گروه سلامت ــ تداوم بدهیهای تأمین اجتماعی به مراکز درمانی دانشگاههای علوم پزشکی تابعه وزارت بهداشت، این دانشگاهها را در مورد ارائه خدمات درمانی به بیمهشدگان تأمین اجتماعی دچار چالش کرده است تا به دریافت مستقیم هزینه این خدمات از بیمه شده از اول مهرماه تأکید کنند.
به گزارش ایکنا؛ در روزهای اخیر برخی از دانشگاههای علوم پزشکی از جمله دانشگاههای علوم پزشکی اصفهان، شهید صدوقی یزد، البرز و مرکز به دلیل انباشت بدهیهای تأمین اجتماعی و عدم پرداخت مطالبات بیمارستانها نسبت به توقف ارائه خدمات درمانی به بیمهشدگان تأمین اجتماعی یا دریافت هزینه خدمات به صورت مستقیم از آنان در پایان شهریورماه هشدار دادند.
این موضوع با توجه به اینکه بیش از نیمی از جمعیت کشور را بیمهشدگان تأمین اجتماعی تشکیل داده و اکثر آنان را قشر کارگر و بازنشستگانی تشکیل میدهند که درآمد چندانی ندارند که موجب نگرانی این افراد و خانوادههای آنان شد.
تهدید دانشگاههای علوم پزشکی
طاهره چنگیز، رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اولین رئیس دانشگاهی بود که درباره تداوم بدهیهای تأمین اجتماعی و چالش ارائه خدمت به بیمهشدگان تأمین اجتماعی در بیمارستانهای دولتی هشدار داد و گفت: در استان اصفهان به عنوان یک استان کارگری و صنعتی، ۶۵ درصد کل بیمهشدگان تحت پوشش سازمان بیمه تأمین اجتماعی هستند و حجم عمده خدمات بیمارستانها و مراکز درمانی تابعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به افراد بیمه شده این سازمان تعلق میگیرد. دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تلاش کرده که گرفتاریهای ناشی از تأخیر در پرداخت مطالبات حتیالمقدور به مردم تسری پیدا نکند و بیمهشدگان تأمین اجتماعی استان دچار زحمت نشوند، اما علیرغم این تلاشها، گمان میرود که بیش از این تاب مقاومت در مقابل این دشواری را نخواهد داشت.
وی افزود: بعید است که از هفته پایانی شهریورماه و از روز اول مهر بتوانیم کماکان از محلهای دیگر نقدینگی لازم برای گرداندن بیمارستانهای دانشگاهی و چرخه ارائه خدمت را تأمین کنیم؛ زیرا وضعیت دارو، تجهیزات پزشکی، غذای بیمارستان، انرژی، آب و سایر هزینههای جاری بیمارستانها با اختلال مواجه شده است؛ بنابراین، متأسفانه و علیرغم میل باطنی، در صورت عدم دریافت مطالبات تأمین اجتماعی و عدم برقراری یک مکانیسم مطمئن برای پرداخت منظم، حداکثر از اول مهرماه از بیمهشدگان عزیز تأمین اجتماعی هزینه خدمات مستقیماً دریافت خواهد شد و البته بیمهشدگان محترم این سازمان سهم بیمه را مستقیماً از سازمان بیمه تأمین اجتماعی در قبال ارائه صورتحساب رسمی دریافت خواهند کرد.
محمدرضا میرجلیلی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، نیز دومین رئیس دانشگاهی بود که نسبت به این روند اعتراض کرد و گفت: ۷۰ درصد کل بیمهشدگان استان یزد، تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی هستند و نامنظم بودن پرداختها مشکلات عدیدهای را برای واحدهای تابعه این دانشگاه در سراسر استان ایجاد کرده است. تأخیر و نامنظمی پرداختها از سوی سازمان تأمین اجتماعی با نص صریح مقررات مغایرت دارد، در حالی که از یک طرف تأمین اجتماعی مطالبات دانشگاه را مدتهاست پرداخت نکرده است و از طرف دیگر، شرکتهای پخش دارو و تجهیزات پزشکی که وابسته به تأمین اجتماعیاند، برای فروش کالا به دانشگاه مطالبه پرداخت نقدی دارند.
وی بیان کرد: این وضعیت قطعاً قابل تداوم نیست و سلامت و خدماترسانی به مردم بخصوص بیمه شدگان تأمین اجتماعی را تحتالشعاع قرار میدهد. همکاران ما در اغلب استانها متأسفانه و علیرغم میل باطنی، در صورت عدم دریافت مطالبات معوقه و عدم برقراری یک مکانیسم مطمئن برای بازپرداخت مطالبات بیش از این قادر به رفع و رجوع کردن آسیبهای این تأخیرات نیستند و برای پرهیز از هرگونه وقفه در چرخه ارائه خدمات در بیمارستانهای تابعه دانشگاههای علوم پزشکی مجبورند ارائه خدمات درمانی را در قبال دریافت مستقیم هزینه آن با تعرفه دولتی از بیمهشدگان تأمین اجتماعی تداوم بخشند و البته این عزیزان در قبال ارائه صورتحساب رسمی میتوانند سهم بیمه از هزینههای خود را از تأمین اجتماعی مستقیماً دریافت کنند.
حسین کریم، رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز، نیز اخیراً سازمان تأمین اجتماعی را به خودتحریمی بیمارستانهای دولتی متهم کرد و گفت: بیمارستانهای تابعه دانشگاههای علوم پزشکی ظاهراً در مقابل خودتحریمی سازمان تأمین اجتماعی قرار گرفتهاند و دیگر تاب و توان استقامت ندارند. این در حالیست که دولت و وزارت بهداشت به خوبی توانسته در مقابل تحریمهای ظالمانه آمریکا دفاع کند و موانع مربوطه را با درایت بگذراند و بر مشکلات موجود چیره شود، اما خودتحریمیها برای چرخه ارائه خدمت دردسرساز شده است.
وی افزود: بیش از ۵۰ درصد از جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی البرز، جمعیت کارگری و بیمهشدگان سازمان تأمین اجتماعی هستند و مطالبات بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی البرز، سنگین و غیرقابل تحمل است و ابایی ندارم بگویم که میتواند نابودکننده باشد و به روند ارائه خدمات به بیمهشدگان تأمین اجتماعی، صدماتی وارد میکند. با وجود طلب بیش از ۱۵۰ میلیارد تومانی از سازمان تأمین اجتماعی، ادامه فعالیتهای بیمارستانهای دولتی استان البرز غیرممکن است و خرید اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی، قراردادها و حتی حاملهای انرژی، تأمین ملزومات و پرداختهای پرسنلی با مشکلات زیادی روبرو شده است. با توجه به وضعیت موجود مطالبات بیمارستانهای استان البرز از تأمین اجتماعی، اگر تدبیری اتخاذ نشود، بیمارستانها مجبور به دریافت هزینه مستقیم ارائه خدمات درمانی از بیمهشدگان تأمین اجتماعی خواهند شد و عوارض این تصمیم، قاعدتاً متوجه بیمهشدگانی است که هرماه حق بیمه خود را پرداخت کردهاند.
سیدمحمد جمالیان، رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی، نیز در این باره گفت: عدم پرداخت یا دیرکرد و بینظمی در پرداخت مطالبات بیمهای و افزایش مطالبات، آثار زیانباری را برای بخش سلامت به وجود آورده است. درصد زیادی از منابع دانشگاه به درآمدهای وصولی از سازمانهای بیمهگر وابسته است؛ تأخیر در پرداخت این مطالبات دانشگاه را دچار چالشهای اساسی در کلیه بخشهای بهداشتی، درمانی و آموزشی میکند که این موضوع میتواند امر خدمترسانی به بیماران را تضعیف کند.
بدهی تأمین اجتماعی و چالش قدیمی پرداخت حق درمان
چندی قبل مصطفی سالاری، رئیس سازمان تأمین اجتماعی، در اولین نشست خبری خود، ۱۳ هزار میلیارد تومان را تمام بدهیهای معوقه این سازمان به مراکز درمانی غیرملکی تأمین اجتماعی شامل مراکز درمانی وزارت بهداشت و خیریهها دانست و نسبت به پرداخت سریع آن تأکید کرد.
این بدهیها همواره یکی از چالشهای مهم نظام سلامت در سالهای اخیر بوده است؛ در حالی که این سازمان حق درمان را به صورت مستقیم از بیمه شده خود به عنوان بخشی از حق بیمه دریافت میکند، اما به گفته بسیاری از کارشناسان، مسئولان نظام سلامت و نمایندگان مجلس این حق درمان در راه سلامت هزینه نمیشود.
نگرانی از روابط تیره تأمین اجتماعی و دانشگاههای علوم پزشکی
محمدحسین قربانی، نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، در همین رابطه به ایکنا میگوید: منابع هزینههای درمانی از محل اختصاص ۹ بیست و هفتم حق بیمهشدگان تأمین میشود که براساس قانون باید برای امور درمانی اختصاص پیدا کند. همکاران ما در سازمان تأمین اجتماعی به بهانه اینکه دولت بدهکار تأمین اجتماعی است منابع درمان را در بخشهای غیردرمانی هزینه میکنند زیرا این منابع نقد است؛ ما باور داریم این پول بالغ بر ۲۳ هزار میلیارد تومان بوده و میتواند تمامی چالشهای حوزه درمان را برطرف کند. اما این عدم پرداخت کم لطفی سازمان تأمین اجتماعی است.
قربانی افزود: تأمین اجتماعی حق درمان را از مردم دریافت میکند ممکن است دولت سرانه بیمه را به بیمه خدمات درمانی نپردازد، اما این پول از مردم دریافت شده و باید الزاماً برای درمان هزینه شود.
وی ادامه داد: با ورود آقای سالاری به سازمان تأمین اجتماعی حدود ۴ هزار میلیارد تومان بدهی درمان پرداخت شد، این یک بارقه امیدی برای پرداخت سایر معوقات بود، اما تداوم این معوقات موجب نگرانی در بیمارستانهای دانشگاههای علوم پزشکی و بخش خصوصی شده است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در ادامه ضمن ابراز نگرانی به روابط سازمان تأمین اجتماعی و دانشگاههای علوم پزشکی همچنین دریافت مستقیم هزینه خدمات از بیمهشدگان گفت: مطالبات دانشگاههای علوم پزشکی به حق است؛ اما قطع ارتباط دانشگاههای علوم پزشکی با تأمین اجتماعی مشکلات خاص خود را به بار میآورد و فکر میکنم بیمارستانهای دولتی نباید ارائه خدمت را متوقف کرده یا حق آن را مستقیماً از بیمهشده دریافت کنند، چنین کاری به خیر و صلاح کشور نیست و به هر حال دانشگاههای دولتی موظف هستند خدمت خود را ارائه دهند.
وی تأکید کرد: عمده بیمهشدگان تأمین اجتماعی از قشر کارگر بوده و این قطع ارتباط میتواند یکسری ناهنجاریهای اجتماعی و ناراحتی قشر کارگر را به دنبال بیاورد، این کار عرفاً درست نیست.
تبعیض بین بیمارستانهای ملکی تأمین اجتماعی و وزارت بهداشت
طیب قدیمی، قائم مقام معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیز در گفتوگو با ایکنا؛ ضمن تأیید دغدغه رؤسای دانشگاههای علوم پزشکی نسبت به رفتار دوگانه تأمین اجتماعی با بیمارستانهای ملکی خود و سایر بیمارستانهای کشور انتقاد کرد و گفت: این سازمان هزینههایی که برای بیمه شده تأمین اجتماعی در بیمارستانهای دولتی انجام شده است پرداخت نمیکند، اما برای بیمارستانهای ملکی خود این کار اعم از مطالبات پرسنلی و سایر موارد را به راحتی تأمین میکند، این دوگانگی برای دانشگاههای علوم پزشکی جای سؤال است اگر واقعا منابع آنها محدود است چگونه مطالبات مراکز خود را تأمین میکند و اما مطالبات بیمارستانهای دانشگاههای علوم پزشکی را که همان هزینه را انجام میدهند پرداخت نمیکند.
وی افزود: منابع مالی بیمارستانها از درآمد بیمهها حاصل میشود، استانهایی که تعداد بیمه شده تأمین اجتماعی بیشتری دارند وقتی نتوانند این مطالبات را پرداخت نکنند از نظر منابع مالی این بیمارستانها دچار چالش میشوند. هزینه تأمین تجهیزات پزشکی و ملزومات مصرفی بیمارستانها، هزینههای هتلینگ، خوراک و غذا، مواد ضدعفونی کننده و سایر موارد که بازار آن را به صورت نقدی میخواهد تماماً باید درآمد بیمهها تأمین شود، وقتی این مطالبات پرداخت نشود یعنی بیمارستان به منابع دسترسی نداشته و تأمین این موارد با چالش مواجه میشود.
قائم مقام معاون درمان وزارت بهداشت در ادامه با بیان اینکه هنوز به صورت رسمی به هیچ بیمارستانی دستوری نسبت به توقف خدمت به بیمه شده تأمین اعلام نشده است؛ گفت: تا امروز تمامی خدمات برقرار بوده و هنوز خدمتی متوقف نشده است؛ ضمن اینکه تمامی ارائه خدمات اورژانسی و خدمات بستری ضروری به این بیمه شدگان ادامه پیدا میکند، از سوی دیگر به صورت رسمی گفته نشده است که خدمات به بیمه شده تأمین اجتماعی متوقف میشود، اما انتظار داریم این مطالبات پرداخت شود.