تربیت جنسی ، لازمه تربیت روانی

تربیت جنسی چیست؟ چه تفاوتی با آموزش روابط جنسی دارد؟ تربیت جنسی از چه زمانی باید آغاز شود؟ یک تربیت جنسی موفق چه اهدافی را دنبال می‌کند؟ آیا تربیت جنسی در فرهنگ‌های مختلف، متفاوت است؟ و…

نازنین حبیبی، روان‌شناس، در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «تربیت جنسی، لازمه تربیت روانی» در این باره نوشت:

این‌ سوالات بخشی از پرسش‌هایی است که در مقاله پیش‌رو قصد داریم آن‌ها را بررسی کنیم. شاید شما هم مانند بسیاری از افراد اعتقاد داشته باشید که صحبت از مسایل جنسی و هرگونه پرداختن به این موارد نباید توسط والدین صورت بگیرد، اما واقعیت این است که تربیت جنسی یکی از مهم‌ترین ابعاد تربیت روانی کودک است که مقدمه رشد سالم شخصیت وی در بزرگسالی می‌باشد. به عبارت دیگر اگر بخواهید فرد سالمی را از منظر روانی پرورش دهید، لازم است که حتما تربیت جنسی را در برنامه تربیتی او لحاظ کنید.

تفاوت تربیت جنسی و آموزش رابطه جنسی

بر خلاف باور رایج میان افراد با زمینه فکری سنتی، تربیت جنسی مساوی آموزش روابط جنسی نیست! آموزش روابط جنسی به مسایل پیرامون س.ک.س و ارتباط جنسی دو فرد بالغ می‌پردازد، در حالیکه تربیت جنسی، فراهم ساختن زمینه رشد غریزه جنسی در مسیر سالم است که فرد را از آسیب‌های جنسی در دوران مختلف زندگی مصون می‌دارد.

فرهنگ و تربیت جنسی

یک تربیت جنسی سالم و موفق، در بر گیرنده مولفه‌های فرهنگی و اجتماعی پیرامون مسأله جنسیت می‌باشد و قصد آن ترویج رفتارهای بهنجار و جلوگیری از نابهنجاری‌های جنسی می‌باشد. بنابراین در تربیت جنسی، جامعه و فرهنگ مردم یک منطقه ملاک بسیار مهمی است و قطعا باید در نظر گرفته شود. برای مثال نمی‌توان برای خانواده‌ای سنتی در شهر یزد دقیقا همان نسخه از تربیت جنسی را در نظر گرفت که مثلا برای خانواده‌ای در یک کشور اروپایی در نظر گرفته شده است.

آغاز تربیت جنسی

تربیت جنسی باید از سال‌های اول زندگی کودک صورت گیرد، چرا که امروزه برخلاف باور رایج در قرن‌های گذشته، می‌دانیم که کودکان از اوایل کودکی دارای برخی احساسات و کنجکاوی‌هایی پیرامون مسایل جنسی هستند. برای مثال بازی با آلت تناسلی در کودکان، تمایل به مقایسه آلت خود با دیگران و بازی‌های کودکانه می‌تواند به خوبی موید این مسأله باشد.

اگرچه این تمایلات در کودکی به شدت و سازمان یافتگی بزرگسالی نیست، اما برای رفع کنجکاوی کودک و جلوگیری از آزارهای احتمالی توسط دیگران، لازم است که والدین در تربیت جنسی فرزند خود از همان سنین ابتدایی کوشا باشند.

از طرف دیگر، شکل گیری هویت جنسی در بزرگسالی تا حد زیادی مرهون القائات و نحوه برخورد والدین می‌باشد. برای مثال تفکیک لباس و اسباب بازی به پسرانه و دخترانه، خود امری است که نقش جنسیتی خاصی را از همان کودکی تلقین می‌کند.

دروغ یا واکنش تند، ممنوع!

اولین اصل در تربیت جنسی، عدم دروغگویی در مواجهه با کنجکاوی کودکان است. به هیچ نحو لازم نیست دروغ بگویید. دروغ گفتن باعث می‌شود اعتماد کودک به شما از بین برود و از منابع نامعتبر، مدیریت نشده و گاه آسیب‌زا به اطلاعات دسترسی پیدا کند. در صورت دریافت پاسخ‌های نادرست از شما، گروه همسالان از مهم‌ترین منابع کودک برای کسب اطلاعات خواهد بود.

همچنین مراقب باشید که به هیچ وجه در برابر سوالات جنسی کودکان واکنش تند نشان ندهید. این نوع واکنش‌ها باعث می‌شود مسایل جنسی به صورت یک تابو در ذهن او بماند و یا بیشتر نسبت به این مسایل کنجکاو شود.

به یاد داشته باشید که کودکان از روی کنجکاوی چنین سوال‌هایی می‌پرسند نه چیز دیگری. با آرامش به آن‌ها گوش کنید و در حد سنشان به آن‌ها توضیحاتی مختصر ولی علمی بدهید.

اهداف تربیت جنسی

هدف از تربیت جنسی سالم در کودکی، موارد زیر است:

پاسخ گویی به پرسش های جنسی کودک

شکل گیری هویت جنسی سالم

پیشگیری از بیداری جنسی زود هنگام

خود مراقبتی

جلوگیری از آزار جنسی

معرفی اعضای بدن به عنوان حریم خصوصی

اعضای مختلف بدن و کارکرد آن‌ها را به کودک خود توضیح دهید. در معرفی اعضای بدن می‌توان از عروسک یا آینه استفاده کرد.

پس از معرفی اعضای بدن مثل دست، پا و چشم، اعضای جنسی را هم با نام علمی آن‌ها (نه اسامی عامیانه) و توضیح مختصری از کارکردشان به کودک معرفی کنید. همچنین لازم است در معرفی اعضای جنسی، از آن‌ها به عنوان اعضای خصوصی که هیچ فردی حق ندارد آن را ببیند و یا لمس کند، یاد کنید و به او بگویید اگر فردی خواست قسمت‌های خصوصی بدنش را لمس کند یا نگاه کند، آن را حتما با شما در میان بگذارد. استفاده از بازی و کتاب‌های کودکانه نیز برای آموزش این مسأله می‌تواند مفید باشد.

انتهای پیام