جنبشی بی تعهد!

دکتر کیومرث یزدان پناه درو، استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران، در یادداشتی تلگرامی با عنوان «جنبشی بی تعهد!» نوشت:

♻️نشست دو روزه باکو غیر متعهد ترین جنبش جهان ، حکایت از بی تاثیری محض تشکلی دارد که همچون سازمان ملل متحد نشانه های افول آن کاملا دیده می شود.

⚠️روند کلی جنبش غیر متعهدها و بی خاصیت بودن نشست های سران بیش از صد کشور جهان سوال جدی در ذهن سیاستمداران و تحلیل گران ایجاد کرده است که اساسا کشورهای عضو آن به دنبال چه چیزی هستند که غیر متعهد بودن آنها را به رخ کدام عامل جهانی بکشد؟!

🔺غیر متعهدهایی که معلوم نیست به چیزی#تعهد دارند و اساسا به چه چیزی #غیر_متعهد هستند؟!

✅این جنبش، یعنی جنبش عدم انسلاک یا جنبش عدم تعهد در سال ۱۹۶۱ میلادی برابر با ۱۳۴۰ هجری شمسی در اوج جنگ سرد و فضای دوقطبی بین غرب و شرق و با هدف وحدت میان کشورهایی که نه در اردوگاه کمونیسم و نه در اردوگاه سرمایه‌داری (امپریالیسم)، قرار داشتند، تشکیل شد.

🔻۱۲۰ کشور جهان از جمله ایران که تقریباً بیش از دو سوم اعضای سازمان ملل متحد را تشکیل می‌دهند، عضو جنبش عدم تعهد هستند.

♦️ سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد هر ۳ سال یکبار در اجلاسی با همین نام گرد هم می‌آیند تا مثلا بر اصولی توافقی که عمده آنها به شرح ذیل هستند ، گفتگو و تجدید پیمان کنند.
اصولی همچون:

✔️احترام متقابل به تمامیت ارضی و سرزمینی وحاکمیت یکدیگر،
✔️برابری و منافع متقابل،
عدم تجاوز به یکدیگر،
✔️همزیستی مسالمت آمیز،
✔️عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر

🔶 اگر به موارد فوق دقت کنیم معمولا مواردی هستند که در روابط فی مابین و پروتکل های شناخته شده وجود داشته و برای تاکید بر این موارد اساسا نیازی به چنین تشکیلاتی نیست!!!

❗️اما یکی از جالب ترین اصول این جنبش ندادن پایگاه نظامی به کشورهای دیگر از جمله قدرتهای استعمارگر است!!! اما باید با کمال تاسف گفت که خاک و سرزمین کشورهای قابل توجهی از اعضای غیر متعهدها به جولانگاهی برای پایگاههای نظامی قدرتهای بزرگ از جمله امریکا تبدیل شده است.

🔷جنبش غیر متعهدها فاقد هرگونه ساختار الزام آور بوده و اکثر کشورهای عضو بطور کامل از پروتکل های اولیه آن خارج شده اند.بطور مثال میزبان فعلی یعنی جمهوری آذربایجان در ابعاد مختلف تابع رفتارهای تحکمی امریکاست!!

⚜️در این سو اکثر کشورهای عربی عضو سیاست های کاملا غیر همسو با منشور نا‌نوشته جنبش در پیش گرفته اند.

🔺شاید اساسی ترین سوالی که سران عضو باید بدان پاسخ داده و افکار عمومی و ملتهای خود را نسبت به ادامه حضورشان در این جنبش توجیه کنند! این است که صرف نشست های پر هزینه و بی حاصل، اینگونه اجلاس ها چه دستاورد ملی برای کشورهایشان به دنبال دارد؟

🔰و آیا وقت آن نرسیده که بعد از سی سال از فروپاشی نظام دوقطبی ، نسبت به ادامه حیات جنبشی بی خاصیت و بی تعهد تجدید نظر اساسی بشود؟؟

✅کشورهای موثر این جنبش یا باید به سمت تغییر رویکرد و تبدیل آن به یک منظومه موثر ژئوپلیتیکی با اهداف رقابتی و راهبردی حرکت کنند!! یا جسورانه انحلال آنرا اعلام کنند.

✅آنچه مسلم است بنیانگذاران اصلی این جنبش یعنی هند و اندونزی و مالزی و…در شرایط فعلی بطور کامل از ایدئولوژی اولیه جنبش خارج شده اند.

🌐 جنبش غیر متعهدها همانند ساختار ناکارآمد بسیاری از کشورهای عضو برای خروج از ناکارآمدی نیاز به پوست اندازی اساسی دارد.
این جنبش در حال حاضر به اندازه یک سطر قدرت اثرگذاری حتی برای اعضای خود و رفتارهای ضد امنیتی آنان ندارد!!!

انتهای پیام