تحلیل صباح زنگنه از روند بهبود روابط ایران و عربستان

صباح زنگنه درباره‌ی احتمال بهبود روابط ایران با برخی کشورهای حاشیه چون عربستان می‌گوید: عربستان متوجه شده است بهترین راه عدم دخالت در یمن است، و این پرسش مطرح می‌شود که آیا مریضی و ناتوانی ملک سلمان باعث این تغییر شده است؟ از طرفی هم جمهوری اسلامی از گذشته تا کنون و در آینده خواهد گفت آماده‌ی گفت‌وگو است و مسایل اختلافی از طریق گفت‌وگو به جای استفاده از ابزار زور و جنگ  و مسایل قهرآمیز حل شود.

چندی پیش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در نشستی خبری گفت: «درِ گفت‌وگو باز است، ما آمادگی داریم. گفت‌وگو به نفع منطقه، عربستان سعودی و همه کشور‌های منطقه است.» ظریف در مورد تماس از سوی مقامات عربستان هم گفته بود: «بنده از تماس خبر ندارم اما آماده‌ایم وضعیت در منطقه تغییر کند و بمباران مردم یمن متوقف شود».

همه‌ی این‌ صحبت‌ها و سفر ناگهانی عبدالله بن زاید -وزیر خارجه‌ی امارات- به ایران، گمانه‌زنی‌ها در تغییر روابط ایران با عربستان و امارت و روند بهبود آن را تقویت کرده است؛ اما آیا می‌توان به تداوم این رابطه‌ امید داشت؟ و اصلا هدف از برقراری این ارتباطات چیست؟ جمهوری اسلامی در حال حاضر باید چه اقدامی انجام دهد؟ سید صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل خاورمیانه و نماینده‌ی دوره‌ی اول در مجلس در گفت‌وگو با انصاف نی.ز به این سوالات پاسخ داده است.

صباح زنگنه نماینده‌ی مجلس اول شورای اسلامی با بیان اینکه وضعیت اقتصادی و امنیت کشورهای عربی همچون امارات و عربستان برهم خورد، به انصاف نیوز گفت: می‌‌بایست به این نتیجه می‌رسیدند که بهترین راه حل عدم دخالت در امور یمن و اتخاذ روش‌های مسالمت جویانه از طریق گفت‌وگو بین یمنی‌ها است و این نتیجه بعد از این همه سال درحال حاصل شدن است؛ آشکار است که سیاست‌ها باید تغییر پیدا کند و مردم یمن باید خودشان تصمیم‌گیری کنند و کشورهای دیگر به آن کمک کنند، نه اینکه در مسایل‌شان دخالت کنند. از طرف دیگر جمهوری اسلامی از گذشته تا کنون و در آینده خواهد گفت آماده‌ی گفت‌وگو است و مسایل اختلافی از طریق گفت‌وگو به جای استفاده از ابزار زور و جنگ  و مسایل قهرآمیز حل شود.

او افزود: همچنین باید از قدرت‌های خارجی برای حل این مسایل دعوت شود و بنابراین این مسیر می‌تواند مسیر مثبتی باشد؛ ایران هم به صورت سازنده برخورد خواهد کرد و کمک می‌کند منطقه آرامش پیدا کند. همکاری و توسعه با تقابل و تنش و درگیری جایگزین شود. البته باید دید تغییر نوع رفتار عربستان و امارات پایدار است یا موقت؟ باید دید آیا عربستان نیازمند یک تنفس است یا به فکر فراهم کردن زمینه‌‌های تشکیل اجلاس گروه بیست است و بعد از تشکیل اجلاس گروه بیست دوباره می‌خواهد سیاست‌های خود را تغییر دهد؟

یا اصلا آیا مریضی و ناتوانی ملک سلمان باعث این تغییر شده است تا زمینه‌های تغییر و  انتقال پادشاهی به فرزند خودش  فراهم شود و مانع چالش‌هایی شود که ممکن است بروز پیدا کند؟ عربستان باید زمینه‌های اختلاف انگیز و چالشی را کنار بگذارد، همه‌ی این‌ موارد موثر است تا معلوم شود چقدر می‌توانیم خوش‌بین باشیم و این خوش‌بینی ما مستمر خواهد بود یا خیر.

صباح زنگنه در پاسخ به این پرسش که آیا انتخابات آینده‌ی آمریکا می‌تواند بر روابط ایران با عربستان و امارات تاثیرگذار باشد، گفت: هرچقدر به فضای ملتهب انتخاباتی آمریکا نردیک‌تر شویم، کشورهای منطقه‌ای که بر روی آقای ترامپ حساب باز کرده‌ بودند. بر روی آن تجدیدنظر خواهند کرد. این زمینه‌های مهم و موثر در اصلاح و تغییر سیاست‌ها است و گرایش به همگرایی و فاصله گرفتن از واگرایی‌ها است.

او اضافه کرد: البته ایران هم باید از گفت‌وگو با عربستان و امارات استقبال کند و آمادگی خود را برای گفت‌وگوی مجدد اعلام کند. ایران می‌تواند برای گفت‌وگو و طراحی نوع همکاری‌های آینده و فضاسازی برای کنارگذاشتن تحریم‌های نفتی که بر اقتصاد ایران تاثیرات منفی گذاشته کاری کند، و از سوی دیگر همچنین می‌تواند بر مجموع کشورهای صادر کننده نفت آثار نامناسبی برجای بگذارد. ایران باید همه‌ی این‌ها را محاسبه کند و آماده‌ی گفت‌وگو درباره‌ی همه‌ی مسایل و همچنین آماده‌ی رویارویی با خطر بازگشت و یا توسعه‌ی تروریسم باشد. در حال حاضر داعش مجددا خودش را بازسازی می‌کند. و دیگر گروه‌های تروریستی در کشورهایی مثل افغانستان و کشورهای دیگر در حال توسعه پیدا کردن هستند. کشور مصر مشکلات تروریستی فراوانی دارد. این کشورها باید به همکاری در مقابل چالش‌های جدی فکر کنند و به آن سمت حرکت کنند‌.

صباح زنگنه در پاسخ به این پرسش که آیا قدرت آمریکا در جهان در حال تضعیف است، گفت: هژمونی آمریکا در جهان با مشکلاتی مواجه شده و جهان سیری را از حالت دو قطبی به  چند قطبی سیر می‌کند؛ از طرف دیگر آمریکا در محاسباتش مایل نیست بیشتر از این در منطقه هزینه کند. استفاده از منطقه، سیاست‌ها و انرژی در سیاست‌های کلی آمریکا وجود دارد اما آمریکا از هزینه‌کردن در منطقه فاصله می‌گیرد.

انتهای پیام