راهنمای تعیین دهک خانوار

سه دهک پر درآمد جامعه از لیست یارانه‌بگیر‌ها خط خورده‌اند. این موضوع باعث شده دهک‌بندی حالا بیشتر از هر زمان دیگری برای‌مان اهمیت پیدا کند. از وقتی که اعلام شده تنها هفت دهک پایین جامعه مشمول دریافت یارانه هستند، این سؤال به وجود آمده که هر دهک دقیقاً چه ویژگی‌هایی دارد؟ برای پاسخ به چنین سؤالی باید سراغ گزارش‌های مرکز آمار برویم.

به گزارش روزنامه‌ی هفت صبح آخرین گزارش‌ها از بودجه خانوار که توسط این نهاد منتشر شده مربوط به سال ۹۷ است. این گزارش نشان می‌دهد هر خانواده به‌طور میانگین در سال ۴۳ میلیون و ۴۹۰ هزار تومان درآمد دارد که معادل ماهانه آن می‌شود رقمی در حدود سه میلیون و ۶۲۰ هزار تومان.

از طرف دیگر گزارش‌های مرکز آمار نشان‌دهنده تورم ۲۷ درصدی نسبت به سال گذشته است و با این حساب می‌توان نتیجه گرفت که احتمالاً درآمد ماهانه خانواده‌ها حالا به ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است.

در این گزارش ویژگی‌های ملموس هر کدام از دهک‌های اول تا دهم را آورده‌ایم تا ببینیم هر کدام از خانواده‌ها دقیقاً در کدام دهک قرار می‌گیرند. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به درآمد و هزینه خانواده، متوسط هزینه‌های ماهانه مسکن، توسط مبالغ قبض آب، برق و گاز خانواده، هزینه ماهانه برای خرید خوراکی‌ها مثل گوشت و تعداد افراد دارای درآمد در هر خانواده اشاره کرد.

باید توجه داشته باشید که بر اساس آنچه تا اینجای کار مشخص شده، سه دهک بالاتر یعنی دهک‌های هشتم، نهم و دهم از دریافت یارانه کنار گذاشته شده‌اند و صرفاً خانواده‌های دسته‌بندی شده در دهک‌های اول تا هفتم مشمول دریافت یارانه هستند.

ویژگی‌های دهک اول

درآمد ماهانه ۱.۶ میلیون

پایین‌ترین طبقه اقتصادی در کشور، افرادی هستند که در دهک اول هزینه‌ای قرار می‌گیرند. آن‌ها ضعیف‌ترین قشر هستند و هزینه‌های ماهانه‌شان بسیار پایین‌تر از دیگر دهک‌ها است. بررسی گزارش‌های بودجه خانوار مرکز آمار نشان می‌دهد خانواده‌های دهک اول، با احتساب تورم نسبت به سال ۹۷، ماهانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان درآمد دارند و از این رقم، یک میلیون تومان هزینه خانواده می‌شود. آن‌ها در ماه ۵۸۰ هزار تومان هزینه خوراکی دارند و ۴۸۰ هزار تومان دیگر برای هزینه‌های غیرخوراکی مثل پوشاک و مسکن خرج می‌کنند.

ویژگی‌های دهک دو

درآمد ماهانه ۲.۴ میلیون

دهک دوم، خانواده‌هایی هستند که ماهانه حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان درآمد دارند. این رقم با احتساب تورم ۲۷ درصدی نسبت به سال گذشته محاسبه شده، چرا که آخرین اطلاعات مرکز آمار می‌گوید، خانواده‌های دهک دوم در سال ۹۷ ماهانه یک میلیون و ۸۸۰ هزار تومان درآمد داشتند. این خانواده‌ها حدود یک میلیون و ۷۹۰ هزار تومان در ماه پول خرج می‌کنند که ۶۶۰ هزار تومان آن خوراکی و یک میلیون و ۱۳۰ هزار تومان آن غیرخوراکی است. این مورد نشان می‌دهد در حال حاضر خانواده‌های دهک دوم ماهانه ۶۰۰ هزار تومان پس‌انداز می‌کنند.

ویژگی‌های دهک سوم

درآمد ماهانه ۲.۸ میلیون

گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد خانواده‌های دهک سوم در سال ۹۷ ماهانه دو میلیون و ۲۲۰ هزار تومان درآمد داشته‌اند که اگر نرخ تورم ۲۷ درصدی را به آن اضافه کنیم، می‌توان نتیجه گرفت در حال حاضر درآمد ماهانه خانواده‌های دهک سومی به رقم ۲ میلیون و ۸۱۰ هزار تومان رسیده است. آن‌ها از این مبلغ حدود ۶۲۰ هزار تومان را پس‌انداز می‌کنند و هزینه‌شان رقمی در حدود ۲ میلیون و ۱۹۰ هزار تومان است که ۷۶۰ هزار تومان آن برای محصولات خوراکی و یک میلیون و ۴۳۰ هزار تومان در بخش غیرخوراکی هزینه می‌شود.

ویژگی‌های دهک چهارم

درآمد ماهانه ۳.۲ میلیون

خانواده‌هایی که در دهک چهارم جای می‌گیرند، مطابق گزارش‌های مرکز آمار سال ۹۷ حدود ۲ میلیون تومان در ماه پول خرج می‌کنند که با احتساب تورم ۲۷ درصدی، می‌توان نتیجه گرفت که میزان هزینه ماهانه خانواده‌های دهک چهارم به حدود ۲ میلیون و ۶۱۰ هزار تومان رسیده.

از این رقم حدود یک میلیون و ۷۶۰ هزار تومان در بخش غیرخوراکی و حدود ۸۵۰ هزار تومان در بخش خوراکی هزینه می‌شود. خانواده‌های دهک چهار این هزینه‌ها را با درآمد ماهانه ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی پوشش می‌دهند که بخشی از آن در حدود ۶۰۰ هزار تومان پس‌انداز می‌شود.

ویژگی‌های دهک پنجم

درآمد ماهانه ۳.۶ میلیون

خانواده‌های دهک پنجمی در ماه رقمی حدود ۳ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان درآمد دارند. آن‌ها حدود ۶۰۰ هزار تومان در ماه پس‌انداز می‌کنند و تقریباً ۳ میلیون تومان هزینه ماهانه آنهاست که ۹۱۰ هزار تومان آن در بخش خوراکی و حدود ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان آن در بخش غیرخوراکی هزینه می‌شود. این خانواده‌ها نزدیک‌ترین ویژگی‌ها را به میانگین کشور دارند و به عبارتی دهک میانی شناخته می‌شوند. باید توجه داشته باشید که این مبالغ از گزارش‌های مرکز آمار و با احتساب تورم ۲۷ درصدی نسبت به سال ۹۷ استخراج شده است.

ویژگی‌های دهک ششم

درآمد ماهانه ۴.۱ میلیون

دهک ششم، خانواده‌هایی هستند که ماهانه رقمی حدود ۴ میلیون و ۱۴۰ هزار تومان درآمد دارند. این رقم با احتساب تورم ۲۷ درصدی نسبت به سال گذشته محاسبه شده، چرا که آخرین اطلاعات مرکز آمار می‌گوید خانواده‌های دهک ششم در سال ۹۷، ماهانه ۳ میلیون و ۲۶۰ هزار تومان درآمد داشتند.

این خانواده‌ها در حال حاضر حدود ۳ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان در ماه پول خرج می‌کنند که ۹۸۰ هزار تومان آن خوراکی و دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان آن غیرخوراکی است. این مورد نشان می‌دهد در حال حاضر خانواده‌های دهک ششم ماهانه ۶۶۰ هزار تومان پس‌انداز می‌کنند.

ویژگی‌های دهک هفتم

درآمد ماهانه ۴.۸ میلیون

خانواده‌های دهک هفتم در مرز مشمولیت یارانه قرار دارند. از آنجا که یارانه‌ها به هفت دهک پایین‌تر جامعه تعلق می‌گیرد، خانواده‌های دهک هفتم پردرآمدترین خانواده‌های یارانه‌بگیر به حساب می‌آیند. آن‌ها با احتساب نرخ تورم نسبت به آخرین گزارش مرکز آمار، در ماه رقمی حدود ۴ میلیون و ۸۲۰ هزار تومان درآمد دارند که از این مبلغ حدود یک میلیون و ۵۰ هزار تومان در بخش خوراکی‌ها و ۳ میلیون و ۷۰ هزار تومان در بخش هزینه‌های غیرخوراکی خرج می‌شود و حدود ۷۰۰ هزار تومان آن به عنوان پس‌انداز خانواده باقی می‌ماند.

ویژگی‌های دهک هشتم

درآمد ماهانه ۵.۵ میلیون

دهک هشتم مرز دیگر خانواده‌های یارانه‌بگیر را مشخص می‌کنند. این گروه لب مرز یارانه گرفتن قرار دارند، اما بین سه دهک پردرآمد به حساب آمده و مشمول دریافت یارانه نمی‌شوند. خانواده‌های دهک هشتم در سال ۹۷ حدود ۴ میلیون تومان در ماه پول خرج می‌کردند که با احتساب تورم ۲۷ درصدی نسبت به سال گذشته، این رقم احتمالاً به ۵ میلیون و ۵۰ هزار تومان رسیده است. بررسی گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد، درآمد ماهانه این خانواده‌ها در حال حاضر رقمی در حدود ۵ میلیون و ۵۱۰ هزار تومان است.

ویژگی‌های دهک نهم

درآمد ماهانه ۶.۹ میلیون

خانواده‌هایی که در دهک نهم جای می‌گیرند، مطابق گزارش‌های سال ۹۷ مرکز آمار حدود ۵ میلیون و ۱۳۰ هزار تومان در ماه پول خرج می‌کنند که با احتساب تورم ۲۷ درصدی، می‌توان نتیجه گرفت که میزان هزینه ماهانه خانواده‌های دهک نهم به حدود ۶ میلیون و ۵۲۰ هزار تومان رسیده.

از این رقم حدود یک میلیون و ۳۲۰ هزار تومان در بخش خوراکی و حدود ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان در بخش غیرخوراکی هزینه می‌شود. خانواده‌های دهک نهم این هزینه‌ها را با درآمد ماهانه ۶ میلیون و ۸۷۰ هزار تومانی پوشش می‌دهند که بخشی از آن یعنی در حدود ۳۷۰ هزار تومان پس‌انداز می‌شود.

ویژگی‌های دهک دهم

درآمد ماهانه ۱۱ میلیون

دهک دهم پردرآمدترین گروه از خانواده‌ها را تشکیل می‌دهد. آن‌ها بیشتر از همه پول درمی‌آورند و همچنین بیشتر از همه خرج می‌کنند. بررسی گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد، این خانواده‌ها ماهانه به‌طور میانگین ۱۱ میلیون تومان درآمد دارند.

نکته عجیب درباره خانواده‌های دهک دهم این است که هزینه‌شان بیشتر از درآمدشان است. آن‌ها در ماه رقمی حدود ۱۱ میلیون و ۷۹۰ هزار تومان پول خرج می‌کنند که ۱۰ میلیون تومان آن مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی و حدود یک میلیون و ۷۹۰ هزار تومان آن مربوط به هزینه‌های خوراکی است.