حدود 5 میلیاد هزینه برای تغییر میدان نازی‌آباد و نارضایتی مردم

نسترن فرخه، انصاف نیوز: طرح ایجاد تغییرات عمرانی در میدان نازی‌آباد سال 1393 یعنی اواخر مدیریت محمدباقر قالیباف مصوب شد و سال بعد این طرح به مرحله‌ی اجرایی رسید اما این تغییرات زمان‌بر با صرف هزینه‌‌ای که به گفته‌ی مجید فرهانی، عضو شورای شهر تهران، 4 میلیارد و 800 میلیون بوده بیشتر مردم این منطقه را ناراضی کرده، تا حدی که چند باری با همراهی مسجد جامع محل نامه و استشهاد محلی جهت اعلام نارضایتی و برگرداندن میدان به حالت قبل را تقدیم شهرداری کردند اما اتفاق خاصی رخ نداده است.

این تغییرات در کنار از بین رفتن نمادی از محله باعث به وجود آمدن مشکلات متعدد برای اهالی شده، مثل یک طرفه شدن خیابان و مشکل ایجاد ترافیک سنگین، کور شدن بخشی از مغازه‌ها به دلیل ساخت دیوار در میدان، به وجود آمدن پاتوق معتادان در میدان به دلیل تغییر فواره به زیرگذر شده است، این تغییرات پیش آمده باعث آن شده بود تا قسمتی از میدان به پاتوق معتادان و فضای ناامن تبدیل شود که طبق گفته‌ی کاسب‌ها شهرداری برای ساماندهی این وضعیت شروع به ساخت غرفه در وسط میدان را کرده تا با اجاره‌ی آن فضای میدان را مردمی‌تر کند. حتی یکی از کاسب‌ها نگران این بود که در شرایط بحرانی که مثلا مغازه‌های سمت دیگر میدان آتش بگیرند ماشین آتش نشانی به دلیل بسته بودن خیابان امکان امداد رسانی را نداشته باشد.

اما وجه دیگر موضوع این است که بیشتر این اهالی و مخصوصا افراد قدیمی‌تر از میدان نازی‌آباد به عنوان سمبل و نماد منطقه یاد می‌کنند که تغییرات پیش آمده عامل نارضایتی آنها شده، محبوب‌فر کارشناس حوزه‌ی شهرسازی با تاکید بر اینکه مدیریت شهری پیشین و فعلی گمان دارند با از بین بردن نمادهای شهری می‌توانند به اهداف سیاسی خود برسند، گفت: «وجب به وجب این شهر تاریخ دارد، بیش از صد نقطه‌ی گردشگری دارد، برای انسجام ملی و یک پارچگی و اعتماد ملی باید نمادها حفظ شود.»

مساله‌ی دیگری که محبوب فر به آن تاکید دارد کارکرد روحی و روانی این سمبل‌ها است و می‌گوید:«کارکرد این نمادهای شهری باعث تغییر روحیات اجتماعی و افزایش تعاملات شهری است حتی این نمادها بر آرامش روحی و فکری شهروندان هم تاثیر عمیقی می‌گذارد. نمادهای شهری در جامعه‌ی ایرانی حتی می‌تواند تاثیر بسزایی در توسعه‌ی گردشگری و درآمد ارزی تا حدود ده برابر ارزش نفت برای کشور داشته باشد.»

انصاف نیوز برای بررسی این موضوع با فرهانی، گوردزی، محبوب‌فر و جمعی از اهالی محل گفت‌و گو کرد که در ادامه می‌خوانید:

بیشتر کاسب‌های محل از تغییرات میدان ناراضی هستند

پیرمرد، دستانش را بالا می‌آورد و رو به دیوار بلندی که در بخشی از میدان اصلی نازی‌آباد کشیده شده می‌گیرد تا نظرم را به این دیوار قهوه‌ای رنگ جلب کند و بعد با صدای آهسته زمزمه‌ی خاطرات دوری را می‌کند که زیر درختان تنومند و فواره‌ی این میدان سپری کرده اما حالا چند سالی است که با وجود تغییرات عمرانی میدان، حال و هوای این منطقه هم تغییر کرده است.

از این تغییر ناراضی نیستم

بیشتر ساکنان و کاسب‌های قدیمی در این منطقه از شکل جدید میدان ابراز ناراحتی می‌کنند اما فروشنده‌ی جوان یکی از ساندویچی‌های پشت دیوار میدان از وجود تغییرات میدان ابراز رضایت می‌کند و می‌گوید: «من تازه پنچ ماه است که اینجا شروع به کار کردم و اصلا ناراضی نیستم، حتی وقتی با بعضی از همسایه‌ها سر این موضوع صحبت کردیم آنها هم از این تغییر راضی بودند، چون زیر این گودی پارک همیشه معتادها جمع می‌شدند، حتی با وجود پلیس در این میدان هم تغییری در کنترل این معتادها پیش نمی‌آمد. حتی چند بار مردم با این معتادها درگیر شدند اما اگر این مغازه‌های میدان را بسازند رفت و آمد مردم و فضای مردمی اینجا بیشتر می‌شود.»

میدان خوبی داشتیم

در اطراف این میدان تعداد زیادی مغازه‌ی اغذیه فروشی دیده می‌شود، چند قدم آن طرف‌تر، فست فودی قدیمی وجود دارد و وارد آن می‌شویم، صاحب این مکان پیر مرد خوش برخورد و با تجربه‌ای است، از تغییرات این چند سال در میدان نازی آباد گله‌ی زیادی دارد و می‌گوید:« همه‌ی ما ناراضی هستیم، حدود سی سال است که اینجا کار می‌کنیم، میدان خوبی داشتیم، هم حوض داشت و هم فواره‌ی بزرگی که حال همه را خوب می‌کرد، بهترین درخت‌های چنار را داشتیم که با تغییرات عجیب و غریب خشکش کردند. حالا هم دور بخشی از میدان را دیوار کشیدند و جلوی دید مغازه‌های ما کور شده است.»

پیرمرد با ناراحتی ادامه می‌دهد: «اصلا موضوع مشکلات پیش آمده برای کاسبی ما نیست، موضوع این است که میدان نازی‌آباد با آنهمه زیبایی را نابود کردند، تا به حال حدود دو بار میدان را به مدت طولانی بستند و بعد دیدیم چه بلایی سر میدان آوردند، ما شنیدیم 20 میلیارد هزینه‌ی این تغییرات اشتباه در میدان شده که به نظرم دو میلیارد هم نبوده است.

هر وقت دلم می‌گرفت، می‌رفتم زیر درخت‌های میدان می‌نشستم و حالم عوض می‌شد اما همه‌ی درخت‌ها را کندند، برای خراب کردن میدان ما کاسب‌ها نامه نوشتیم و مسجد جامع نازی‌آباد هم آن را امضا و مهر کرد اما هیچ فایده‌ای نداشت.»

نارضایتی ما هیچ تاثیری ندارد

وارد یکی از مغازه‌های شوینده فروشی در میدان می‌شوم که دیوار ساخته شده در میدان جلوی مغازه‌های آنها است، این مرد جوان با ناامیدی می‌گوید: «نارضایتی ما هیچ تاثیری ندارد، کسانی که قدرت بیشتر داشتند برای اعتراض نسبت به تغییرات میدان اقدام کردند اما تاثیری نداشت، اگر میدان قبل را می‌دیدید متوجه می‌شدید با میدان حالا چقدر تفاوت دارد، خیابان از هر دو طرف باز بود و فضای میدان جای خیلی خوبی برای استراحت بود، بعد از ظهرها آنجا می‌نشستیم.

جای این گودی و پل در میدان قبلا حوض و فواره که حالا با تغییرات جدید تبدیل به پاتوق معتادها شده است.»

دیوار میدان به کاسبی‌ها آسیب زد

همچنان در اطراف بخشی از میدان که دیواری بلند روبه روی آن است حرکت می‌کند تا نظر کاسب‌ها را جویا شوم، فروشنده‌ی سوپرمارکت هم نسبت به تغییرات میدان ناراضی است و می‌گوید: «اینجا قبلا میدان خیلی خوبی بود و به محض ورود به میدان دل آدم باز می‌شد اما بعد تغییرات عجیبی به میدان دادند، مثلا همین دیوار را کشیدند و مغازه‌های ما را کور کردند، این تغییرات به کاسبی محل صدمه زد، می‌گویند چند میلیارد برای میدان خرج کردیم اما این تغییرات همه چیز را بدتر کرده است. اینجا میدان معروفی است اما ببینید چه بلایی سرش آوردند، هیچکس هم گوش نمی‌دهد.»

کاش میدان به حالت قبل باز می‌گشت

به سمت دیگر میدان می‌رویم که خبری از دیوار بلند نیست و خیابان کنار میدان به بخشی از میدان و محل تردد عابران تبدیل شده است، مغازه‌های این سمت میدان حالا در بخشی از میدان حضور دارند که قبلا به دلیل وجود خیابان بین آنها و میدان فاصله‌ای بود، یکی از فروشندگان کفش فروشی در همین بخش بر این باور است که تبدیل بخشی از خیابان به زمین میدان باعث ایجاد ترافیک سنگین در ساعت‌های اوج ترافیک شده، این جوان ادامه داد: «میدان را که تغییر دادند روی کاسبی همه تاثییر داشت، مثلا ترافیک را چند برابر کرد. البته ساخت مغازه‌ها در میدان از هیچی بهتر است چون اینجا به پاتوق معتادها تبدیل شده است. اگر می‌شد میدان به همان حالت قبل خود برگردد خیلی خوب می‌شد، البته چند بار نامه‌نگاری کردیم ولی در جلسه‌ای عنوان کردند پولی نداریم تا میدان را به حالت قبل برگردانیم.»

حتی آتش نشانی هم نمی‌تواند از اینجا عبور کند

چند مغازه آن طرف‌تر از کفش فروشی وارد فروشگاه لوازم تزیینی می‌شویم، این فروشنده هم همچون بیشتر کاسبان منطقه از تغییرات میدان ناراضی است و می‌گوید: «اینجا میدان بازار دوم نازی‌آباد بود که قدمت زیادی داشت اما حالا به یک فضای خیلی ضعیف تغییرش دادند و به پاتوق معتادها تبدیل شده است.

بعد از ایجاد تغییر و حضور معتادها، شروع به ساخت غرفه کردند تا پاتوق معتادها جمع شود، حالا خیابان را یک طرفه کردند و تردد ماشین‌ها خیلی دشوار شده است، زمانی که برای مغازه بار می‌آید دردسر زیادی داریم تا بار را تحویل بگیریم، حتی اگر یکی از این مغازه‌ها آتش بگیرد ماشین آتش نشانی نمی‌تواند وارد این بخش میدان که دیگر خیابان ندارد وارد شود، با این شرایط دیگر ایستگاه اتوبوسی هم در میدان نداریم.»

دفتر مسجد: یک میدان هشل هفت درست کردند

طبق گفته‌ی کاسبان معترض، نامه نگاری‌هایی به شهرداری توسط اهالی محل انجام شده که مسجد هم در این زمینه همراه مردم بوده و مهر امضای مسجد جامع نازی‌آباد هم در آن نامه‌ها بوده، وارد دفتر این مسجد شدیم و یکی از کارکنان در دفتر مسجد در این مورد گفت: «اینجا میدان خیلی خوب و بزرگی بود، ماشین‌ها هم به راحتی در این خیابان رفت و آمد داشتند اما حالا حتی مسیر ماشین‌روی آن را هم خراب کردند. یک میدان هشل هفتی درست کردند که بعد مدتی خودشان هم از این طرح پشیمان شدند و حالا در حال ساخت مغازه در وسط میدان هستند.

همیشه خانواده‌ها اینجا می‌آمدند و زیر درخت‌ها می‌نشستند اما بعد اینجا با تغییراتی که انجام دادند به پاتوق معتادها و مواد فروش‌ها تبدیل شد.

به همراه اهالی برای شهرداری نامه امضا کردیم اما هیچ تاثیری نداشت، در حال حاضر هم دستشویی مسجد نیاز به تعمیر دارد اما چون دستشویی میدان را درست نکردند ما هم نمی‌توانیم این دستشویی را دست بزنیم چون مردم جایی برای استفاده ندارند.»

دبیرشورایاری: شورای شهر و شهرداری به شورایاری هیچ اهمیت نمی‌دهد

بخشی از شورایاری‌های منطقه‌ی 16 از شورای شهر و شهرداری بابت اینکه در هیچ یک از برنامه‌های منطقه با شوری یاری‌ها مشورتی نمی‌شود گله‌مند هستند، حتی به این موضوع تاکید دارند که شورای شهر جدید هیچ اعتقادی به شورایاری ندارد، گودرزی دبیر شورایاری منطقه 16 می‌گوید: «برای تغییرات میدان بازار قبلا یک توافقی شده بود که شورا یاری‌ها اصلا در جریان آن نبودند، هشت هزار متر را به پیمانکاری دادند و 26 میلیارد هم خرج کردند، از روز اول همه‌ی مردم ناراحت بودند چون میدان از آن حالت سنتی که داشت خارج شده بود.

فقط وضعیت از این جهت بهتر شده که کارتن‌خواب‌ها و معتادهایی که زیر پل در وسط میدان پاتوق درست کرده بودند ساماندهی می‌شوند، در حال زدن مغازه‌های هستند که قرار است فوت کورت شود، با این شرایط نمی‌دانم که بگویم خوب یا بد است.»

گودرزی در پایان به این موضوع اشاره کرد که یک سری می‌گویند شورایاری باید لغو شود و هیچ فایده‌ای ندارد، حتی در این مورد نامه هم زده شده است.»

شورای شهر: طرحی برای ایجاد تردد خوردرو در ضلع شمالی وجود ندارد

مجید فرهانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر در مورد تغییرات ایجاد شده در میدان نازی‌آباد گفت: «میدان نازی آباد و همچنین محور پارس مدائن یکی از مهم‌ترین راسته‌های مختلط در سطح منطقه 16 به شمار می‌آید که دارای مقیاس عملکردی فرامنطقه‌ای شهری است. راسته و میدان مذکور با دارا بودن انواع واحدهای تجاری یکی از عمده‌ترین مراکز فروش منطقه را دارد، دسترسی اصلی این میدان از طرف شرق و محور شهید رجایی می‌باشد.

فعالیت‌هایی که در این منطقه وجود دارد باعث ایجاد موقعیتی شده که طی سال‌های اخیر تقاضا و گرایش شدید برای واحدهای تجاری و خدماتی بیشتر روبه رو شود.

ساخت و سازهای بلند و ناهماهنگ روند رو به افزایش شکل گیری واحدهای تجاری، ازدحام خودروها و مشکلات ترافیکی در ساعات اوج از جمله مشکلات خیابان مدائن و میدان مداین در میدان دوم نازی آباد است.»

فرهانی تغییرات ایجاد شده در میدان را راه حلی برای حل مشکلات میدان مدائن دانست و ادامه داد: «در راستای حل مشکلات میدان مدائن و همچنین تقویت فضای محله‌ای و کاهش ترافیک و اینجاد سر زندگی در این میدان و ارتقاع کیفیت بصری خیابان مدائن و محدوده‌ی میدان، افزایش بهره‌برداری از فضاهای میدان دوم نازی آباد در سال 1393 و 94 مورد بهربرداری قرار گرفته است اما در کنار اهداف فنی و عمرانی این طرح نباید از پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آن نیز غافل شد. بنابراین سعی شده است با اعمال تدابیر مناسب راهکارهای لازم جهت کاهش پیامدهای منفی ارایه شود.»

فرهانی در پایان تاکید کرد: «در حال حاضر طرحی برای ایجاد تردد خوردرو در ضلع شمالی وجود ندارد و اجرای این طرح در سال 93 از طریق کمیته‌ی ساماندهی میادین مصوب و در سال94-95 به بهره برداری کامل رسیده است.»

این عضو شورای شهر همچنین در مورد هزینه‌های پرداخت شده‌ی میدان گفت:« هزینه‌های میدان بازار دوم بر اساس ساماندهی میدان 48 میلیارد ریال ثبت گردیده است.»

حقوق‌دان: ایجاد مغازه و غرفه‌ی ثابت توسط شهرداری منع قانونی ندارد

بسیاری از منتقدان ایجاد غرفه‌های ثابت در میدان توسط شهرداری را تخلفی از جهت این سازمان می‌دانند اما نعمت احمدی این موضوع را تکذیب می‌کند و می‌گوید: «اصلا یکی از وظایف شهرداری همین است و حتی برای ایجاد غرفه و مغازه قوانین مشخصی دارد، غرفه‌هایی که در فرودگاه یا در سطح شهر باشد و این قانون در همه جای دنیا هم وجود دارد.

اصلا وظیفه‌ی شهرداری همین است، قانون گذار هم برای آنها قانون تصویب کرده که به چه صورت اجاره دهد.»

کارشناس حوزه شهر: عده‌ای سعی دارند نمادهای شهری را از بین ببرند

میدان اصلی نازی‌آباد نماد و سمبلی برای اهالی این منطقه بوده که حالا به عقیده اهالی، میدان با وجود تغییرات پیش آمده کارکرد خود را از دست داده، محمدرضا محبوب‌فر کارشناس حوزه‌ی شهری به تاثیر سمبل‌های شهری بر رفتار شهروندان و یکپارچگی اجتماعی تاکید دارد و می‌گوید: «نمادها یا سمبل‌های شهری حاکی از یکپارچگی و انسجام اجتماعی است که دلالت بر عظمت و شکوه تمدن و فرهنگ مردم یک کشور و سرزمین را دارد. این نمادهای شهری ارتباط بین مردم با حاکمیت و قدرت را مشخص می‌کند، نمادهای شهری در جامعه‌ی ایرانی حتی می‌تواند تاثیر بسزایی در توسعه‌ی گردشگری و درآمد ارزی تا حدود ده برابر ارزش نفت برای کشور داشته باشد. نماد یا سمبل‌های شهری بر هویت ملی دلالت دارد، این نمادها به نوعی انعکاس دهنده‌ی فرهنگ و اعتقادات ساکنین است.

کارکرد این نمادهای شهری تغییر روحیات اجتماعی و افزایش تعاملات شهری است حتی این نمادها بر آرامش روحی و فکری شهروندان هم تاثیر عمیقی می‌گذارد.»

این کارشناس حوزه‌ی شهری به هزینه‌هایی که گاهی برای ایجاد سمبل‌های جدید می‌شود اشاره کرد و بر این باور است که ساختمان‌های جدید با وجود هزینه و زمان زیادی که صرف می‌کند اما هرگز تاثیر و جایگاه ساختمان‌های سمبلیک و قدیمی را ندارد، محبوب‌فر ادامه داد: «متاسفانه عده‌ای با بی‌توجهی به میدان و برج آزادی سعی دارند تا برج میلاد را به عنوان نماد تهران معرفی کنند این در حالی است که نه تنها مردم تهران بلکه مردم ایران با وجود هزینه و وقت زیاد برج میلاد را به عنوان نماد و سمبل تهران نمی‌دانند، وجب به وجب این شهر تاریخ دارد، بیش از صد نقطه‌ی گردشگری دارد، برای انسجام ملی و یک پارچگی و اعتماد ملی باید نمادها حفظ شود.»

محبوب‌فر باهدف کنترل و رسیدگی به نمادهای شهری کمیسیون متولی نماد و نشان‌های شهری را پیشنهاد می‌دهد و می‌گوید:« تخریب‌ها معمولا به طور عمدی است و عده‌ای با تخریب مثلا برج آزادی یکپارچگی و انسجام شهر را هدف قرار دادند، در این شرایط باید یک کمیسیون که متولی نماد و نشانه‌های شهر تهران است در اراه کل میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان تهران تشکیل شود، در این راستا هم اداره کل راه و شهرسازی با این کمیسیون همراهی داشته باشد. پیشنهاد ما به عنوان یک دوستار میراث فرهنگی برای اهمیت بیشتر به سمبل‌های شهری این است که درج روز تهران در تقویم کشور در دستور کار قرار بگیرد تا بلکه بخشی از آلامی که بر میراث فرهنگی و تاریخ ایران وارد شده التیام پیدا کند.

زیرا این نمادها و سمبل‌های شهری و محله‌ای مثل میدان نازی‌آباد در آرامش فکری و روحی شهروندان موثر است بدون شک تخریب عمدی یا سهوی این سمبل‌ها انسجام و تعاملات اجتماعی را هدف قرار می‌دهد و تهران را به یک شهر فاقد هرگونه روح و هویت تبدیل می‌کند.

مدیریت قبلی و فعلی شهرداری فکر می‌کنند با تخریب این نمادها انسجام اجتماعی را به نفع اهداف و مقاصد خاص سیاسی تغییر می‌دهند، اما سخت در اشتباه هستند چون به زودی مردمی که امروز نگران تخریب و دزدی این نمادهای ملی و شهری هستند، به زودی با را‌ه‌های مسالمت آمیز سعی خواهند کرد تا این سمبل‌ها را به جایگاه خودشان بازگردانند.»

انتهای پیام