تحلیلی درباره‌ی میانجی‌گری عمران خان میان ایران و عربستان

جماران نوشت: در روزهای اخیر که رئیس جمهور روحانی برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده بود در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که عمران خان پس از ملاقات با مقام‌های سعودی، با او دیدار کرده و نکاتی از این گفت‌وگوها را با او در میان گذاشته است.

عمران‌خان به تازگی در سفر به عربستان با ولیعهد این کشور دیدار و از تمایل دولتش برای میانجی‌گری میان ایران با عربستان و آمریکا خبر داده بود. او چند روز پیش گفت که محمد بن سلمان از او برای صحبت با رئیس جمهور کشورمان درخواست کرده است.

در همین رابطه، یک کارشناس مسائل منطقه معتقد است پیام های اخیری که میان عربستان و پاکستان رد و بدل شده نشانه آن است کهعربستان سعودی در صدد ترمیم سیاست های شکست خورده خود است و یکی از این سیاست ها که بسیار اشتباه بوده و هزینه 300 میلیارد دلاری برای عربستان به همراه داشته، مساله جنگ عربستان علیه یمن است.

حسن هانی زاده در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: در واقع از آنجایی که پاکستان هم پیمان سنتی و عقیدتی عربستان است، ارتباطی عمیق و تنگاتنگ به لحاظ سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی میان عربستان و پاکستان وجود داشته و معمولا عربستان سعودی در پیام های منطقه ای خود برای دیگران از پاکستان مدد می گیرد و پاکستان واسطه ای میان عربستان و سایر کشورهای اسلامی است.

وی افزود: به همین دلیل به نظر می رسد که عربستان سعودی اکنون به این نتیجه رسیده که همکاری و همسویی با آمریکا و سیاست های آمریکا تنها انزوای سیاسی برای این کشور به دنبال داشته است. اتفاقات اخیری که در منطقه رخ داد. حمله پهپادی و موشکی به تاسیسات نفتی آرامکوی عربستان در حقیقت حجم صادرات این کشور را به نصف کاهش داد. مساله پرونده قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار سعودی و همچنین اختلافاتی که بین عربستان و قطر و عربستان و امارات به وجود آمد، باعث شد این احساس بین مقامات سعودی و به ویژه ولیعهد سعودی محمد بن سلمان به وجود آید که نباید بیش از این در مقابل ایران قرار گرفت.

هانی زاده ادامه داد: پیام های اخیری که میان عربستان و پاکستان رد و بدل شده نشانه آن است که عربستان سعودی در صدد ترمیم سیاست های شکست خورده خود است و یکی از این سیاست ها که بسیار اشتباه بوده و هزینه 300 میلیارد دلاری برای عربستان به همراه داشته، مساله جنگ عربستان علیه یمن است و به نظر می رسد که این کشور امروز به این نتیجه رسیده که ادامه جنگ ممکن است اقتصاد عربستان را فلج کند.

وی اظهار کرد: درواقع عربستان سعودی اکنون شرایط کاملا دشواری را به لحاظ نظامی، اقتصادی و منطقه ای پشت سر می گذارد و به همین دلیل پیام های ارسال شده عربستان به ایران توسط پاکستان می تواند پیام هایی جدی باشد. هرچند که متن این پیام ها هنوز فاش نشده است. اما از آنجا که پیداست عربستان سعودی به شدت دنبال استفاده از ظرفیت های پاکستان برای وساطت میان ایران و خود است. برای اینکه پاکستان هم به لحاظ جغرافیایی و اجتماعی به ایران نزدیک است و هم به لحاظ سنتی رابطه عمیقی با عربستان دارد.

به همین دلیل نقش پاکستان به لحاظ میانجی گری نقشی جدی است و می تواند موثر باشد.محتوای پیام عربستان به ایران هنوز فاش نشده، ولی پاکستان اساسا در تیررس رسانه ها نیست و کمتر اتفاق افتاده که پیام های رد و بدل شده میان عربستان و پاکستان رسانه ای شود و به همین دلیل عربستان پاکستان را انتخاب کرد تا پیام هایش رسانه ای نشود.

هانی زاده گفت: روابط ایران و پاکستان در طول دهه‌های گذشته تابعی از شرایط داخلی پاکستان است. طبیعی است که نزدیکی پاکستان به عربستان روی روابط ایران و پاکستان تأثیرگذار بوده و همچنین وجود برخی گروه های شبه نظامی افراطی نیز در این کشور و حملات گاه و بی‌گاه وهابی‌ها به اجتماعات شیعیان بر روی روابط ایران و پاکستان تاثیر می‌گذارد. ولی خوشبختانه هیچ‌گاه این روابط تحت تاثیر فعل و انفعالات جریانات سیاسی درون پاکستان قرار نگرفته است.

وی در پایان گفت: با اینکه اتفاقات مرزی در بعضی مواقع میان دو کشور رخ می دهد، ولی اراده رهبران دو کشور بر این است که روابط میان دو کشور حفظ شود و پاکستان به دور از جریان های سیاسی رفتار خود را با ایران تعدیل کند.

انتهای پیام