تازه‌ترین تحلیل از ترور سردار سلیمانی | عبدالله شهبازی
عبدالله شهبازی، تحلیلگر و پژوهشگر تاریخ، در یادداشت‌هایی تلگرامی در تحلیل ماجرای ترور سردار سلیمانی که به شهادت او منجر شد، نوشت:
تاکنون علائمی دیده نشده دال بر اینکه ترور سردار سلیمانی شروع عملیاتی گسترده برای سرکوب نیروهای شیعی هوادار ایران در عراق باشد. چنین اقدامی در فضای کنونی منطقه بسیار دشوار و خطرناک است ولی با توجه به پیشینه تاریخی عراق غیرممکن نیست. باید توجه کرد که آمریکا تنها یک شریک (البته تعیین‌کننده) در تحولات اخیر است؛ سه شریک دیگر (اسرائیل و سعودی و امارات) چنین رؤیایی دارند و مایلند فضای آمریکا و منطقه را به این سمت سوق دهند. صرفنظر از اسرائیل، شخص نتانیاهو برای حفظ جایگاه متزلزل خود آشکارا در پی ماجراجویی نظامی بوده و هست.
بنظر نمی‌رسد رسانیدن ترامپ به صدور فرمان ترور سردار سلیمانی به سادگی میسر شده باشد. در این وضعیت، اگر به فضای پس از ترور سردار سلیمانی نیندیشیده و راهکارهایی برای کنترل فضای داخلی عراق طراحی نکرده باشند فرجام حادثه مخاطراتی چنان جدی برای مواضع آمریکا در منطقه دارد که خروج نیروهای آمریکایی را از عراق دیکته می‌کند.
در این رابطه دو فرضیه مطرح است:
فرضیه اول: ترور سردار سلیمانی بعنوان شروع طرح خروج «آبرومندانه» آمریکا از عراق طراحی شده است.
فرضیه دوم: ترور سردار سلیمانی استارت جنگی جدید در خاورمیانه است بعنوان طرحی اندیشیده شده نه تصادفی و ناشی از نادانی تیم امنیت ملی ترامپ.
یادداشت دوم:
هنوز درست نمی‌دانیم که برای عراق پس از حادثه مهم ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس برنامه‌ای دارند یا خیر؟ منظورم همان تلاش برای استقرار حکومت سرکوبگر ضد ایرانی است از طریق کشتار وسیع فعالین شیعی. بنظر نمی‌رسد اقتدار فعلی حشد الشعبی اجازه چنین کودتایی را بدهد ولی در قساوت کانون‌های ضد ایرانی منطقه نباید شک کرد.
از جانب دیگر آمریکا در سده بیستم میلادی سابقه طولانی در چنین سرکوب‌هایی دارد. نمونه بارزش کودتای خونین حزب بعث در ۸- ۱۰ فوریه ۱۹۶۳/ ۱۹- ۲۱ بهمن ۱۳۴۱ و کشتار وسیع بهار و تابستان ۱۹۶۳/ ۱۳۴۲ که قبلاً به آن اشاره کردم و شروع فرایندی که در نهایت به دیکتاتوری خشن صدام انجامید.
معهذا، تصور نمی‌کنم فضای امروز آمریکا و جهان فضای دوران جنگ سرد باشد و سرکوب از این نوع نمی‌تواند با موفقیت تحقق یابد. در آمریکا نیز چنین عزم و انسجامی مشاهده نمی‌شود.
بیشتر بنظر می‌رسد دولت ترامپ ترور سردار سلیمانی را بخشی از طرح «فشار حداکثری» می‌داند برای وادار کردن ایران به تسلیم که تحریم‌های سنگین اقتصادی را تکمیل خواهد کرد.
با ترورهای اخیر بنظر می‌رسد فضای داخلی عراق، اگر از طریق سرکوب گسترده و خونین کنترل و مهندسی نشود، به سمت عدم تحمل حضور نیروهای نظامی آمریکا و قدرت گرفتن خواست خروج آنان پیش می‌رود.
برای ناظران غربی نوع واکنش ایران بسیار مهم است. فعلاً فضای غالب جهانی فضای بهت و نگرانی است. رفتارهای بعدی ایران می‌تواند شاخص‌هایی برای تحلیل به دست آنان دهد. تصور می‌کنم مشاوران ترامپ به کوتاه آمدن و تسلیم شدن ایران دل بسته‌اند و برعکس نیروهای تحریک‌کننده و شریک چون باند نتانیاهو در اسرائیل و باند بن‌سلمان- بن‌زاید در سعودی- امارات به درگیری وسیع منطقه‌ای و ساقط کردن جمهوری اسلامی ایران امید دارند.
یادداشت سوم:
آیا صدور فرمان ترامپ دال بر قتل سردار سلیمانی به تأثیر از نتانیاهو و پیامد عملیات شبکه موساد بود؟
گزارش دیوید کلاود، عضو تحریریه لس‌آنجلس تایمز، درباره ماجرای تصمیم ترامپ برای قتل سردار سلیمانی مهم است. این گزارش بر اساس مصاحبه با منابع موثق مطلع تنظیم شده.
گزارش لس‌آنجلس تایمز نشان می‌دهد که تصمیم ترامپ برای قتل سردار سلیمانی برخلاف انتظار مقامات دولتی حاضر در جلسه و به تأثیر از مشاوران ضد ایرانی او بود. بنظر می‌رسد، مانند موارد مشابه، در اینجا نیز ترامپ متأثر از حلقه شناخته‌شده‌ای است که جرد کوشنر، داماد ترامپ، در آن جایگاه درجه اول دارد. ارتباطات دیرین خانوادگی و شخصی کوشنر با نتانیاهو پوشیده نیست.
بعلاوه، در گزارش لس‌آنجلس تایمز ادعا شده که در این سفر سردار سلیمانی «بطرزی غیرعادی» اقدامات حفاظتی معمول مراعات نشد.
بنوشته لس‌آنجلس تایمز، وقتی تیم امنیت ملی ترامپ دوشنبه [۹ دی ۱۳۹۸/ ۳۰ دسامبر ۲۰۱۹] به مارالاگو [اقامتگاه شخصی ترامپ] در فلوریدا رفتند انتظار نداشتند که او فرمان قتل ژنرال قاسم سلیمانی را صادر کند. مایکل پمپئو وزیر امور خارجه، مارک اسپر وزیر دفاع و ژنرال مارک میلی رئیس ستاد مشترک به پالم بیچ [شهر محل اقامتگاه ترامپ در فلوریدا] رفتند تا به ترامپ درباره حملات هوایی اخیر پنتاگون در عراق و سوریه علیه گروه‌های شبه نظامی شیعی مورد حمایت ایران گزارش دهند.
به گفته یک مقام ارشد مطلع از بحث‌های جلسه فوق، که مجاز نیست سخنانش را درباره این جلسه ثبت کند، در ملاقات فوق فهرستی عرضه شد از اقداماتی که آمریکا می‌تواند در آینده به آن دست زند. یکی از این اقدامات هدف قرار دادن سلیمانی، فرمانده نیروی زبده قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بود. ترامپ بطور غیرمنتظره‌ای این گزینه را انتخاب کرد. مقام مطلع فوق افزود که تصمیم ترامپ تا حدودی به تحریک مشاوران جنگ‌طلب ضد ایرانی‌اش بود. این بدان معنا بود که پنتاگون ناگهان طبق فرمان ترامپ با مأموریتی خطیر مواجه شد.
گزارش فوق می‌افزاید: سردار سلیمانی در این سفر به طرز غیرعادی از استتار حفاظتی کافی برخوردار نبود و برای پوشانیدن رد سفرش تلاش نکرد. [یعنی بطور غیرمعمول برای استتار حفاظتی این سفر تلاش نشد. شهبازی]
بعلاوه، گزارش فوق مدعی است که مقامات آمریکایی سردار سلیمانی را متهم کرده بودند به ارتباط با ماجرای حمله ۲۷ سپتامبر به پایگاه آمریکا در کرکوک عراق که به قتل یک پیمانکار آمریکایی منجر شد. آمریکا در بغداد و نیز به اداره تظاهرات خشن ضد آمریکایی علیه سفارت آمریکا در بغداد.
از این منظر بنظر می‌رسد عکس معروفی که از شعارنویسی بر دیوار سفارت آمریکا در رسانه‌ها منتشر شد با مضمون «سلیمانی قائدی» (سلیمانی رهبر من است) بخشی از طرح موساد برای ترور سردار سلیمانی بوده با هدف متقاعد کردن ترامپ برای صدور فرمان.
انتهای پیام
