درباره‌ی تجمع اعتراضی صد نفره مقابل وزارت امور خارجه

روزنامه اعتماد نوشت: «تخریب، توهین و تهمت واژه‌هایی آشنا برای دیپلماتی است که بارها و بارها خود را «سرباز» ایران معرفی و بر لزوم تامین منافع جمهوری اسلامی تاکید کرده ولی حالا هم از درون و هم از بیرون با فشارهایی در نوع خود بی‌سابقه مواجه است. شاید آن روز که محمدجواد ظریف در جریان گفت‌وگوی خود با مجله آلمانی‌زبان «اشپیگل» همان موضع همیشگی جمهوری اسلامی را در قبال ایالات متحده آمریکا و چند و چون مذاکره با این کشور تکرار می‌کرد، گمان نمی‌کرد هم از سوی ساکن این روزهای قدرتمندترین کرسی کاخ سفید و هم از سوی جناحی خاص و به اصطلاح «دلواپس» داخل کشور تحت فشار قرار بگیرد ولی این اتفاق در حالی رخ داد که گفته‌های او به شکل قابل توجهی با بیانات شهریورماه رهبری همپوشانی دارد. رهبری آن روز مذاکره با آمریکا در صورت «توبه» و بازگشت این کشور به توافق هسته‌ای موسوم به برجام در قالب ۱+۵ را بدون اشکال توصیف کردند، ظریف نیز در پاسخ به پرسش «اشپیگل» درباره سرانجام رابطه تهران و واشنگتن پس از ترور سردار شهید قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس جمهوری اسلامی، ضمن آن که احتمال مذاکره را رد نکرد، لغو تمامی تحریم‌ها و بازگشت آمریکا به برجام را شرط این مهم نامید.

گفته‌های ظریف به‌رغم تکرار موضع رسمی جمهوری اسلامی اما از قرار معلوم به مزاج همان طیف دلواپس خوش نیامد که ۴۸ ساعته گذشته را به هشتگ‌سازی علیه وزیر امور خارجه در شبکه‌های اجتماعی اختصاص دادند. این هشتگ‌ها و توهین‌ها اما ظاهرا کفایت نکرد؛ به طوری که مدافعان دوگانه «عزت» و «ذلت»، بار دیگر و این‌ بار با استفاده از ترور سردار شهید قاسم سلیمانی کوشیدند هرگونه مذاکره با واشنگتن را نفی و حسن روحانی و به‌طور کلی دولت دوازدهم را به‌عنوان دولتی منفعل در دیپلماسی معرفی کنند. از این‌ رو تجمعی «خودجوش» را ترتیب دادند؛ تجمعی سراسر «خودجوش و مردمی» که از برخی خبرگزاری‌های گرفته تا پایگاه‌های خبری تحلیلی نزدیک به اصولگرایان و بعضی از کانال‌های تلگرامی یکی پس از دیگری اقدام به انتشار فراخوان آن کردند.

«خودجوش» اما کم‌فروغ!

در فراخوان برگزاری تجمع این رسانه‌ها ذکر شده بود که «جمعی از طلاب و دانشجویان» و «اعضای بسیج دانشجویی» دانشگاه‌های شهید بهشتی و صداوسیما خواستار برگزاری این تجمع هستند و جالب آن که همزمان با آن، در مشهد نیز تجمعی مشابه مقابل دفتر وزارت امور خارجه در این شهرستان برگزار خواهد شد. اتفاقی که مو به مو افتاد و بدون هرگونه دخالتی از سوی نهادها و نیروهای امنیتی حاضر مقابل وزارت امور خارجه، جمعی حداکثر ۱۰۰ نفره مقابل دستگاه دیپلماسی ایران حاضر و بار دیگر شعارهایی را علیه شخص ظریف و دولت تدبیر و امید سر دادند، آمدند و بدون هیچ‌گونه مزاحمتی دولت دوازدهم که با رای ۲۴ میلیون ایرانی روی کار آمد و قدرت را به دست گرفت «آمریکایی» خواندند و همزمان «مذاکره با دشمن» را «خنجر زدن به میهن» توصیف کردند.»

در بخش دیگری از این نوشته آمده است:

انتقام با «استیضاح»

در این میان حامیان حاضر در قدرت این جریان سیاسی نیز از جو ایجاد شده در فضای مجازی و حقیقی بازنماندند و یکی از پارلمان و دیگری از فلان همایش به این مساله پرداخته و از لزوم استیضاح وزیر امور خارجه ایران آن هم برای نخستین‌ بار در تاریخ جمهوری اسلامی سخن به میان آوردند. محمدرضا نقدی، معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دومین روز همایش سراسری فرماندهان بسیج تلویحا به اظهارات ظریف و مساله مذاکره با آمریکا اشاره و تاکید کرد: «مذاکرات برجام و مذاکره با آمریکا در طول سال‌های گذشته، بی‌نتیجه بوده است. ترور شهید حاج قاسم سلیمانی هم یکی از آثار مذاکره با آمریکا بوده است؛ چراکه هرگاه با زبان غیر مقاومت با دشمن صحبت کردیم، ضربه خوردیم و این باعث شد که جسارت دشمنان انقلاب اسلامی بیشتر شود. متاسفانه برخی گروه‌های سیاسی داخلی، همچنان حرف از مذاکره می‌زنند و این در حالی است که آمریکای جنایتکار، هرگز اهل عمل به هیچ عهدنامه بین‌المللی نیست.»

کنار این اظهارات نمایندگان اصولگرای مجلس از محمدرضا پورابراهیمی گرفته تا مجتبی ذوالنوری با صراحت بیشتری به ظریف تاختند و با استفاده از کلیدواژه «دیپلماسی التماسی» خواستار «استیضاح» وزیر امور خارجه شدند. ذوالنوری در جریان اظهارات خود در صحن علنی مجلس همچنین تاکید کرد: «والله ما مخالف مذاکره با دنیا و مخالف ارتباط با جهان نیستیم ما فقط می‌گوییم بیراهه و ‌کج‌راهه نروید و از کسی که عامل همه بدبختی‌های این مردم است، با التماس مذاکره را گدایی نکنید.»

در این میان احمد مازنی، نماینده اصلاح‌طلب تهران در مجلس دهم منتقدان ظریف را به «انصاف» فراخواند و از تریبون مجلس خطاب به آنان گفت: «انصاف و عدالت را به همگان یادآوری می‌کنم. امیدوارم قدری انصاف داشته باشید. آیا جمهوری اسلامی کنار مقاومت حداکثری اهل گفت‌وگو و مذاکره نیست؟»

تشکر از حساسیت «معترضان»

در این میان وزارت امور خارجه نیز نسبت به اظهارات مطرح شده علیه ظریف و تجمع اعتراضی چند ده نفره برگزار شده مقابل این وزارتخانه سکوت نکرد و با بیانیه‌ای در اقدامی عجیب و البته قابل توجه از «حساسیت» معترضان «تقدیر» کرد. در بند دوم این بیانیه ۴ بندی همچنین آمده است: «تاکید بر این که ایالات متحده اگر مایل به مذاکره است، باید به سر میز مذاکره کمیسیون مشترک برجام که خود آن را ترک کرده بازگشته و تمامی تحریم‌ها و اقدامات غیر قانونی انجام شده را لغو و جبران کند – در صورت انجام – شکست مطلق آمریکا در صحنه بین‌المللی و دال بر قدرت برتر ایران در صحنه دیپلماتیک خواهد بود؛ بنابراین چنین رویکردی باید با قدرت پیگیری شده و نباید اجازه دهیم آمریکا از وضعیت موجود که خواهان گریز از آن است، خارج شود. بر خلاف بعضی سوء‌برداشت‌ها، این موضع نماد قدرت ایران بوده و این ایالات متحده است که مایل است به لطایف‌الحیل میز برجام را که برای خود تله می‌داند بر هم زند.»

وزارت امور خارجه همچنین با تاکید بر لزوم توجه به منافع ملی یادآور شد: «ایجاد دوقطبی «مذاکره – عدم مذاکره» در شرایط فعلی سیاست خارجی و فضای انتخاباتی داخلی، آثار مخرب بر منافع ملی کشور و اعتماد عمومی جامعه خواهد داشت و کسانی که برای مطامع انتخاباتی زودگذر منافع و سرمایه‌های ملی را قربانی می‌کنند مسلما در برابر خدا، مردم و تاریخ باید پاسخگو باشند.»

و باز هم برخورد دوگانه

با این حال نکته قابل‌ توجه نه در اصل این تجمع اعتراضی به اظهارات وزیر امور خارجه، بلکه در نوع واکنش نهادهای امنیتی و قضایی است. شب گذشته بود که دبیر کمیسیون ماده ۱۰ احزاب که وظیفه صدور مجوز برای برپایی تجمعات اعتراضی را عهده‌دار است، صراحتا اعلام کرد که تجمع مد نظر دلواپسان ظریف و گفته‌هایش «مجوز قانونی» ندارد. این بدان معناست که نهادهای ناظر اگر می‌خواستند، می‌توانستند دقیقا به اتهام برپایی تجمعی غیر قانونی آمران و عاملان را بازداشت و به محکمه قضایی بکشانند اما از سوی دیگر اصل ۲۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی نیاز به اخذ مجوز برای برگزاری تجمعات اعتراضی را نهی و صراحتا «برگزاری مسالمت‌آمیز» این تجمعات را مشروط به مخل مبانی اسلام نبودن، مجاز دانسته و این یعنی اساسا برگزاری چنین تجمعی به اخذ مجوز از نهادهای مربوطه نیازی نداشته ولی پرسش اینجاست که تفاوت واکنش نهادهای امنیتی به چنین تجمعاتی با نظیر آن چه در روز کارگر مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی اتفاق افتاد، در چیست که این تجمع با حضور نیروهای انتظامی بدون هرگونه واکنش سریع و خشنی پایان یافت ولی از آن تجمع چندین و چند نفر بازداشت و با احکام در نوع خود سنگینی مواجه می‌شوند.»

انتهای پیام