«امکان پژوهش در بسیاری از مسائل اجتماعی وجود ندارد»

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با تاکید بر این‌که آزادی آکادمیک در ایران مضطربانه است، گفت: بر این اساس هر کسی این حق را دارد ما را بابت انتشار کار پژوهش و تحقیقی بازخواست کند.

به گزارش ایسنا، دکتر مهرداد عربستانی در نخستین همایش مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی، علم و فناوری که امروز در پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار شد، با تاکید بر اینکه انجام پژوهش‌های اجتماعی در ایران با موانعی همراه است، اظهار کرد: برخی مسائل حساس در علوم اجتماعی و رفتاری ایران داریم که صحبت کردن از آن نیازمند بررسی نوعی تبارشناسی است. بعد از انقلاب گفتمان شکل گرفته در ایران، انقلابی و اسلامی بود. همچنین نوعی تنزیه گرایی اخلاقی در گفتمان سیاسی ترویج می‌شد.

وی در ادامه اظهار کرد: موضوع دیگر در پژوهش اجتماعی درکشور ضد امپریالیستی بودن انقلاب بود که از ابتدا هم بسیار روشن بود؛ امسال چهملین سال نمادین حرکت ضد آمریکایی ایران را در پیش داریم و بعد از انقلاب تاکید شد که مستقل باشیم و تحت تاثیر غرب نباشیم.

وی با بیان اینکه غرب زدگی در شکل گیری گفتمان قالب بعد از انقلاب نقش دارد، گفت: هدف انقلاب فرهنگی نزدیک کردن حوزه و دانشگاه با یکدیگر بود. این دانشگاه‌ها به عنوان دانشگاه‌های ایده آل ایرانی تعریف شدند.

این جامعه شناس ادامه داد: هیچ جای دنیا امکان ندارد کسی در خصوص علوم اجتماعی صحبت کند، ولی وضعیت جامعه را نقد نکند؛ اما برخی مسایل چون با فانتزی جامعه ما سازگار نیست، در نتیجه پژوهش در مورد آن نیز از جمله موارد حساس پژوهش‌های اجتماعی به شمار می‌روند که البته رابطه جنسی، مسایل قومی و غیره از جمله این موضوعات است.

این استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: متاسفانه به دلیل حساس بودن برخی مسائل بسیاری از همایش‌ها، سخنرانی‌ها، تحقیقات، پروپوزال‌ها و تحقیقات دانشگاهی در این عرصه در کشور ما لغو می‌شوند و ما در انجام و انتشار تحقیقات این حوزه‌ها آزاد نیستیم.

به گفته وی، قوانین ما به ما نمی‌گوید در مورد مسائل حساس جامعه تحقیق نکنیم، اما این قوانین نانوشته است که به ما فشار می‌آورد، ضمن اینکه در مورادی هم ما به دلیل وجود ایدئولوژیک قالب دچار خودسانسوری می‌شویم.

این پژوهشگر گفت: با وجود همه موانع، وضعیت علوم اجتماعی در ایران تاریک نیست و ما در کشور کارهای علمی و پژوهشی تولید می‌کنیم؛ در واقع ما آزادی آکادمیک در کشور داریم، اما این آزادی مضطربانه است؛ به این معنی دیگری این حق را برای خود قائل است که ما را بابت انتشار کار یا تحقیقی بازخواست کند.

در ادامه عباس کاظمی، عضو هیأت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی درباره پادرهوایی آکادمیک در  پنل مربوط به این موضوع اظهار کرد: گروه خاصی از تحصیل کردگان برای ارتقای اجتماعی به دنبال رشد و پیشرفت بودند و بعد از اینکه نتوانستند به ارتقای مورد نظرشان برسند، در یک حالت پا در هوا قرار گرفتند و شغل آنها هیچ تناسبی با رشته تحصیلی‌شان ندارد و حتی ممکن است وضعیت فعلی‌شان را هم از دست دهند.

وی افزود: پادرهوا طبقه‌ای در حال ساخته شدن است که هنوز به خودآگاهی نرسیده و یک طبقه جهانیِ در حال ایجاد است.

وی گفت: به عنوان مثال پادرهوایی در کشور فرانسه به شغل‌های پاره وقت گفته می‌شود و در ایتالیا افرادی پا در هوا هستند که درآمد بسیار پایینی دارند و در آلمان به افراد بدون شغل اطلاق می‌شود، در ایران نیز این پا در هوایی به افرادی گفته می‌شود که به دنبال ارتقای جایگاه اجتماعی خود هستند..

انتهای پیام