آخرین خبرها از اعتراضات عراق [+تحلیل]

ایرنا نوشت: گزارش منابع امنیتی و رسانه‌ای عراق حاکی است اعتراضات سیاسی و اجتماعی در چند شهر عراق و همچنین چندین نقطه بغداد پایتخت، ساعتی پیش از سر گرفته شد.

همزمان با آغاز تظاهرات در نقاط مختلف  بغداد که گفته می شود بیش از ۱۰ نقطه از مناطق غیرمرکزی و حاشیه ای شهر است، صحنه اعتراضات شدهاست، عملکرد شبکه های اجتماعی فیسبوک، توییتر و واتساپ ابتدا روی نسخه های دسکتاپ و سپس آپ های تلفن همراه بطور تقریبا کامل قطع شده است و سرعت اینترنت عراق نیز که به خودی خود بسیار پایین است، به پایین ترین سطح ممکن رسیده است.

برخی گزارش های تایید نشده حاکی از مسدود کردن بلوار مسیر بغداد به فرودگاه بین المللی این شهر از سوی تظاهرکنندگان و از طریق برافروختن آتش و ایجاد موانع دیگر است.

هم اکنون صدای تیراندازی که بخشی مربوط به شلیک های اخطار نیروهای امنیتی و برخی نیز مربوط به تیراندازی هوایی از سوی برخی تظاهرکنندگان است، در جای جای بغداد به گوش می رسد و در چند نقطه نیز ستون دود ناشی از آتش زدن لاستیک خودرو یا برخی امکان دیگر از سوی برخی افراد در میان تظاهرکنندگان، دیده می شود.

گزارش ها حاکی است در پی انتشار فراخوان تظاهرات در نقاط مختلف بغداد و نیز شهرهای استان بصره، دیوانیه، نجف، دیاله، کربلا، المثنی، ذی قار، میسان، واسط و کرکوک از چند ساعت پیش، از هم اکنون در برخی از این نقاط تجمع هایی برپا شده است.

همزمان سفارتخانه های آمریکا و انگلیس در بغداد نیز با صدور اطلاعیه های جداگانه از برگزاری این تظاهرات حمایت و از آنچه کاربرد خشونت علیه تظاهرکنندگان خوانده اند، ابراز نگرانی کرده اند.

شبکه های سعودی در منطقه، الحره آمریکا و همچنین دیگر رسانه های نزدیک به جریان بعثی در عراق، همچنان در خبرها و گزارش های تصویری و ویدئوی، بصورت لحظه ای سعی در تهییج مردم و بزرگنمایی رخدادهای اعتراضات دیروز و امروز دارند و تلاش برای ترویج آمارهای غیر رسمی و حتی شایعات علیه دولت و نیروهای امنیتی، خط خبری ثابت آنان است.

در همین حال برخی شبکه های مربوط به احزاب اسلامی عراق نیز تحت تاثیر فضای سنگین جریان رسانه ای سعودی و بعثی، کم و بیش با این روند همراه شده و به تشویق تظاهرکنندگان و نیز پخش شایعات این جریان رسانه ای می پردازند، امری که باعث شگفتی ناظران شده است.

مقامات سیاسی و رهبران حزبی عراق ضمن حمایت از حق اعتراض شهروندان، خواستار پرهیز از ورود به فاز خشونت و درگیری با ماموران امنیتی و نیز خودداری از شعارهای خلاف قانون از یکسو و همچنین صبر و تحمل بیشتر از سوی نیروهای امنیتی شده اند.

همچنین سایت خبری السیاسه نیوز نزدیک به دولت، از قول وزارت دفاع خبر داده است که کلیه نیروهای زیر مجموعه این وزارت فراخوان شده اند تا از ساختمان ها، تاسیسات و نهادهای حاکمیتی، سفارتخانه ها و دفاتر نمایندگی دیپلماتیک حفاظت کنند.

تازه ترین رویدادها و اطلاعات تکمیلی:

نقاط مختلف بغداد ناآرام گزارش می شود و صدای تیراندازی، انفجار و صدای آژیر ماشین های امدادی در آن شنیده می شود. همچنین ستون های دود در نقاط مختلف پایتخت به چشم می خورد.

برخی خبرها حاکی از حرکت برخی معترضان به سمت منطقه سبز محل استقرار نهادهای حاکمیتی خبر می دهند اما یک منبع مطلع گفت که نیروهای ضد شورش راه آنها را سد کرده اند.

صدها تظاهرکننده در پایتخت عراق با حرکت در جاده فرودگاه بین المللی بغداد، در میدان (ترمینال) عباس بن فرناس تجمع کردند و مسیرهای ورودی به فرودگاه را بستند. همچنین گزارش می رسد جاده بغداد سامرا نیز بسته شده است.

با تشدید تظاهرات در شهرک صدر بغداد، تدابیر امنیتی در این نقطه پر جمعیت از پایتخت عراق، تشدید شد.

صدای تیراندازی و انفجار گازهای اشک آور و بمب های صوتی برای متفرق کردن تظاهرکنندگان در جای جای پایتخت شنیده می شود.

نیروهای امنیتی بسیاری از خیابان ها و معابر بغداد را مسدود کردند تا جابجایی معترضان در آن مهار شود.

همزمان معترضان در کربلا، جاده منتهی به بغداد را مسدود کردند.

خبرها حاکی است اعتراضات در چندین استان مرکزی و جنوبی عراق از جمله نجف، کربلا، مثنی، بابل، ذی قار و بصره ادامه دارد و در چند شهر برخی افراد به آتش زدن ساختمان های دولتی و دفاتر نمایندگان پارلمان اقدام کرده اند و در برخی نقاط نیز درگیری معترضان با ماموران پلیس و نیروهای امنیتی گزارش شده است.

در کربلا نیز مردم روی به روی ساختمان استانداری جمع شده و در حال اعتراض هستند.

خبر دیگری حاکی است که ساختمان استانداری های استان بابل و ذی قار و نجف اشرف را تصرف کرده اند.

گزارش ها از زخمی شدن صدها تظاهرکننده و نیروی امنیتی در بغداد و سایر شهرهای عراق حکایت دارد.

با توجه به کم و کیف اعتراضات و تفاوت آن با اعتراض های معمول درعراق، بسیاری از ناظران بر وجود دست های خارجی پشت صحنه این تحرکات تاکید می کنند بویژه آنکه عراق از چند روز پیش وارد فاز آمادگی برای برگزاری مراسم چندین میلیونی اربعین شده است.

– در حالی که برخی کاربران در شبکه های اجتماعی از بسته شدن فرودگاه بین المللی بغداد خبر داده اند، “جهاد الدیوان” مسوول روابط عمومی سازمان هواپیمایی ملی عراق این امر را تکذیب کرد و گفت که فرودگاه باز و پروازها بطور طبیعی در جریان است اما مشکل رسیدن مسافران به فرودگاه بدلیل تجمع تعداد زیادی از معترضان در میدان عباس بن فرناس ترمینال نزدیک و منتهی به فرودگاه است.

– یک گزارش تایید نشده حاکی است که ورودی های منطقه سبز امنیتی محل استقرار نهادهای حاکمیتی و سفارتخانه های خارجی بطور کامل بسته شده است. این منطقه طی ماههای اخیر در روندی تدریجی به سوی رفت و آمد شهروندان باز شده بود.

– سیدمقتدا صدر رهبر جریان صدر در توییتی خواستار حفظ جنبه مردمی و مسالمت آمیز بودن آن شده و تلویحا از یکی از جریان های سیاسی عراق (جریان حکمت به رهبری سید عمار حکیم) بدلیل آنچه که تبدیل این تظاهرات به یک اعتراض حزبی خوانده شده، انتقاد کرده است.

وی گفته است که این اعتراضات باید مردمی بماند حتی اگر قرار باشد با  تحصن مسالمت آمیز و یا اعتصاب عمومی همراه شود.

صدر همچنین هر گونه تعدی نیروهای امنیتی به تظاهرکنندگان را رد کرده است.

برخی ناظران، جریان حکمت ملی را متهم کرده اند بر خلاف روز گذشته که از طریق ارگان  رسانه ای خود شبکه تلویزیونی الفرات، تظاهرات بغداد را پوشش نداد، امروز به صورت گسترده و – به گفته آنان – تحریک آمیز اقدام به پوشش تظاهرات و فراخوان ها کرد تا بتواند از این اعتراضات به نفع خود در تغییر دولت و یا ترکیب آن استفاده کند، منابع نزدیک به حکمت این اتهامات را رد می کنند.

از سوی دیگر برخی کاربران در شبکه های مجازی نیز به جریان صدر حمله کرده و این جبهه سیاسی را به موج سواری روی بر روی این اعتراضات متهم کرده اند.

برخی ناظران با اشاره به زمان این اعتراضات و اماکنی که افراد مشکوک اقدام به سوزاندن لاستیک و بستن جاده ها و راههای اصلی در بغداد و دیگر شهرها می کنند و همچنین فاصله گرفتن و حمله به جریان های سیاسی داخلی از جمله حکمت  صدر، به این نکته اشاره می کنند که احتمال مردمی بودن این اعتراضات بسیار کم است و شواهد و قرائن و تجربه اعتراضات گذشته در عراق نشان می دهد به احتمال قی دست ها و اهداف پنهانی در این موضوع مطرح است تا ابتدا دولت و سپس کل نظام سیاسی عراق را از کار بیاندازد.

– روسای سه گانه عراق (رییس جمهوری، نخست وزیر و رییس پارلمان) برای بررسی اوضاع کشور در نشستی فوق العاده گردهم آمدند. همزمان صدای تیراندازی و انفجار بمب های صوتی که از ساعتی پیش در اطراف منطقه سبز و میدان تحریر کاهش یافته بود، بار دیگر افزایش یافت و خبرها به از سرگیری اعتراضات در میدان تحریر اشاره می کند. برخی منابع خبری نیز از بسته شدن پل های جمهوری، سنک و احرار که بغداد را در دو طرف رودخانه دجله و نزدیک به منطقه سبز به هم متصل می کند از سوی نیروهای امنیتی مسدود شده است.

– شبکه الفرات  دقایقی پیش (ساعت حدود ۲۱ به وقت بغداد) در خبری فوری به نقل از خبرنگار خود مدعی شد که تعداد زیادی از تظاهرکنندگان در  میدان تحریر در اثر تیراندازی نیروهای امنیتی زخمی شده اند.

– از استان‌های واسط،ناصریه و نجف هم گزارش می رسد که مقررات منع آمد و شد در  سراسر این استان به اجرا درآمده و از مردم خواسته شده با نیروهای امنیتی همکاری کنند.

– “عمار حکیم” رهبر جریان حکمت عراق در توئیتی خطاب به مسؤولان عراقی نوشت: معترضان فرزندان ما هستند، با آنان با خشونت رفتار نکنید.

– مدیریت فرودگاه بغداد هرگونه تغییر یا توقف در حرکت هواپیماهای این کشور را تکذیب  و اعلام کرد درهای فرودگاه به صورت ۲۴ ساعته آماده پذیرش مسافر است و فعالیت های فرودگاه با اطمینان و به صورت مستمر ادامه دارد.

– درگیرهای در منطقه تا کنون 9 کشته و 440 زخمی برجای گذاشت که که کشته شدگان از بغداد و ناصریه هستند . اگثر زخمی شدگان به دلیل جراحت سطحی سرپایی هستند.
– در نجف دفتر حزب الدعوه (نوری المالکی )، جریان حکمت ملی (عمار حکیم ) و کنگره ملی ( احمد چلبی) به آتش کشیده شده است.

-اینترنت (خانگی و موبایلی) هم اکنون در کل عراق  قطع است و پیشتر نیز واتس آپ ، توییتر  و فیسبوک قطع شده بود.

– تمام خیابان های بغداد بسته است و آمد و شد در آن میسر نیست.

– نیروهای نظامی در شهرها بویژه در منطقه سبز و فرودگاه حضور دارند.

– در بغداد اعتراضات  فروکش کرده است اما بصورت پراکنده صدای تیراندازی ، انفجار اشیا صوتی و آژیر خوردو های پلیس و اتش نشانی شنیده می شود.

– فردا پنجشنبه ادارات و مدارس بغداد تعطیل اعلام شده است.

– در استان میسان و بابل نیز مقررات منع آمد و شد به اجرا درآمده است.

– به گزارش شبکه تلویزیونی “سومریه نیوز” استان بغداد در روز پنجشنبه تعطیل اعلام شد. شورای استان بغداد در اطلاعیه‌ای در این زمینه اعلام کرد که این تصمیم به دنبال حوادث جاری در بغداد و برخی شهرهای دیگر عراق گرفته شده است.

تحلیل:

ایرنا نوشت: تظاهرات و تجمعاتی که طی ۵ سال گذشته به امری عادی در بغداد تبدیل شده بود، روز سه شنبه این هفته به طرز مشکوکی به خشونت کشیده شد، آن هم در آستانه اربعین حسینی که کربلای معلا و جاده های متتهی به آن از شمال و جنوب میزبان نزدیک به ۱۵ میلیون زائر عراقی و از کشورهای مختلف جهان است.

هنوز کمیته تحقیق تشکیل شده از سوی پارلمان عراق نتایج خود را درباره علل و ریشه های وقایع اخیر که به مرگ دستکم ۲ تن از شهروندان عراقی و زخمی شدن ده ها تن منجر شده ، اعلام نکرده است، اما ادامه این آشوب ها در روز چهارشنبه در بسیاری از ناظران اوضاع منطقه و عراق سوالات و ابهاماتی ایجاد کرده است.

شروع این تظاهرات، همانند سال های گذشته، به وضعیت معیشتی و رفاهی ربط داشت ، بطوری که اولین بار در سال ۱۳۹۴ تجمعات در اعتراض به فقدان برق کافی در ساعات گرم تابستان بود که معترضان با کولرهای آبی اسقاطی دور میدان التحریر در مرکز بغداد می چرخیدند و شعار می دادند، اما اعتراضات عراقی ها در تمام آن سال ها که عراق در جنگ علیه داعش نیز بسر می برد و دولت این کشور کنترل دستکم ۵ استان را بین ۳۰ تا ۱۰۰ درصد در اختیار نداشت،‌ به غیر از یک مورد در سال ۹۶ ،‌هیچگاه به خشونت کشیده نشد.

اما حالا عراق از فصل گرمای طاقت فرسای تابستانی عبور کرده است و دولت عبدالمهدی نیز هنوز در اولین سال مدیریتش بر عراق بسر می برد ؛ بنابراین سوالی که مطرح می شود، این است که ” دلیل این خشونت ها آن هم در آستانه اربعین حسینی چه می تواند باشد؟”

البته در تمام سال های بعد از ۲۰۰۳ میلادی که به حاکمیت دیکتاتور صدام خاتمه داده شد، هر سال در آستانه اربعین، عملیات تروریستی و انتحاری اوج می گرفت. اینها از نظر عراقی ها طبیعی بود، چرا که علاوه بر تروریست های مولود تفکر وهابیت مانند القاعده و داعش و نیز بازمانده های حزب بعث و نیز برخی جریان های سیاسی در حاکمیت و همچنین حامیان منطقه ای آنان، حرکت مسالمت آمیز و میلیونی ملت عراق را بر نمی تابیدند و هر سال در کنار حملات تروریستی مرگبار،‌ یک جنجال سیاسی براه می انداختند.

در تمام این سال ها تلاش زیادی شد تا در آستانه موسم اربعین میان شیعیان، بین ایرانی  ها و عراقی ها و نیز در داخل شیعیان عراق تفرقه ایجاد کرده و اختلاف انگیزی کنند، با اینحال هر سال اربعین از سال قبل با عظمت بیشتری برگزار شد؛ اگرچه رسانه های منطقه ای و حتی بین المللی تلاش کردند، این آئین معنوی را تحت الشعاع تحرکات خود قرار دهند و درنهایت آن را بایکوت کنند. هر سال در این ایام، از کشورهای مختلف جهان تعداد بیشتری به زائران اربعین در عراق ملحق می شوند ؛ چنانچه از جمهوری آذربایجان، لبنان و حتی طی یکی دو سال اخیر از هندوستان، بر جمعیت زائران خارجی اربعین افزوده شده است و آمار زائران ورودی از ایران نیز از ۵۰۰ هزار نفر در سال ۹۲ به نزدیک به ۲ میلیون نفر در سال گذشته رسید. برای امسال نیز افزایش تعداد زائران ایرانی پیش بینی شده است.

در عین حال نکته دیگری که نباید فراموش کرد اینکه عراقی ها از هرچه بگذرند، از اربعین حسینی نخواهند گذشت. هر ساله از دستکم ۲ ماه مانده به اربعین، حال و هوای مردم عوض می شود. همه اقشار آماده می شوند تا به استقبال بزرگترین رویداد سالانه این کشور بروند. در خصوص اهمیت و قداست این ایام برای عراقی ها همین بس که هر کس برای خدمت رسانی در این ایام و مشارکت فعال در برپایی اربعین حسینی ، دنبال بهانه است ؛ اگر شده خودروهای خود را بطور مجانی برای نقل و انتقال زائران بکار می گیرند.

حتی آمریکایی ها نیز در تحقیقاتی که از جامعه عراق و سبک زندگی عراقی تهیه کرده اند، در بحث اربعین به حساسیت های عراقی ها پرداخته اند؛ از حرمت میهمان امام حسین (ع) تا مشارکت در اربعین با همه توان مالی و جانی ؛ حال با این همه حساسیت نسبت به اربعین، چرا بغداد باید به صحنه زدوخوردهای بی سابقه در این مقطع زمانی تبدیل شده باشد؟

سوالات زیاد است؛ اینکه چه کسانی در جنگ عراقی ها علیه داعش بازنده بودند و حالا چه کسی از این آشوب ها در عراق سود می برد؟‌ عراقی ها در همین میدان تحریر بارها علیه رهبران سعودی و امارات، بخاطر حمایتهای مالی و تسلیحاتی و انسانی از داعش ، تظاهرات برگزار کرده اند.

شاید امروز نتوان آثار و اعلامیه های ضد سعودی از سال های نه چندان دور یافت، اما انگار هنوز می توان صدای غرش جوانان عراقی را از وسط این میدان شنید که سعودی ها را عامل اصلی فتنه داعش در عراق معرفی می کردند.

اعتراضات خشونت بار درمیدان تحریر امروز چهارشنبه نیز ادامه یافت، ولی تنها این شبکه های العربیه و اسکای نیوز عربی متعلق به سعودی ها و اماراتی ها و نیز برخی  شبکه های نزدیک به جریان بعث در عراق هستند که بی وقفه صحنه های خشونت بار این تظاهرات را که روز سه شنبه اتفاق افتاده بود، پخش می کنند و تلاش دارند به آن دامن بزنند.

در نهایت و در حالی که به گزارش خبرنگار ایرنا، صدای تیراندازی شدید و نیز انفجارهای ریز و درشت همچنان در مناطق مختلف بغداد شنیده می شود، این سوال مطرح می شود که “پشت پرده آشوب این روزهای بغداد کیست؟”، سوالی که  شاید در چند روز آینده بتوان به آن پاسخ داد.

انتهای پیام