برای کل کودکان و ایتام؛ 
• 2) مزایای ایام بارداری برای مادرانی که به تازگی صاحب فرزند شده‌اند؛
• 3) مزایای تخصیص یافته به افرادی که معلولیت جدی دارند (افراد از کار افتاده)؛ 
• و 4) مستمری بازنشستگی همگانی.

سطوح این مزایا بر اساس خطوط فقر در سطح ملی تعریف شده و به‌صورت درصدی از تولید ناخالص داخلی (GDP) ارائه می‌گردد. در این مقاله همچنین حوزه‌های بالقوه فضای مالی برای تمدید سیستم‌های حمایت‌های اجتماعی مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتیجه‌ای هم که گرفته می‌شود این است که دست یافتن به کف حمایت‌های اجتماعی همگانی در اکثر کشورهای درحال‌توسعه امکان‌پذیر است.

نتایج کلیدی و مهمی که در این مقاله مطرح می‌شود، عبارتند از: 

1. کلیه کشورهای درحال‌توسعه: نمونه آماری از 110 کشور درحال‌توسعه نشان میدهد که کف حمایتهای اجتماعی همگانی عموماً قابل تأمین است. هنگامی که درباره کشورهایی که درآمد آنها از حد متوسط بالاتر است صحبت میکنیم، میانگین هزینه‌ها با توجه به منطقه متفاوت است، از 9.0 درصد از GDP در آسیای شرقی و اقیانوسیه گرفته تا بیش از 2 درصد از GDP در خاورمیانه و آفریقای جنوبی، اروپای شرقی و آسیای میانه، آمریکای لاتین و جزایر کارئیب و آسیای جنوبی؛ تا 9.2 درصد  از GDP در آفریقای سیاه. در کل می‌توان نتیجه گرفت که اگر هزینه‌ها در میانگین 6.1 درصد از GDP در این کشورها ثابت بمانند، تأمین کف حمایت‌های اجتماعی همگانی امکان‌پذیر خواهد بود. این امر معلول میزان GDP کشورهایی است که درآمد آنها بالاتر از سطح متوسط است.
2. کشورهای کم درآمد: اینجا می‌توان این سوال را مطرح کرد که آیا تأمین کف حمایت‌های اجتماعی همگانی در کشورهای کم‌درآمد و کشورهایی که درآمدشان از حد متوسط پایینتر است یعنی همان کشورهایی که سطح GDP در آنها پایین و سطح فقر بالاتر است، امکان‌پذیر است؟

نتایج تحقیقات بر روی 57 کشوری که درآمدشان از حد متوسط پایینتر است به شرح زیر است:

2. الف. انتقال کمک هزینه نقدی همگانی به کودکان 0 تا 5 سال به‌طور متوسط 4.1 درصد از GDP هزینه برمی‌دارد، البته با در نظر گرفتن مزایای کودک که بر پایه‌ی خط فقر 25 درصد تنظیم شده است. کمک هزینه‌ی همگانی برای ایتام 0 تا 15 سال، که با در نظر گرفتن  100 درصد خط فقر ملی برآورد شده، موجب می‌شود تا تنها 04.0 درصد از میزان GDP به هزینه افزوده شود؛
3. ب. مزایای ایام بارداری برای مادرانی که به تازگی صاحب فرزند شدهاند به‌طور متوسط  4.0 درصد از GDP هزینه برمی‌دارد، با مزایای نقدی معادل 100 درصد از خط فقر ملی به مدت 4 ماه؛
4. ج. مزایای تخصیص یافته به افرادی که معلولیت جدی دارند  8.0 درصد از GDP هزینه برمی‌دارد، با مزایای نقدی معادل 100 درصد از خط فقر ملی؛
5. د. مستمری‌های افراد بالای 65 سال، که بر اساس 100 درصد خط فقر ملی تنظیم شده به‌طور متوسط 6.1 درصد از GDP برای 57 کشوری که درآمدشان از حد متوسط پایین‌تر است هزینه برمی‌دارد. 

دامنه‌ی هزینه یک دسته‌ی کامل از مزایا برای 57 کشور کم درآمد و کشورهایی که درآمدشان از حد متوسط پایین‌تر است 3.0 درصد از GDP در مغولستان تا 8.9 درصد از GDP در سیرالئون با میانگین هزینه 2.4 درصد از GDP است. به‌کارگیری کامل 227 برنامه مزایای توصیف شده جمعاً 702 میلیون نفر از ذی‌نفعان را به صورت مستقیم پوشش می‌دهد. 

علیرغم اینکه برخی از کشورها برای توسعه کف حمایت‌های اجتماعی خود از فضای مالی کافی برخوردار هستند، برخی دیگر مجبور به توسعه‌ی تدریجی مزایا و پوشش (میزان شمول) با توجه به ظرفیت مالی خود هستند، این امر در مورد توسعه‌ی طرح‌های بیمه‌ی مشارکتی نیز صدق می‌کند. در تحلیل فضای مالی مطرح شده در این مقاله اطلاعات 57 کشور مورد استفاده قرار گرفته و گزینه‌های مالی زیر مورد بررسی قرار گرفتند: 

مالیات، مساعدت اجتماعی رسمی، تخصیص مجدد مخارج، مدیریت بدهی، گردش‌های مالی غیر مجاز.

گفتمان اجتماعی ملی در به وجود آوردن تمایل سیاسی در یک کشور امری اساسی تلقی می‌شود و از آن برای کاوش در زمینه‌ی تمامی اختیارات فضای مالی ممکن و ترکیب سیاستگذاری بهینه استفاده می‌شود.

انتهای پیام