موشک‌ها چگونه حرف می‌زنند؟
بهزاد احمدی‌نیا در یادداشتی در کانال تلگرامی خود با عنوان «موشک‌ها چگونه حرف می‌زنند؟» نوشت:
⛽️این روزها بحث درباره‌ی حمله به تأسیسات نفتی عربستان در بقیق و خریص و منشأ این حملات داغ است. تیم کارشناسان ویژه‌ی سازمان ملل که متخصص در تسلیحات حوثی‌ها هستند به همراه تیم‌های کارشناسان نظامی از فرانسه و آمریکا به عربستان سفر کرده‌اند تا پاسخی برای این مباحث بیابند و به جامعه‌ی جهانی ارائه دهند. پرسشی که برای بسیاری پیش می‌آید این است که چطور ممکن است از تکه‌های سوخته یا نیمه سوخته ی موشک‌ها و پهپادها بتوان تشخیص داد که از کجا آمده‌اند و ساخت چه کشوری هستند؟ استدلال‌هایی مانند که چون زاویه‌ی محل اصابت در جهت شمال غربی‌ست پس حمله از آن طرف بوده، به‌هیچوجه در مجامع کارشناسی قابل پذیرش نیستند چراکه هم پهپاد و هم موشک‌های کروز قابلیت تغییر جهت و دور زدن دارند. در ادامه به صورت خلاصه و به‌زبان ساده، برخی روش‌هایی که این کار انجام می‌شود می‌پردازیم.
⛽️موتور مینی‌جت برخی از موشک‌های کروز که عمل‌نکرده‌اند یا در مناطق خارج از تأسیسات افتاده و نسبتا سالم هستند به دست آمده است. شرکت PBS Velka Bites کشور چک طی بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده که موتورهای به‌دست آمده، ساخت این شرکت نیستند و فقط یک کپی ضعیف از مینی‌جت‌های مدل PBS TJ100 بوده‌اند و این شرکت باوجودی که محصولاتش را به ۱۰ کشور صادر می‌کند، هرگز این موتورها را در اختیار ایران یا همپیمانانش قرار نداده است. موتورهای اصلی ساخت این شرکت وزنی معادل ۲۰ کیلوگرم و قطر ۴۰ سانتیمتر دارند و برای استفاده در انواع پرنده‌های بدون سرنشین طراحی شده‌اند. با در نظر گرفتن وزن بدنه و ایرودینامیک و دیگر ویژگی‌ها، این موتور در بهترین ترکیب می‌تواند ۹۰۰ کیلومتر برد داشته باشد. باتوجه به اینکه کپی در یک کار مهندسی هیچگاه بهتر از ۸۰درصد عمل نمی‌کند، میتوان به این نتیجه رسید که نیرو و سوخت پهپادهای این حمله برای رفت و برگشت به یمن که نزدیک به ۲هزار کیلومتر مسافت دارد، کافی نبوده‌اند و حتی کروز‌ها هم برای این مسیر با این موتورها به مشکل برمی‌خوردند. در حال حاضر مهندسان مشغول شبیه‌سازی وزنی هستند تا بتوانند حساب کنند که این پرنده‌ها با این موتورها دقیقا چه مسافتی را می‌توانستند با چه سرعتی در چه ارتفاعی بپیمایند.
⛽️قطعات الکترونیکی به دست آمده از بقایای این پرنده‌ها حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی‌ست. در صورتی که فقط یک آی‌سی سالم و برنامه‌نویسی شده یا یک ماژول (مدار کامل) از جی پی اس (موقعیت‌یاب جغرافیایی) در بین این قطعات باشد، با بازیابی اطلاعات آنها میتوان مبداء و مسیر حرکت آنها را به‌صورت دقیق مشخص کرد و این اطلاعات به‌عنوان مدرک رسمی به حساب می‌آیند.
⛽️نحوه چیدمان قطعات الکترونیکی در یک مدار دارای استانداردهایی‌ست که استفاده از هریک از این استانداردها بسته به امکاناتِ تولید کننده آن تغییر می‌کند. به‌عنوان مثال دسترسی به بسیاری از قطعات الکترونیکی فوق‌پیشرفته برای ایران، کره شمالی، عراق و چندین کشور دیگر ممنوع است. در نتیجه وقتی یک مدار پیشرفته در حال طراحی در ایران باشد، با درنظر گرفته شدن این محدودیت‌ها، قطعات و روش مناسب انتخاب می‌شود و متخصصان با دیدن این مدار می‌توانند با دقت خوبی تعیین کنند که تولید کدام کشور است.
⛽️استانداردهای کارهای الکترونیکی به اینجا محدود نمی‌شود. در صنایع حساس مثل صنایع نظامی، خودرویی، هواپیمایی و هسته‌ای، روش‌های مشخصی برای انجام کارها وجود دارد. مثلا لحیم‌کاری‌ها باید استاندارد خاصی داشته باشند. صنایع نظامی ایران معمولا از استانداردهای MIL و به‌ویژه MIL2000 در لحیم‌کاری‌ها استفاده می‌کند در حالی که چینی‌ها به‌کلی از این استاندارد استفاده نمی‌کنند پس لحیم‌کاری هم اثر انگشت دارد.
⛽️تولید بردهای الکترونیکی بالاتر از ۴ لایه در ایران تقریبا غیرممکن است. البته امکان تولید بسیار محدود بردهای ۶لایه هم وجود دارد اما نه در ابعاد صنعتی، پس اگر با یک دستگاه طرف باشیم که در آن تمام بردها ۲ یا ۴لایه باشند و به دلیل وزن بالاتری که به موشک می‌دهند، موشک کلاهک کوچکتری حمل کرده باشد، می‌شود تصور کرد که در جایی تولید شده تکنولوژی تولید بردهای با لایه‌های بالاتر را نداشته است.
⛽️ویژگی‌های آلیاژهای بدنه و حتی مقدار سوختی که در مخزن بوده و مصرف شده، باتوجه به اینکه میزان مصرف سوخت موتور مشخص است، می‌تواند بگوید که پرنده چه مسافتی را طی کرده است.
⛽️مجموعه این اطلاعات و ده‌ها آیتم دیگر، روش‌هایی هستند که تیم‌های کارشناسی برای تشخیص مبداء و هدف به کار می‌برند و طرح موضوع‌هایی مانند نوشته‌ی روی بدنه و … بیشتر شبیه جوک است.
⛽️⛽️با سپاس ویژه از متخصصان هوافضا و الکترونیک که در جمع‌آوری این نوشتار یاری رساندن و به دلایل مشخص، نامشان محفوظ است.
انتهای پیام
